AZƏRBAYCAN
İstehlakçı Hüquqlarının Müdafiəsi və
Maliyyə Savadlılığı haqqında
İşçi Sənədi
Hissə I
Əsas Nəticələr və Tövsiyələr
Fevral 2009
İyun 2009-cu
ildə yenilənmişdir
D
ÜNYA
B
ANKI
Özəl və Maliyyə Sektorunun İnkişafı Departamenti
Avropa və Mərkəzi Asiya Regionu
Vaşinqton KD
Hazırkı İşçi Sənədi Beynəlxalq Yenidənqurma və İnkişaf Bankı / Dünya Bankının əməkdaşları
tərəfindən hazırlanmışdır. Burada göstərilən tapıntı, şərh və nəticələrin Dünya Bankının İcraçı
Direktorlarının və ya onların təmsil etdiyi hökumətlərin mövqelərini əks etdirməsi mütləq
deyil.
AZ
ƏRBAYCAN
İstehlakçı Hüquqlarının Müdafiəsi və Maliyyə Savadlılığı haqqında
İşçi Sənədi
HİSSƏ
I
–
ƏSAS NƏTİCƏLƏR
VƏ TÖVSİYYƏLƏR
Mündəricat
Qısaltmalar və akronimlər ........................................................................................................ii
Ön Söz
....................................................................................................................................... iv
Minnətdarlıq ............................................................................................................................... v
Xülasə ......................................................................................................................................... 1
Giriş ............................................................................................................................................. 4
Maliyyə xidmətləri sahəsində istehlakçı hüquqlarının müdafiəsinin əhəmiyyəti .............. 6
1)
İstehlakçılar üçün məlumatın qeyri-adekvatlığı.
Fərdi istehlakçı üçün məlumatı
əldə etmək məsrəfli və ya çətin ola bilər. ............................................................................. 6
3)
Asimmetrik informasiya və “limon problemi”.
Kreditorlar tərəfindən qeyri-
mükəmməl informasiya təqdim edilməklə, zəif ödəniş perspektivləri ilə borcalanlar
digərləri bazardan çıxara bilərlər. ....................................................................................... 6
Maliyyə istehlakçılarının hüquqlarının müdafiəsi sahəsində beynəlxalq və
Azərbaycanın strategiyaları ..................................................................................................... 7
Maliyyə istehlakçıları hüquqlarının müdafiəsi sahəsində əsas qanunlar və təşkilatlar 10
Azərbaycanda ev təsərrüfatlarının maliyyələşdirilməsi haqqında ümumi məlumat ...... 11
Əsas nəticələr və tövsiyələr .................................................................................................. 14
Hüquqi və institusional çərçivə ......................................................................... 14
Müştərilər üçün Məlumat və Açıqlamal
ar
....................................................... 16
Mübahisələrin həlli ............................................................................................. 19
Maliyyə təhsili...................................................................................................... 20
Maliyyə savadlılığı sahəsində sorğular ........................................................... 22
İstinadlar ................................................................................................................................... 24
Qoşma I : Maliyyə İstehlakçılarının Hüquqlarının Müdafiəsi üzrə Aİ Direktivləri və
Azərbaycan Respublikasının müvafiq qanunları ....................................................................... 25
Qoşma II : İstehlakçı Hüquqlarının Müdafiəsi Məcəllələri ................................................. 28
Banklar, sığorta şirkətləri və qiymətli kağızlarla ticarət aparan firmalar ......................... 28
Mikromaliyyə təşkilatları ......................................................................................................... 30
Əlavə
Əlavə I : Maliyyə xidmətləri istehlakçılarının müdafiəsi üzrə Aİ Direktivləri və aidiyyatı
Azərbaycan qanunları
Əlavə II : İstehlakçıların Müdafiəsi Məcəllələri
Banklar, Sığorta Şirkətləri və Qiymətli Kağızlar sahəsində fəaliyyət göstərən şirkətlər
Cədvəllər
Cədvəl 1: Ev təsərrüfatlarına bank kreditləri ............................................................................. 11
Cədvəl 2: Mərkəzi və Şərqi Avropa ölkələrində ev təsərrüfatlarına verilən bank kreditlərinin
artımı .......................................................................................................................................... 11