Beyn əlxalq Çay Hövzələrinin Ətraf Mühitinin Qorunması (BÇHƏMQ) Müqavil ə №2011/279-666
Yüklə 1,19 Mb. Pdf görüntüsü
|
7 • Ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində əməkdaşlıq haqda Azərbaycan Hökuməti və Gürcüstan Hökuməti arasında saziş (Bakı, 18/02/1997)
• Ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində əməkdaşlıq haqda Azərbaycan Respublikası və Türkiyə Respublikası arasında saziş (Bakı, 09/07/2004)
•
Bərpa olunaraq istifadəyə verilmiş olan hidroloji məntəqələrdə məlumatların toplanması və mübadiləsi haqqında Azərbaycan Respublikası və Gürcüstan Respublikası hidrometeorologiya qurumları nümayəndələrinin görüşünün protokolu (Tbilisi, 2004).
Yuxarıda göstərilən sazişlər su ehtiyyatlarının birgə monitorinqi və mühafizəsində pozitiv rol oynayır, lakin təəssüf ki, əməkdaşlıq edən orqanlar yalnız su ehtiyyatlarının idarə olunmasının bəzi aspektlərini müzakirə etmək üçün görüşürlər və bu müzakirələr su ilə əlaqədar bütün transsərhəd məsələləri əhatə etməlidir və onlar mütəmadi olaraq həll olunmalıdır.
Monitorinq nəticəsində əldə olunan məlumatlar su götürüləndən sonra çayda qalan suyun ekoloji axımdan az olmamasına nəzarət etmək üçün istifadə olunur. Çay sularının vəziyyətini daha dəqiq qiymətləndirmək üçün daha effektiv monitorinq və məlumatlar mübadiləsi sistemi yaratmaq yaxşı olardı.
Burada həmçinin əməkdaşlığın səmərəliliyi də inkişaf etdirilməlidir. Su keyfiyyəti və kəmiyyəti üzrə daimi fəaliyyət göstərən monitorinq və məlumatlar mübadiləsi sistemi yaradılmalıdır. Hövzədə davam edən iqtisadi inkişaf və onun su ehtiyyatlarına təsiri müzakirə edilməlidir. Transsərhəd su ehtiyatlarının birgə istifadəsi və mühafizəsi haqda Azərbaycan və Gürcüstan hökumətləri arasında bağlanacaq sazişə əsasən tezliklə dövlətlərarası komissiyanın yaradılması gözlənilir.
Bu əməkdaşlığı beynəlxalq tələblərə əsaslanmaqla daha da effektiv etmək lazımdır. Hövzə səviyyəsində beynəlxalq əməkdaşlıq transsərhəd su idarəçiliyində yaxşı alət hesab oluna bilər.
Bu gün ölkədə Beynəlxalq maliyyə təşkilatları, çoxtərəfli və ikitərəfli donor qurumları, habelə Azərbaycan Respublikasının dövlət büdcəsi tərəfindən maliyyələşdirilən çoxlu sayda davam edən regional və milli səviyyədə layihələr icra olunmaqdadır.
ər Azərbaycanda Su Çərçivə Direktivi prinsiplərinə əsasən Su Ehtiyyatlarının İnteqrasiyalı İdarə Olunması sahəsində müəyyən irəliləyişlər olmuşdur. Son 10 15 il ərzində regionda bir çox transsərhəd layih ələr həyata keçirilmişdir.Onlardan bəziləri cədvəl 1-də göstərilib 8
C ədvəl 1. Regional layihələr •
2001-d ən bügünədək REM Qafqaz Su Proqramı •
ABŞ BİA. Cənubi Qafqazda Su Ehtiyatlarının İdarə olunması •
2002- 2003. AB/TACİS. Transsərhəd Çaylarda Suyun Keyfiyyətinin Monitorinqi v ə Qiymətləndirilməsi üzrə Çayların Birg ə İdarə olunması Proqramı •
ATƏT-NATO. Sülh Proqramı üçün Elm – Cənubi Qafqazda
Çayların Monitorinqi •
2003-2005. UND- İBİA Kür-Araz hövzəsində Transsərhəd Deqradasiyasının Azaldılması •
2004- 2008. ABŞ BİA Cənubi Qafqaz Su Proqramı •
Su Proqramı •
2003-2006. Almaniya Hökum əti. Kür çayı hövzəsində təhlükəli halların qarşısını almaq üçün transs ərhəd əməkdaşlığı. •
2007. BMT İP-QEF. Kür-Araz hövzəsində transsərhəd deqradasiyasının a zaldılması. B mərhələsi. •
2007- 2011.AB/TACİS .Kür çayı hövzəsinin transsərhəd idarəçiliyinə dəstək •
Şərqi Avropa, Qafqaz və Mərkəzi Asiyada Su İdarəetməsi •
NATO, SnE 982227, C ənubi Qafqazda Transsərhəd Aqrosistemin
Su Ehtiyatlarının İdarə edilməsi •
əsi üçün SEİİ yol xəritəsi •
2011. AB v ə BMT AİK Azərbaycanın Su Strategiyasının hazırlanması
Yuxar ıdakı ABŞ BİA-in 2 Sulayihəsi çərçivəsində Çay Hövzəsinin İdarə Edilməsi (ÇHİE) və SE İİ üzrə təlimlər təşkil edilmişdi. QHT-lərə su ehtiyatlarının idarə olunması məsələlərində ictimaiyy ətin məlumatlandırılması və maraqlı tərəflərin iştirakını gücləndirməyə yönələn təlimlərin keçirilm əsi üçün bəzi qrantlar ayrılıb. Təlim Hidrometeoroloqlar üçün Mayk Hövzə modelli üzrə keçirilmi şdir.
Yüklə 1,19 Mb. Dostları ilə paylaş:
|