Безымянный indd
Yüklə 9,98 Kb. Pdf görüntüsü
|
208 ALTINCI HISSƏ məşhurluq cavabdehlik tələb edir və zamanla problemli, hətta yorucu ola bilər. Elmi təcrübələrin hazırlanmasında iştirak edən Polşa Elmlər Akademiyası və dövlət elmi institutları mənimlə Pyotru ali mükafatlara layiq gördülər. Kosmik uçuşa görə əsas mükafat – yaşıl rəngli “Polonez“ markalı avtomobil məni çox sevindirdi. Ölkə ərazisində ikihəftəlik tur dəqiqliklə planlaşdırılmış tədbir idi. Alimlər, əsgərlər, gənclər, mədənçilər, zavod və fabrik işçiləri, skautlar, pilotlar və aeroklublarda model hazırlayan mütəxəssis- lərlə görüşdük. Həyat yoldaşlarımız qadın proqramlarında iştirak edirdilər. Vrotslavda şəhərin fəxri vətəndaşı statusuna layiq görül- düm. Doğma hərbi hissədə - 11-ci qırıcı alayı və Volovda, doğma liseydə dost və müəllimlərimlə görüş çox təsirli oldu. Hər yerdə maraq oyadırdıq. İnsanlar bizə qarşı çox mehriban idilər, bizə hör- mət bəsləyirdilər. Alqışlar bitmək bilmirdi. Radomda ilk dəfə olaraq Pyotra paxıllıq etdim. Nə ürəkdən qar- şılandığına, nə də şəhərin fəxri vətəndaşı olmasına. Pyotr oradakı Qızıl Ordunun qəbiristanlığında atasının qayğı ilə təmir edilmiş məzarına əklil qoymaq imkanına malık idi. Mənimsə belə şansım yox idi. İndi, neçə illər keçdikdən sonra, öz atamın qarşısında baş əyə bilərəm. Məzarı önündə deyil, çünki artıq mövcud deyil, Berez- nedə hətta polyak qəbiristanlığı yoxdur. Bu gün Varşavada onun adı yazılmış yerdə, Volin Skverində, Milli Ordunun 27-ci diviziya- sının Qəhrəmanlar Abidəsinin önündə, Paris ətrafındakı Montmo- rensidə, “Postumuzda qaldıq” lövhəsi yerləşdirilmiş polyak qəbi- ristanlığında, Zamoşç Rotondasında və onun rəmzi məzarı olan, anamın Vrotslavdaki qəbri yanında əklil qoya bilərəm. Zaman ötdükcə anladım ki, vaxtımı bir neçə adam idarə etməyə başlayıb, özüm haqqında fikirləşmək imkanı sistematik olaraq əlimdən alınmışdı. Yüksək səviyyəli məmurlar uğurumla elə öyü- nürdülər ki, sanki bu onların işi idi. Hesab edirdilər ki, müxtəlif təntənələri qeyd etməli, fəxri komitələrdə oturmalı, lentləri kəsmə- li, yəni bəzək kimi hər an onların qulluğunda olmalıyam. Xidməti borclarımı bəhanə gətirərək, bu vəziyyətdən qaçmağa çalışırdım. Bu zaman komandirlərimə təsir göstərirdilər, onlar ra- zılaşır, sonra isə tez-tez baş verən səyahətlərimdən narazılıq edir- dilər. Uçuşlar üçün darıxırdım, lakin mənə təklikdə uçmaq qadağan edilmişdi. Bu qadağanı heç kəs izah edə bilmirdi. Bu mənasızlığa son qoymaq üçün məni Moskvaya Baş Qərargahın Akademiyasına oxumağa göndərməyi xahiş etdim. Təklifimə müsbət cavab aldım. 209 Oxumağa 1980-ci ilin payızında getdim, əlbəttə ki, ailəmlə. Bizə ev verdilər. Oğlum səfirliyin yanında polyak məktəbinə gedirdi, qızım isə uşaq bağçasına. Həyat yoldaşım Polyak Radio və Televiziyası Müx- birləri Bürosunda işə qəbul edildi. Bu, iki psixoloji dincəlmə ili idi. 12 müxtəlif ixtisaslı polyak zabitləri qrupuna daxil oldum, bunlardan ikisi pilot, biri xüsusi təyinatlı, topçu, hava hücumundan müdafiə, kimyaçı, istehkamçı, məntiqçi və bir neçə ümumi hərbi zabit idi. Akademiyada ikinci kosmonavt-tələbə idim. İki il bundan əvvəl bu tanınmış məktəbi iki nömrəli kosmonavt, Qaqarinin əvəzedicisi Ger- man Titov bitirmişdi. Yaxşı oxumağa çalışırdım və qrupda ən yaxşılar arasında ikinci idim. Qrupumuzda 10 nəfərdən ən gec general rütbəsi- ni alan podpolkovnik Marian Robelek başçımız idi. Ölkəyə Akademiyanın əməliyyat və strateji səviyyəli diplomu ilə qayıtdım. Polkovnik rütbəsinədək yüksəldim və mənə Hərbi Hava Qü- vvələrinin Hava Hücumundan Müdafiə yüksək vəzifə verildi. Təcrübə yığandan sonra Varşavanın Bemovində korpus komadirinin müavi- ni vəzifəsini icra edirdim. 