160
BEŞINCI HISSƏ
nəticəsində toqquşmanın qarşısını almaq oldu. Obyektlər bir neçə
metr məsafədən böyük sürətlə yan keçdilər və.... yenidən bir-birinin
üstünə uçmağa başladlar. Elektrik cərəyanının söndürülməsi ölüm
rəqsini dayandırdı. Sanki bunlar az imiş kimi, kapsul çox çətin
hava şəraitində, çovğunlu gecədə donmuş Tenqiz gölünün buzu
altına düşdü. Evakuasiya dramatik idi, lakin bir neçə saatdan sonra
uğurla nəticələndi. Xilasedicilər son məqamda yetişdilər, elektrik
elementləri tükənəndə. Hava regeneratorları söndü, radio susdu.
Kapsulun içi soyumağa başladı, şaxta isə güclənirdi. Helikopterin
pilotunun səyi ilə kapsul gölün sahilinə yedəkdə çıxardıldı. Sonralar
zarafat eləyirdilər ki, bədbəxtliyi əvvəlcədən təxmin etmək olardı,
çünki Rojdestvenski hərbi dəniz donanmasında sualtı akvalanqçı
kimi xidmət etmişdi. Bu dəfə texnika günahkar idi, insan isə qalib
gəldi. 9 oktyabr 1977-ci ildə isə vəziyyət başqa cür idi. Bu dəfə
texnika qüsursuzdu, günahkar insan idi. “Soyuz-25”-in heyətini
əla cütlük - V.Kovalyonok və V.Ryumin təşkil edirdilər. Neçə aylar
idi ki, bir yerdə məşq edirdilər. Birincisi polkovnik-leytenant, dolu
bədənli, xoş xasiyyətli, əla idmançı idi. İkincisi mühəndis, bir az
qarınlı, dişləri arasında daim papirosla gəzirdi. Əla hazırlıqlı, nikbin,
kefləri kök və zarafatcıl idilər. Onlar uzunmüddətli, 100 günlük
uçuş üçün seçilmişdilər. Bu uçuş xüsusi olaya çevrilməli və Oktyabr
inqilabının 60-cı ildönümü üçün hədiyyə olmalı idi – adət belə idi.
Onların startını Uçuşu İdarəetmə Mərkəzində müşahidə edirdim.
Kabinədə diqqətli və sakit idilər. Harmonik işləyirdilər. Növbəti
gün “Salyut-6” orbital stansiyaya yaxınlaşmasının gedişatını təqib
edirdik. Heyətin hesabatlarına qulaq asıb, onların hərəkətlərini
fikirlərimdə qabaqlayırdım. İdarəetmə zalında olanların üzündən
məsuliyyət yağırdı. Yaxınlaşma prosesini böyük ekranda izləyirdim.
Stansiyanı kosmonavtlar kimi görürdük. Birləşməyə bir neçə dəqiqə
qalmış səslərində narahatlıq yarandı. Kovalyonok əllə idarəyə
keçdi. Aralarında məlumat mübadiləsi xaotik və sinirli oldu.
Stansiyanın görünüşü bir az sola və bir neçə dərəcə yana çəkildi.
Yaranan səhvi
yavaş-yavaş düzəltməkdənsə, Kovalyonok Ryuminin
təklifinə etibar etdi və bu səhvi daha da dərinləşdirdi. Düzəlişlər
etmək üçün artıq gec idi. Toqquşma baş verdi. Avtomatika dərhal
arxa mühərriklərini qoşdu. Obyektlər bir-birindən uzaqlaşmağa
başladı. Zalda hamı donmuşdu. Kosmonavtlar kölgə və rabitə
olmayan bölgəyə keçdilər. Bir neçə növbəti səy uğursuz alındı.
Yanacaq bitmək üzrə idi, proqram yarımçıq kəsildi. İki gündən
sonra heyət Yer kürəsinə qayıtdı. Çox yazıq, solğun görünürdülər,
gözlərinin altında kölgə, başları qırxılmış, gözlərindən özlərini