470
8.
Ş.Quliyev. Naxçıvanda ənənəvi suvarma əkinçiliyi. Azərbaycan etnoqrafik
məcmuəsi, V buraxılış. Bakı, 1985, səh.39-40; Azərbaycan folkloru antologiyası.
Naxçıvan folkloru. I c, Bakı, 1994, səh.23-25.
9.
H.Sarabski. Köhnə Bakı. Bakı, 1958, səh.23.
10.
Nizami Gəncəvi. Xosrov və Şirin. Bakı, 1981, səh.118.
11.
Yenə orada, səh. 117-118.
12.
Адам Олеари. Подробное описание путешествие Гольштинского посольства,
М., 1870, стр.526.
13.
Ətraflı məlumat üçün bax: M.Dadaşzadə. Azərbaycan xalqının orta əsr mənəvi
mədəniyyəti. Bakı, 1985, səh.140-141.
14.
Ə.H.Hüseynov, R.A.Məmmədov. Qədim və orta əsrlərdə Azərbaycanın bəzi maddi
mədəniyyət abidələri haqqında (idman tarixinə dair). Azərbaycan Tarixi Muzeyinin
əsərləri, VII c, Bakı, 1968, s.37.
15.
H.Sarabski. Köhnə Bakı. Bakı, 1958, səh.71-72.
16.
E.Aslanov. Göstərilən əsəri, səh.86-87.
17.
M.Dadaşzadə. Göstərilən əsəri, səh. 174-183.
18.
Məmməd Arif. Göstərilən əsəri, səh. 9.
19.
M.Allahverdiyev. "Kilimarası" Azərbaycan SSR EA-nın "Xəbərləri" (Ədəbiyyat,
dil və incəsənət seriyası), 1974, № 1, səh.115-122.
20.
А.Ачекперов. Кукольный театр и игры в Азербайджане. SSRİ ЕА Azərbaycan
filialının əsərləri (Tarix seriyası), XXV c, Bakı, 1936, səh.63-68
21.
Məlumatı bizə verən xalq yaradıcılığının gözəl bilicisi, əməkdar mədəniyyət
xadimi Şamil Əsgərova təşəkkürümüzü bildiririk. Bax həmçinin: Ş.Əsgərov. Dağların
hikməti. Bakı, 1987, səh.19.
22.
Məmməd Arif. Azərbaycan xalq teatrı. "Ədəbiyyat məcmuəsi", I c, Bakı, 1946, №
3; Ə.Sultanlı. Azərbaycan dramaturgiyasının inkişafı tarixindən. Bakı, 1969;
M.Allahverdiyev. Azərbaycan xalq teatrı tarixi. Bakı, 1978.
23.
B.Abdullayev. Qədim Azərbaycan toyunun bəzi xüsusiyyətləri. "Qobustan"
incəsənət toplusu. Bakı, 1978, səh.39.
24.
R.A.Tahirov. Azərbaycanın şimal-qərb rayonlarında bəzi məişət oyunları
haqqında. Azərbaycan Etnoqrafik Məcmuəsi, II buraxılış. Bakı, 1965, səh.218
25.
A.Nəbiyev. El nəğmələri, xalq oyunları. Bakı, 1988, səh.45.
26.
Q.Ə.Qeybullayev. Azərbaycanlılarda ailə və nikah (XIX əsr və XX əsrin
əvvəlləri), I hissə, Bakı, 1994, səh.185-186.
27.
M.H.Şahbazov. Şahdağ etnik qruplarında nikah və toy adətləri haqqında.
Azərb.SSR EA-nın "Məruzələri", XXX c, 1974, səh.82-83.
28.
Hacı Qadir Qədirzadə. Ailə və məişətlə bağlı adətlər, inamlar, etnogenetik
əlaqələr. Bakı, "Elm", 2004.
29.
Məmməd Arif. Göstərilən əsəri, səh. 5.
XALQ TƏQVĠMĠ
471
1.
Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi, 6 cilddə, I c, Bakı, "Elm", 2004.