1984-cü il payızın sonlarında, Demblin məktəbinin rəis müavini, sonra isə rəisi vəzifəsinə təyin edildim. Elə məhz orada 1988-ci ildə briqada generalı rütbəsi aldım. Demblində işlədiyim illəri xüsusi məmnuniyyətlə yada salıram. Tək uçmağ qadağasını aradan qal- dırmağa nail oldum. Plakatdakı qəhrəman olmaq istəmirəm – izah edirdim. Öz aviasiya karyeramda bir az gerilədim. Ancaq məktə- bin reaktiv “İskra” və turbovintli “Orlik” təyyarələrində uçurdum, amma onlardan istədiyim qədər istifadə edə bilirdim. Tez-tez təli- matçı qismində tabeliyimdə olan vahidlərin pilotları və kursantlarla uçurdum, onlardan biri də oğlum Miroslav idi. Aviasiya sənətkar- lığında təcrübəli olan “İskra“ların pilotları mənə bir neçə maraqlı pilotluq manevrləri öyrətdilər. Mazovetski Tomaşov məktəb alayı- nın komandiri Aleksandr Veştort tayı-bərabəri olmayan hava akro- batı idi. Həmçinin Demblin alayının komandiri Maçey Novaçıkin, əsasən də birgə yalançı hava mübarizəmiz zamanı pilotaj bacarıq- larına heyran qalırdım. Onlar və oxşarları gələcək pilotları, bizim davamçılarımızı öyrədirdilər. Şahinlər Məktəbinin tarixində ilk dəfə olaraq birinci attestasi- yanın 60-cı ildönümü ilə əlaqədar Demblin məktəbinin müharibə- dən əvvəlki şagirdlərini ziyarət etmişdim. Əfsanəvi şəxsləri, Böyük Britaniya uğrunda döyüşlərin qəhrəmanlarını, kitablardan tanıdıq- larımı, 303-cü diviziyanın iki məşhur keçmiş başçısı, polkovniklər Yan Falkovskini və Voyçex Kolaçkovskini, eləcə də yüzlərlə qırıcı, bombardmançı, naviqasiya pilotlarını – bir sözlə, faşizm üzərində ORBİTİN QARANLIQ TƏRƏFİ 210 ALTINCI HISSƏ qorxulu müharibənin bütün cəbhələrində hava məkanında döyüş iştirakçılarını tanıdım. Demblində dörd il rəis vəzifəsində çalışdıqdan sonra Hərbi Hava Qüvvələri və Hava Hücumundan Müdafiə qoşunları komandanının müavini vəzifəsinə təyin edildim, sonra isə Milli Müdafiə Naziri Stanislav Dobjanskinin məsləhətçisi oldum. Onun davamçıları məni vaxtından əvvəl ehtiyata göndərməyə çalışırdılar, lakin məhkəmə mənim lehimə qərar qəbul etdi. Aviasiyada 2001-ci ilədək xidmət etdim, lakin növbəti müdafiə nazirlərinin (indi onlara haqlı olaraq MMON şefləri deyilir) heç biri mənə 40 illik xidmətə görə təşəkkür etmədi. Mənə mənsub olduğum son uçuşu da heç biri təşkil etmə- mişdi. Ehtiyata çıxandan bir il sonra, 2002-ci ilin 15 avqust tarixin- də yenidən mundir geyindim. Belvederin həyətində məni cənab Prezident Aleksandr Kvaşnevski qarşıladı və gözəl məktub təqdim etdi. Mundirimdə növbəti medallar parıldayırdı: əla səviyyəli pi- lotun qartal şəklində nişanı, Polşa Xalq Respublikasının Əməkdar Pilotu nişanı, PXR-nın Kosmonavtı nişanı. Yanımda kiçik aviasiya qılıncı var idi – bu mükafatı 22 mart 1964-cü il buraxılışından olan əla təyyarəçi üçün Milli Müdafiə Naziri layiq görmüşdü. Mundirin sol sinəsində Xidmətlərə görə Qızıl Xaç və bircə orden – Təbəssüm Ordeni 65 asılmışdı. Kosmik uçuşa görə təqdim edilmiş I dərəcəli Qrünvald Xaçı tarixin zibilliyinə atılmışdı. XX əsrin 80-cı illərinin ortasından sədrlik etdiyim Polyak Ast- ronavtika Cəmiyyəti ilə Polşa Elmlər Akademiyasının Satelitar və Kosmik Tədqiqatlar Komitəsi, ən əvvəla isə, Kosmik Uçuş İştirak- çılarının Beynəlxalq Assosiasiyası (ASE - Association of Space Exp- lorers, rus dilində AUKP – Assosiasiya Uçastnikov Kosmiçeskix Polyotov) ilə əməkdaşlıq edirdim. Hər il keçirilən qurultaylarda öz məruzələrimi təqdim edirdim. 90-cı illərdə məni ASE-nin icra ko- mitəsinin üzvü seçdilər, ikinci dəfə bu şərəfli vəzifəni 2005-ci ilədək icra etdim. Ölkə çətin illərini yaşayanda, ASE-nin üzvləri mənə dəstək olur- dular, cəsarətlə və rəsmi şəkildə məni müdafiə edirdilər. Öz dəlil- ləri prezident Lex Valensayadək çatdırdılar, o isə Baş Qərargahın rəisi, general Tadeuş Viletskiyə “bütün dünyada tanınmış ilk kos- monavtımıza hörmət bəsləmək və xidmətə qaytarmağı” məsləhət görmüşdü. Həyatda həmişə olduğu kimi, bəziləri tərəfindən bədxahlıqla 65 Polşada təsis edilmiş bu orden uşaqlar tərəfindən seçilən böyüklərə verilir. Azərbay- canda həmin orden 2007-ci ilin mart ayında Ələkbər Hüseynova verilmişdi Yüklə 9,98 Kb. Dostları ilə paylaş:
|