Азярбайъан республикасынын тящсил назирлийи

51 
 
verərək ona istiqamətlənmək, ətrafdakıların verəcəyi  qiymətlərə  görə qorxu 
keçirmək, neqativ qiymətlər gözləmək. 
7)
 
Stressə  qarĢı  aĢağı  fizioloji  müqavimətə  malik  olmaq  –  uĢağın 
psixoloji quruluĢunun xüsusiyyətidir, hansı ki, stress xarakterli situasiyalara 
uyğunlaĢmaq  qabiliyyətini  aĢağı  salır,  mühitin  həyəcanverici  faktoruna 
qeyri-adekvat, destruktiv reaksiya vermə ehtimalını artırır. 
8)
 
Müəllimlərlə  münasibətlərdə  problemlər  və  qorxu  –  məktəbdə 
yaĢlılar ilə münasibətlərinin ümumi mənfi emosional fonu, hansı ki, uĢağın 
təhsil alma müvəffəqiyyətini aĢağı salır. 
Cədvəl 9 
Blank 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
―+‖   
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
0 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
―-―   
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
D.RASSEL VƏ M.FERQÜSON 
TƏNHALIĞI SUBYEKTĠV HĠSSETMƏ SƏVĠYYƏSĠNĠN 
DĠAQNOSTĠKASININ METODĠKASI 
 
 
Təlimat: Sizə bir sıra müddəa təklif olunur. Ardıcıl olaraq onlardan 
hər  birini  nəzərdən  keçirin  və  sizin  həyatınızda  təzahür  etməsinin  tezliyi 
nöqteyi-nəzərindən onları dörd cavab variantının (―tez-tez‖, ―bəzən‖, ―nadir 
hallarda‖,  ―heç  vaxt‖)  köməyi  ilə  qiymətləndirin.  Seçdiyimiz  variantı  ―+‖ 
iĢarəsi ilə qeyd edin. 
Nəticələrin iĢlənilməsi və interpretasiyası 
 
Hər  bir  cavab  variantlarının  miqdarını  hesablayın.  ―Tez-tez‖ 
cavablarının  miqdarını  üçə,  ―bəzən‖  cavablarının  miqdarını  ikiyə,  ―nadir 
halarda‖ cavablarının miqdarını birə, ―heç vaxt‖ cavablarının miqdarını sıfıra 
vurmaq  lazımdır.  Alınan  nəticələr  toplanır.  Tənhalığın  mümkün  maksimal 
göstəricisi 60 baldır. 
 
40-60 bal  - tənhalığın yüksək səviyyəsini,  20-40  bal  –  tənhalığın 
orta səviyyəsini, 0-20 bal – tənhalığın aĢağı səviyyəsini göstərir. 
Sorğu testi 
 
MÜDDƏALAR 
tez-tez 
bəzən 
nadir 
hallarda 
heç 
vaxt 

---

52 
 
1.  Mən  bu  qədər  iĢləri  təkbaĢına 
görərək bədbəxtəm 
 
 
 
 
2. Mən danıĢmağa adam tapmıram   
 
 
 
3.  Bu  cür  tənha  olmağıma  dözə 
bilmirəm 
 
 
 
 
4. Mənim ünsiyyətə tələbatım var 
 
 
 
 
5. Mən hiss edirəm  ki,  elə bil heç 
kəs məni həqiqətən baĢa düĢmür. 
 
 
 
 
6.  Məna  adamların  mənə  zəng 
edəcəklərini  və  ya  yazacaqlarını 
qeyri-ixtiyari gözləyirəm 
 
 
 
 
7.  Mənim  müraciət  edəcəyim 
kimsəm yoxdur 
 
 
 
 
8.  Mən  indi  heç  kəslə  yaxın 
deyiləm 
 
 
 
 
9.  Məni  əhatə  edənlər  mənim 
maraqlarımı  və  ideyalarımı  qəbul 
etmirlər 
 
 
 
 
10.  Mən  özümü  atılmıĢ  kimi  hiss 
edirəm 
 
 
 
 
11. Mən özümü sərbəst tutmağı və 
ətrafımdakılarla  ünsiyyət  qurmağı 
bacarmıram. 
 
 
 
 
12.  Mən  özümü  tamamilə  tənha 
hiss edirəm 
 
 
 
 
13.  Mənim  sosial  münasibətlərim 
və əlaqələrim səthidir 
 
 
 
 
14.  Mənim  məclislər  üçün  ürəyim 
gedir 
 
 
 
 
15.  Əslində  heç  kim  məni  lazım 
olduğum kimi tanımır 
 
 
 
 
16.  Mən  özümü  baĢqalarından 
təcrid olunmuĢ kimi hiss edirəm 
 
 
 
 
17.  Mən  belə  tərk  edildiyim  üçün 
bədbəxtəm 
 
 
 
 
18.  Mən  dost  tapmaqda  çətinlik 
çəkirəm 
 
 
 
 
19. 
Mən 
özümü 
baĢqaları 
tərəfindən  kənarlaĢdırılmıĢ  və 
təcrid olunmuĢ kimi hiss edirəm 
 
 
 
 
20. 
Adamlar 
mənim   
 
 
 

---

53 
 
ətrafımdadılar,  amma  mənimlə 
deyildirlər 
 
 
DUYĞU AXTARIġI TƏLƏBATI DĠAQNOSTĠKASININ 
M.TSUKERMAN METODĠKASI 
 
 
Yeniyetmə  və  yaĢlı  adamların  müxtəlif  qəbildən  olan  duyğulara 
tələbatının səviyyəsini öyrənmək üçün istifadə olunur. 
 
Təlimat:  Cüt  halında  birləĢdirilmiĢ  müddəalar  sizin  ixtiyarınıza 
verilir.  Hər  bir  cütdən  sizi  ən  çox  xarakterizə  edən  birini  seçib  qeyd 
etməyimiz lazımdır. 
Sorğu testi 
1.  a)  Mən  çox  saylı  ezamiyyətlər,  səyahətlər  tələb  edən  iĢə  üstünlük 
verərdim. 
    b) Mən bir yerdə iĢləməyə üstünlük verərdim. 
2. a) Sərin, təmiz havalı gün məni gümrahlaĢdırır. 
    b) Sərin havalı gün olanda ancaq evə nə vaxt gedib çatacağımı düĢünürəm. 
3. a) Mənim bütün bədən qoxularından zəhləm gedir. 
    b) Mənim bəzi bədən qoxularımdan xoĢum gəlir. 
4.  a)  Mən  mənə  tanıĢ  olmayan  təsir  göstərəcək  hər  hansı  bir  narkotikin 
dadına baxmaq istəməzdim. 
   b) Mən qarabasmalar yaradan hər hansı bir tanıĢ olmayan narkotik dadına 
baxmaq istəyərdim. 
5. a) Mən hər bir adamın təhlükəsiz, etibarlı və xoĢbəxt yaĢaya biləcəyi ideal 
cəmiyyətdə yaĢamağa üstünlük verərdim. 
    b)  Mən  bizim  zəmanəmizin  qeyri-müəyyən,  qarıĢıq  günlərində  yaĢamağa 
üstünlük verərdim. 
6. a) Mən sürəti sevən adamla yol getmək istəyərdim. 
    b)  Bəzən  mən  maĢını  surətlə  sürməyi  xoĢlayıram,  bu  məni  çox 
həvəsləndirir. 
7. a) Mən ticarət agenti – satıcı iĢləsəydim, az və ya heç nə qazanmaq riski 
daĢıyan iĢəmuzd maaĢdansa sabit maaĢa üstünlük verərdim. 
   b) Əgər mən ticarət agenti – satıcı iĢləsəydim, iĢəmuzd iĢləməyə üstünlük 
verərdim, belə ki, mənim quru maaĢla nisbətən daha çox qazanmaq imkanım 
olardı. 
8.  a)  Mən  mənimkindən  kəskin  fərqli  düĢünən  adamlarla  mübahisə  etməyi 
xoĢlamıram, çünki belə mübahisələrin axırı yoxdur. 
   b)  Məncə,  mənim  nöqteyi-nəzərimlə  razı  olmayan  adamlar  mənimlə 
razılaĢan adamlardan daha çox həvəsləndirə bilərlər. 
9.  a)  Adamların  çoxu  özünü  sığorta  etmək  üçün  həddindən  çox  pul 
xərcləyirlər. 

---