Azərbaycan Respublikasının Mülki Prosessual Məcəlləsi

245.3. Ərizədən dövlət rüsumu alınmır. 
M a d d  ə  2 4 6 .  Qiyabi_qətnamənin_ləğvi_haqqında_ərizədən_imtina'>Qiyabi qətnamənin ləğvi haqqında ərizədən imtina 
Qiyabi  qətnamənin  ləğvi  haqqında  ərizədən  imtina  edildikdə  apellyasiya  şikayətindən 
imtina edilməsi haqqında qaydalar tətbiq edilir. 
M a d d  ə  2 4 7 .  Ərizəni qəbul etdikdən sonra hakimin hərəkətləri 
Məhkəmə  ərizənin  baxılma  yeri  və  vaxtı  barədə  işdə  iştirak  edən  şəxslərə  xəbər  verir  və 
onlara ərizənin və ərizəyə əlavə edilmiş materialların surətlərini göndərir. 
M a d d  ə  2 4 8 .  Ərizəyə baxılması 
Qiyabi  qətnamənin  ləğvi  haqqında  ərizəyə  hakim,  həmin  ərizə  məhkəməyə  daxil  olduğu 
vaxtdan  10  gün  müddətində  məhkəmə  iclasında  baxır.  Məhkəmə  iclasının  vaxtı  və  yeri 
haqqında  xəbərdar  edilmiş  şəxslərin  məhkəmə  iclasına  gəlməməsi  ərizəyə  baxılmasına  mane 
olmur. 
M a d d  ə  2 4 9 .  Məhkəmənin səlahiyyətləri 
Hakim,  qiyabi  qətnamənin  ləğvi  haqqında  ərizəyə  baxaraq,  ərizənin  təmin  olunmaması 
haqqında, yaxud qiyabi qətnamənin ləğv edilməsi və işin təzələnərək mahiyyəti üzrə baxılması 
barədə qərardad çıxarır. 
M a d d  ə  2 5 0 .  Qiyabi qətnamənin ləğvi üçün əsaslar 
Əgər məhkəmə  cavabdehin  iclasın  vaxtı  və  yeri  haqqında  lazımi  qaydada  xəbərdar 
edilməməsini  və  ya  cavabdehin  üzürlü  səbəblərdən məhkəmə  iclasına  gəlməməsini  vaxtında 
məhkəməyə bildirməyə imkanının olmamasını müəyyən etsə, qiyabi məhkəmə qətnaməsi ləğv 
edilməlidir. 
M a d d  ə  2 5 1  .  İşə baxılmanın təzələnməsi 
110 
Qiyabi məhkəmə qətnaməsini ləğv edərkən hakim, işə mahiyyəti üzrə baxılmasını təzələyir. 
Məhkəmə  iclasının  yeri  və  vaxtı  haqqında  lazımi  qaydada  xəbərdar  edilmiş  cavabdeh 
gəlmədikdə, işə  yenidən  baxılarkən  çıxarılan  məhkəmə  qətnaməsi  qiyabi  qətnamə  hesab 
edilmir.  Cavabdehin  qiyabi  icraat  qaydasında  bu  qətnaməyə  yenidən  baxılması  üçün  təkrar 
ərizə vermək hüququ yoxdur. 
M a d d  ə  2 5 2 .  Qiyabi qətnamənin qanuni qüvvəyə minməsi 
Qiyabi  qətnamə  bu  Məcəllənin  233‐cü  maddəsində  nəzərdə  tutulmuş  qaydalar  əsasında 
qüvvəyə minir. 
M a d d  ə  2 5 3 .  Qiyabi icraat qaydasında qəbul edilmiş məhkəmə aktlarından şikayət 
verilməsi 
253.1.  Qiyabi  məhkəmə  qətnaməsi  ziyanına  ləğv  olunmuş  tərəf  çıxarılmış  qərardaddan 
apellyasiya qaydasında şikayət verə bilməz. 
253.2. Apellyasiya qaydasında aşağıdakılardan şikayət verilə bilər: 
253.2.1. bu Məcəllənin 241.5‐ci və 251‐ci maddələrində nəzərdə tutulmuş qaydada qətnamə 
qəbul edildikdə; 
111 

