Azərbaycanda ipoteka sistemi : real vəZİYYƏTİn təHLİLİ VƏ TƏKMİLLƏŞDİRİLMƏSİ İSTİqaməTLƏRİ
Yüklə 0,65 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Rəşad Həsənov, MA, Gülnar İsmayılova, MSc, Fərhad Bayramov
- Maddə: 6.5. İpoteka müqaviləsində ayrı qayda nəzərdə tutulmayıbsa, ipoteka predmeti ipoteka saxlayanın razılığı ilə dəyişdirilə bilər. Bu
- Maddə 8.1: Ümumi birgə mülkiyyətdə olan əşya bütün mülkiyyətçilərin notariat qaydasında təsdiq olunmuş razılığı ilə
AZƏRBAYCANDA İPOTEKA SİSTEMİ REAL VƏZİYYƏTİN TƏHLİLİ VƏ TƏKMİLLƏŞDİRİLMƏSİ İSTİQAMƏTLƏRİ
Rəşad Həsənov, MA, Gülnar İsmayılova, MSc, Fərhad Bayramov
Səhifə 25 / 91
ipoteka predmetinin və xüsusiyyətlərinin müəyyən edilməsi, tərəflərin hüquq və vəzifələrinin müəyyənləşdirilməsi, ipotekanın növləri, istifadə hüquqları, dövlət qeydiyyatına alınması və qeydiyyata xitam verilməsi qaydaları kimi əsas prinsipləri əksini tapıb. Qanun 7 fəsil və 59 maddədən ibarətdir. Bu qanunun 6-cı maddəsi ipoteka predmeti olaraq dövlət reyestr xidmətində aktiv mülkiyyət hüququ təsdiqlənmiş daşınmaz əmlakdan istifadə edilməsini şərtləndirir. Qanun həmçinin, bölünməsi mümkün olmayan əşyaların hissə-hissə ipotekasını qadağan edir. Lakin, bir neçə əşya borcalanın razılığı ilə eyni zamanda ipoteka predmeti hesab edilə bilər. Yəni, qanunla ümumi ipotekaya icazə verilir. Bununla yanaşı bu qanun, müqavilədə xüsusi qeyd olmadığı halda tərəflərin razılığı əsasında ipoteka predmetinin dəyişdirilə bilməsinə imkan yaradır. (Maddə: 6.5. İpoteka müqaviləsində ayrı qayda nəzərdə tutulmayıbsa, ipoteka predmeti ipoteka saxlayanın razılığı ilə dəyişdirilə bilər. Bu halda ipoteka müqaviləsində dəyişikliklər edilir.) Qanunda ümumi mülkiyyət hüququ olan əmlakın ipotekaya qoyulması, yalnız digər mülkiyyətçilərin notarial qaydada razılığı olduqda mümkün hesab edilir. ( Maddə 8.1: Ümumi birgə mülkiyyətdə olan əşya bütün mülkiyyətçilərin notariat qaydasında təsdiq olunmuş razılığı ilə AZƏRBAYCANDA İPOTEKA SİSTEMİ REAL VƏZİYYƏTİN TƏHLİLİ VƏ TƏKMİLLƏŞDİRİLMƏSİ İSTİQAMƏTLƏRİ
Rəşad Həsənov, MA, Gülnar İsmayılova, MSc, Fərhad Bayramov
Səhifə 26 / 91
ipotekaya qoyula bilər.) Bununla belə, ümumi paylı mülkiyyətin iştirakçısı öz payını digərlərinin razılığı olmadan ipoteka etdirə bilər. Qanunun 7-ci maddəsində ipotekanın xüsusiyyətləri müəyyənləşdirilir. İpotekanın xüsusiyyətləri dedikdə ipotek etdirilən əmlakın üzərində olduğu torpaq sahəsinin də ipoteka predmeti olması, gələcəkdə yaranmış problemlərdən doğan ipoteka predmetinə tutmanın əmlakın yerləşdiyi torpaq sahəsinə də aid olması kimi hüquqi tələblər nəzərdə tutulur. Bundan başqa ipoteka haqqında qanun borcalana 3-cü tərəfin irəli sürdüyü hər hansı iddianın qarşılığı vətəndaşa məxsus digər mülklərlə ödənilə bilmədikdə ipoteka predmetinə tələb yalnız kreditin digər hissəsi borcverən tərəfə ödənildikdən sonra müzakirə mövzusu ola biləcəyinə imkan verir. Başqa sözlə ipoteka predmeti ipoteka krediti üzrə öhdəliklər tamamilə yerinə yetirildikdə yenidən aktiv əmlaka çevrilir.
Sadaladığımız şərtlərin ipoteka müqaviləsində əks olunması məcburidir. Çünki, borcalan və borcverən arasındakı gələcək münasibətlərin əsas istinad yeri və ya hüquqi tərəfləri yalnız ipoteka müqaviləsində razılaşdırıldığı kimi olur. İpoteka müqaviləsi isə aidiyyatı dövlət qurumu tərəfindən qeydiyyata alındığı andan qüvvəyə minir. Daşınmaz əmlakın ipotekası zamanı tərəflər arasında bağlanan müqavilə daşınmaz əmlakın dövlət reyestrində qeydə alınmalıdır. AZƏRBAYCANDA İPOTEKA SİSTEMİ REAL VƏZİYYƏTİN TƏHLİLİ VƏ TƏKMİLLƏŞDİRİLMƏSİ İSTİQAMƏTLƏRİ
Rəşad Həsənov, MA, Gülnar İsmayılova, MSc, Fərhad Bayramov
Səhifə 27 / 91
Müqavilə dövlət qeydiyyatına alındığı zaman ipotekanın predmeti, əsas öhdəliyin mahiyyəti, icra müddəti və ipoteka saxlayan barədə məlumat ətraflı şəkildə qeyd edilir. Əgər müqavilədə ipoteka kağızının verilməsi nəzərdə tutulubsa, dövlət qeydiyyatına alınan zaman bu informasiyanın da qeyd edilməsi məcburi tələblər sırasındadır. Qanunvericilikdə ipoteka müqaviləsinin qeydiyyata alınmasından imtina halları ilə bağlı sənədlərdə çatışmamazlığın olması, ipoteka etdirənin həmin mülkiyyət üzərində sərəncam vermə səlahiyyətinin olmaması və yaxud qanunla məhdudlaşdırılması, bəhs olunan əmlakla əlaqədar məhkəmə mübahisəsinin olması kimi hüquqi əngəllər hesab edilir. Lakin, qeydiyyatdan imtina son deyil. Belə ki, imtina qərarını aldıqdan sonra imtina səbəbini aradan qaldıraraq əmlakı yenidən ipotek etdirmək olar. Bundan başqa vətəndaş ipotekanın dövlət qeydiyyatından imtinanı əsassız hesab edirsə inzibati qaydada məhkəməyə müraciət edə bilər. Yeri gəlmişkən onu da qeyd edək ki, ipotekanın dövlət qeydiyyatının ləğvi qanunvericiliyə uyğun olaraq ipoteka saxlayanın ərizəsi və yaxud da məhkəmənin qərarı əsasında baş verə bilər. İpoteka müqaviləsi dövlət qeydiyyatına alınan zaman dövlət rüsumunu ipoteka qoyan tərəf ödəyir.
İpoteka qoyan və ipoteka saxlayanın hüquq və vəzifələri də bəhs etdiyimiz qanunla tənzimlənir. İpoteka qoyanın ipoteka predmetinə Yüklə 0,65 Mb. Dostları ilə paylaş:
|