Bağışıklamanın halk sağlığı açısından önemi

Bağışıklamanın halk sağlığı açısından önemi

• Bağışıklamanın halk sağlığı açısından önemi

• Aşıların tarihçesi – tarihsel gelişmeler

• Aşılama/Bağışıklamada yenilikler

• Aşı uygulama yöntemlerinde gelişmeler
• Aşı üretim yöntemlerinde gelişmeler
• Reverse vaccinology
• Yeni aşılar
• HPV
• H1N1
• Bilinen aşıların yeni teknolojiyle yeniden üretimi
• Aşı kombinasyonlarında gelişmeler
• Aşı programlarında yenilikler
• Diğer aşı çalışmaları (non enfeksiyöz aşılar)
• Tedavi edici aşılar, kanser aşıları...

• DSÖ aşı programları

• Ulusal programa yeni aşı eklenmesi

Bağışıklama yaşamı tehdit eden enfeksiyon hastalıklarının kontrol ve eliminasyonunu sağlar

• Bağışıklama yaşamı tehdit eden enfeksiyon hastalıklarının kontrol ve eliminasyonunu sağlar

• Her yıl 2 milyondan fazla ölümün önlenmesi

• Çocuklarda her yıl 750 bin sakatlığın önlenmesi

• Maliyet – etkin sağlık yatırımlarının en önemlilerinden biri

• …

• Major yaşam stili değişikliği gerektirmez

Dünyada her yıl beş yaş altında 10 milyon çocuk ölmektedir. Bu ölümlerin ¼’ü aşıyla önlenebilir hastalıklar nedeniyle olmaktadır.

• Dünyada her yıl beş yaş altında 10 milyon çocuk ölmektedir. Bu ölümlerin ¼’ü aşıyla önlenebilir hastalıklar nedeniyle olmaktadır.

• Ortalama 1.3 milyon bebek ve küçük çocuk pnömokokal hastalıklar ve rotavirusa bağlı ishallerden ölmektedir. Bu ölümlerin büyük çoğunluğu aşılamayla önlenebilir.

Enfeksiyon hastalıkları tüm dünyada toplam ölümlerin 1/3’ünden sorumludur ve her yıl 15 milyon kişinin ölümüne neden olmaktadır. Bu ölenlerin 5 milyondan fazlası 5 yaş altı çocuklardır.

• Enfeksiyon hastalıkları tüm dünyada toplam ölümlerin 1/3’ünden sorumludur ve her yıl 15 milyon kişinin ölümüne neden olmaktadır. Bu ölenlerin 5 milyondan fazlası 5 yaş altı çocuklardır.

• Enfeksiyonlara bağlı hastalık ve ölümleri azaltmanın en etkili yolu hassas populasyonların aşılanmasıdır.

Yaklaşık 9 milyon 14 yaş altı çocuk her yıl enfeksiyon hastalıkları nedeniyle ölmektedir. Bu ölümlerin en az 1/3’ü var olan aşıların geniş kapsamlı uygulanmasıyla önlenebilirdi,

• Yaklaşık 9 milyon 14 yaş altı çocuk her yıl enfeksiyon hastalıkları nedeniyle ölmektedir. Bu ölümlerin en az 1/3’ü var olan aşıların geniş kapsamlı uygulanmasıyla önlenebilirdi,

• … diğer çocuklar ise ancak uygun yeni aşılar geliştirilirse….

Az miktarda çiçek virüsünün burundan inhalasyonu veya deride küçük yaralardan verilmesi (variolation) yoluyla hastalığa direnç oluşturulması 10-11. yüzyılda Orta Asya’da başlamıştır.

• Az miktarda çiçek virüsünün burundan inhalasyonu veya deride küçük yaralardan verilmesi (variolation) yoluyla hastalığa direnç oluşturulması 10-11. yüzyılda Orta Asya’da başlamıştır.

• Bu pratik Asya, Afrika nasal uygulama, Avrupa'da cilt uygulamaları şeklinde yayılmıştır.

• İngiltere’ye 1721 de uygulama girmiştir. 1798’da Edward Jenner inekten başarılı variolasyon çalışmaları yaptı.. ilk sistematik çaba!

