Azərbaycanda qadın sahibkarlığın inkişafı: nümunə keys
Yüklə 1,13 Mb. Pdf görüntüsü
|
| NÜMUNƏ KEYS 2016 Bakı, Azərbaycan Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi ilə həyata keçirilən “Azərbaycan regionlarında qadın mütəxəssislərin hazırlanması və qadın sahibkarların inkişafı” layihəsi AZƏRBAYCANDA QADIN SAHİBKARLIĞIN İNKİŞAFI AVROPA İTTİFAQI 2016
Az ərbaycanda qadın sahibkarlığın inkişafı: nümunə keys
“Azərbaycan regionlarında qadın peşəkarların yetişdirilməsi və qadın sahibkarlığın inkişafı” layihəsi Azərbaycan Mikro-maliyyə Assosiasiyası (AMFA) ilə Mikromaliyyə Mərkəzi (Polşa) arasında unikal əməkdaşlığı təqdim edir. Layihə Avropa İttifaqı, Dəmirbank və Viator Mikrokredit tərəfindən maliyyələşdirilmişdir. Bu nümunə keys AMFA tərəfindən MFC dəstəyi ilə hazırlanmışdır. XÜLASƏ
Bu keys Azərbaycanda qadınlar üçün bacarıqların artırılması və imkanların təqdim edilməsi üçün işlənmiş innovativ sahibkarlıq layihəsini təsvir edir. Üç il boyunca biz 8 region ərazisində 105 təlim vasitəsilə 2,000 qadını təlimləndirmişik. Keysdə bu nailiyyətlərə yetişmək üçün keçdiyimiz yol, proses, bu yolda çətinliklərimizi, konservativ regionlarda qadınlara necə yetişdiyimizi, bizneslərində olan
çətinliklərin aradan
qaldırılmasında onlara verdiyimiz töhfədən danışılır. Ən vacibi isə, keysdə həmin qadınların öz dilindən olan uğur hekayələri verilmişdir. Biz bu hekayələri təkcə layihə monitorinqi məqsədilə deyil, həm də onları dəstəkləyən daha geniş qadınlar auditoriyası və təşkilatlar ilə bu uğurları bölüşmək məqsədilə yazmışıq. Və nəhayət, keysdə gələcəkdə regionlarda qadınların maarifləndirilməsi üzrə aparılacaq oxşar tədbirlərdə nəzərə alınmalı olan tövsiyələr və mühüm fikirlər verilmişdir.
Bu 3 illik layihə 2014-cü ildə başlamış və Azərbaycanın region ərazilərində qadınların səlahiyyətləndirilməsi vasitəsilə regional inkişafı dəstəkləməyə yönəlmişdir. Layihənin əsas məqsədləri aşağıdakılar olmuşdur:
1. Ailə büdcəsinin idarə edilməsi bacarıqlarının artırılması və pul idarəetmə davranışlarının dəyişdirilməsi vasitəsilə region qadınlarının maliyyə təhlükəsizliyi və davamlılığını təmin etmək.
2. Aşağıdakılar vasitəsilə onların gəlir artırma imkanlarını genişləndirmək:
• Maliyyə təşkilatlarında kredit işçisi kimi işləmək üçün onlara peşə üzrə hazırlığın keçirilməsi •
Layihə haqqında qısa haşiyə: • 36 aylıq müddət • 1,808 qadın əhatə olunmuşdur • 8 region: Gəncə, Göyçay, Biləsuvar, Zaqatala, Şəmkir, Ağdaş, Quba, Mingəçevir • Kredit işçisi üzrə 4 təlim • 86 maliyyə savadlığı təlimi • 15 Öz biznesinə başla təlimi • 22 sertifikatlaşdırılmış təlimçi 2016
Az ərbaycanda qadın sahibkarlığın inkişafı: nümunə keys
LAYİHƏ İŞTİRAKÇILARI
Layihə region qadınları arasında üç fərqli qrupu müəyyənləşdirmişdir. Maliyyə savadlılığı təlimləri üçün əsas hədəf qrup istənilən yaş və peşə ilə məşğul olan qadınlar olmuşdur. Öz biznesinə başla və onu təkmilləşdir təliminin hədəfini yeni biznesə başlayan, o cümlədən potensial olaraq sahibkarlıqla məşğul olacaq qadınlar, Kredit işçisi təlimi üçün isə əsas hədəf qrupu 32 yaşından aşağı, karyerasını bank sektorunda qurmaq istəyən qadınlar təşkil etmişdir. Bütün layihə ərzində, benefisiar qadınlar 21 -50 yaş arasında olmuşlar.
