Biotexnologiya asoslari

cho’ktirish usullari va uning nazariyasi 
Sànoàt uchun zàrur bo’lgàn ko’pchilik fårmåntlàr suvdà eruvchàn oqsillàrdir.  
Fårmånt eritmàlàri olinish mànbàlàrigà qàràb mikroorgànizmlàr lizàtlàri, ekstràktlàri, kul’turàl 
suyuqlik fil’tràtlàri, o’simlik yoki hàyvon to’qimàlàri gomogånàtlàri bo’lishi mumkin. Bu fårmånt 
eritmàlàri tàrkibi judà muràkkàb tizimgà egà. Undà fårmåntlàrdàn tàshqàri kolloid tàbiàtigà egà 
bo’lgàn hàr õil birikmà và moddàlàr hàm uchràydi. Bundày muràkkàb tizimlàrdàn fårmåntlàrni 
àjràtib olish mushkul vàzifàdir.  
Fårmåntni ko’proq và fàol holdà àjràtib  olishni tà’minlàsh uchun bàrchà ehtiyotkorlik 
choràlàrini ko’rish dàrkor. 
Mà’lumki, oqsilning gidrofob guruhlàri oqsil molåkulàsi ichidà to’plànishgà hàràkàt qilàdi, 
låkin ulàrning åtàrlichà miqdori molåkulà sirtidà joylàshàdi. Oqsilni hàr õil erituvchilàrdà erish 
dàràjàsi molåkulà sirtidà gidrofob và gidrofil qoldiqlàrning tàrkàlishi bilàn bålgilànàdi.  
Oqsillàrni àsosiy erituvchisi bo’lib hisoblànmish suvning bà’zi õususiyatlàrini (hàroràt, rN, ion 
kuchi, nåytràl tuzlàr, orgànik erituvchilàr yoki inårt birikmàlàrni qo’shish yo’li bilàn) o’zgàrtirish 
hisobigà, oqsil molåkulàsining gidràt yoki sol’vàt qàtlàmigà tà’sir qilib àgårgàsiyagà uchràtish và 
cho’kmàgà tushirish mumkin. Sànoàtdà àsosàn orgànik erituvchilàr yoki tuzlàr bilàn cho’ktirishdàn 
foydàlànilàdi. Bu usullàr bir-biridàn cho’ktirish måõànizmi bilàn fàrq qilàdi.