Maddə 29. Bankların yenidən təşkili
Bankın, o cümlədən bank lisenziyası ləğv edilmiş bankın yenidən təşkilinə (birləşməsinə,
qoşulmasına, bölünməsinə, ayrılmasına və ya çevrilməsinə) maliyyə bazarlarına nəzarət orqanın
müəyyən etdiyi qaydada və onun qabaqcadan yazılı razılığı ilə yol verilir.
Maddə 30. Hüquqi şəxslərin kapitalında bankların iştirakının məhdudlaşdırılması
30.1. Bankın başqa hüquqi şəxsdə iştirak payı əldə etməsi aşağıdakı hallardan birinə səbəb
olarsa, bank həmin payı əldə etmək hüququna malik deyildir:
30.1.1. iştirak payının balans məbləği bankın məcmu kapitalının 10 faizindən çox olduqda;
30.1.2. bankın bütün bu cür iştirak paylarının məcmu balans məbləği bankın məcmu
kapitalının 40 faizindən çox olduqda.
30.2. Bank hüquqi şəxslərin kapitalında mühüm iştirak payını təşkil edəcək və ya artıracaq,
habelə hüquqi şəxsi bankın törəmə strukturuna çevirə biləcək iştirak payını maliyyə bazarlarına
nəzarət orqanın qabaqcadan yazılı icazəsi ilə əldə edə bilər.
30.3. Banka borcu olan şəxsin maliyyə sağlamlaşdırılması tədbirlərinin həyata keçirilməsi
dövründə və ya borcun əvəzinə bankın mülkiyyətinə keçirilmiş səhmlər (paylar) iki ildən çox
olmayan müddətə bu Qanunun 30.1-ci maddəsinə müvafiq olaraq, mühüm iştirak payının
hesablanmasında nəzərə alınmır.
30.4. Bu Qanunun 30.2-ci maddəsinə əsasən icazə almaq üçün banklar maliyyə bazarlarına
nəzarət orqanına aşağıdakı sənədləri qoşmaqla yazılı ərizə təqdim edirlər:
30.4.1. bankın başqa hüquqi şəxslərin kapitalında nəzərdə tutulan iştirak payının əldə edilməsi
haqqında səlahiyyətli idarəetmə orqanının qərarının təsdiqlənmiş surəti;
30.4.2. bankın başqa hüquqi şəxslərin kapitalında mühüm iştirak payları və nəzərdə tutulan
iştirak payının artırılması nəticəsində yaranacaq mühüm iştirak payının miqdarı haqqında
məlumat;
30.4.3. kapitalında mühüm iştirak payı əldə edilməsi nəzərdə tutulan hüquqi şəxslərin
fəaliyyətlərinin əsas istiqamətləri və ünvanları haqqında məlumat, azı son üç maliyyə ilini
(hüquqi şəxs üç ildən az müddətdə yaradıldıqda isə son maliyyə illərini) əhatə edən və auditor
yoxlamasından keçmiş maliyyə hesabatları və auditor rəyləri (maliyyə vəziyyətini əks etdirən
hesabatlara dair tələb yeni yaradılan hüquqi şəxslərə şamil edilmir);
30.4.4. nəzərdə tutulan iştirak payının əldə edilməsi nəticəsində hüquqi şəxs bankın törəmə
strukturuna çevrilərsə, bu hüquqi şəxsin icra orqanlarının rəhbərlərinin siyahısı və hər bir rəhbər
tərəfindən imzalanmış və imzaları notariat qaydasında təsdiqlənmiş vətəndaş qüsursuzluğuna
dair ərizə;
Rəhbər əcnəbi olduqda, rezidenti olduğu ölkənin müvafiq hakimiyyət orqanları tərəfindən
onun cinayət məsuliyyətinə cəlb olunub-olunmadığı barədə verilmiş və qanunvericilikdə
müəyyən edilmiş qaydada leqallaşdırılmış arayış;
30.4.5. bankın mühüm iştirak payını əldə edəcəyi hüquqi şəxs xarici bank olduqda, əlavə
olaraq xarici bankın baş ofisinin yerləşdiyi ölkənin bank tənzimləməsi və nəzarəti orqanı
tərəfindən verilmiş və bankın bu ölkədə fiziki və hüquqi şəxslərdən depozitlər və digər qaytarılan
vəsait cəlb etməklə bağlı fəaliyyəti həyata keçirmək üçün icazəsinin olduğunu və həmin
təşkilatın nəzərdə tutulan iştirak payının əldə edilməsinə etiraz etmədiyini təsdiqləyən arayış.
