Bipolar pozuntular üzrə klinik protokol
Yüklə 288,13 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Bipolyar pozuntusu olan uşaq və yeniyetmələrin müalicəsi prinsipləri
- QADINLARDA BİPOLYAR POZUNTUNUN HAMİLƏLİK DÖVRÜNDƏ VƏ DOĞUŞDAN SONRA MÜALİCƏSİ Pre- və postnatal dövrdə bipolyar pozuntu
- Qadınlarda bipolyar pozuntunun pre- və postnatal dövrdə müalicəsinin prinsipləri.
24 qabiliyyətinin pozulması və üzvi mənşəli pozuntularla bağlı psixi pozuntuların diferensial diaqnostikası aparılmalıdır. Uşaq və yeniyetmələrdə bipolyar pozuntunun diaqnostikası üçün istifadə olunan müayinə üsullarına bunlar daxildir:
uşaq psixiatrı tərəfindən psixi statusun ətraflı öyrənilməsi, somatik səbəblərin istisna edilməsi üçün pediatr tərəfindən ümumi tibbi müayinə,
uşaq nevroloqu tərəfindən aparılan nevroloji müayinə, uşağın özündən, valideynlərdən və ya digər şəxslərdən (məsələn, müəllimlər, qəyyumlar) toplanmış anamnestik məlumatlar, o cümlədən uşağın erkən inkişafı, məktəbdə təhsili, ailədə vəziyyətlə bağlı məlumatlar.
►
Kəskin maniakal epizodu olan uşaq və yeniyetmələrə dərman preparatlarının təyini eynilə böyüklərdə olduğu kimi aparılır, yalnız müalicə kiçik dozalardan başlayır. Uşağın yaşı, çəkisi və boyunu nəzərə almaq vacibdir. ►
epizodunun müalicəsi üçün preparatların təyini eynilə böyüklərdə olduğu kimi aparılır. Terapiyanı SGTSİ ilə başlayaraq, preparatın yarı dozasını təyin etmək lazımdır, daha sonra ehtiyac yaranarsa dozanı artırmaq olar. ►
neyroleptiklərin uyğun dozaları təyin edilə bilər. Özünə və ya ətrafdakılara zərər vermə təhlükəsi aşkar edilən uşaq və yeniyetmələr stasionar şəraitində müalicə olunmalıdırlar. ►
Uşaq və yeniyetmələrdə bipolyar pozuntunun müalicəsi zamanı qaloperidol və barbituratların tətbiqi qəti şəkildə tövsiyə edilmir.
Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır. 25
HAMİLƏLİK DÖVRÜNDƏ VƏ DOĞUŞDAN SONRA MÜALİCƏSİ Pre- və postnatal dövrdə bipolyar pozuntu ►
Reproduktiv funksiyalarla əlaqədar olaraq bipolyar pozuntusu olan xəstələrin müalicəsinin aparılması xeyli çətinlik törədir. Bu ilk növbədə hamiləlik zamanı xəstəliyin residiv verməsi ehtimalı ilə bağlıdır. Bipolyar pozuntunun residivlərinin profilaktikası üçün kömək edici terapiyanın davam etdirilməsi məsələsi xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Məlum olduğu kimi hamiləlik affektiv epizodların inkişafı üçün risk faktoru təşkil edir, çünki hamiləlik dövründə orqanizmin ümumi müqavimət qabiliyyəti aşağı düşür. ►
lazımdır. Mümkün fəsadlaşmalar sırasında dərmanların teratogen təsiri, dölün bətndaxili ölümü, neonatal toksiklik, fiziki inkişafın ləngiməsi, hamiləliyin yarımçıq kəsilməsi və nəhayət, yenidoğulmuşda koqnitiv funksiyaların inkişafının ləngiməsi qeyd oluna bilər. ►
Zahılıq dövrü də qadının psixi sağlamlığı üçün xüsusi təhlükə törədir. Statistikaya görə, bir çox qadınlarda bipolyar pozuntunun ilk əlamətləri zahılıq dövründə aşkar edilir. ►
Bipolyar pozuntusu olan qadınlar üçün arzuolunmaz hamiləliyin baş verməsi məsələsi problem təşkil edir. Onu nəzərə almaq lazımdır ki, bipolyar pozuntusu olan xəstələr kontrasepsiya qaydalarına əməl etməyə meylli deyillər. Bundan başqa, bipolyar pozuntunun müalicəsi üçün istifadə edilən bir sıra preparatlar cinsi hormonların metabolizmini gücləndirərək kontraseptivlərin effektivliyini azaldırlar (D) [2]. Tibbi etika ilə bağlı məsələlər ayrıca problem təşkil edir – hamiləliyin saxlanması və ya yarımçıq kəsilməsi haqqında qərar qəbuluna həkimin qarışmağa ixtiyarı yoxdur. Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır. 26
müalicəsinin prinsipləri. ►
Bipolyar pozuntudan əziyyət çəkən pasiyent qadın hamiləlik haqqında qərar qəbul edirsə, müalicənin dayandırılması imkanını nəzərdən keçirmək lazımdır. Xəstəliyin gedişi yüngül və ya orta dərəcədədirsə və hospitalizasiya tələb etmirsə, profilaktik müalicənin müvəqqəti dayandırılması mümkündür. Belə halda dərmanların qəbulunu bütün hamiləlik dövründə və ya heç olmazsa, 1-ci trimestr boyu dayandırmaq lazımdır. Kömək edici müalicənin dayandırılması zamanı vəziyyətin kəskinləşməsinin mümkünlüyünü izah etmək və pasiyenti bipolyar pozuntunun kəskinləşməsinin erkən əlamətləri haqqında məlumatlandırmaq lazımdır. Müalicənin dayandırılması halında pasiyent qadın bu əlamətlərə xüsusi diqqət yetirməlidir. ►
dərmanlardan istifadə olunmamasını bütün hamiləlik dövründə davam etdirmək və ya doğuşdan sonrakı kəskinləşmənin qarşısını almaq üçün 3-cü trimestrdə dərmanların qəbuluna başlamaq məqsədəuyğundur. ►
vasitəni seçmək lazımdır. ►
Pasiyent qadının doğum evinə qəbul olunması anından psixiatrın müşahidəsini təmin etmək lazımdır. ►
Hətta xəstəliyin əlamətləri olmasa belə, doğuşdan sonrakı ilk iki ay ərzində dinamik psixiatrik müşahidə aparılmalıdır. ►
olduğu üçün zahı qadının düzgün yuxu rejiminin təmin edilməsi doğuşdan sonrakı dövrdə təkrar epizodun inkişafı riskini aşağı salmağa imkan verir. ►
Döşlə əmizdirmə zamanı dərman preparatlarının qəbulu uşağın sağlamlığı və inkişafına mənfi təsir göstərə bilər, ona görə də belə vəziyyətdə süni qidalandırmaya keçilməsini düzgün hesab etmək olar. ►
müalicə almaq istəyini artıran, affektiv epizodların inkişafında iştirak edən potensial tətik mexanizmlərinin təsirini zəiflədən Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır. Kataloq: upload -> File -> reports reports -> Depressiyanın diaqnostika və müalicəsi üzrə klinik protokol reports -> Epilepsiyanın diaqnostika və müalicəsi üzrə klinik protokol reports -> Microsoft Word 30 Eklampsiya doc Yüklə 288,13 Kb. Dostları ilə paylaş:
|