2.
Azərbaycan folkloru antologiyası, 2 kitabda. Bakı, 1968.
3.
T.A.Babayev. El ocaq başına yığışar. Bakı, "Azərnəşr", 1998.
4.
T.Ə.Bünyatov. Azərbaycanda əkinçiliyin inkişafı tarixinə dair. Bakı, "Elm", 1964.
5.
T.Ə.Bünyatov. Azərbaycanda maldarlığın inkişafı tarixinə dair. Bakı, "Elm", 1969.
6.
Q.C.Cavadov. Əkinçilik mədəniyyətimizin sorağı ilə. Bakı, "Azərnəşr". 1990.
7.
Bəhlul Abdulla. Azərbaycan mərasim folkloru. Bakı, 2005.
8.
M.Dadaşzadə. Azərbaycan xalqının orta əsr mənəvi mədəniyyəti. Bakı, "Elm",
1985.
9.
Ş.A.Quliyev. Azərbaycanda çəltikçilik (tarixi-etnoqrafik tədqiqat). Bakı, "Elm",
1977.
10.
A.N.Mustafayev. Şirvanın maddi mədəniyyəti. Bakı, "Elm", 1977.
11.
M.Seyidov. Azərbaycan mifik təfəkkürünün qaynaqları. Bakı, "Yazıçı", 1983.
12.
K.Vəliyev. Elin yaddaşı, dilin yaddaşı. Bakı, "Gənclik", 1987.
13.
R.Yüzbaşov. Azərbaycan coğrafiya terminləri. Bakı, "Elm", 1966.
472
РЕЗЮМЕ
Азербайджан по величине территории и по численности населения
веками занимал и продолжает занимать приоритетную позицию на всем
Кавказе. На этом благодатном и овеянном мифами пространстве наш народ
развивает и обогащает все новыми оттенками свою многовековую духовную
культуру.
Духовная культура, как и материальная, явлвется составной частью,
ведущей отраслью этнографической науки. Многогранная культура нашего
народа, берущая начало из глубин тысячелетий, отличается своим ярким
содержанием, внутренним богатством, и поэтому, достойна восхищения даже у
самых высокоразвитых народов. Азербайджанская культура, внесшая
достойный вклад в сокровищницу мировой культуры занимает почетное место
не только на Востоке, но и во всем мире.
Третий том "Этнографии Азербайджана", являющийся результатом
большого напряженного труда, пишется впервые и отличается многогранностью
затрагиваемых проблем и их значимостью. Основное место в нем занимают
богатые полевые материалы и проведенные в этой области этнографические
исследования. Наряду с этим, в нем широко использованы многочисленные
ценные источники, впечатления иностранных и местных путешественников,
достижения археологической и исторической наук, архивные материалы,
музейные коллекции, исследования, посвященные литературе, фольклору,
музыке, прикладному искусству, архитектуре и другим отраcлям науки, также
публикации периодической печати, касающиеся исследуемой темы.
Одна из важных составных частей духовной культуры Азербайджана -
народные праздники. Среди них самым древним и широко распространенным
является Новруз байрамы (Праздник весны), который отличается от других
праздников своим красочным, массовым характером, содержательным и
глубоким смыслом. Учитывая эти особенности, в работе этому празднику весны
отведено большее место. В работе также дается описание праздников Гурбан
байрамы (Праздник жертвоприношения), Оруджлуг байрамы (Праздник поста) и
др.
Следует отметить, что во всех областях жизни нашего народа широко
внедрились разные формы взаимопомощи, способствующие единению и
солидарности народа, поддержке друг друга. С этнографической точки зрения
интересны те формы взаимопомощи, которые практикуются повсеместно - в
хозяйстве, на местах общежития, в жилых домах, различных отраслях ремесла, в
семейном быту.
Наш народ знаменит своей бесконечной любовью и привязанностью к
родной земле, уважением друг к другу, высокой заботой о семье и пр. Среди
этих общечеловеческих качеств особым смыслом и значением пользуется