---

253.2.2. cavabdehin ərizəsi ilə qiyabi məhkəmə qətnaməsinin ləğvindən imtina edildikdə;  
253.2.3. ikinci qiyabi qətnamədən. 
112  
253.3.  Qiyabi  qətnamədən tərəflər,  bu  qətnamənin  ləğvi  üçün  ərizə  verilməsi  və  ona  
baxılması müddəti bitdikdən sonra şikayət verə bilərlər.  
F ə s i l   1 8  
Məhkəmənin_icraatı_dayandırmaq_vəzifəsi'>İŞ ÜZRƏ İCRAATIN DAYANDIRILMASI 
M a d d  ə  2 5 4 .  Məhkəmənin icraatı dayandırmaq vəzifəsi 
254.1. Hakim aşağıdakı hallarda iş üzrə icraatı dayandırmalıdır:  
254.1.1. işdə tərəf olan şəxs öldükdə və ya hüquqi şəxs yenidən təşkil edildikdə, mübahisə 
edilən  hüquq  münasibəti  hüquq  varisliyinə  və  ya  işdə  tərəf  olan  hüquqi  şəxsin  xitamına  yol  
verərsə;  
254.1.2. tərəf fəaliyyət qabiliyyətini itirərsə;  
254.1.3. iddiaçı, yaxud cavabdeh Azərbaycan Respublikasının Silahlı Qüvvələrinin və başqa  
silahlı birləşmələrinin hərbi əməliyyatlarında olduqda;  
254.1.4.  Konstitusiya  Məhkəməsinin  icraatı  qaydasında,  mülki,  cinayət və  ya  inzibati  
qaydada baxılan başqa bir iş həll edilməyincə işə baxmaq mümkün olmazsa;
KM1  
254.1.5. Azərbaycan Respublikası Ali Məhkəməsinin icraatında eyni tərəflər arasında, eyni  
predmet  barəsində  və  eyni  əsaslar  üzrə  mübahisəyə  dair  xarici  dövlətin  məhkəməsinin  
qərarının tanınması və icra edilməsi haqqında ərizə olarsa.  
254.1.6. məhkəmə bu məcəllənin 13.6‐cı maddəsinə uyğun olaraq Azərbaycan Respublikası  
Konstitusiyasının  və  qanunlarının  şərh  edilməsi  haqqında  Azərbaycan  Respublikasının  
Konstitusiya Məhkəməsinə müraciət etdikdə. 
113  
254.2. Məhkəmə qanunla nəzərdə tutulan digər hallarda da iş üzrə icraatı dayandırır.  
M a d d  ə  2 5 5 .  Məhkəmənin icraatı dayandırmaq hüququ 
255.0.  Hakim  işdə  iştirak  edən  şəxslərin  ərizəsi  üzrə  və  ya  öz  təşəbbüsü  ilə  aşağıdakı  
hallarda iş üzrə icraatı dayandıra bilər:  
255.0.1.  tərəf  Azərbaycan  Respublikasının  Silahlı  Qüvvələrində  və  başqa  silahlı  
birləşmələrində  çağırış  üzrə  hərbi  xidmətdə  olduqda  və  ya  digər  dövlət vəzifəsini  yerinə 
yetirməyə cəlb edildikdə;  
255.0.2. tərəf uzunmüddətli qulluq ezamiyyətində olduqda;  
255.0.3. tərəf müalicə müəssisəsində olduqda;  
255.0.4. bu Məcəllə ilə nəzərdə tutulan hallarda cavabdeh axtarıldıqda;  
255.0.5. məhkəmə tərəfindən ekspertiza təyin olunduqda;  
255.0.6. xarici dövlətlərin məhkəmələrinə məhkəmə tapşırığı göndərildikdə.
114  
255.0.7. qəyyumluq və himayəçilik orqanının iş üzrə rəy verməsi tələb olunduqda. 
115  
M a d d  ə  2 5 6 .  İcraatı dayandırma müddətləri 
256.0. İş üzrə icraat aşağıdakı hallarda dayandırılır:  

