158
BEŞINCI HISSƏ
dolu qrafin və stəkanlar düzülmüşdü. Rinqa balığına heç baxma-
dım, gözlərim qrafində qalmışdı. Kapitan başa düşüb suyu stəka-
na süzdü, hamısını başıma çəkdim. Kapitan mənə təəccüblə baxdı,
mənsə boğazımda alov hiss etdim, gözlərim az qala yerindən çıxsın.
Nəfəsimi saxladım və uddum. Sən demə, bu, su deyil, spirt imiş.
“Nu, molodets” (Afərin) – kapitan yekunlaşdırdı. Məşqim uğurlu
oldu. Səhərədək yatdım.
“Yaxşı, gedirəm yatmağa”, – cavab verdim. Kapsulaya baxdım.
Pyotr öz kreslosunda uzanmışdı. “Gecən xeyrə qalsın” – deyirəm,
Pyotr isə “Yer kürəsini görəsən”- deyə cavab verir. Ətrafda qucaq-
lamaq üçün bir şey axtarıram, bəlkə, “durduğum” yerdə yatım.
Ayaqlarımı yığıram. Gözlərimi yumuram, lakin məni yuxarı və yana
aparanda açıram. Başım nəyəsə dəyir. Yox, bu rahatlıqdan imtina
edirəm. “Servant“ın rəfində otururam, hava regeneratorunun isti
konteynerini əllərimlə qucaqlayıram. Onun ventilyatorunun səsini
eşidirəm və dərhal yuxulayıram.
İllüminatorda kapitan Nemo göründü. Saqqalı ağarmış, lakin
qıvrım saçları qaradır. Onun üzü sərtdir, amma gülümsəyəndə, Kli-
mukun sifətini tanıdım. Üzərək yanıma gəldi, əlinin içi böyük və
isti idi. Məni suitinin böyük, tüklü dərisi ilə örtdü və yatmaq əmrini
verdi. Sonra isə yox oldu.
Birdən şaqqıltı eşidildi və şırıltılı su səsi gəldi. Şok vəziyyətində
oyandığımdan alnımı nəyəsə bərkdən vururam. Ani olaraq harada
olduğumu müəyyənləşdirə bilmirəm. Yarısönük işıqda yanımda
üzən əşyaları görürəm. Mən də üzürəm. Nəfəsimi tuturam, çünki
artıq batmış sualtı gəmidə olduğumdan əminəm. Yavaş-yavaş re-
allıq qayıdır, yenə də başıaşağı çəkisizlikdəyəm, həmin səs-küysə
sağ üzüm yapışmış işlək ventilyatorun səsidir. Sakitləşdim. Kapsula
baxdım. Mənim Nemom yatır. Yenidən əvvəlki yerdə əyləşirəm, la-
kin bu dəfə özümü rezin lentlərlə bağlayıram və yuxuya gedirəm.
Saat onda oyanıram. Orbitdə gecədir. Rabitə seansına hələ bir
saat qalıb. Pyotru oyatmamaq üçün səssizcə hərəkət edirəm, çəki-
sizlikdə bu o qədər çətin deyil. Gizlincə tualetdən istifadə edirəm.
Əl-üzümü yumaq üçün xüsusi nəmləndirilmiş quru dəsmallar hazır-
lamışam, onların iyini Yer kürəsində çətinliklə qəbul edirdim. Burda
lizol (dezinfeksiya dərmanı – red.) iyi gəlirdi, məni yaman qıcıqlan-
dırırdı. Anladım ki, bu qəfil baş vermiş dəyişikliklərə qarşı bədənin
etirazidir - çəkisizlik şəraitinə alışmanın başlanğıcı deməkdir. Mənə
əvvəlcədən deyilmişdi ki, hissiyyat eləcə emosiyalarda güclənəcək.