Layihədə 3 əsas fəaliyyət təqdim edilmişdir: 1)
Maliyyə savadlılığı təlimi uzun müddətli maliyyə planlaşması və yığım təcrübələrində neqativ davranış vərdişlərini dəyişməyə yönəlmişdir. 2)
onu necə idarə etmək öyrədilmişdir. 3)
potensial qadın kredit işçiləri hazırlanmışdır.
Bu üç təlim fəaliyyətləri aşağıdakı beş əsas fəaliyyət istiqamətləri ilə dəstəklənmişdir: 1)
Əməkdaşlıqların yaradılması və gücləndirilməsi. Yerli imkanlardan yararlanmaq və layihə əhatəsinə yetişmək məqsədilə Anlaşma Memorandumları vasitəsilə 2 regional assosiasiya ilə, 7 mikromaliyyə təşkilatı ilə və nəhayət qadınların təlimlərdə iştirakı üçün iş yerlərindən icazələrin alınması və tədbirin təhlükəsizliyinin təminatı məqsədilə yerli icra orqanları ilə əməkdaşlıqlar qurulmuşdur. 2)
Təlimçi bacarıqlarının artırılması. Gəncə və Quba şəhərlərində xüsusi proqram əsasında təlimçilər üçün təlim keçirilmiş, təlim materialları tərcümə edilərək yerli kontektsə uyğunlaşdırılmışdır. 3)
Təlim tədbirlərinin təşviqi. Təlimlər, görüşlər, tərəfdaş müzakirələri, Avropa Şəhərciyi tədbirlərində (Avropa İttifaqı tərəfindən Bakıda keçirilən) posterlər, lifletlər vasitəsilə layihə təbliğ edilmişdir. Bütün layihə tədbirləri mütəmadi olaraq AMFA-nın feysbuk səhifəsində və AMFA internet səhifəsində yaradılmış ayrıca bölmədə yerləşdirilmişdir. 4)
Layihənin nailiyyətləri AMFA tərəfdaşlarına xüsusi aylıq informasiya bülletenləri, uğur hekayələri və digər xəbərlər vasitəsilə çatdırılmışdır. 5)
müddətli təsirləri, o cümlədən uzun müddətli faydalarının öyrənilməsi üçün qiymətləndirmə və monitorinqlər aparılmışdır. Bu məqsədlə, xüsusi alətlər, o cümlədən təlim öncəsi və sonrası sorğular, kəmiyyət sorğuları, təlim qiymətləndirmə formaları hazırlanmış, mühüm nailiyyətlər haqqında uğur hekayələri yazılmışdır.
2016
Az ərbaycanda qadın sahibkarlığın inkişafı: nümunə keys
TƏLİMLƏR HAQQINDA
“Gələcəyini planlaşdır” maliyyə savadlılığı təlimi “Gələcəyini planlaşdır” maliyyə savadlılığı təlimi insanların uzun müddətli maliyyə planlaşması və yığımlarına olan neqativ davranışlarını dəyişmək, onların yığım imkanları haqqında biliklərinin artırılması üçün tərtib edilmiş təlim proqramıdır. Bu təlim həm şəxsi, həm də biznes maliyyəsinin idarəedilməsi üçün effektiv vasitədir.
Öz biznesə başla və onu təkmilləşdir Öz Biznesinə Başla təlimi inkişaf etməkdə olan iqtisadiyyatlarda fərdi sahibkarların biznes bacarıqlarının gücləndirilməsi yolu ilə onların özünü iş ilə təminatına töhfə verən menecment -təlim proqramıdır. Təlim potensial və cari kiçik sahibkarlara yönəlir və onlara biznesə başlamaq, mövcud bizneslərinin etibarlılığını artırmaq, digərləri üçün də iş yerləri yaratmaq məqsədi daşıyır. Təlim zamanı iştirakçılar biznes ideya formalaşdırır, biznes plan hazırlayır və bizneslərdə əsas uğur amillərini müzakirə edirlər.