30.5. Bu Qanunun 30.4-cü maddəsinin tələblərinə uyğun təqdim edilən sənədlərə maliyyə
bazarlarına nəzarət orqanında ən geci 90 təqvim günü müddətində baxılır. Həmin müddət
ərzində maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı ərizəyə dair münasibətini banka yazılı surətdə
bildirməzsə, ərizəyə müsbət baxılmış hesab edilir. Aşağıdakı halları aşkar etdikdə maliyyə
bazarlarına nəzarət orqanı başqa hüquqi şəxslərin kapitalında iştirak etməyə banka icazə vermir:
30.5.1. bu Qanunun 30.4-cü maddəsində nəzərdə tutlmuş sənədlər tam təqdim edilməmişdir;
30.5.2. nəzərdə tutulan iştirak payının əldə edilməsi nəticəsində bankın törəmə strukturuna
çevrilən hüquqi şəxsin icra orqanlarının rəhbərləri məqbul və lazımi keyfiyyətlərə malik deyildir;
30.5.3. iştirak payının əldə edilməsi nəzərdə tutulan hüquqi şəxsin maliyyə vəziyyəti qeyri-
qənaətbəxşdir və ya belə payın əldə edilməsi bankın maliyyə vəziyyətinin pisləşməsinə səbəb
olacaqdır;
30.5.4. nəzərdə tutulan iştirak payı əldə edilən xarici banka yerləşdiyi ölkənin bank
tənzimləməsi və nəzarəti orqanı tərəfindən lazımi nəzarət həyata keçirilmədiyinə və ya bu
orqanın əməkdaşlıqdan imtina etdiyinə görə, maliyyə bazarlarına nəzarət orqanının və Mərkəzi
Bankın öz nəzarət funksiyalarını həyata keçirməsi qeyri-mümkündür.
30.6. Banka icazəni verdikdə maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı iştirak payının əldə
edilməsinin maksimum müddətini müəyyən edir.
30.7. Bank icazəsi olmadan mühüm iştirak payı əldə etdikdə və ya iştirak payı əldə etmək
üçün müəyyən edilmiş müddətləri gözləmədikdə, maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı həmin
banka yazılı sərəncam göndərərək, onun öz iştirak payını sərəncamda göstərilən tarixədək ləğv
etməyini və ya icazənin qüvvədən düşdüyünü bildirir.
30.8. Xarici bankın yerləşdiyi ölkənin bank tənzimləməsi və nəzarəti orqanı tərəfindən həmin
banka lazımi nəzarət həyata keçirilmədikdə və ya bu orqan maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı
ilə əməkdaşlıqdan imtina etdikdə maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı banka hüquqi şəxsin
kapitalında mühüm iştirak payının müəyyən etdiyi müddətdə özgəninkiləşdirilməsi və ya geri
alınması barədə yazılı göstəriş verir.
IV fəsil. Bankların fəaliyyətinə dair tələblər
Maddə 31. Bankların etibarlı fəaliyyətinə dair tələblər
31.1. Banklar idarəetməni və cari fəaliyyəti Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının,
Azərbaycan Respublikası Mülki Məcəlləsinin, “Cinayət yolu ilə əldə edilmiş pul vəsaitlərinin və
ya digər əmlakın leqallaşdırılmasına və terrorçuluğun maliyyələşdirilməsinə qarşı mübarizə
haqqında" Azərbaycan Respublikası Qanununun, digər normativ hüquqi aktların, habelə bu
Qanunun, Maliyyə bazarlarına nəzarət orqanının və Mərkəzi Bankın normativ xarakterli
aktlarının, bankın nizamnaməsinin tələblərinə, onlara verilmiş bank lisenziyasında və ya icazədə
göstərilən bütün məhdudiyyətlərə müvafiq surətdə etibarlı və prudensial qaydada həyata
keçirməlidirlər.
31.2. Banklar məcmu kapitalını və likvid ehtiyatlarını daimi olaraq müəyyən olunmuş
səviyyədə saxlamalı, öz öhdəliklərini yerinə yetirmək və zərərə yol verməmək üçün aktivlərin
qiymətdən düşməsinə qarşı zəruri tədbirlər görməli, mühasibat sənədlərini və digər zəruri
sənədləri qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada tərtib etməli, bankın fəaliyyətinə nəzarət
mexanizmlərini formalaşdırmalı və tətbiq etməli, zərərin əmələ gəlməsi riskini maksimal şəkildə
azaltmaq məqsədi ilə aktivlərin diversifikasiyasını (bölüşdürülməsini) təmin etməlidirlər.
Maddə 32. Bankların fəaliyyət növləri
32.1. Banklar, maliyyə bazarlarına nəzarət orqanından aldığı bank lisenziyasında qadağan
edilməmişdirsə, aşağıdakı fəaliyyət növləri ilə məşğul ola bilərlər:
32.1.1. tələbli və müddətli depozitlərin (əmanətlərin) və digər qaytarılan vəsaitlərin cəlb
edilməsi;
32.1.2. kreditlərin (təminatlı və/və ya təminatsız) verilməsi, o cümlədən istehlak və ipoteka
kreditləşdirilməsi, reqres hüququ ilə və ya belə hüquq olmadan faktorinq, forfeytinq, lizinq
xidmətləri və digər kreditləşdirmə növləri;
32.1.3. fiziki və hüquqi şəxslərin hesablarının, o cümlədən bankların müxbir hesablarının
açılması və aparılması;
32.1.4. klirinq, hesablaşma-kassa xidmətləri, pul vəsaitinin, qiymətli kağızların və ödəniş
vasitələrinin köçürülməsi üzrə xidmətlər göstərilməsi;
32.1.5. ödəniş vasitələrinin (o cümlədən kredit və debet kartları, yol çekləri və bank köçürmə
vekselləri) buraxılması;