Азярбайж ан республикасы тящсил назирлий
Yüklə 24 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Q.QARAYEV “XOŞBƏXTLİK MAHNISI”
- “ZAMANIN BAYRAQDARI” kantatası
30 spesifikasına bağlılıqda xəlqilik prinsipi, milli təfəkkürə arxalanma özünü aşkar şəkildə biruzə verir. Aşıq mahnısının fakturasının (kvinta intervalı çərçivəsində kvarta- sekunda quruluşu) xor fakturasına keçirilməsi yeni bir addım, novatorluq olmuşdur. Sonralar bu üslub azərbaycan musiqisində milliliyin əsas xüsusiyyəti kimi kök salmışdı. Q.QARAYEV “XOŞBƏXTLİK MAHNISI” M ə - nim və - tə - nim - də in - san a - zad - dır, söz a - zad, Mülayim tez-tez 31 söz a - zad, vic - dan a – zad – dır hey! a - zad- dır hey! Ge – di – r əm vü – qar – la ə-bə-diy - yə - tə a – zad – dır hey... 32 Qur - du – ğun bəx – tə - vər döv – ran a – zad – dır döv – ran a – zad – dır Bu qa – nun, bu hü - quq 33 bu haqq m ə- nim – dir. Yel – lə - nən üç rəng - li bay-raq m ə - nim - dir. Bu qa – nun, bu hü- quq 34 bu haqq m ə- nim – dir. Yel – lə - nən üç rəng - li bay-raq m ə - nim - dir. 35 M ən gö – zəl a – lə-mə ö – zü- məm a – ğa 36 M ən gö – zəl a – lə-mə ö – zü- məm a – ğa Q əl – bi – mi ver – mi – şəm şan – lı bay - ra – ğa. 38 Əzəmətli M ə - nim – və- -t ə - nim- də in – san a – zad – dır, söz a – zad, söz a – zad, vic- 39 -dan a – zad – dır. Ge – di – r əm vü – qar – la ə - bə -diy- yə - tə qur – du - ğun bəx – tə - vər döv- 40 -ran a – zad – dır hey! Bu qa – nun, bu hü – quq, bu haqq m ə - nim – dir 41 Bu qa – nun, bu hü – quq, bu haqq m ə - nim – dir Yel - l ə - nən üç rəng – li bay – raq mə - nim - dir. 42 Yel - l ə - nən üç rəng – li bay – raq mə - nim - dir. Mə- -nim – dir. 43 “ZAMANIN BAYRAQDARI” kantatası Q.Qarayevin ən populyar xor əsərlərindən biri də S.Vurğunun sözlərinə yazılmış bir hiss əli “Zamanın bayraqdarı” kantatasıdır (1957). Bu xor plakatında müəllif qabarıq melodikanı və xorun akkord fakturasını, milli lad təməlini və müasir harmoniyanı məharətlə birləşdirir. Burada Qarayev aşıq üslubunun ümumiləşdirilmiş traktovkasından istifadə edir, onun çərçivəsində cəsarətlə yaradır. Aşıq musiqisinin əsas cəhətlərindən biri onun metroritmik quruluşudur ki, bəstəkarın kantatasında aşıq musiqisinin ritmik fiqurlarından geniş istifadə olunur. Kantatada xor fakturası rasional şəkildə istifadə edilmişdir. Xor hərəkətli, çevik v ə rəngərəngdir. Xorun tutti hissələrində üç-dörd səslilik üstünlük təşkil edir ki, bu da Ü.Hacıbəyli xor fakturasının quruluşu prinsiplərilə uzlaşır. Bu fakt bizə bir daha Q.Qarayev in Hacıbəyli ənənələrinin davamçısı olduğunu göstərir. Bəstəkar xoru qruplara böl ərək, vaxt aşırı müxtəlif səslərdə orqan punktu istifadə edərək, ağır s əslənmədən qaçınır. Bəstəkar staccato ştrixi vasitəsilə səslənməni yüngülləşdirir, onu gözl ənilməz dinamik effektlərlə zənginləşdirir. Burada bəstəkar koloritli və gözl ənilməz şəkildə kadansları, müxtəlif assortimentli diatonik akkordları istifadə edir. Kantatanın sadəliyi və musiqisinin asan mənimsənilməsi onun janr mü əyyənliyinə heç də xələl gətirmir. Baxmayaraq ki, əsərin həcmi çox da böyük d eyil, “Zamanın bayraqdarı” nə xor mahnısı nə də kamera-xor əsəridir. Bu birhiss əli olsa da kantatadır, çünki onun mövzusu da, musiqisi də möhtəşəm, əzəmətli v ə təntənəlidir. Bəstəkarın üç kantatasından məhz “Zamanın bayraqdarı” Azərbaycan b əstəkarlarına öz təsirini göstərmiş və sonralar onlardan bir çoxu Q.Qarayevin yolu il ə getmişdir. Yüklə 24 Kb. Dostları ilə paylaş:
|