Beynəlxalq magistratura və doktorantura məRKƏZİ

                    Cədvəl 4. Boru kəməri nəqliyyatının üstünlükləri və nöqsanları 

 

Üstünlükləri

 

Nöqsanları 

- nasosla vurmanın ən aşağı maya dəyəri; 

-  nəql  olunmuş  yük  vahidinə  düşən  kiçik 

xüsusi  kapital  qoyuluşu  və  boru  kəmərlərinin 

tikintisi zamanı xərclərin sürətli qaytarılması; 

-    iqlim  şəraitindən  asılı  olmayaraq,  il  ərzində 

fasiləsiz təchizatı; 

-  yüksək  əmək  məhsuldarlığı;  nasosla  vurma 

zamanı neft və neft məhsullarının əhəmiyyətsiz 

itkiləri; 

- tikintinin nisbətən qısa müddətləri; 

- bir kəmər vasitəsilə bir neçə növ neft və neft 

məhsullarının nəql edilməsi imkanı; 

- əlavə nasos stansiyalarının tikintisi və paralel 

hissələrin  çəkilməsi  yolu  ilə  boru  kəmərinin 

gücünü artırma imkanı.

 

- tikintidə iri birdəfəlik kapital qoyuluşu (bütün 

boru kəmərini çəkmək lazımdır); 

-  boru  kəmərini  istismara  verərkən  neft  və  ya 

neft  məhsulları  ilə  doldurmaq  üçün  böyük 

material xərcləri tələb olunur. Bu xərclər uzun 

məsafəli  neft  məhsulu  boru  kəmərləri  üçün 

xüsusilə  yüksəkdir:  yüksək  metal  istehlakı, 

uzun  müddət  sabit  yük  trafikinə,  neft  və  neft 

məhsullarının  aşağı  sürətinə  (5  km  /  saat) 

tələbat. 

 

Mənbə:

 П.Б. Катюха (2015) Основы нефтяного бизнеса. М.: Издательский центр РГУ 

нефти и газа. s.101-102. 

 

Avtomobil  nəqliyyatı,  bölüşdürücü  neft  təsərrüfatlarından  və  yığılmış 

nöqtələrdən  birbaşa  istehlak  yerlərinə  neft  məhsullarının  daşınması  üçün  əsas 

nəqliyyat  vasitəsidir.  Neft  daşınması  üçün  avtomobil  nəqliyyat  vasitələrindən 

demək  olar ki, istifadə  edilmir.  Neft  məhsullarının  avtomobil ilə  nəqli  əsasən bir 

neçə kilometr aralıda həyata keçirilir. 

Uzun məsafələrdə avtomobil nəqliyyatı dəmir yolu ilə müqayisədə qənaətcil 

deyildir  və  yalnız  digər  nəqliyyat  növləri    şəbəkəsi  olmadıqda  istifadə  olunur. 

Kütləvi  neft  məhsulları  (benzin,  dizel  yanacağı,  mazut,  bəzi  yağlar)  xüsusi 

avtomobil sisternləri və avtoqoşqular, kiçik miqdarda neft məhsulları isə nəqliyyat 

vasitələrində konteynerlərdə nəql olunur. 

Avtoəqliyyat  vasitələrinin  üstünlükləri  və  nöqsanları  Cədvəl  5-də 

verilmişdir. 

Hava nəqliyyatı ilə neft nəqli üçün yüksək maya dəyəri səbəbindən ondan bu 

məqsədlə  praktik  olaraq  istifadə  edilmir.  Neft  məhsulları  ağır  çıxış  yerlərinə 

çatdırılmalıdırsa,  istifadə  olunur.  Bir  qayda  olaraq,  neft  məhsullarının  hava 

nəqliyyatı ilə çatdırılması barellərdə həyata keçirilir. 

---

36