Çiçek enfeksiyonunu önlemek için variola virusu verilmesi

• Çiçek enfeksiyonunu önlemek için variola virusu verilmesi

• – 16. yy da – Hindistan

• – 18. yy da – Çin, Türkiye

• Lady Montagu, Charles Maitland, variolationu İngiltere’ye götürdü.

1885 de Louis Pasteur ilk aşıyı (kuduz) geliştirdi.

• 1885 de Louis Pasteur ilk aşıyı (kuduz) geliştirdi.

• Difteri ve tetanos toksoidleri 1900 lerin başında kullanıldı.

• BCG 1927’de,

• Salk aşısı 1955’de,

• kızamık ve kabakuak aşıları 1960’larda geliştirildi.

Çiçek – 1980’de eradike edildi

• Çiçek – 1980’de eradike edildi

• Polio – 1991’de batı yarıkürede elimine edildi

• Kızamık – 2000’de ABD’de elimine edildi

• Kızamıkçık – 2004’de ABD’de elimine edildi

Yeni uygulama şekilleri

• Yeni uygulama şekilleri

• Üretim yöntemlerinde değişmeler

• Yeni aşılar

• Eski aşıların yeni versiyonları

• Kombine aşılar

• Yeni adjuvanlar

• Non enfeksiyöz aşılar

• …..

Epidermisteki Langerhans hücreleri aracılığıyla olur. Aktive olmuş Langerhans hücreleri inflamatuar sitokinler ve ko-stimulatör molekiller üreterek B ve T lenfositlerde etkili olan kuvvetli antijen spesifik yanıta neden olurlar.

• Epidermisteki Langerhans hücreleri aracılığıyla olur. Aktive olmuş Langerhans hücreleri inflamatuar sitokinler ve ko-stimulatör molekiller üreterek B ve T lenfositlerde etkili olan kuvvetli antijen spesifik yanıta neden olurlar.

• Stratum penetrasyonu için hidrasyon, mekanik olarak bütünlüğün bozulması veya ikisinin birlikte uygulanması yapılabilir.

Moleküler genetik yöntemlerle elde edilen aşılar: En çok kullanılanı genlerin E. coli, hayvan hücre kültürleri veya mantar genomlarına entegre edilmesi yoluyla mikrobik proteinlerin çoğaltılmasıdır. Örneğin hepatit B aşıları bu yolla üretilmektedir. Replikasyon özelliği giderilmiş partiküllerle de yeni bir papilloma virus aşısı geliştirilmiştir.

• Moleküler genetik yöntemlerle elde edilen aşılar: En çok kullanılanı genlerin E. coli, hayvan hücre kültürleri veya mantar genomlarına entegre edilmesi yoluyla mikrobik proteinlerin çoğaltılmasıdır. Örneğin hepatit B aşıları bu yolla üretilmektedir. Replikasyon özelliği giderilmiş partiküllerle de yeni bir papilloma virus aşısı geliştirilmiştir.

• Genom kullanılarak elde dilen yeni aşılar

• Rekombinan protein ürünleri
• Replikasyonsuz partiküller veya psödopartiküller
• Canlı rekombinanlar
• Çıplak DNA plazmidleri
• Alfa virus replikonları
• Rekombinan vektörler
• DNA ve vektör aşıları
• “Reverse” genetik materyaller

Bu yöntemde, hücreler yerine, genomik bilgi kullanılarak aşı hazırlanmaktadır.

• Bu yöntemde, hücreler yerine, genomik bilgi kullanılarak aşı hazırlanmaktadır.

• Buradaki tek kısıtlayıcı basamak, hedef patojene ait genom dizisinin bilinmesi gerekliliğidir.

• Geleneksel yöntemlere göre çok daha hızlıdır ve in-vitro üretilemeyen patojenler için de uygulanabilir.

• Patojenin konsantrasyonu, ekspresyon zamanı ve immünojenitesinden bağımsız olarak, genom dizisi bilinen tüm patojenler için uygulanabilirliği vardır.

1974 de başlatılan GBP ile geleneksel 6 hastalığa (difteri, tetanos, boğmaca, polio, kızamık, tb.) karşı yapılan rutin aşılama ile yaklaşık her yıl 2 milyon ölüm önlenmiştir.

