Bel cerrahiSİ sonrasi dikkat edilmesi gereken konular



Yüklə 69,48 Kb.
Pdf görüntüsü
tarix29.05.2018
ölçüsü69,48 Kb.
#46512


BEL  

CERRAHİSİ SONRASI DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN KONULAR

 

 

Bel ağrısı, 



m

evcut verilere göre dünya nüfusunun %60

-

80 inin hayatlarının herhangi bir 



döneminde yaşadıkları çok sık rastlanan ve maliyeti giderek artan bir problemdir.

 

Bu nedenle bel ağrısında ağrıyı



 

tanımak, günlük yaşamda beli koruma ilkelerini öğrenmek

anatomisi hakkında genel bilgi sahibi olmak cerrahi sonrası iyileşmeyi hızlandırmakta ve 



tekrarlama olasılığını azalmaktadır.

 

 



 

Ben bir hastalık üzerinde düşünürken önce tedaviyi değil, önleyici te



dbirleri    

  

düşünürüm.” Pastuer.

 

 

BEL ANATOMİSİ:

  

 



                                                                         

 

 



 

 

 



Omurgada boyun, sırt ve bel bölgesinde                                                                         

3 adet doğal eğrilik (kavis) vardır. Bel                                                                         

bölgesi 5 adet omur ve sakrum (sağrı)                                                                          

kemiğinden oluşur.

 

 

 



 

 

Omurlar üst üste gelerek; içinden omurilik



 

ve sinirlerin geçtiği omurga kanalını oluşturur. 

 

Omurlar birbirlerine önde “disk” dediğimiz 



 

yastıkçıklar, arkada “faset” eklemleri ile tutunurlar.

  

Omurlar birbirlerine arkadan iki adet faset eklemi ile tutunur  



ve vücut yükünün %5

-

20 sinin taşınmasından sorumludur.



  

 

 



             

Her disk iki bölümden oluşur; sağlam liflerle örülmüş 

 

dış bölüm, yumuşak ve jölemsi iç bölüm. 



 

Sağlam dış bölüm yumuşak ve jölemsi iç                                                                      

                                            

bölümü korur ve esnek hareketi sağlar.                                                                                       

D

isklerin görevi yürüme, oturma, yük                                                   



                                            

kaldırma sırasında oluşan sarsıntıları        

 

emmek, omurların üzerine düşen yükü eşit                                                                               



     

olarak azaltarak, ağırlığı dengeli biçimd

e                                                                       

alt seviyelere iletmektir.  

                                

 

 



Omurga bu oluşumlar dışında bağlar ve kaslar tarafından desteklenir. Bağlar, diskleri ve 

omurları  yerinde tutan sağlam şe

ritlerdir.  

Kaslar ise hareketi denetler, omurgayı destekler sağlamlık kazandırır.

 

 

Omurilik beynimizin verdiği emirleri vücudumuzun diğer bölümlerine taşınmasından 



sorumludur. 

Omurilik üst bel bölgesinde sonlanarak bacak kaslarına, idrar kesesine, cinsel 

organlara 

giden sinir dalları verir.

 



Bu sinirler bacağın hareketini, hissini, idrar çıkarma, dışkılama ve cinsel fonksiyonunuzu 

sağlar.


 

 

 



BEL AĞRISI NEDENLERİ:

 

Kötü duruş, beli kötü kullanma

 

Hareketsiz iş ve yaşam düzeni (Büro işi vb.)



 

Ağır kaldırma, eğilme bükülme hareketini yanlış yapma

 

Uzun süreli araç kullanma (Şoförler vb.)



 

Fazla kilo 

Zayıf karın ve sırt kasları

 

Uygun olmayan (ortopedik olmayan) yatak kullanma 



Hamileliğin son ayları

 

Yüksek riskli sporlarla uğraşma (Halter, kürek vb.)



 

Doğuştan gelen bel

 problemleri (Spina bifida vb.) 

Sigara kullanma 

Ruhsal gerginlik (Stres, depresyon) 

 

 



 

 

BEL HASTALIKLARI: 

 

Bel Fıtığı, Disk Kayması:

 

 



 

 

H



er iki bel omuru arasında yastık görevi 

yapan  jölemsi kıkırdak dokunun 

 

kayması ve taşmasıdır.Bu kıkırdak parçası



 

belden 


çıkarak

 

bacağımıza,ayağımıza 



giden sinire baskı yaparak ağrıya sebep 

olur.Öksürmekle, ıkınmakla, hapşırmakla 

bel ve bacak ağrısı artar.Hastaların çoğu 

yatak  


istirahati, ilaç tedavisi ile şikayetlerinden 

kurtulur. 

