Babaxanova Nigar Xan qızı
Yüklə 213,05 Kb. Pdf görüntüsü
|
der landın “Martinus Nijhoff Publishers International” nəş - riyyatının təşkil etdiyi sərgi buna bariz nümunədir. Həftə ərzində sərgini 958 nəfər ziyarət etmiş və nümayiş olunan nəşrlərin bir hissəsini 30% endirimli qiymətlərlə almışdılar. Sərgi müstəvisində Mərkəzi Elmi Kitabxana nəşriyyatın 370 adda nəşr məhsuluna abunə olmuşdu. Ötən illərdə olduğu kimi, Kitabxana Elmlər Aka de mi - ya sının nəşrləri ilə yanaşı, yerli nəşriyyatların elmi çap məh - sullarını da xaricə göndərir, əvəzində isə elmi tədqiqatların istiqamətinə uyğun ədəbiyyatla yanaşı, Azərbaycanşünaslığı, Azərbaycan haqqında məlumatları əks etdirən xarici nəşrləri əldə etməyə çalışırdı. 1987-ci ildə əldə olunan belə nəşrlər arasında iqtisadçı alim A.Q.Gözəlova haqqında bəhs olunan “The changing role of woman in society. A documentation of current research (1981-1983). Berlin, 1985”, Mərkəzi Asi ya və Azərbaycan ədəbiyyatından, incəsənət və me mar - lı ğın dan bəhs edən “Gabain A. Einführung in die Zen trala - sienkunde Darmstadt, 1979”, Bakı tarixindən, 1905-ci il hadisələrindən bəhs edən “Henry J. Baku: an eventful his- tory. London, 1905”, 1903-1904-cü illərdə Bakı şəhərində məktəb və kitabxanalar açmış polyak diasporunun rəh bər - lərindən, mesenat Vitold Zqleniski haqqında, eləcə də şəhərdə mesenatın iştirakı ilə yaradılan neft mədənlərindən və s. bəhs edən “A.Chodubski. Witold Zglenicki "Polski Nobel" 1850-1904, Płock,1984” və başqa kitablar və onların mikrofişləri vardı. BEYNƏLXALQ İNFORMASİYA MÜHİTİ 118 1988-ci ildə beynəlxalq kitab mübadiləsi və abunə yolu ilə Mərkəzi Elmi Kitabxanaya 10435 nüsxə kitab və jurnal daxil olmuşdu. Xarici kitabxanalara göndərilən ədəbiyyatın sayı isə 9850 nüsxə idi. Onların arasında “Elm” nəşriyyatının çap məhsulları üstünlük təşkil edirdi. Həmin il Kitabxana 52 ölkənin 612 elm və təhsil müəssisəsi ilə informasiya və kitab mübadiləsi həyata keçirirdi. “Azərbaycan xarici mətbuatda” kartotekası üzrə əldə olunan kitablar xüsusi əhəmiyyət da - şıyırdılar. Onların arasında “T.Swietochowski. Russian Azer - baijan, 1985”, “B.Baranowski.-Historia Azerbajdza-nu,1987”, “Knjiga Dede Korkuta-Herojski ep ogguskih Turaka. Naro- dna knjiga, Beograd 1981” və s. kitablar yer alırdı. Bu illərdə Mərkəzi Elmi Kitabxana ilə yanaşı “Azər ki - tab” birliyi və M.F.Axundov adına Azərbaycan Dövlət Ki tab - xanası da beynəlxalq kitab mübadiləsində aktiv iştirak edirdi. 1988-ci ildə “Azərkitab” birliyi 59 ölkəyə 100 min rubl məbləğində 54788 nüsxə ədəbiyyat göndərmişdi. 1989-cu il də Birlik artıq 68 ölkəyə 11 milyon rubl məbləğində 36800 nüsxə kitab və jurnal, 1990-cı ildə isə 52 ölkəyə 73000 rubl məbləğində, respublika nəşriyyatları tərəfindən buraxılmış 28715 nüsxə ədəbiyyat satmışdı. XX əsrin 60-cı illərindən beynəlxalq informasiya mü - hi tinə qoşulan Dövlət Kitabxanası (indiki Milli Kitabxana) isə ilk illərdə elmi idarələrlə, əksər sosialist ölkələri ilə, eləcə də İran və Türkiyə ilə beynəlxalq mübadilə əlaqələrini qur - muşdu. 1965-ci ildə mübadilə yolu ilə 57 kitab alınmış və 112 kitab göndərilmişdi. 