156
BEŞINCI HISSƏ
tiyyətlə “Yox” dedim. Kosmosda daha pis ola biləcəyini, deməli,
məşqin labüdlüyünü qətiyyətlə, lakin könülsüzcəsinə əsaslandır-
dım. Pyotr məni göyərtədən atmaq istəyirmiş kimi baxırdı. Başqa
çarə yox idi. Kapsulun altına nərdivan qoyuldu. Birinci getdim və
içəriyə daxil oldum. O an hiss etdim ki, burada artıq kimsə məşq
eləyib. Bütün mümkün ventilyatorları və skafandrın ventilyatorunu
qoşdum. Pyotr da içəri daxil olan kimi bizdən əvvəl kiminsə oldu-
ğunu hiss etdi. Bizi kreslolara bağlayan kəmərləri bərkitdik. Ayaq-
larımızı yuxarı qaldıraraq, bu vəziyyətdə aqibətimizi gözləyirdik.
Əlcəkləri taxdıq və girişin germetikliyini yoxladıq. Pyotr heyətin
məşqə başlamağa hazır olduğunu xəbər verdi. Cırıltı və şaqqıltı səsi
gəldi – göyərtənin kranı bizi xətlə aparırdı. Bizdən uzaqlaşan hid-
roqrafik gəmini görürdüm. Birdən yellənməyə başladıq və kapsu-
lun dənizə düşdüyünü hiss etdik. Kapsul sağa və arxaya əyilmişdi.
Mənim illüminatorumu su bağlayırdı. Yaşıl suda müxəlif formada
və rəngarəng meduzaları görürdüm. Dalğa vurub bizi sağa fırlat-
dı, üstümüzdən keçdi, növbəti dalğa isə bizi əks tərəfə atdı. Daxili
qulağım bu rəqsi işgəncə kimi qəbul edirdi. Belimin istiləşməsini
hiss etdim. Pyotr tərpənmədən uzandığı yerdə zəif səslə məşqin
rəhbəri ilə məktublaşırdı. Onun alnında tər damcılarını və rənginin
ağardığını gördüm. Düz oturmaq üçün kreslonun kəmərlərini aç-
dım. Zorla qalxıb kreslonun oturacağında əyləşdim. Pyotr da bun-
ları etdi. “Özünü necə hiss edirsən?” – dişlərini aralamadan soruş-
du. “Rəngin ağardı” – dedi. Vəziyyət pisdir, dərmanı yada saldım,
amma onu götürmədim. Nə qədər dözə biləcəyimi müəyyən etmək
istəyirdim. Dalğa bizi yenə atdı, fırlatdı, yellənmənin sonu yox idi.
Diafraqmanın altında sıxılma və istiliyin artdığını hiss etdim, bu,
hələ məşqlərin otuzuncu dəqiqəsi idi. Əlcəyimi çıxartdım və hə-
min xilasedici dərmanı axtarmağa başladım. Kombinezonun cibinə
laqeydliklə atdığım balaca sellofan paketi əlimdə hiss etdim. Düz
vaxtında, artıq dözə bilmirdim. Ancaq “bağışla” deməyi çatdırdım.
Utancaqlıq, ağrı, ürək bulanması və keylik, hamısı bir-birinə qarışdı.
Pyotr mənim paketimi əlimdən almağa çalışırdı. Axırda aldı. Fikir-
ləşdim ki, yaman əsəbiləşib mənə, lakin o da sellofan paketi qarşı-
sında tutdu. İndi paket mənim deyildi, bizim idi, əldən-ələ keçirdi.
Qəflətən enerji hiss etdim və özümü elə apardım ki, guya ən pisi
keçib getdi. “Yer kürəsi” növbəti fərziyyələr göndərdi. Bayaqdan
bizimlə radio rabitəsi kəsilmişdi. “Özünüz xilas olun, gəmilər sizin
tərəfə gəlir” – eşitdik. Özümüzü necə hiss etdiyimiz barədə soruş-
dular, Pyotr isə həmin an “xoroşo” (yaxşı) cavab verdi. Prosedura
uyğun olaraq əlcəkləri çıxartdıq və skafandrları əynimizdən soyun-
157
mağa çalışırdıq. Hətta normal şəraitdə bu çətindir, burada isə, ensiz,
hərəkətli, qeyri-real idi, çünki heç düz durmağa da imkan yox idi.