Sinir ve omuriliğe bası devam ederse;

 

bacak kaslarında kuvvet kaybı, his kusuru, 



reflekslerde azalma, idrar tutamama gibi 

şikayetler oluşabilir.O zaman tedavi 

cerrahidir. 

 

 



Omurga Kanalında Daralma (Dar Kanal 

- Omurga Stenozu): 

 

 

 

 

Omurilik  ve  sinirlerinin  geçtiği  kanalların  daralması,sinirleri  sıkıştırması 



ile  oluşur.  İleri  yaşlarda  özellikle

  b


elli  bir  mesafe  yürüdüğünde 

bacaklarda ağrı, uyuşma ve topallama ile kendini gösterir.

  

 

 



 

 

 

 


 

 

Omurlarda Kayma (Spondilolistezis) ve Biçim Bozuklukları:

 

 

Bel omurlarının birbirlerinin üzerinden



 

k

aymasıyla karakterize 



 

“spondilolistezis” de

                               

bel ağrısı nedenidir. Hareketle ağrı artar.

 

Ayrıca beldeki eğrilikler 



   (skolyoz), 

 

düzleşmeler (lordoz), beldeki açıklıklar (spina bifida), 



 

fazla veya eksik bel omuru (lumbalizasyon-sakralizasyon)  

bel ağrısı nedeni olabilir.

 

 



Kireçlenme (Osteoartrit):

 

 

Yaşın ilerlemesi ile kemik yapıda, bağlarda ve disklerde yıpranma başlar.

 

Kemik kalsiyum içeriğini kaybeder ve daha kolay kırılır.



 

Bunu engellemek için vücut doğal tepkisi olarak bu yıpranmış dokuları

 

kireçlendirir ve 



buraları hareketsiz kılmak ister.

 

Oluşan yeni kemikçikler, taşlaşmış bağlar ve daralmış disk mesafeleri sinirlere bası yaparak  



sırt, bel, bacak ve genel vücut ağrısına sebep olabilir. 

 

 



 

 

KİMLERE CERRAHİ TEDAVİ ÖNERİLİR?



 

 

İlerleyici kas gücü kaybı, duyu ve refleks kaybı olanlara, (Nörolojik defisiti olanlar)

 

Yapılan radyolojik incelemelerle (BT, MRI, Myelogram…) tanısı doğrulananlara.



 

İdrar ve dışkı denetimini yitirenlere (Kauda ekuina sendromu), (Acil cerrahi tedavi 

gerektirir.) 

Tedaviye rağmen şikayetleri 4

-

6 hafta sürenlere,



 

Omurgada tümörü veya apsesi olanlara,

 

Bazı tip omurga kırığı olanlara,



 

Omurgada spondilolistezis (Bel kayması) veya anormal instabilite (Bel hareketliliği) olanlara,

 

 

Cerrahi tedavi önerilir!!!



 

 

CERRAHİ YÖNTEMLER 



 

 

Diskektomi 

Genel anestezi altında belin ortasına 5

-

6 cm.’lik kesiyle cerrah omurgaya ulaşır. Kemik 



üzerinde bir pencere açarak

 

sinir dokusunun yanından hasarlı diskteki jölemsi kıkırdak 



dokuyu çıkartır. Diskin yaklaşık 

%30 u 


çıkartılı

r

. Çıkan diskin yerine bir şey konulmasına 



gerek yoktur.Yeniden disk oluşma şansı %1 den azdır. Anestezi riski, sinir kopması, 

enfeksiyon, kan toplanması, geç dönemde yapışıklık oluşması ve sakat kalma korkusu bel 

fıtığı ameliyatının en önemli sorunlarıdır.

 

Bütün bu komplikasyonların oluşum yüzdesi %2 



den azdır.

 

 



Laminektomi  

Omurun arkasında lamina denilen kısmın tamamı çıkartılır. Dar kanalın ve omurilik sinirlerinin 

görülmesi istendiğinde kullanılır.

 

 



 

 

 



 

 



 

 

CERRAHİ SONRASI NELERE DİKKAT EDİLMELİ ?



 

 

Cerra



hi sonrası ilk gün yürüyüş için ayağa ka

lkt


ığınız zaman düşük tansiyon ve ateş problemi 

yaşamamak için mutlaka hafif bir kahvaltı yapın ve bol su için.

 

Doktorunuz tarafından yara yeri pansumanınızı gerçekleştirildikten sonra varsa korseniz ile 



birlikte aya

ğa kaldırılıp yürüyüş analiziniz yapılacak v

ağrı ve uyuşma gibi şikayetleriniz 



değerlendirilecektir.

