Azərbaycan və Avropa Birliyi: Siyasi Dilemma
Yüklə 219,46 Kb. Pdf görüntüsü
|
Müstəqil ictimai yayım xidməti (teleradio yayımı) yaradılsın; Həmin yerdə İctimai yayımın həyata keçirilməsi üçün 2005-ci ildə Azərbaycanda İctimai Televiziya və İctimai Radio yaradılmışdır. Lakin İTV və İctimai Radio ictimai yayımçıdan daha çox dövlət yayımçısı kimi fəaliyyət göstərir. Onlar əsasən hökumət nümayəndələrinin fəaliyyətini işıqlandırır, müxalifət nümayəndələrini isə ya heç işıqlandırmır, ya da neqativ işıqlandırır. Eyni zamanda RATİ qeyd edir ki, Azərbaycanın dövlət yayımçısını ləğv etmək və ictimai yayımçı yaradaraq onu inkişaf etdirmək öhdəliyinin mövcud olmasına baxmayaraq, hökumət AZTV-yə əlavə olaraq daha iki yeni dövlət yayımçısı- Mədəniyyət TV və İdman TV kanallarını açmışdır. Bundan başqa, İctimai TV “İctimai teleradio yayımı haqqında Qanun”da nəzərdə tutulmuş vəzifələrini yerinə yetirmir. Avropa Yayım Birliyinin üzvü olan İctimai TV-nin 2013-cü il Avroviziya mahnı müsabiqəsi zamanı Rusiyaya verdiyi səslərin hesaba alınmaması barədə bəyanatla çıxış etməsi peşəkarlıqdan çox uzaq bir addım olmuşdur. Həmçinin son baş direktor seçkisi zamanı İctimai TV-nin baş direktoru seçilmiş şəxsin hakim Yeni Azərbaycan Partiyasının üzvü olması bu televiziyanın hakimiyyətin nəzarət altında fəaliyyət göstərməsindən xəbər verir.
Məlumat azadlığı haqqında Qanunun lazımi icrası təmin edilsin; Həmin yerdə İnformasiya əldə etmək hüququ Azərbaycan Konstitusiyası ilə təmin olunan fundamental hüquqdur. Konstitusiyanın 50.I maddəsinə görə, “Hər kəsin qanuni yolla istədiyi məlumatı axtarmaq, əldə etmək, ötürmək, hazırlamaq və yaymaq azadlığı vardır.” 40 Bundan başqa, Konstitusiyanın 57-ci maddəsi vətəndaşları “dövlət orqanlarına şəxsən müraciət etmək, habelə fərdi və kollektiv yazılı müraciətlər göndərmək” hüququ ilə təmin edir. 41 Müraciətləri almış dövlət qurumları hər bir müraciətə qanunla müəyyən edilmiş qaydada və müddətlərdə yazılı cavab verməlidir. 42
haqqında Qanun”da təsbit olunub. Bu qanunun müəyyən müddəaları vətəndaşların “bilmək hüququ”nu təmin edir. Lakin 2012-ci ildə parlament bu qanuna, həmçinin “Hüquqi şəxslərin dövlət qeydiyyatı haqqında” və “Kommersiya sirri haqqında” qanunlara bir sıra mürtəce dəyişikliklər qəbul edib. 2012-ci il iyulun 6-da Prezident Əliyev 12 iyun 2012-ci ildə Milli Məclis tərəfindən qəbul olunmuş və korporativ hüquqi şəxslər tərəfindən informasiyanın açıqlanmasını məhdudlaşdıran qanunvericilik dəyişikliklərini imzalayıb. Şəffaflıq tərəfdarı olan qruplar tərəfindən ciddi tənqidlə qarşılanan bu dəyişikliklər kommersiya hüquqi şəxslərin rəhbərləri, onların nizamnamə kapitalındakı payı və digər oxşar məlumatlara cəmiyyətin çatımlılığını məhdudlaşdırır. Əlavələr 2012-ci ilin oktyabr ayında qüvvəyə minib. Bundan başqa, 2010-cu ildə informasiya ombudsmanı səlahiyyəti insan hüquqları ombudsmanına verilib və informasiya ombudsmanı haqqında müddəalar 2012-ci ildə qanundan çıxarılıb. Vətəndaş cəmiyyətinin və onun təşkilatlanmış formalarının (insan hüquqları sahəsində fəaliyyət göstərən QHT-lər, birliklər və s.) inkişafı təşviq olunsun. QHT-lərin qeydiyyatı üçün tələb olunan mövcud mürəkkəb və çətin prosedur asanlaşdırılsın;
40 Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası, maddə 50.I, http://www.president.az/azerbaijan/constitution
41 Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası, maddə 57.I, http://www.president.az/azerbaijan/constitution
42
http://www.president.az/azerbaijan/constitution
Həmin yerdə Azərbaycan hökuməti vətəndaş cəmiyyətinin inkişafında maraqlı deyil. Avropa Parlamentinin 2013-cü ildə qəbul olunmuş və Azərbaycanda QHT-lərin qeydiyyatından imtina olunduğunu qeyd edən qətnaməsi 43 Azərbaycan hökumətini Azərbaycan İnsan Hüquqları Evinin yenidən açılmasına qeyd-şərtsiz icazə verməyə, eyni zamanda Seçkilərin Monitorinqi və Demokratiyanın Tədrisi Mərkəzini və İnsan Hüquqları Klubunu təxirə salınmadan və heç bir inzibati problem olmadan qeydiyyata almağa çağırıb. Azərbaycan hökuməti insan hüquqları sahəsində fəaliyyət göstərən QHT-lərin fəaliyyətinə maneələr yaradır, onlara əsaslı səbəb olmadan xəbərdarlıq edir və Azərbaycanın regionlarında onların təşkil etdikləri tədbirlərin keçirilməsinə əngəllər törədir. Hökumətin “Qeyri-hökumət təşkilatları haqqında Qanun”a etdiyi son məhdudlaşdırıcı dəyişikliklər rəsmi qrant müqaviləsi olmadan 200 manatdan artıq ianə alan QHT-lər üçün yüksək məbləğdə cərimələr nəzərdə tutur 44 . Belə ki, qəbul olunmuş ianələri dövlət qeydiyyatına aldırmayan QHT-lər əmlakı müsadirə olunmaqla 1500 manatdan 15000 manata qədər cərimə cəzası ilə üzləşə bilər. İcma-əsaslı təhsil, təlim və maarifləndirmə proqramları yolu ilə din və mədəniyyət müxtəlifliyinə hörmət təşviq olunsun; Həmin yerdə Din və vicdan azadlıqlarına Azərbaycanda tam hörmət edilmir. Hicab geyinən qızlar məktəb və universitetlərdə problemlərlə üzləşir, və buna etiraz edən dindarlar müxtəlif ittihamlarla həbs olunur. Mədəniyyət xadimləri və incəsənət nümayəndələrinə də hörmət edilmir. Bəstəkar Hüseyn Abdullayev Azərbaycanda insan hüquqları durumuna toxunan “Susma” mahnısı və klipinə görə cinayət məsuliyyətinə cəlb olunub. Mahnını ifa edən müğənnilər də polis məntəqəsinə çağırılıblar.
43 Avropa Parlamentinin Azərbaycan üzrə qətnaməsi: İlqar Məmmədovun işi, http://bit.ly/14TDQ2M
44 Daha ətraflı məlumatı buradan oxuya bilərsiniz: http://www.icnl.org/research/monitor/azerbaijan.html
Yüklə 219,46 Kb. Dostları ilə paylaş:
|