Azərbaycanın görkəmli şəxsiyyətləri Üzеyir hacibəYLİ

 

34 

Səməd Vurğun,  

Xalq şairi 

 

Üzeyirbəy  elə  sənətkardır  ki,  onun  adı  tərif  yükü  götürmür,  o  hər  hansı  tərif 

pilləsindən yuxarıda duran bir simadır. 

Rəsul Rza,  

Xalq şairi 

 

Üzeyir  sənət  vasitəsilə  öz  həyatını  xalqın  xidmətinə  vermişdi.  Ancaq  belə  bir 

sənətkar  Azərbaycan  operasının  şah  əsəri  olan  ―Koroğlu‖  kimi  ölməz  əsər  yarada 

bilərdi. 

Mirzə İbrahimov,                                                                                                                                                                 

Xalq yazıçısı 

 

Üzeyir  Hacıbəylinin  əsərləri  yaşadığı  mühitin,  içində  dolandığı  xalqın, 

cəmiyyətin ifadeyi-hal və keyfiyyətidir. 

Cəfər Cabbarlı, 

yazıçı, dramaturq 

 

 

Üzeyir  öz  xalqını  sevirdi,  onun  üçün  yaradırdı,  öz  əsərlərində  bu  xalqın 

fikirlərini  və  arzularını  ifadə  edirdi.  Buna  görə  də  həmişə  xalqın  qəlbində 

yaşayacaqdır. 

Şövkət Məmmədova, 

opera müğənnisi, SSRİ Xalq artisti 

 

Üzeyirbəy  Hacıbəyli  musiqimizi  nizama  salmağa  başladı.  Yazdığı  opera  və 

operattaları ilə şöhrət qazandı. Yalnız özü deyil, bütün millətini aləmə tanıtdı. 

Yusif  Vəzir Çəmənzəminli, 

yazıçı 

 

 

---

 

35 

 

Ə S Ə R L Ə R İ 

 

I Hissə. Musiqi əsərləri 

 

OPERALARI 

 

 

1924 

1.

 

“Əsli  və  Kərəm”  operasından:  “Axşam  oldu”  xoru  [Not]  /Üzeyir 

Hacıbəyov .Məktəb nəğmələri.- Bakı, 1924- S.2-3. 

2.

 

Birinci  pərdədən  Xurşidbanunun  ariyası  [Not]  /Üzeyir  Hacıbəyov. 

Məktəb nəğmələri.- Bakı, 1924.- 4s.   

 

1925 

3.

 

“Əsli  və  Kərəm”  operasından  “Axşam  oldu”  xoru  [Not]  /Üzeyir 

Hacıbəyov.- Məktəb nəğmələri .-Bakı, 1925.- S.2-3. 

4.

 

Birinci  pərdədən  Xurşidbanunun  ariyası  [Not]  /Üzeyir  Hacıbəyov.  

Məktəb nəğmələri.- Bakı, 1925.- 4s.  

 

1938 

5.

 

Bu  gələn  yara  bənzər  [Not]:  ―Leyli  və  Məcnun‖  operasından  qızlar  xoru 

//Ü.Hacıbəyli.  ―Leyli  və  Məcnun‖  və  ―Arşın  mal  alan‖  operalarından  parçalar: 

fortepiano ilə oxu üçün /Üzeyir Hacıbəyov.- M., 1938.-  S.9-11.  

6.

 

Məcnun,  Məcnun  dur  gedək,  bu  rəqibinin  evidir  [Not]:  ―Leyli  və 

Məcnun‖  operasından  ―Məcnun,  Məcnun‖  xoru  /Üzeyir  Hacıbəyov;  söz.  M.Füzuli; 

rusca tərc. ed. M.Artsıbaşev /Ü.Hacıbəyov. ―Leyli və Məcnun‖ və ―Arşın mal alan‖ 

operalarından parçalar: fortepiano ilə oxu üçün.-  M., 1938.- S.12-16.  

7.

 

Üçüncü  pərdədən  Koroğlunun  ariyası  [Not]:  fortepiano  ilə  oxu  üçün 

/Üzeyir  Hacıbəyov;  tərc.  ed:  M.Artsıbaşev  //―Koroğlu‖  operasından  parçalar.-  M., 

1938.- S.22-27. 

8.