Yerli mikromaliyyə təşkilatları region ərazilərində yaşayan qadınlar üçün ideal potensial işəgötürən ola bilər – buna görə də biz bu təlimi tərtib etmişdik ki, qadınlar bu sektorda çalışmaq üçün mikromaliyyə, kredit işinin aparılması və kredit işçisinin gündəlik məsuliyyətləri üzrə təlimləndirilsin. Bu proqram hər kreditləşmə prosesini, o cümlədən müştərilərin təhlili və sahə səfərlərinin təşkili mərhələlərini əhatə edir. Regionlar: Biləsuvar, Göyçay, Şəmkir, Zaqatala Nəticələr: 73 qadın 4 təlim vasitəsilə təlimləndirilmişdir.
Qiymətləndirmə metodologiyası
1) Təlim öncəsi və sonrası biliklərin qiymətləndirilməsi forması: Təlim öncəsi sorğuda 35 sual verilir və bu suallar vasitəsilə onların büdcə idarəetməsi üzrə hazırki bilik və davranışları öyrənilir. Təlimdən sonra iştirakçılar buna oxşar, lakin fərqli sualları olan sorğu formasını doldurur və onun təlim öncəsi sorğu ilə müqayisəli təhlili vasitəsilə təlim nəticəsində iştirakçıların bilik və davranışlarında hansı dəyişikliklərin olması öyrənilir. Yekunda, layihə komandası bu ümumi məlumatlar əsasında təlimlərin effektivliyini öyrənmək üçün təhlillər aparmışdır. 2) İştirakçı rəyi: Hər bir təlimdən sonra, biz təlim qiymətləndirməsi vasitəsilə iştirakçıların ümumi təşkilatçılıq, logistika ilə əlaqədar məsələlər, mövzuların əhatəliliyi, onların çatdırılma keyfiyyəti, təlim materiallarının qənaətbəxş olması və s. üzrə bir sıra bal qiymətləndirməsi və açıq tipli suallar soruşuruq. Bu məlumat da təhlil edilərək, iştirakçıların ümumi məmnuniyyəti və təkmilləşdirilməli olan sahələr müəyyənləşdirilir. 2016
Az ərbaycanda qadın sahibkarlığın inkişafı: nümunə keys
Bizim qiymətləndirmə nəticələrimiz göstərmişdir ki, qadınlar təlimləri bir sıra səbəblərə görə yüksək qiymətləndirirlər və bu səbəblərin qadınların yaş dövrünə əsasən fərqli olması müşahidə edilmişdir. Bəziləri qeyd etmişdilər ki, müstəqil həyata hazırlıq üçün bu bilik və bacarıqların öyrənilməsi onlar üçün çox faydalı olmuşdur (xüsusilə 25 yaşdan aşağı olan iştirakçılar). Digərləri isə bildirmişlər ki, təlimin əsas faydası onlar üçün ailə büdcələrini idarəetmə biliklərini öyrənmələri olmuşdur (əsasən 30-35 yaş arası iştirakçılar). 40 yaşından yuxarı qadınlar ilkin təəssüratda artıq öz həyat davranışlarının təsbit olunduğunu və özlərini bu vaxtdan sonra dəyişməyin çətin olduğunu bildirmiş, habelə təlimləri yeni biliklərin öyrənilməsi, yeni tanışlıq və əlaqələrin qurulması, gənc xanımlar ilə həyat təcrübələrinin bölüşdürülməsi baxımından faydalı hesab etmişdilər.
Ümumilikdə, 2014-cü ildə maliyyə savadlılığı təlimində iştirak edən 221 qadın ilə təlimdən bir müddət sonra monitorinq aparılmışdır (təxminən iştirakçıların 15 %-ni təşkil edir).
Qadınların əksəriyyəti (95%-i) hətta təlimdən bir neçə ay sonra ümumi təlim mesajlarını (o cümlədən büdcə planlaşmasının faydası, yığımlar, gözlənilməz hallara hazırlıq və s.) çox yaxşı xatırlayırdılar. Digər bir uğur məqamı isə o olmuşdur ki, demək olar ki,
etmişik: 1) Öz biznesinə başla iştirakçılarına telefon zəngləri. Təlimdən 3-6 ay sonra biz təlim iştirakçılarına zəng vuraraq onların bizneslərində nail olduqları dəyişiklikləri müzakirə etmişik. Bütün zənglər üzrə xüsusi monitorinq formasında qeydlər aparılmışdır. Həmçinin biz iştirakçıların mühüm uğuru və bizneslərində olan dəyişiklikləri fərdi uğur hekayətləri vasitəsilə işıqlandırmışıq. 2) Maliyyə savadlılığı təlimi üzrə monitorinq - iştirakçıların təlimdən müəyyən müddət sonra nəyi xatırlamaları, hansı bilikləri həyatlarına tətbiq etmələri, yığım vərdişlərində olan təkmilləşmələri öyrənməyə imkan verirdi.
95% 5% Bəli
Xeyr Əsas mesajların xatırlanması 47%
26% 27%
Daha uzun müddət üçün plan Daha qısa müddət üçün plan
Heç bir dəyişiklik olmamışdır Planlaşmada dəyişiklik 99%
1% Bəli
Xeyr Təlmdən sonra gəlir və xərclərin planlaşdırılmasının davam etdirilməsi 2016
Az ərbaycanda qadın sahibkarlığın inkişafı: nümunə keys
bütün qadınlar (99%) təlimdən sonra gəlirlər və xərclər planının aparılmasını davam etdirirdilər. Planlaşma müddətinə gəldikdə, qadınların 47 %-I daha uzun müddətə planlaşma aparır, 27% -ində isə bu sahədə heç bir dəyişiklik olmamışdır.
Ümumilikdə belə nəticəyə gəlinir ki, qadınlar gözlənilməz hadisələr üçün daha çox yığım edirlər – bu təlim tapşırıqları və həyat planlaşması çalışmaları zamanı da qadınlarda müşahidə etdiyimiz davranışı olmuşdur. Habelə, eyni fikri 25 yaşından aşağı qadınlar üçün söyləmək olmaz, onlar əldə etdikləri bütün pulları dərhal xərcləməyə daha meyllidirlər – bu da onunla izah edilə bilər ki, onların əksəriyyəti hələ də maliyyə baxımından valideynləri və ya həyat yoldaşının ailəsindən asılıdırlar, özləri qazanmadıqları üçün və gözlənilməz hadisələr zamanı valideynlərin əsas məsul olmasını düşündükləri üçün yığım etməyə meylli deyillər. Bunun əksinə olaraq isə, daha yaşlı qadınlar öz məqsədləri üçün yığımlardan əlavə, həm də gözlənilməz hadisələr üçün yığımlar etməyə daha meyllidir. Təlimlərdən sonra 72 % qadın yığımlar etməyə başlamış, 88 % -i isə gözlənilməz hallar üçün olan yığımlarını artırmışlar (hətta gənc xanımlar). Yalnız 11 % qadın yığım vərdişlərində heç bir dəyişiklik etməmişdir – bu da yığım etmək vacibliyini önəmsəmədikləri üçün deyil, yığımlar üçün yetərincə maliyyəsi olmadığı, maliyyə çətinliklərinin (daha yüksək xərclər, daha aşağı gəlirlər) olması ilə əlaqədardır.
Müsbət bir haldır ki, bütün qadınlar təlim zamanı çalışmalar vasitəsilə qısa və uzun müddətli maliyyə məqsədləri qururdular. Monitorinq zəngləri zamanı da əksəriyyəti bildirmişdir ki, təlimdən sonra yaratdıqları maliyyə məqsədləri üçün yığımlar etməyə başlamışlar, lakin bir çox hallarda bir neçə aydan sonra, yığımlar etməyi dayandırmışlar. Yenə də bu amil aşağı və qeyri-sabit gəlirlər səbəbindən (təlimdən sonra ölkə də iqtisadi inkişafın dayanması da buna təkan vermişdir) ola bilər.
72%
28% Yes
No Fövqəladə fond üçün yığıma başlamışdır 88%
2% 11%
Məbləği artırmış Məbləği azaltmış Heç bir dəyişiklik olmamışdır Fövqəladə fondda dəyişiklik 98%
2% Bəli
Xeyr Xüsusi məqsədlər üçün yığımları davam etdirmiş 64%
36% Bəli
Xeyr Təlimdən sonra xüsusi məqsədlər üçün yığımlara başlamış 2016
Az ərbaycanda qadın sahibkarlığın inkişafı: nümunə keys
QADINLARIN BİZNESƏ BAŞLAMASINA HƏVƏSLƏNDİRİLMƏSİ
Qadınlar bir neçə səbəbdən biznesə başlamaq qərarına gəlirlər: öz gəlirlərinə malik olmaq, özləri özlərinin rəhbəri olmaq, işsizlik problemlərini həll etmək və ya şəxsi məmnunluq və peşəkar inkişafını yüksəltmək. Habelə, qadınların bizesə başlamasında üç əsas maneə vardır: a) Ailə dəstəyinin olmaması (xüsusilə kişi dominantlığı yüksək olduğu ailələrdə) b) Kapital çatışmazlığı c) Özünə güvənin olmaması (maneələrə görə həvəsdən düşməsi, motivasiya çatışmazlığı, uğura inanmamaq)
Əksər qadınların başlamaq istədikləri biznes sahəsi üzrə müəyyən ideyaları vardı, yalnız bəziləri dayanıqlı bir sahibkarlıq fəaliyyətinə necə başlamaq barədə təəssürata malik idi. Bizim fərdi dəstəyimiz və qrup çalışmaları vasitəsilə iştirakçı qadınlar qrup şəklində bu ideyaları sınaqdan keçirmiş, həmin ideya üzrə biznes plan hazırlamışdılar. İdeyanın formalaşdırılması mərhələsində qadınların bir neçə mümkün ideyaları, o cümlədən bu ideyalar ilə əlaqədar məhsul və prosesləri nəzərdən keçirmələri vacibdir ki, ilkin ideyalarına mühüm dəyər verə biləcək amilləri qaçırmasınlar. Belə ki, ilkin ideyanın təhlili özünü doğrultmazsa, digər alternativ ideyaları olsun.
Həmçinin təlim iştirakçılarının yalnız qadın qruplardan ibarət olması da faydalı oldu (həm bizim, həm də qadınlar üçün) - əksərən qadınlar təlimə gələrkən otağa nəzər yetirib kişilərin olub-olmamasını soruşurdular. Hətta bəzi hallarda (xüsusilə Biləsuvar kimi konservativ ərazilərdə) qadınların həyat yoldaşı və ya oğulları da təlimə gələrək təlimçilərdən otaqda oturub “onların qadınlarına” orada nə söyləndiyini, onları başqa məqsədlərə təşviq edilməməsini və ya onları həyat yoldaşlarından hüquqlarını tələb etməyə hazırlayıb - hazırlamadığımızı dinləmək üçün icazə alanlar da olmuşdur.
Uğur hekayəsi Rəna: 53 yaş. Öz biznesinə başla təlimdən sonra, Rəna öz kiçik yığımını bir biznesə yatırmaq qərarına gəldi. Təlim zamanı o çörək istehsalı üçün biznes plan hazırladı, lakin təlimdən sonrakı monitorinqimiz zamanı bildirdi ki, o fikrini dəyişərək yaşadığı ərazidə daha çox tələb olunan toy mərasimləri üçün dekorasiyalar ilə məşğul olmağa qərar verib. Əlində olan cəmi 500 manat ilə o, yüksək keyfiyyətli dekor materialları almaqla və əl qabiliyyəti yaxşı olan öz qohumunu da cəlb etməklə bu işə başladı. Hazırda o, hazırlanmış toy mərasimi xonçalarının effektiv satışı, təbliği, sosial şəbəkələrdə paylaşılması ilə, küçədə yerləşdirilən reklam şiti vasitəsilə reklamını və satışını, material tədarükünü təşkil edir. Onun biznesi “Sweet flower Xonca”, adlanır və onun məqsədi bu adı tanınmış və etibarlı bir dekorasiya brendinə çevirməkdir.
2016
Az ərbaycanda qadın sahibkarlığın inkişafı: nümunə keys
HƏDƏF QADINLARA YETİŞMƏK ÜÇÜN VASİTƏLƏR VƏ METODLAR
Hədəf qrup qadınlara effektiv yetişmək üçün AMFA bir sıra tərəfdaşlar - biznes qrupları, assosiasiyalar, qadın şəbəkələri, yerli hökumətlər, mikromaliyyə təşkilatları və banklar ilə əməkdaşlıqlar qurdu. Regional təbliğat və gördüyümüz fəaliyyətlərin əhəmiyyətini çatdırmaq məqsədilə AMFA həm də yerli icra hakimiyyətləri ilə müvafiq əməkdaşlıq qurmuşdur. Bu əlaqənin təşkili xüsusilə konservativ ərazilərdə mühüm bir yanaşma idi – belə ki, bəzi ərazilərdə qadınlar yerli icra hakimiyyəti ilə razılaşdırılmış tədbirlərdə daha rahat iştirak edirdilər, həm də onların işəgötürənləri qadın işçilərə belə icazəli tədbirlərdə iştirak etmək üçün daha asanlıqla icazə verirdilər. İki partnyor assosiasiyamızın (Gəncə və Quba yerləşən) bu layihədə rolu mühüm olmuşdur, onlar geniş qadın sahibkarlar şəbəkəsinə malik olduqları üçün təlimlərimizə düzgün hədəf qrupundan olan qadınların dəvət olunmasına töhfə vermişdilər.
Həmçinin müşahidəmizə əsasən maliyyə savadlılığı təlimini bitirən qadınlar öz kiçik bizneslərinə başlamağa marağı olduqlarını və ya kiçik biznes fəaliyyətlərinin olduğunu göstərmişlər. Bu halda biz onları Öz Biznesinə Başla təliminə dəvət edirdik və nəticədə təxminən 60 % qadın hər iki təlimdə iştirak etmiş oldu.
Təlimlərin keçirilməsi ilə bağlı, biz təcrübəli və yeni hazırlanmış təlimçiləri cəlb edir və onların təlimçilik bacarıqlarının təkmilləşdirilməsinə imkan yaradırdıq.
Uğur hekayəsi
Səidə müəllimədir və Ağdaş rayon mərkəzində kiçik bir təlim mərkəzi vardır. Həyatını planlaşdır təlimində iştirak etməzdən əvvəl, Səidə inanmazdı ki, kiçik məbləğdə pulları yığmaqla böyük bir məbləğ əldə etmək olar. Təlimdən sonra isə o hər qəpiyini və xırda pullarını yığmağa başladı və yığılan vəsaitlə kursun marketinq işini (pəncərə posterləri sifariş etdi) təkmilləşdirdi. Həmçinin o mərkəz üçün maliyyə məqsədləri və 6-aylıq plan hazırladı və sonran nəticəni bizimlə bölüşdü: o daha çox tələbə cəlb etməyə nail olmuş və hazırda kursun müəllimələri daha yüksək keyfiyyətli təhsil xidmətləri çatdırmağa daha motivasiyalıdırlar. Hazırda onun kurs mərkəzi yerli səviyyədə ən yaxşı kurslardan biridir və o artıq regional təhsil sərgilərində və sosial fəaliyyətlər vasitəsilə mərkəzlərini təbliğ edir.
2016
Az ərbaycanda qadın sahibkarlığın inkişafı: nümunə keys
ÇƏTİNLİKLƏR
biznesə başlamaqda əsas çətinliklərindən biri onlara ailə dəstəyinin göstərilməməsidir. Faktiki olaraq, bizim təlimlərdən sonra bəzi qadınlar qeyd etmişdilər ki təlim çox maraqlı olsa da, onlara biznes bacarıqları öyrətsə də, bu işdə əsas çətinlik ailənin dəstəyinə nail olmaqdır. Konservativ regionlar: Bəzi regionlarda (məsələn Biləsuvarda), olduqca konservativ mental yanaşma səbəbindən, qadınları təlimlərə cəlb etmək çətin idi. Bu işdə yerli icra orqanları ilə əməkdaşlıq çox faydalı olmuşdu (təlimə “icra tərəfindən icazə verilib” təsdiqinin iştirakçılara bildirilməsi bu işdə mühüm bir amil idi). Təlimdə iştirak etməyə məcburiyyət hissi: əksər iştirakçılar adətən xarici kanallar vasitəsilə - icra hakimiyyətləri, biznes assosiasiyaları, təlim mərkəzləri və s. tərəfindən dəvət olunurdular. Bu da bəzi qadınlarda mütləq iştirak etmək məcburiyyəti hissi formalaşdırmışdı və belə icbarilik hiss edən qadınlar təlimin ilk günü bunu bildirirdilər. Təlimçilərimiz bu vəziyyəti peşəkarcasına və müsbət yolla izah edərək qadınlara bir qədər təlim ilə tanış olduqdan sonra, onlar üçün maraqlı olmazsa təlimi tərk etmək imkanı vermiş və nəticədə təlimi bir qədər dinlədikdən sonra çox az sayda qadın təlimi tərk etmişdir (hər tədbirdə maksimum 2 belə iştirakçı olardı), digərləri isə təlimin maraqlı olmasını əsaslandıraraq onu tərk etmək fikrindən daşınmışdılar.