1971-ci ildə sosialist ölkələrinə 280 ELMİ-MƏDƏNİ İNTEQRASİYA 119 kitab göndərilmiş, 59 kitab alınmış, İran və Türkiyəyə isə 845 kitab göndərilmiş, 228 kitab alınmışdı. 1970-1980-ci illər M.F.Axundov adına Azərbaycan Döv lət Kitabxanasının beynəlxalq kitab mübadiləsində key - fiy yətcə yeni mərhələnin başlanması tarixi kimi xarakterizə oluna bilər. Bu özünü daha çox beynəlxalq mübadilənin genişlənməsində, xüsusilə də dünyanın aparıcı ölkələri ilə, tərəfdaşların sayının sabitliyi və kitab mübadiləsinin davamlı şəkildə həyata keçirilməsində, milli, xüsusi və elmi kitabx- analarla mübadilənin genişlənməsində, xarici elmi infor- masiya nəşrlərinin keyfiyyətinin yaxşılaşdırılmasında özünü büruzə vermişdir. Milli Kitabxananın fəaliyyətində keyfiyyətcə yeni mər - hələ 1974-cü ildə Sov. İKP MK-nın “Zəhmətkeşlərin kom- munist tərbiyəsində və elmi-texniki tərəqqidə kitabxanaların rolunu artırmaq haqqında” qərarından sonra başlamışdı. Bu sənəddə ictimai kitab fondlarının seçilməsi, mühafizəsi və istifadəsinə yanaşma tərzi köklü şəkildə dəyişmişdi. 1970-1974-cü illərdə Azərbaycan SSR Nəşriyyat, Poli - qra fiya və Kitab Ticarəti üzrə Dövlət Komitəsi və Mədə niy - yət Nazirliyinin xətti ilə M.F.Axundov adına Azərbaycan Dövlət Kitabxanasında müxtəlif respublika və xalqların kitab sərgiləri təşkil edilirdi. 1970-1980-ci illərdə Dövlət Kitabxanasında fondun xarici ədəbiyyatla formalaşması prosesi hərtərəfli və geniş, nəşrlərin əldə edilməsi mənbələrinə görə müxtəlif və əhatəli olmuşdu. BEYNƏLXALQ İNFORMASİYA MÜHİTİ 120 Mərkəzi Elmi Kitabxanada olduğu kimi, Dövlət Ki tab - xa nasında da oxuculara xidmətin əsas formalarından biri bey nəlxalq kitabxanalararası abonement idi. 1970-80-ci il - lərdə Milli Kitabxananın fondundan bir çox xarici kitabx- analar istifadə etmiş, abonentlərin sayı ilbəil artmışdı. Təkcə 1981-1985-ci illərdə xarici abonentlərin tələbi ilə Milli Kitabxananın fondundan 28 nəşr göndərilmiş və beynəlxalq abonement vasitəsilə 200 abonentin ədəbiyyata olan sorğusu ödənilmişdi [201]. Həmin illərdə M.F Axundov adına Dövlət kitabxanası xa rici həmkarlarına 10000-ə qədər ədəbiyyat yollamış 11000-dən yuxarı ədəbiyyat almışdı [60]. 70-80-ci illərdə digər Azərbaycan kitabxanalarının fondlarına daxil olan xarici ədəbiyyatın sayı əvvəlki illərlə müqayisədə xeyli artmış və oxucuların tələbatını ödəyəcək qədər çoxalmışdı. Xarici ədəbiyyatın əldə olunmasında daha çox artım Respublika Elmi-texniki Kitabxanası üzrə (2 dəfə), şəhər kitabxanaları üzrə 2,5 dəfə, nisbətən az artım isə Mədəniyyət Nazirliyinin kənd kitabxanaları üzrə müşahidə edilmişdi. Əlbəttə bu, həmin illərdə kənd kitabxanalarının xarici ədəbiyyatla kifayət qədər təmin olunmaması demək deyildi. Sadəcə, kənd kitabxanaları əsasən slavyandilli ölkələrdə nəşr olunan texniki ədəbiyyatla təmin olunduğundan kom plekt - ləşdirmə göstəriciləri nisbətən aşağı idi. Ümumiyyətlə isə, o illərdə müvafiq xarici nəşrlər Azərbaycanın ən ucqar kitab - xana larına, kitabxanalar olmayan yerlərdə isə mədəniyyət ELMİ-MƏDƏNİ İNTEQRASİYA 121 Yüklə 213,05 Kb. Dostları ilə paylaş:
|