189
isə yaşıllıq, qəhvəyi – yayın bütün rəngləri var. Madridin ətraflarında
qismən buludluğun fonunda kondensasiya vasitəsilə alınmış onlarla iz
görürəm. Onlardan çoxu Atlantikanın mərkəzinə, digərlərisə Avropa-
nın mərkəzinə və həmçinin Aralıq dənizi tərəfə istiqamət götürüb.
Pyotr Hasselblat cihazına nəhəng teleobyektiv quraşdırdı və
döşəmədəki illüminatorun solunda yer tutdu. Cihazı yer kürəsi tərəfə
tuşlayır və olduğu vəziyyətdə qalmaq üçün mübarizə aparır. Ona bər-
kidici lentlər verirəm. Onlardan birini tutur, illüminatorun yanında
bərkidir və artıq viziri gözünə yaxınlaşdırmaq istəyəndə, yuxarı üzüb
gedir. Fotoşəkillərin çəkilməsini saxlamadan, dişləri ilə lentin ucundan
tutur və beləcə də ayaqları yuxarı qalxmış vəziyyətdə öz işini davam
edir. Sonra isə gülüşlə şəkillərin xüsusilə gözəl çıxacaqları haqqında
əminliklə deyir. Aşağıda artıq Fransadır, Paris və Britaniya adalarının
bir hissəsi buludlarla örtülüb. Polşanın üzərində görüntünün necə ola-
cağı haqqında fikirləşirəm. Yer kürəsi hazır olub-olmamağımız barədə
soruşur. Təsdiq cavabı verirəm və eyni zamanda illüminatora müm-
kün qədər yaxın olmağa çalışıram. Pyotr kimi yuxarı qalxıram. Onun
fəndi – dişlə saxlayıb tutmaq – özünü doğruldur. Durbinin gözlü-
yündə keçdiyimiz şəhərləri, çayları görürəm, lakin harada olduğumu
dəqiqləşdirə bilmirəm, xəritəyə baxmağa isə vaxt yoxdur. Çəkisizlik-
də iş yerimdən xeyli yuxarı qoyulmuş elektron saata baxıram. Onun
göstəricilərini oxumaq üçün başımı yuxarı qaldırmalıyam. Bir neçə
dəfə belə etdikdən sonra başımın hərləndiyini hiss edirəm. Tərslikdən
cihazın idarəetmə pultu sağ tərəfdən qoyulub. Vestibülyar aparatım
artıq dözmür, ürəyim bulanmağa başlayır. Pyotr son saniyələri uca-
dan sayır: 4, 3, 2. Emosiyaların artmasını hiss edirəm. “Sıfır” əmrini
eşidəndə fotocihazı qoşuram və fotoşəkilçəkmə prosesinin gedişatını
təqib edirəm. Cəftənin cırıltısını və müvazinətləşmə mexanizminin
səs-küyünü eşidirəm. Nəzarət pultunda müəyyən qaydada lampalar
yanır. Kamera kasetlərlə birlikdə ritmik yellənir ki, şəkilləri çəkilən,
hərəkətdə olan obyektlərin bucaq sürətini müvazinətləşdirə bilsin. Ko-
valyonok qışqırır: “Mirek, Polşa”. İnstinktiv olaraq kardioliderin səs
siqnalizasiyasını qoşuram. Həkimlərin xahişi ilə ürəyimə nəzarət edən
cihazı stansiyada olduğum müddət ərzində sinəmdə gəzdirməliyəm.
Aydın “ciyilti” eşidirəm, bu, ürəyimin döyüntüsüdür. Nəbz dəqiqəyə
80 vurğu, əməlli-başlı artıb, startda olduğundan da yüksəkdir. Durbini
gözümə yaxınlaşdırıram, hansısa dağlar, çay, böyük şəhər, avtomobil
şossesini və hava limanını görürəm. Hava limanını tanıyıram. Axı bu
mənim Vrotslavımdır. Detalları tanımağa başlayıram. Odranın şırıltısı-
nı, Aşağı Sahildəki dambanı, böyründə uşağlığımın şəhəri Volovu gö-
rürəm. Pyotru çağırıram, qışqırıram və gördüklərimi göstərirəm, o isə
BÜTÜN
DÜNYA VƏ POLŞA