 

 



Yatakta yatarken 

 

M

utlaka orta sertlikte (ortopedik) yatakta yatmaya özen gösterin. 



    

Yüzüstü yatmayın.

 

Ameliyattan sonra belinize en az yük binmesin



sağlamak ve olağan ağrınızı en aza indirmek için  sırt üstü yatış 

pozisyonunda dizlerinizin altına bir yastık ve boynunuzun altına bir yastık yerleştirin. Yan 

yatabilirsiniz. Bunun için ağrıyan taraf üstte kalacak şekilde bacağınızı kalça ve dizden 

bükerek dizlerinizin arasına bir yastık yerleştirin

.

 



 

Yataktan kalkarken   

 

  

 

Önce yatağın kenarına yaklaşıp yan dönün, 

bacaklarınızı karnınıza doğru çekip kıvırın, bacaklarınızı 

aşağıya doğru sallandırırken dirseğinizden kuvvet alarak 

doğrulun ve oturun. Yatarken de önce oturun aynı 

işlemin tam tersini uygulayın. 

Varsa korsenizi yataktan 

kalkmadan takıp, yatağa yattıktan sonra çıkartın.

 

Korseyi ayakta ve oturur pozisyonlarda iken kullanıp, 



istirahat halinde iken çıkartın. Egzersizlerinizi korseyi çıkardıktan sonra yapın.

 Korseyi 

minimum 6 hafta kullanmanız uygun olacaktır. Daha uzun süreli kullanım için doktorunuza 

veya  fizyoterapistinize danışın.

 

 

Otururken 



 

İlk 1 hafta intra diskal basıncı (bel bölgesi eklem içi basıncı) düşürmek için oturma minimale 

indi

rgenir. Bu dönemde yatarak veya ayakta yemek yiyip, sadece tuvalet ihtiyacınız için 



birkaç dakika klozetli tuvalette oturabilirsiniz. Bu ilk hafta ayakta dolaşabilir veya yatarak 

istirahat edebilirsiniz. Ameliyattan; 

1. 

hafta sonunda;  günde 3 defa 5 er dakika ile başlayıp her gün birkaç dakika artırılarak



 

2. 


hafta sonunda; günde 3 defa 20 er dakikaya ulaşın. 

 

Size verilen bu süreyi yemek yemek için kullanabilirsiniz.



 

Otururken  yüksek bir koltuğa ya da sandalyeye

 dik 

oturun. Sırtınızı arkaya yaslayın, belinizi 



k

üçük bir yastıkla destekleyin.  

 

 

Yürürken



 

Uygun beden duruşu, diskler üzerindeki

 

basıyı azaltmaya yardımcı olur ve daha az 



yorulmanızı sağlar. Yürürken, omurganızın dik durmasına özen gösterin.   

 

Y



ürüyüş mesafesini yavaş yavaş artırın. Günde 3

-

4 kez yürüyüş yapınız.



 

1.  hafta;  50-

100 m. ile başlayıp her seferinde bu mesafeye 15

-20 m. ilave edip 

2.  hafta;  400-

500 m. yol yürüyün. Bu hafta ev dışına çıkabilirsiniz. 

 

3. 


hafta;  yaklaşık 1 km.

 

4. 



hafta;  yaklaşık 2 km. yol yürür hale gelmeniz gerekmektedir.

 

Yürüyüş sırasında mutlaka dinlenme aralıkları verin. 



 


Yürüyüş için kullanacağınız ayakkabının tabanının ve topuğunun yumuşak olmasına özen 

gösterin. Yüksek topuklu ayakkabı kullanmayın.

 

 

Eve dönüş



 

 

Hastaneden eve dönüşte belinizi korumak için eğer size önerilen bir kor

se varsa bunu 

mutlaka takın. Arabanın ön koltuğunu geriye doğru maksimum düzeyde yatırın. Başınızın 

altına bir rulo havlu, belinizin arkasına bir küçük yastıkçık yerleştirin. 

 

İlk 6 hafta boyunca yerden bir objeyi kaldırma, öne eğilme  ve çömelme kesinlikl



yapılmamalı ve 6. haftadan sonra diz ve kalçanızı bükerek, belinizin bükmeden yavaş yavaş 

bu işlemlere geçilmelidir.

  

Vücut esnekliği ve kas gücünüzü tekrar kazanmak için fizyoterapistinizin size önerdiği 



egzersizlere belirtilen zaman ve tekrarda başlayıp mutlaka yapınız.