• 1974 de başlatılan GBP ile geleneksel 6 hastalığa (difteri, tetanos, boğmaca, polio, kızamık, tb.) karşı yapılan rutin aşılama ile yaklaşık her yıl 2 milyon ölüm önlenmiştir.

• Son yıllarda yeni aşıların sayısında önemli artmalar olmuştur. Zamansız ölüm ve sakatlıkları önlemede ilave koruma sağlayan bu aşılar pek çok ülkede uygulanmaktadır: hepatitis B, invasive Haemophilus influenzae type b (Hib), kızamıkçık.

Önemli halk sağlığı sorunlarına yönelik diğer pek çok aşı yeni geliştirildi ve geliştirilmektedir.

• Önemli halk sağlığı sorunlarına yönelik diğer pek çok aşı yeni geliştirildi ve geliştirilmektedir.

• Kullanılmakta olanlar: pnömokok, rotavirus,
• Bölgesel olarak önemli olan hastalıklara karşı geliştirilen aşılar: Japon ensefaliti, epidemik memingekokal menenjit, sarı humma, kuduz, tifoid,

• Ayrıca jet injektör, nasal sprey aşısı, termostabil aşılar gibi yeni gelişmeler taşıma, saklama ve aşı sunumunu kolaylaştırmıştır.

Acellular pertussis vaccine

• Acellular pertussis vaccine

• Combination vaccines

• Varicella vaccine

• Live influenza vaccine

• Rotavirus vaccine

• Protein conjugated bacterial polysaccharides

• Genetic engineering

• Attenuated vectors

• Transgenic plants and plant viruses

• Naked DNA

• *Stanley Plotkin, in the Jordan Report *Stanley Plotkin, in the Jordan Report

Rotavirus

• Rotavirus

• RotaRix (GSK), pek çok ülkede lisanslı, özel piyasada elde edilebiliyor.
• Brezilya, El Salvador, Meksika, Panama ve Venezüella’da bağışıklama programlarına eklendi,
• Güney Afrika ve Malawi’de faz III çalışmaları devam ediyor
• Rota Teq (Merck), Nikaragua’da lisanslı ve aşı programına eklendi.
• Hedefler: daha ciddi araştırmalar gerekli (yan etkiler), fiyatı azaltılmalı…

Pnömokok

• Pnömokok

• Prevnar (Prevanar), seven-valent konjüge aşı, (Wyeth), ABD ve 70 ülkede lisanslı
• 1. ve 5. serotipi içeren dokuzlu aşıda faz III çalışmaları yapılıyor, on veya onüçlüsü birkaç yıl içinde geliştirilebilir.
• Gelişmekte olan ülkeler için pahalı.
• Genç çocuklarda pnömokok hastalıklarına karşı etkili koruma sağlar.

Human Papillomavirus (HPV)

• Human Papillomavirus (HPV)

• Gardasil (Merck), 6-11-16-18. tipleri içeriyor
• Cervarix (GSK), 16-18 tipleri içeriyor.
• Aşı immünitesinin süresi henüz tam olarak bilinmiyor. İzleme çalışmaları bunu gösterecektir.
• Preadölesan veya adölesan dönemde başlaması uygun olacak.
• Gelişmekte olan ülkelerde mevcut aşı programına uygulanması için kısıtlı kaynaklar
• Gelişmekte olan ülkelerde uygulanması için tartışmalar devam etmekte

Meningococcal meningitis A (Men A)

• Meningococcal meningitis A (Men A)

• Polisakkarid aşı çocuklarda çok etkili değil, sadece salgın başlangıcında önerilir.
• Men A Conjugate aşı: faz II, III çalışmalar yapılıyor (Menenjit Aşı Projesi MPV)
• Heptavalent, A ve C serotipi içeren konjüge aşı özel sektörce geliştirildi (DTB Hep B Hib ile)
• Tetravalent aşı ABD ve Kanada’da lisans aldı (Sanofi-Pasteur)
• Ucuz

İshalli hastalıklar

• İshalli hastalıklar

• Kolera
• ETEC
• Rotavirus
• Sigella
• Tifo

• Solunum sistemi

• İnfluenza virus
• Parainfluenza tip 3
• RSV
• SARS
• Strep. Pnö
• Tbc

Vektörlerle bulaşan

• Vektörlerle bulaşan

• Dengue fever
• Japon ensefaliti
• Batı nil virüsü

• Parazitik

• Kancalı kurt
• Leishmaniasis
• Sıtma
• Preeritrositik
• Blood-stage
• Sexual stage
• Şistozomiasis

• AIDS virüsünün bulaşmasının önlenmesine yardımcı olacak aşı geliştirildiği bildirildi. Amerikan ordusu ve Taylandlı yetkililerin Bangkok’ta düzenledikleri basın toplantısında, Tayland’da 16 bin gönüllünün katılımıyla yapılan deney sonucu aşının, ölümcül AIDS virüsünün bulaşma riskini yüzde 31 oranında azalttığı açıklandı.

Sigarayı bırakmak için nikotine karşı aşı

• Sigarayı bırakmak için nikotine karşı aşı

• Obesite tedavisi için GIP aşısı

• Post travmatik anksiyetenin immünizasyonla azaltılması,

• Kancalı kurt aşısı

• Tedavi edici aşılar

• Kronik viral enfeksiyonlar (HBV, HCV, HIV, HPV, HSV)
• Kanser aşıları
• Nörodejeneratif hastalıklara karşı aşı: Alzheimer
• Nikotin bağımlılığı aşısı
• Kronik hastalıklara karşı aşılar : aterosklerozis…

A Vaccine against Nicotine for Smoking Cessation: A Randomized Controlled TrialAuthors: Cornuz J, Zwahlen S, Jungi WF, et al.Source: PLoS ONE, June 25, 2008, Vol. 3(6):e2547

• A Vaccine against Nicotine for Smoking Cessation: A Randomized Controlled TrialAuthors: Cornuz J, Zwahlen S, Jungi WF, et al.Source: PLoS ONE, June 25, 2008, Vol. 3(6):e2547

• Vaccination against GIP for the Treatment of Obesity Authors: Fulurija A, Lutz TA, Sladko K, Osto M, Wielinga PY, Bachmann MF, Saudan P Source: PLoS ONE, September 9, 2008, Vol. 3(9):e3163

• Immunization in Alzheimer's Disease: Naïve Hope or Realistic Clinical Potential? Authors: Foster JK, Verdile G, Bates KA, Martins RN Source: Mol Psychiatry, October 28, 2008

• Reducing Post-Traumatic Anxiety by Immunization Authors: Lewitus GM, Cohen H, Schwartz M Source: Brain Behav Immun, October 2008, Vol. 22(7):1108-14

Is Intranasal Vaccination a Feasible Solution for Tuberculosis? Authors: Giri PK, Khuller GK Source: Expert Rev Vaccines, November 2008, Vol. 7(9):1341-56

• Is Intranasal Vaccination a Feasible Solution for Tuberculosis? Authors: Giri PK, Khuller GK Source: Expert Rev Vaccines, November 2008, Vol. 7(9):1341-56

• Estradiol-induced vaginal mucus inhibits antigen penetration and CD8+ T cell priming in response to intravaginal immunization Matthew M. Seaveya, b and Tim R. Mosmanna,

• Expert Review of Vaccines, December 2008, Vol. 7, No. 10, Pages 1481-1492 (doi:10.1586/14760584.7.10.1481) Model for product development of vaccines against neglected tropical diseases: a vaccine against human hookworm, Maria Elena Bottazzi† and Ami Shah Brown

Yaşam boyu koruma

• Yaşam boyu koruma

• Çocukluk çağından adölesan ve erişkin aşılamaya geçme

• Pek çok hastalıkta yabancı proteinlere karşı koruma...

• Anneyi aşılayarak bebeği dolaylı koruma..

• Önleyici aşılardan tedavi edici aşılara

HPV aşısı 2006 yılında onaylanmış ve kullanıma sunulmuştur.

• HPV aşısı 2006 yılında onaylanmış ve kullanıma sunulmuştur.

• Toplumda HPV’nin onkojenik türlerinin yaygınlığına bağlı olarak aşının HPV enfeksiyonlarını %65-76 oranında önlediği kanıtlanmıştır.

• Öte yandan aşı, HPV tip 16 ve 18 tarafından meydana getirilen prekanseröz servikal lezyonların önlenmesinde %100 başarılıdır.

HPV aşısı serviks kanserinden korunma konusunda yeni bir açılım getirmiştir.

• HPV aşısı serviks kanserinden korunma konusunda yeni bir açılım getirmiştir.

• Aşı, rekombinan teknoloji kullanılmak suretiyle virüse benzer parçacıklardan (virus-like particles) üretilmektedir.

• Halen iki tür aşı mevcuttur.

• Gardasil, kuadrivalan aşı olup yüksek riskli olan HPV 16 ve 18 genotipleri ile düşük riskli HPV 6 ve 11 genotiplerini içermektedir.
• Cervarix, bivalan aşıdır ve yalnızca yüksek riskli genotiplerden (HPV 16 ve 18) hazırlanmıştır

Aşının uygulanma şekli, 6 aylık süre içinde 3 kez 0.5 ml. intramuskuler enjeksiyon yapılmasıdır.

• Aşının uygulanma şekli, 6 aylık süre içinde 3 kez 0.5 ml. intramuskuler enjeksiyon yapılmasıdır.

• Enjeksiyon yerinde kızarıklık, şişlik ve ağrı olabilmektedir. Bu belirtiler geçicidir.

• Geniş çaplı toplumsal çalışmalarda her iki tür aşının da HPV 16 ve 18 genotipleri tarafından meydana getirilen prekanseröz lezyonlar bakımından %100 koruma sağladığı kanıtlanmıştır.

• HPV 16 ve 18 genotipleri ile önceden enfekte olmuş kadınlarda meydana gelen prekanseröz lezyonların önlenmesi konusunda aşının yararlı etkisi saptanmamıştır.

• Daha önce enfeksiyonu almış olan kişilerin tedavisi yönünden de aşının yararlı etkisi yoktur.

Aşının maliyeti:

• Aşının maliyeti:

• Pahalıdır. Bir dozun fiyatı 100 doların üzerindedir.

• Aşının koruyuculuk düzeyi:

• HPV enfeksiyonlarının %15-30’luk bir bölümü için koruma sağlamaz

• Aşının koruyuculuk süresi:

• Aşının koruyuculuk süresi henüz net olarak ifade edilmemekle birlikte en az 5 yıl süre ile koruma sağladığı bilinmektedir.

• Aşının uygulanacağı hedef kitle:

• HPV aşısının lisansı 9-26 yaşlar arasındaki genç kızlara ve kadınlara yapılmak üzere alınmıştır.
• Aynı yaş grubundaki erkeklerin de aşılanmasının gerekliliği tartışma konusudur.

Aşının uygulanma kolaylığı:

• Aşının uygulanma kolaylığı:

• Ergenlik öncesi dönemde uygulanması gerekmektedir. Bu yüzden HPV aşısının yapılabilmesi özel bir aşılama yaklaşımına gereksinim göstermektedir.

• Aşının toplum tarafından kabul edilmesi:

• Ailelerin kız çocuklarını aşılatmaları konusunda çekiniklik yaratabilir.

• Aşının sitolojik tarama çalışmalarını zayıflatma olasılığı:

• HPV aşısı genç kızlara uygulanacaktır. Oysa yetişkin yaşlarda serviks kanseri bakımından rsik altında olan çok sayıda kadın vardır.
• Önceden HPV enfeksiyonunu almış olan kadınlarda aşının herhangi koruyucu etkisi olmadığı dikkate alındığında, risk altındaki kadınlar için tek korunma yöntemi olan sitolojik tarama çalışmalarının aksatılmadan sürdürülmesi çok önemlidir.

HPV aşısının geliştirilmiş olması çok önemlidir.

• HPV aşısının geliştirilmiş olması çok önemlidir.

• Uygulama ve maliyet konusunda bugün için tartışılan güçlüklerin aşılması durumunda HPV aşısının yaygın olarak kullanıma girmesi beklenir.

• Bugün yetişkin yaşta olan kişilerin korunması bakımından en geçerli yaklaşımın sitolojik tarama yöntemi olduğu ve tarama çalışmalarının yaygınlaştırılması gereği üzerinde durulmalıdır.