---

256.0.1. bu Məcəllənin 254.1.1 və 254.1.2‐ci maddələrində nəzərdə tutulmuş hallarda çıxmış 
şəxsin hüquq varisi müəyyən edilənə və ya fəaliyyət qabiliyyəti olmayan şəxs üçün nümayəndə 
təyin edilənədək; 
256.0.2. bu Məcəllənin 254.1.3‐cü və 255‐ci maddələri ilə nəzərdə tutulmuş hallarda tərəfin 
Azərbaycan  Respublikası  Silahlı  Qüvvələrinin,  digər  qoşunların  və  qoşun  birləşmələrinin 
tərkibində  olub  dövlət vəzifəsini  yerinə  yetirməsi  qurtaranadək,  qulluq  ezamiyyətindən 
qayıdanadək,  tərəfin  müalicə  müəssisəsindən  buraxılmasınadək,  cavabdehin  axtarışının 
nəticələri  məlum  olanadək,  ekspertin  rəyi  və  ya  qəyyumluq  və  himayəçilik  orqanının  rəyi 
məhkəməyə təqdim edilənədək , məhkəmə tapşırıgına cavab alınanadək;
116 
256.0.3.  bu  Məcəllənin  254.1.4‐cü  maddəsi  ilə  nəzərdə  tutulan  halda  məhkəmənin  qərarı, 
qətnaməsi,  hökmü,  qərardadı  qüvvəyə  minənə  qədər,  yaxud  inzibati  qaydada  baxılan  iş  üzrə 
qərar çıxarılana qədər; 
256.0.4.  bu  Məcəllənin  254.1.5‐ci  maddəsi  ilə  nəzərdə  tutulan  halda  Azərbaycan 
Respublikasının Ali Məhkəməsi tərəfindən ərizəyə baxılanadək. 
256.0.5. bu məcəllənin 254.1.6‐cı maddəsi ilə nəzərdə tutulan halda məhkəmə müraciəti üzrə 
Azərbaycan Respublikası Konstitusiya Məhkəməsinin qərarı dərc olunanadək.
117 
M a d d  ə  2 5 7 .  İcraatın təzələnməsi 
İşin  dayandırılmasına  səbəb  olmuş  hallar  aradan  qaldırıldıqdan  sonra,  işdə  iştirak  edən 
şəxslərin ərizəsi üzrə və ya məhkəmənin təşəbbüsü ilə iş üzrə icraat təzələnir. 
M a d d  ə  2 5 8 .  İş üzrə icraatın dayandırılması və təzələnməsi qaydası 
258.1.  İş  üzrə  icraatın  dayandırılması  və  onun  təzələnməsi  barədə  məhkəmə  qərardad 
çıxarır. 
258.2.  İş  üzrə  icraatın  dayandırılması  barədə  məhkəmənin  qərardadından  şikayət  verilə 
bilər. 
F ə s i l   1 9  
ƏRİZƏNİN BAXILMAMIŞ SAXLANMASI 
M a d d  ə  2 5 9 .  Ərizənin baxılmamış saxlanmasının əsasları 
259.0. Məhkəmə aşağıdakı hallarda ərizəni baxılmamış saxlayır: 
259.0.1.  məhkəməyə  müraciət  etmiş  iddiaçı  işin  qabaqcadan  məhkəmədən kənar 
(pretenziya) həll edilməsi barəsində müəyyən kateqoriyadan olan işlər üçün qanunla müəyyən 
edilmiş, yaxud tərəflər arasında müqavilə ilə nəzərdə tutulmuş qaydaya əməl etməmişsə və bu 
qaydanı tətbiq etmək imkanı itirilməmişsə; 
259.0.2. ərizə fəaliyyət qabiliyyəti olmayan şəxs tərəfindən verilmişsə; 
259.0.3.  ərizə  imzalanmadıqda,  yaxud  buna  səlahiyyəti  olmayan  şəxs  və  ya  vəzifəsi 
göstərilməyən şəxs tərəfindən imzalandıqda; 
259.0.4.  eyni  tərəflər  arasında,  eyni  predmet  barəsində  və  eyni  əsaslarla  mübahisə  üzrə  iş 
həmin və ya digər məhkəmənin icraatında varsa; 
259.0.5.  qanuna  müvafiq  olaraq  tərəflər  arasında  həmin  mübahisənin  münsiflər 
məhkəməsində  baxılması  üçün  müqavilə  bağlanmışsa  və  işə  mahiyyəti  üzrə  baxılmasından 
əvvəl mübahisənin məhkəmədə həll edilməsinə dair cavabdeh tərəfindən etiraz daxil olarsa; 

---