Heç kefim yoxdur. Yuxusuzam, başım sanki nəhəng şardır, üstəlik
sanki daima baş-ayaq sallanmış kimiyəm. Pyotru oyatmaq qərarı-
159
na gəlirəm. Ehmalca saldo eləyirəm ki, komandirin yatdığı kapsula
üzüb çatım. Bu vəziyyət, hətta xoşuma gəlir, çünki hiss etdiyim ki-
miyəm. Lyukda baş-başa dəyirik. Sən demə, Pyotr çoxdan oyanıb və
gizlincə məni seyr edirmiş. Görürəm kefi pis deyil.
İçəri işıqlaşır, lakin qırmızı rənglər daha çoxdur, çünki Günəşin
doğmasına az qalıb. Üstü şəkərlənmiş fındıq ləpəsi və ballı quru
meyvələri xırtıldadıram, tübikdən kakao içirəm. Cibimə iki bala-
ca şokolad bağlaması qoyuram. Hər şokolad bağlamasında kərpic
formasında on ədəd şokolad var, jelatindən düzəldilmiş örtüyə bü-
külüb. Ağıza qoyulmamışdan əvvəl örtük çıxardılmır. O öz-özünə
əriyir, heç bir dad hiss edilməsə də qırıntıların ətrafa yayılmasına da
imkan vermir. Sadə və səmərəli.
İllüminatordan görünən üfüq yuxarı keçdi, yəni indi, həqiqətən
də, baş-ayaq uçuruq – güya normaldır, əslində isə... İllüminatora
baxmaq və qeyri-adi mənzərələri seyr etmək əvəzinə Pyotr
göyərtədəki sənədləşməyə, “Stıkovka” mərhələsinə (orbital stansiya
ilə birləşmə) baxmağı təklif edir. Çətin əməliyyatdır, prosedurla
tanış olmağı, heyətin birgə işləməsini və bəxtimizin gətirməsini tələb
edir. Onun uğurlu keçməsindən elmi eksperiment proqramının icra
edilıb-edilməməsi asılıdır. Bu əməliyyata hazırlaşıb, simulyatorlarda
onun müxtəlif gedişat ssenarilərini məşq etdik, qəza vəziyyətində
hərəkətlərimizi araşdırdıq. Üzərimizdəki məsuliyyətdən xəbərdarıq,
lakin özümüzə çox əminik. Amma yenə də, ürəyin lap dərinliyində
balaca qorxu var. Kosmos Yer kürəsində əvvəlcədən ağla gəlməyən
vəziyyətlər yarada bildiyini dəfələrlə göstərib. Bu bir çox heyətlərin
başına gəlib. Hələ 1971-ci ildə “Soyuz-10” heyəti (V.Şatalov,
A.Yeliseyev və Rukavişnikov), həqiqətən, “Salyut-1” stansiyası ilə
birləşmişdi, lakin giriş lyukunu aça bilməmiş və missiya yarımçıq
bitmişdi. Növbəti heyət, “Soyuz-11” (G.Dobrovolski, V.Volkov,
V.Patsayev) stansiyanın göyərtəsinə çatdı. Kosmonavtlar 24 gün
işlədilər, yanğından keçdilər, lakin Yer kürəsinə qayıtdıqları
zaman kapsulun germetikliyinin itməsi nəticəsində həlak oldular.
Skafandrsız idilər, çünki gəminin son dərəcə təhlükəsiz olması adi
fakt kimi qəbul edilmişdi. İnsanın eqoizmi cəzalandırıldı. “Soyuz-
15”-in də birləşməsi 1974-cü ildə alınmamışdı (G.Sarafanov,
L.Dyomin). “Soyuz -12A” ilə uçan V.Lazarev və O.Makarov
orbitə çatmadılar. Raketin üçüncü bölməsində qəza baş vermişdi,
dəhşətli yüklənmədə möcüzə sayəsində sağ qalmışdılar. V.Zudov
və V.Rojdestvenski 1976-cı ildə “Soyuz- 23“-də dəhşət yaşadılar.
Avtomatikanın sıradan çıxması nəticəsində rahat yanaşma
mərhələsi problem yaratdı. Ancaq heyətin ağılla hərəkət etməsi
DƏNİZ VƏ ORBİTDƏ MANEVRLƏR
Dostları ilə paylaş: |