təlimləri gənc xanımlara mikromaliyyə sektorunda işləmək üçün lazımı bilik və bacarıqları versə də, onların əksəriyyəti ofisdən kənar sahə işlərində işləyə bilməyəcəklərini bildirmişlər (kredit işçilərinin isə əsas işi adətən sahələrdə olur). Bununla yanaşı maliyyə qurumları da elə bu səbəbdən qadınları işə qəbul etməyə maraq göstərmədilər. Layihənin bu məqamı ortaya çıxdığı andan etibarən kredit işçiləri üçün təlimlərin keçirilməsi donor ilə razılaşdırılaraq dayandırılmışdır. Çətinliklər və problemlərin vaxtında müəyyən edilməsi (hətta layihənin ortasında belə) effektiv layihə idarəetməsinin və liderliyin əsasını təşkil edir. Bu baxımdan da layihə komandası olaraq, layihəmizdə bu məqamın olmasını qazanılmış təcrübə uğuru hesab edirik.
2016
Az ərbaycanda qadın sahibkarlığın inkişafı: nümunə keys
ÖYRƏNİLMİŞ DƏRSLƏR / TÖVSİYƏLƏR
• Ailə üzvlərinin dəstəyini əldə etmək üçün qadınlar ilə yanaşı onların ailələrindən olan kişi üzvlərinə də ayrı-ayrı qruplarda təlim keçirilməsi vacibdir. Bu onlara imkan verəcək ki, təlimdən sonra ümumi mövzuları birlikdə müzakirə etsinlər və deyilənlərin vacibliyini bərabər səviyyədə anlasınlar.
• Ölkədə bu regionlarda arzu olunan hədəf qrupa yetişmək üçün ilkin prioritet olaraq yerli icra hakimiyyətlərinin məlumatlandırılması əsas faktordur. İcra hakimiyyəti tərəfindən müvafiq hədəf qruplara dəvətlər edilərkən, onların təlimin vacibliyinə etimadı tam olur – xüsusilə də mühafizəkar regionlarda.
• Kredit işçisi üzrə təlim komponentini icra etməzdən öncə layihə partnyoru olan təşkilatların qadın kredit işçilərin olan tələbatı və marağı öyrənilməli və vardırsa, onların işə götürülməsi üzrə təşkilatlarda öhdəlik alınması faydalı olar.
•
təlimi daha yaxşı xatırlamağa və əldə etdikləri bilik və bacarıqları hələ yadda qalmış ikən həyatlarına tətbiq etməyə məsuliyyətini gücləndirir. GƏLƏCƏK PLANLAR
Layihə bitdikdən sonra, AMFA layihə fəaliyyətlərini yaratmış olduğu əməkdaşlıqlar vasitəsilə həm yaranmış müvafiq məqamlarda, həm də müntəzəm şəkildə müxtəlif layihələr çərçivəsində davam etdirməyi planlaşdırır. AMFA üzvləri tərəfindən qeyri-maliyyə xidmətlərinə (məsələn, maliyyə savadlılığı və biznes dəstəyi xidməti) artan tələbatı nəzərə alaraq AMFA üzvləri müştərilərini (cari və potensial) bu təlimlərdən keçirməkdə maraqlıdırlar.