AŞI YAPILMALI Nedenleri:

• AŞI YAPILMALI Nedenleri:

• Hastalık genelde hafif geciyor ama hic beklenmedik ve önceden tahmin edilemeyen gruplarda (cocuk ve genc eriskinler) fatal olabiliyor.
• Bu asi yeni değil. 60 yildir yapılan bir aşi. Farkı monovalan olması ve pandemik suj olmasi.
• Yan etki profili eski grip asilariyla ayni: daha cok lokal hassasiyet, agri, vb.
• Asi ilk olarak 20 Eylul'de Avustralya'da yapildi, sonra da Fransa, Danimarka, Cin, Katar, vs olmak uzere 10'dan fazla ulkede uygulandi ve yan etkileri beklendiginden de az goruldu.
• WHO asiyi tartismiyor. Lisanslarin duzgun alindigindan emin olmak icin calismalar yapiyor ve yaklasik 70 ulkeye bagis olarak aldigi asilari Kasim itibariyla dagitmaya baslayacak.

HASUDER:

• HASUDER:

• H1N1 aşısı: Ülkemizin aşı üretim kapasitesi 1980’lerin sonuna kadar vardı. Ne yazık ki aşı üretilmemesi için bilimsel bir neden olmamasına karşın, ülkemizde aşı üretilmemektedir. Gereksinimimizi dışarıdan karşılamaktayız. Bu da dışarıdan sağlanan aşı ile ilgili soru işaretlerine yol açmaktadır. Aşılar insanlık yararına etkinliği saptanmış materyallerdir. Dünya sağlık örgütü onaylı olan ve dünyada kullanılan diğer aşılarda olduğu gibi pandemik A(H1N1) aşısı da ülkemizde güvenle kullanılabilir.

The adjuvant in Focetria (Novartis) is called MF59C.1 and contains:

• The adjuvant in Focetria (Novartis) is called MF59C.1 and contains:

• Squalene
• polysorbate 80
• sorbitan trioleate

• The adjuvant in Pandemrix (GSK) is called AS03 and contains:

• Squalene
• DL-α-tocopherol
• polysorbate 80

Squalene

• Squalene

• Naturally occuring intermediate product during the cholesterol metabolism in the human body and is naturally occuring in the human blood
• Component of the outer wall of human cells

• Polysorbate 80

• An emulsifier frequently used both in medicines as well as in food (e.g. ice cream)

• DL-α-tocopherol

• The chemical name for Vitamin E.
• It is a nutrient and the daily requirement for humans is 20-30mg
• This vitamin is a component of the outer wall of human cells

• Sorbitan trioleate

• An emulsifier frequently used both in medicines as well as in cosmetics

1989: İki doz kızamık aşısı yapılması (KKK olarak, 12. ay ve 4-6 veya 11-12 yaşlarda)

• 1989: İki doz kızamık aşısı yapılması (KKK olarak, 12. ay ve 4-6 veya 11-12 yaşlarda)

• 1990: Konjuge Hib aşının bebeklik çağı aşı programına eklenmesi

• 1992: Rapel için asellüler boğmaca aşısı kullanılması

• 1996: Suçiçeği aşısının tek doz olarak 12. ayda uygulanması, İkinci aydan itibaren asellüler aşı kullanılması

• 1997: IPA kullanılabilir

• 1998: KKK ikinci doz aşının 4-6 yaşta yapılması

• 1999: Rotavirüs aşısının ikinci aydan itibaren bebeklik çağı aşı programına eklenmesi

İlk iki doz IPA, sonra IPA veya OPA aşılaması yapılması

• İlk iki doz IPA, sonra IPA veya OPA aşılaması yapılması

• 2000: Rotavirüs aşısının durdurulması

• IPA’nın tüm dozlar için önerilmesi (belirli durumlar dışında)

• Hepatit A aşısı (Yüksek riskli bölgelerde)

• 2001: Konjuge yedi-valan pnömokok aşısının ikinci aydan itibaren bebeklik çağı aşı programına eklenmesi

• 2002: Hepatit B aşısının ilk dozunun tüm bebekler için hastaneden çıkmadan yapılması

• Altı aydan büyük riskli bebeklere influenzae virüs aşısı önerilmesi

• 2003: 6-23 aylık sağlıklı bebeklere de influenzae virüs aşısının yapılmasının tercih edilmesi