 

Məcnunun  atasının  ariyası  [Not]:  [―Leyli  və  Məcnun‖  operasından] 

/Üzeyir  Hacıbəyov;  söz.  M.Füzuli,  rusca  mətni  A.Yakovlevə  məxsusdur 

//Ü.Hacıbəyov.  ―Leyli  və  Məcnun‖  və  ―Arşın  mal  alan‖  operalarından  parçalar: 

fortepiano ilə oxu üçün.- M.,1938.- S.17-24.  

9.

 

Birinci pərdədən Nigarın  ariyası [Not]:  fortepiano ilə  oxu üçün  /tərc. ed. 

M.Artsıbaşev //―Koroğlu‖ operasından parçalar.- M., 1938.- S.7-14.  

10.

 

Dördüncü pərdədən aşıq havası [Not]: [fortepiano ilə oxu üçün] /tərc. ed. 

M.Artsıbaşev  //Üzeyir  Hacıbəyov.  ―Koroğlu‖  operasından  parçalar.-  M.,  1938.-  S. 

28-39. 

---

 

36 

11.

 

İkinci  pərdədən  Nigarın  ariyası  [Not]:  fortepiano  ilə  oxu  üçün  /tərc.  ed. 

M.Artsıbaşev //Üzeyir Hacıbəyov. ―Koroğlu‖ operasından parçalar.- M., 1938.- S.15-

21. 

12.

 

“Koroğlu”  operasından  parçalar  [Not]:  Klavir  /Üzeyir  Hacıbəyov.-  M.: 

Музыка, 1938.- 39 s. 

13.

 

Koroğlu [Not]: Libretto /Üzeyir Hacıbəyov; işləyəni: P.Pançenko, tərcümə 

edəni: D.Paşayev.- Bakı, 1938.- 74 s. 

 

1940 

14.

 

Aşıq  mahnısı  [Not]:  ―Koroğlu‖  operasından:  fortepiano  üçün  sadə 

uyğunlaşdırmada  pyes  və  parçalar  /Üzeyir  Hacıbəyov.-  Bakı:  Azərbaycan  musiqi 

nəşriyyatı, 1940. 

15.

 

―Koroğlu”  operası  mövzusunda  fortepiano  üçün  fantaziya  [Not]: 

transkripsiya  Q.Burşteynə  aiddir  /Üzeyir  Hacıbəyov.-  Bakı:  Azərbaycan  musiqi 

nəşriyyatı, 1940.- 39 s. 

 

1942 

16.

 

Nigarın  ariyası  mövzusunda  violonçel  üçün  variasiyalar  [Not]  /Üzeyir 

Hacıbəyov; müəl. B.Zeydman .- Bakı: Azərbaycan musiqi nəşriyyatı, 1942.  

 

1945 

17.

 

Üçüncü  pərdədən  Koroğlunun  ariyası  [Not]:  fortepiano  ilə  oxu  üçün 

/Üzeyir Hacıbəyov.- Bakı: Azərbaycan musiqi nəşriyyatı, 1945.- 14 s. 

18.

 

Firuzə  (1945)  [Not]:    4  pərdəli  əsər:  [Xalq  rəvayətlərinin  motivləri 

əsasında] /Ü.Hacıbəyli (ilkin adı ―Şəhrəbanu‖ olmuşdur). Opera yarımçıq qalmışdır.  

 

1948 

19.

 

Leyli  və  Məcnun  [Not]:  [5  pərdəli,  6  şəkilli  opera]:  Klavir  /Üzeyir 

Hacıbəyov  .  .-  Əsərləri.  red.  N.Əliverdibəyov;  ön  söz  və  şərhlərin  müəllifi: 

Z.Səfərova.- Bakı: İşıq, 1984.- C.2.- 240 s.  

 

1949 

20.

 

Firuzənin ariyası [Not] /Üzeyir Hacıbəyov; tərc. ed. Y.Fidler.- M.: Musiqi 

nəşriyyatı, 1949.- 12 s.  

 

1950 

21.

 

Beşinci  pərdədən  rəqs  havası  [Not]:  [fortepiano  ilə  tar  üçün]  /Üzeyir 

Hacıbəyov.- Bakı: Azərbaycan musiqi nəşriyyatı, 1950.- 10 s. 

---