AMFA bu keys nümunəni digər həmkar təşkilatlar, üzvləri, tənzimləyici qurum – Maliyyə Bazarlarına Nəzarət Palatası və daha geniş maliyyə icması (donorlar, investorlar, digər sektor aktorları və .s) ilə paylaşacaq. 2016
Az ərbaycanda qadın sahibkarlığın inkişafı: nümunə keys
LAYİHƏ PARTNYORLARI VƏ ONLARIN ROLU HAQQINDA Mikromaliyyə Mərkəzi regional mikromaliyyə resurs mərkəzi və şəbəkəsidir. Üzvlüyündə Avropa və Mərkəzi Asiyanın 31 ölkəsindən olan 101 təşkilat (o cümlədən 77 mikromaliyyə təşkilatı) vardır və birlikdə 1, 000, 000 az təminatlı müştəriyə məsuliyyətli mikromaliyyə xidmətləri göstərirlər. Missiyamız geniş sayda az təminatlı ailələrə və kiçik sahibkarlara müvafiq maliyyə və qeyri-maliyyə xidmətləri təqdim edən sosial yönümlü və davamlı mikromaliyyə sektorunu təşviq etməklə yoxsulluğun azaldılmasına və insanların inkişafına töhfə verməkdir. Buna nail olmaq məqsədilə mərkəz mikromaliyyə dəyər zəncirinin aktorları ilə - siyasət yaradıcıları, assosiasiyalar, maliyyə xidmətləri təminatçıları və investorlar ilə işləyir. Ümid edir ki, çox tərəfli strategiyasına riayət edərək sektorda müsbət və uzun müddətli dəyişikliyə, həm təşkilati səviyyədə nəticələrin yüksəlməsinə, həm də müştərilər üçün müsbət töhfələrin verilməsinə nail ola biləcək. AMFA demək olar ki Azərbaycanda fəaliyyət göstərən bütün BOKT-lar və 11 orta həcmli bankın, ümumilikdə 40 mikro maliyyə təminatçısının birlik qurumudur. Assosiasiyanın əsas uğur faktoru geniş sayda maraqlı tərəfdaşlarının olması, sektor təşəbbüslərində birgə öyrənmə və hər yenilikdə pionerliyidir . AMFA ilk milli assosiasiyadır ki, SMART Müştəri Mühafizəsi Prinsipləri üzrə təlimləndirilmiş, sertifikatlaşdırılmış, Sosial Fəaliyyətin İdarə olunmasını, maliyyə savadlılığı və uzun müddətli yığımlar və investisiyalar, daha yaxşı maliyyə inklüzivliyini bütün sektorda təşviq etmişdir.
AMFA layihənin ümumi idarəedilməsi, kredit işçiləri üçün təlim proqramının hazırlanması Mikromaliyyə Mərkəzinə Maliyyə savadlılığı təliminin yerli kontekstə uyğunlaşdırılmasına dəstək verilməsi region qadınlarına maliyyə savadlılığı və Öz Biznesinə Başla təlimlərinin keçirilməsi ilə məşğul olmuşdur. Mikromaliyyə Mərkəzi maliyyə savadlılığı təlim proqramının hazırlanmasına, yerli partnyorlara təlimçilər üçün təlim keçirilməsinə, layihə tərəfdaşları ilə birlikdə qadın kredit işçiləri namizədləri üçün meyarların işlənməsinə məsul olmuşdur. Mikromaliyyə Mərkəzi və AMFA bu keysdə verilmiş öyrənilmiş dərsləri birlikdə qeydə almışdır.
Azerbaijan Micro-finance Association (AMFA) 44 J. Jabbarlı str., Caspian Plaza I, 5th floor, AZ 1065 Baku, Azerbaijan Tel/Fax: (+994 12) 437 16 45; 437 23 39 E-mail: amfa@amfa.az web: www.amfa.az Azərbaycan Mikromaliyyə Assosiasiyası (AMFA) Cəfər Cabbarlı küç 44, Kaspian Plaza I, 5-ci mərtəbə, AZ 1065 Bakı, Azərbaycan Tel/Faks: (+994 12) 437 16 45; 437 23 39 E-mail: amfa@amfa.az web: www.amfa.az Bu keys Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi ilə hazırlanmışdır. Bu keysin məzmunu tamamilə AMFA-nın məsuliyyətindədir və heç bir halda Avropa İttifaqının mövqeyini əks etdirmir. Yüklə 1,13 Mb. Dostları ilə paylaş:
|