2004: 6-23 aylık sağlıklı bebeklere influenzae virüs aşısı yapılmasının önerilmesi

• 2004: 6-23 aylık sağlıklı bebeklere influenzae virüs aşısı yapılmasının önerilmesi

• Canlı attenüe influenzae virüs aşısının beş yaştan sonra kullanılabilmesi

• 2005: Adolesanlara tetravalan konjuge meningokok aşısı yapılması

• 2006: Adolesanlara Tdap aşısı yapılması 12 aydan büyük tüm çocuklara hepatit A aşısı yapılması

• Yeni oral Rotavirus aşısının tekrar bebeklik çağı aşı programına eklenmesi

• 2007: İkinci doz suçiçeği aşısının (4-6 yaş) tüm çocuklara önerilmesi

• 6-59 aylık çocuklara yıllık influenzae virus aşısının,

• 11-12 yaş kızlara HPV aşısının önerilmesi

• 2008: Canlı attenüe influenzae virüs aşısının iki yaştan sonra kullanılabilmesi

Bir aşının bir ülke programına eklenmesi için gerek ülke ile ilgili gerekse aşı ile ilgili özellikler önemlidir.

• Bir aşının bir ülke programına eklenmesi için gerek ülke ile ilgili gerekse aşı ile ilgili özellikler önemlidir.

Şu soruların cevaplanması gerekmektedir:

• Şu soruların cevaplanması gerekmektedir:

• – Hastalık bir halk sağlığı sorunu mudur?

• – Hastalıkla ilgili en iyi kontrol yöntemi aşılama mıdır?

• – Varolan aşılama programı yeni bir aşının yükünü kaldıracak kadar iyi çalışmakta mıdır?

• – Aşının etkinliği, güvenilirliği ve gideri nedir?

• – Aşıdan beklenen tam yarar nedir?

• – Yeni aşı programa nasıl yerleştirilecektir?

• Bu sorular iki bölümde ele alınabilir: politika ile ilgili ve programın uygulanması ile ilgili. Buna göre aşı uygulama kararı şekildeki gibi oluşacaktır.

Ülkede yeni bir antijenin yaygınlaştırılması

• Ülkede yeni bir antijenin yaygınlaştırılması

• Hastalığın epidemiyolojik örüntüsünün değişmesi ( Kişi, yer ve zaman değişkenlerinde değişmeler)

• Salgınlar yaşama

• Aşı sonrası yan etkilerin ortaya çıkması

Aşı ile korunulması planlanan hastalığa ait bir korunma-kontrol programı olması

• Aşı ile korunulması planlanan hastalığa ait bir korunma-kontrol programı olması

• Ülkede aşının ruhsatlandırılmış olması

• Ülkede aşının bulunuyor olması

Bağışıklamada diğer bir gelişme : ŞNT

• Bağışıklamada diğer bir gelişme : ŞNT

… sağlıklı kalmamızın nedeni, aşılama gibi özgül önlemler değil, iyi beslenme ve sağlıklı çevrede yaşamaktan memnun oluşumuzdur…!!

• … sağlıklı kalmamızın nedeni, aşılama gibi özgül önlemler değil, iyi beslenme ve sağlıklı çevrede yaşamaktan memnun oluşumuzdur…!!

http://www.who.int/topics/vaccines/en/

• http://www.who.int/topics/vaccines/en/

• http://www.cdc.gov/vaccines/

• http://aapredbook.aappublications.org/

• http://www.immunize.org/journalarticles/toi_poten.asp

• http://www.path.org/vaccineresources/

• Elif N. Özmert. Dünya'da ve Türkiye'de aşılama takvimindeki gelişmeler. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2008; 51: 168-175

• J.S. Oxford∗ The end of the beginning: Vaccines for the next 25 years. Vaccine 26 (2008) 6179–6182.

• Nazmi Bilir. SERVİKS KANSERİ KONTROLÜ ÇALIŞMALARI ve HPV AŞISI. Halk Sağlığı Uzmanları Derneği Teknik Raporları No: 03 / 2007

• http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs289/en/print.html

• http://www.who.int/vaccine_research/documents/Dip%20814.pdf

• www.immunize.org/catg.d/p4207.pdf •

• http://www.asicalismagrubu.org