Pyotr böyük səylə, skafandrımın iplərini açmağa kömək etdi. Yarım
saatdan sonra artıq ancaq alt paltarda idim, lakin tərdən hamısı yaş
idi. Pyotrda daha yaxşı alındı. Bizim atılmış skafandrlarımız onsuz
da balaca olan yeri lap kiçiltmişdi. Yan cibdən qalın isidici yun kost-
yumları çıxartdıq və bacardığımız qədər tez geyindik. Lap isindik.
Bir az dincəldik. Xilasedicilər bizi gördüklərini xəbər verdilər. Dal-
ğalar artırdı. Qulaqcıqlardan eşitdik: “Su elektrik sistemini basdı”.
Elə bu anda işıq və ventilyatorlar söndü. Dəhşət. Güc-bəla ilə rezin,
sıx (əlbəttə ki, ventilyatorsuz) kombinezonları, əlcəkləri və xilase-
dici jiletləri geyindik. Daha dözümümüz qalmamışdı. Hava ağır,
rütubətli, isti və oksigensiz idi. Boğulurduq. Kombinezon da nəmli
idi, daha doğrusu, suyu hiss edirdik. Pyotr yuxarı qalxdı və böyük
təkəri fırladaraq lyuku açdı. Altı və yarım dövriyyə etməli idi, la-
kin yorğunluqdan bunu üç dövriyyəyə etdi. Lyukun qapağını bir az
çəkən kimi xilasedici, təmiz hava bizi özümüzə gətirdi. Pyotr kres-
losunun üstünə qalxdı. Başı artıq çöldə idi. Ona paxıllıq edirdim.
Mənə “NAZ-ı çıxar” deyə xatırlatdı. Kresloların arasından içində
insan olmayan yerdə yaşamaq şansı verən əşyalarla olan üçbucaq
ağır metal konteyneri çıxartdım. Dalğanın zərbəsi onu əlimdən aldı.
Lyukun qapağının altı ilə keçdim. Pyotr dalğaya atıldı. Düz durdum
və onun arxasınca ağır qəhvəyi konteyneri atdım. Konteyner az qala
batmışdı. Dərhal onun kimi və prosedura uyğun olaraq, arxamı çe-
virib suya düşdüm. Sanki cənnətdə idim. Əvvəl xilasedici olmuş,
indi isə uğursuz selofan paketi batırmağa çalışırdım. Üzə çıxırdı.
Yanımda üzən akvalanq nəyisə itirdiyimi düşünərək, cəld selofan
paketi tutdu və mənə verdi. Pyotr germetik konteyneri açmağı
bacardı, radiostansiyanı çıxardı və rabitə yaratmağı çalışdı. Mənə
siqnalizasiya raketini verdi, onu dərhal yandırdım. Fişəng paraşüt-
də asılıb qaldı. Qayıdış zərbəsi sinəmə dəyib incitdi. Əlcəyimin içi
islandı. Suyu rəngləyən tozu tapdım və yaydım. İki siqnalizasiya
şamını yandırdım – işıqlı və buxarlını. Yanıb qurtarmış hissələri
bizim selofan paketə qoydum. Batdı. Bizi müşayiət edən pantonun
göyərtəsinə qaldırdılar. Ovlanmış suitilər kimi uzanmışdıq, tərpən-
mirdik, ağır nəfəs alırdıq. Sonra bizi ABŞERON gəmisinə apardılar.
Trapın üstü ilə sürünürdük. Bizi gəminin gülərüz kapitanı və heyə-
tin üzvləri qarşılayırdılar. Çiməndən sonra tibbi yoxlamalardan keç-
dik. “Cəmi” üç kilo yarım atmışdım. Qısa istirahətdən sonra yorğun
halda kapitanın kayutuna getdik. Kapitan qonaqlara çox sevindi.
Masanın üzərində böyük qabda soğanlı rinqa balığı, qara çörək, su
DƏNİZ VƏ ORBİTDƏ MANEVRLƏR
Dostları ilə paylaş: |