Азярбайъанын илк
Poetik duyğuların Dərbənd ləçəkləri –
Yüklə 3,37 Mb. Pdf görüntüsü
|
543 Poetik duyğuların Dərbənd ləçəkləri – Nəriman Ağasıyevin «Dərbənd çələngi» kitabında (Maxaçqala, 1990) ön söz kimi və «İki sahil» qəzetində (22 oktyabr 1994) çap olunmuş, sonra «Sənət düşün- cələri»nə daxil edilmişdir. İnsan payız ölə, yazda dirilə – «Mədəniyyət» qəzetində (14 noyabr 1991) çap olunmuş, «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir. Gözəllik və eşq, qəm yükü və dözüm – «Füzulinin sənət sirləri» adı ilə «İki sahil» qəzetində (28 aprel 1994) çap olunmuş, sonra «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir.
1994) çap olunmuş, sonra «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir. Yunus Əmrə və Qurbani - «İki sahil» qəzetində (13, 20 yan- var 1996) çap olunmuş, sonra «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir. Bir daha Mola Qasım və Yunus Əmrə haqqında – «Xalq qəzeti»ndə (19 iyul 1996) çap olunmuş və «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir.
daxil edilmişdir. Sonralar «Oğuz eli» qəzetində (xüsusi buraxılış, yanvar 2000) çap olunmuşdur. Kitabda çap olunarkən bir qədər yeniləşdirilmişdir. İstiqlal şairi, azadlıq fədaisi – «İki sahil» (15 iyun 1996) qəzetində, «İki bölünməkdən elə qorxmuşam» adı ilə «Xalq qəzeti»ndə (11 iyun 1996), Vaqif Arzumanlının «75 ilin pillələri» (Bakı, «Qartal», 2001) kitabında və «Sənət düşüncələri»ndə çap edil- mişdir.
RƏYLƏR, MÜLAHİZƏLƏR Üslublar və ədəbi normalar – «Ulduz» jurnalında (1979, № 6) çap olunmuş, «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir. XVI əsrin ədəbi dili – ilk dəfə «Sənət düşüncələri»ndə çap edilmişdir. Milli dil və onun aparıcı üslubları – «Azərbaycan müəllimi» (10 iyul 1991) qəzetində çap olunmuş və «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir.
(21 oktyabr 1995) çap olunmuş və «Sənət düşüncələri»nə daxil edil- mişdir.
544 qəzetində (16 iyul 1995) çap olunmuş və «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir.
ilk dəfə «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir. Qədim sanskrit, müasir türk, rus, ingilis, ərəb və fars dillə- rində eyniköklü sözlər - ilk dəfə «Sənət düşüncələri»nə daxil edil- mişdir.
Söz birləşməsi və onun ali məktəbdə tədrisi – «Dilçilik fənlərinin tədrisi metodikası» elmi əsərlər məcmuəsində (Bakı, APİ nəşri, 1987), «Dilçilik məcmuəsi»ndə («Elm», 2000) çap olunmuş və «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir. Məktəb islahatı və dil dərsliklərimiz - ilk dəfə «Sənət dü- şüncələri»ndə çap edilmişdir. Müəllimə cavab - ilk dəfə «Sənət düşüncələri»ndə çap edil- mişdir.
Dilimiz və «Müasir Azərbaycan dili» dərsliklərimiz - ilk dəfə «Sənət düşüncələri»ndə çap edilmişdir. «Azərbaycan dili» dərsliklərimiz: qayğılar, suallar – «Günay» qəzetində (3 mart 1995) ixtisarla çap olunmuş, «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir.
qəzetində (24 may 1995) çap olunmuş və «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir.
çap olunmuş və «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir. Sənətkar və söz – «Kitablar aləmində» jurnalında (1984, № 4) çap olunmuş və «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir. Cabbarlı və folklor – «Sovet Ermənistanı» qəzetində (12 may 1988) çap olunmuş və «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir. Obrazlılıq problemi – ilk dəfə «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir. Qəmküsar yadigarı – «Ədəbiyyat qəzeti» (20 dekabr 1991) və «Azərbaycan müəllimi» (30 sentyabr 1992) qəzetlərində çap olun- muş, «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir.
təm körpüsü» qəzetində (13 yanvar 1995, № 1) çap olunmuş və «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir.
düşüncələri»nə daxil edilmiş, sonralar «Azərbaycan məktəbi» jurnalında (2000, № 5) çap olunmuşdur.
545
Səksən doqquzun doqquz sualı və doqquz cavabı – «Yeni il sorğusu» ümumi başlığı altında «Gənc müəllim» qəzetində (29 dekabr 1989) çap olunmuş və «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir.
müəllim» qəzetində (4 dekabr 1989) çap olunmuş və «Sənət dü- şüncələri»nə daxil edilmişdir.
(1992,№ 3-4) çap olunmuş və «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir. «Gənc müəllim»in yeni sorğusu – «Gənc müəllim» qəzetində (25 fevral 1993) çap olunmuş və «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir.
mişdir.
XATİRƏLƏR, ÇIXIŞLAR Sizə uğur arzulayıram – «Azərbaycan müəllimi» qəzetində (13 noyabr 1974) çap olunmuş və «Sənət düşüncələri»nə daxil edil- mişdir.
«Bakı» qəzetində (16 may 1978) çap olunmuş və «Sənət düşüncələri»- nə daxil edilmişdir. Məqalə Sosialist Əməyi Qəhrəmanə Qulam Cavadovla birgə yazılmışdır. Ə.Dəmirçizadə və müasir ədəbi dilimiz - «Azərbaycan dili və ədəbiyyat tədrisi» jurnalında (1981,№ 1) çap olunmuş və «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir.
adı ilə «Azərbaycan gəncləri» (16 fevral 1978), «El ağsaqqalı» adı ilə «Azərbaycan müəllimi» (26 yanvar 1983) qəzetlərində çap olunmuş və «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir. Xatirələr işığında – «Gənc müəllim» qəzetində (31 dekabr 1990) çap olunmuş və «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir. Surəti gözlərimdədir – «Gənc müəllim» qəzetində (28 yanvar 1993) çap olunmuş və «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir. Ömrün davamını ruhlar yaşayır – «Onun müqəddəs ruhu» adı ilə «Şəhriyar» (1 sentyabr 1994), «Gənc müəllim» (7 oktyabr 1994) qəzetlərində və «Maarifçi» (11 aprel 1995) qəzetində çap olun-
546 muş, «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir. Kərbəlayı İsmayıl ağırlığı və yaxud Fərman Kərimzadəni xatırlarkən - «Yeni Azərbaycan» qəzetində (24 mart 1994) çap olun- muş və «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir. Bu günün başlanğıcı - «Azərbaycan müəllimi» qəzetində (19 dekabr 1995) çap olunmuş və «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir. Ömrün kəsişən üç ili – «Xalq qəzeti»ndə (27 dekabr 1995) çap olunmuş və «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir. Nəsr dili məsələləri – ixtisarla «Ədəbiyyat və incəsənət» qə- zetində (27 iyul 1984) çap olunmuş və «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir.
mişdir.
Dili bir, qanı bir qaqauz qardaşlarımız - ilk dəfə «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir. Sumqayıtda Nizami yubileyi – ilk dəfə «Sənət düşüncələri»- nə daxil edilmişdir. Tariximiz və qonaqlarımız – «London alimləri ilə görüş» adı ilə «Gənc müəllim» qəzetində (29 may 1992) çap olunmuş və «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir.
mişdir.
Cavad Heyətlə ikinci görüş – ilk dəfə «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir. Universitetimizin ilk fəxri professoru – «Gənc müəllim» (22 iyun 1993), «Cənubi Azərbaycan mütəfəkkirləri» adı ilə «İki sahil» (3 mart 1994) qəzetlərində çap olunmuş və «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir. Xəstə ruhlar məhvə layiqdir – «Yeni Azərbaycan» qəzetində (3 mart 1994) çap olunmuş və «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir. «Gözlərimin içinə bax» - ilk dəfə «Sənət düşüncələri»nə da- xil edilmişdir. Dünyanın mizanı vicdan susanda pozulur - ilk dəfə «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir. Qanadları qarışmış ağacın təsviri - ilk dəfə «Sənət düşün- cələri»nə daxil edilmişdir. Füzulinin son doğuluşu – «Azərbaycan müəllimi» qəzetində (7 aprel 1995) çap olunmuş və «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir. Alın yazısı, tale kitabları - ilk dəfə «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir. 547 Alim ömrünün yetmişinci baharı – «Söz çələngi» (Y.Kə- rimovun 70 illiyi) (1997) məcmuəsində çap olunmuş və «Sənət düşün- cələri»nə daxil edilmişdir.
rəmzi» (Bakı, 1997) kitabında çap olunmuş və «Sənət düşüncələri»nə daxil edilmişdir.
KİTABIN İÇİNDƏKİLƏR
Oxuculara. ............................................................................................ 7 MƏQALƏLƏR
Nəsrin şeriyyəti (həqiqi proza poeziyadır).... ...................................... 8 Mirzə Cəlilin haq yolu........................................................................ 23 ”Dəli Kür”ün dili ............................................................................... 38 Birləşən ürəklər .................................................................................. 45 Şeir qanadlı hekayələr ........................................................................ 52 Roman-sarkazm.................................................................................. 58 Tarixi povestdə tarixin təhrifi ............................................................. 63 Xalisin müqəddəs arzusu və qəfil sevgisi........................................... 70 Daş evlərin sakinləri ........................................................................... 78 Yazıçı dili və ədəbi dil........................................................................ 84 Ağ dərənin rənglər aləmi .................................................................... 91 Təbiət və gözəllik şairi ....................................................................... 97 Ağlın, poetik düşüncənin, qəhrəmanlığın vəhdəti haqqında roman ................................................................... 104 Sizinlə birgə...................................................................................... 115 Gölün, buynuzun və leyləyin nağılı və ya üç povest ........................ 120 ”Gümüşgöl əfsanəsi ................................................................... 120 ”Kərgədan buynuzu ................................................................... 124 ”Leylək körfəzi .......................................................................... 128 Qafarın faciəli həyatı və xilas yolu................................................... 132 Tahir Hüseynovun povest və hekayələri .......................................... 138 548 Duruluq sorağında ............................................................................ 142 Ədəbi qəhrəmanların yeni taleyi....................................................... 147 Humanist ideallar romanı ................................................................. 157 Fantastik hekayə və povestlər........................................................... 173 Tərəkəmə həyatının poeziyası .......................................................... 176 Poetik duyğuların Dərbənd ləçəkləri ................................................ 182 İnsan payız ölə, yazda dirilə ............................................................. 185 Gözəllik və eşq, qəm yükü və dözüm............................................... 189 Heydərbaba yüksəkliyi ..................................................................... 209 Yunus Əmrə və Qurbani..............................................................216 Bir daha Molla Qasım və Yunus Əmrə haqqında……...................220 Elin şair oğlu...............................................................................223 İstiqlal şairi, azadlıq fədaisi..........................................................227
RƏYLƏR, MÜLAHİZƏLƏR Üslublar və ədəbi normalar………………...................................232 Milli dil və onun aparıcı üslubları…….........................................242 XVI əsrin ədəbi dili....................................................................249 Dilin tarixi xalqın tarixidir...........................................................254 Azərbaycan ərazisində qədim türk yazıları...................................259 Qapalı dünyanın sirri və ya etnoteolinqvistik nəzəriyyə....................................................................................262 Qədim sanskrit, müasir türk, rus, ingilis, ərəb və fars dillərində eyniköklü sözlər...............................................289 Söz birləşməsi və onun ali məktəbdə tədrisi.................................303 Məktəb islahatı və dil dərsliklərimiz............................................312 Müəllimə cavab..........................................................................317 Dilimiz və ”Müasir Azərbaycan dili” dərsliklərimiz……………...322 ”Azərbaycan dili” dərsliklərimiz: qayğılar, suallar........................333 Dərslik: özgə mülahizələri, müəllif münasibəti............................339 ... Elə hamı razı qalar..................................................................346 ”Sənətkar və söz”.......................................................................358 Cabbarlı və folklor......................................................................362 Obrazlılıq problemi.....................................................................366 Qəmküsar yadigarı ....................................................................375 Əl-Ustad və Nizami dostluğu və ya itirəndən sonra......................379 Ədəbiyyat tarixinə yeni baxış.......................................................384
MÜSAHİBƏLƏR, SÖHBƏTLƏR 549
Səksən doqquzun doqquz sualı və doqquz cavabı..........................389 Fəaliyyətimizin əsası: ana dili statusunu yüksəldək.......................393 Filologiyamızın dünəni və bu günü..............................................397 ”Gənc müəllim”in yeni sorğusu...................................................406 Dövrün səciyyəsi........................................................................410
XATİRƏLƏR, ÇIXIŞLAR Sizə uğur arzulayıram..................................................................419 ”Günəşli” təəssüratımız..............................................................423 Ə.Dəmirçizadə və müasir ədəbi dilimiz.......................................428 Maarif və zəhmət yolçusu...........................................................434 Xatirələr işığında........................................................................524 Surəti gözlərimdədir....................................................................441 Ömrün davamını ruhlar yaşayır...................................................443 Kərbəlayı İsmayıl ağırlığı və ya Fərman Kərimzadəni xatırlarkən.............................................................450 Bu günün başlanğıcı....................................................................454 Ömrün kəsişən üç ili...................................................................459 Nəsr dili məsələləri....................................................................465 Mətbuatla görüş..........................................................................469 Dili bir, qanı bir qaqauz qardaşlarımız..........................................472 Sumqayıtda Nizaminin yubileyi...................................................474 Tariximiz və qonaqlarımız...........................................................478 Muğan şairləri.............................................................................481 Cavad Heyətlə ikinci görüş..........................................................485 Universitetin ilk fəxri professoru..................................................487 Xəstə ruhlar məhvə layiqdir........................................................490 ”Gözlərimin içinə bax”...............................................................496 Dünyanın mizanı vicdan susanda pozulur.....................................499 Qanadları qarışmış ağacın təsviri..................................................502 Füzulinin son doğuluşu................................................................504 Alın yazısı, tale kitabları..............................................................506 Alim ömrünün yetmişinci baharı..................................................513 Dilşünas alim və pedaqoq............................................................515
550
551 Qəzənfər Şirin oğlu Kazımov SEÇİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ 4-cü cild Bakı, «Nurlan», 2009
Bu cild «Sənət düşüncələri» (Bakı, Azərbay- can Dövlət Kitab Palatası, 1997) kitabı əsasında tərtib olunmuşdur.
552
Qəzənfər Şirin oğlu Kazımov
«NURLAN» NƏŞRİYYATI Bakı - 2009
Yığılmağa verilmişdir: 05.03.09 Çapa imzalanmışdır: 05.04.09 Həcmi: 33 çap vərəqi Formatı: 60x90 1/16 Tiraj: 500 Qiyməti müqavilə ilə.
______________________________________ Texniki redaktoru: Coşqun Kazımov Korrektoru:
Züleyxa Ələsgərova Operator:
Azadə Mirzəhüseyn qızı Kompyüter tərtibatçısı və dizayner:
Akif Dənziyev
553
Yüklə 3,37 Mb. Dostları ilə paylaş:
|