 

Kilo almamaya, hatta fazla kilonuz varsa vermeye özen gösterin. Başarılı geçen bir cerrahi 



sonrası kilo tamir edilen sahanın tekrar zarar görmesine yaşam kalitenizin düşmesine neden 

olacaktır.

 

Banyonuzu ameliyat yerinde bir problem yoksa 



dikişler alındıktan üç gün sonra (gizli dikiş 

uygulandı ise ameliyattan bir hafta sonra) yapabilirsiniz. Banyonuzu dik oturur şekilde veya 

ayakta dik durur pozisyonda yapabilirsiniz. 

Cinsel yaşantınıza ameliyattan 1 ay sonra başlayabilirsiniz.

 

Ameliyat ye



rinde uyuşma, karıncalanma ve sertlik olabilir, bunlar geçicidir. Eğer ameliyat 

yerinde açılma ve akıntı olursa doktorunuza başvurun. Ağrınız olursa bilinen ağrı kesicilerden

 

birini kullanabilirsiniz.   



Sigara ve alkol ameliyat bölgesinin az kanlanmasına dolayısıyla geç iyileşmesine neden 

olacağından özellikle ilk 3 ay kesinlikle kullanmayın.

 

Hasta ziyaretlerinin mümkün olduğunca kısa tutulmasına dikkat edin ve dinlenmeniz için 



zamana ihtiyacınız olduğunu unutmayın.  

 

 



Araba kullanma  

 

Erken dönem araba kullanımı belinizde zorlamaya neden olabilir. Bu nedenle ameliyattan 4 

hafta sonra araba kullanmaya başlayın ve size reçete edilen ilacınız varsa ilacı aldıktan 24 

saat içinde araba kullanmayın. Arabaya yolcu olarak bindiğinizde uzun yolculuktan kaçının 

ve he

r saat başı veya belirli zaman aralıkları ile mola verin.



 

 

Sportif aktiviteler   



 

Ameliyattan hemen 

sonra yürüyüş yaparak

 

spora başlayın.



 

Yüzme, bisiklet gibi spor dallarına 3. aydan itibaren başlayabilirsiniz.

 

 

Ameliyat sonrası ruh haliniz



 

 

Ameliyatınız başarıyla geçti artık bundan sonra size verilen önerileri yerine getirerek normal 

yaşantınıza geri dönebilirsiniz.Kafanızda şüphe oluşturan her konuda doktorunuz veya 

fizyoterapistinize sorular yönelt

in. 

Belinizi aşırı yorgunluk açığa çıkacak düzeyde 



çaliştırmamanız gerektiği gibi tekrarlama korkusu ile aşırı istirahat ettirerek tembelleştirmeyin. 

 

Aşırı korku ve endişe gerçekte var olmayan ağrılar ortaya çıkmasına ve



 

karın ağrısı, baş 

ağrısı gibi her türlü ağrının altında bel ağrısının yattığını düşün

menize 


neden olacaktır.

Bu 


kısır döngünün atlatılması ruh sağlığınız açısından önemlidir.

 

 



 

 

 



 

 



 

 

BEL EGZERSİZLERİ:



 

 

Egzersizler; bel ve omurganın zayıf kaslarını güçlendirir.

 

Mekanik yüklenmeyi azaltarak, hareket kabiliyetini artırır.



 

Yanlış postürü ve duruşu düzeltir.

 

Ağrıyı azaltır.



 

Ameliyat sonrası verilen egzersiz programını doğru bir şekilde uygulamanız normal yaşam 

aktivitelerine en kısa zaman ve kalitede dönmenize yardımcı olacaktır.

 

 



Egzersizleriniz fizyoterapistiniz tarafından mevcut fiziksel durum ve gerçekleştirilen ameliyat 

tekniğinize özel olarak ayrıntılı değerlendirmeler sonucu oluşturulacaktır. 

 

 

Genel ilkeler: 



Egzersizler düzenli olarak her gün yapılmalıdır. Devamlılık olmadıkça sonuç alınamaz.

 

Başlangıç için sabah 15 dakika, akşam 15 dakika idealdir. Süreler daha sonra uzatılabilir.



 

En az iki ay devam ettikten sonra günde bir kez 10 dakika yeterlidir.

 

Egzersizin sayısına değil, iyi yapılmasına önem verin.



 

Egzersiz halsizlik, kas ağrısı ve sertlik yapabilir. Bu normaldir. Bu durum birkaç gün sonra

 

devam ediyorsa, egzersizleri çok ve hızlı yapıp yapmadığınıza dikkat edip, yavaşlayın.



 

Yatarken ve yataktan kalkarken kurallara uygun davranın.



 

                                                                                   



 

Yüklə 69,48 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə