BiRİNCİ BÖLÜm amaç, Kapsam, Dayanak, Uygulama ve Tanımlar Amaç ve Kapsam Madde 1

Topraklama Sistemlerinin Dokümantasyonu ve Denetim Ayrıntıları

Bir topraklama sisteminin saha uygulama ve denetleme planı bulunmalıdır. Bu plan üzerinde:

- Topraklayıcıların yerleri,

- Çeşitleri,

- Boyutları,

- Topraklama için kullanılan malzemeler,

- Gömülme derinlikleri,

- Topraklayıcıların düzenlenme biçimleri,

- Topraklama iletkenlerinin cinsi,

- Topraklama iletkenlerinin bağlantılarına ilişkin detaylar,

- Ölçmelerin yapılabileceği ayırma noktaları,

- Başka topraklayıcılar ile bağlantı yerleri,

- Topraklamalara ilişkin direnç değerleri.

  Toprak özdirenci,

  Topraklayıcının ve topraklama tesisinin yayılma direnci,

  Topraklama direnci,

  Toplam topraklama direnci,

  Topraklama empedansı,

  Darbe topraklama direnci.

- Dokunma gerilimleri,

- Topraklamanın yapıldığı tarih,

- Hava hattı şebekelerindeki direklerin ve transformatör merkezlerinin periyodik olarak denetlenecek kısımlarına ilişkin denetim programı (direk numaraları, planlanan denetim tarihleri, TM'lerinde kontrol edilecek yerlere ilişkin koordinatlar).

- Planlanan denetleme tarihleri ve ölçme sonuçları,

- Proje Mühendisi (Adı soyadı, Ünvanı, Oda kayıt no vb),

- Ölçmeyi yapan elektrik mühendisi (Adı soyadı, Ünvanı, Oda kayıt no vb),

gösterilmelidir.

Tesis gerçekleştirilmeden  önce, bu Yönetmeliğin kapsamında gözetilecek ihtiyaçları içeren bir rapor hazırlanmalıdır.

Global topraklama sisteminin dışında her tesisin toprak direnci hesaplanmalı ve sistematik olarak ölçülmelidir (ölçme tekniği detayları Ek-N’de verilmiştir), ve topraklama gerilimi (toprak potansiyel yükselmesi) hesaplanmalı veya ölçülmelidir. Eğer gerekli ise, dokunma gerilimi ispatı, hesaplama veya ölçme ile yapılmalıdır.

Global topraklama sistemi içerisindeki alanlarda toprak direncini veya topraklama gerilimini doğrulamaya gerek yoktur. Çünkü topraklama sisteminin temel (esas) tasarımı yeterlidir.

İzin verilen dokunma gerilimlerini elde etmek için özel ölçmelere gereksinim duyulursa, bunlar da saha uygulama ve denetleme planına dahil edilmeli ve proje ekindeki belgelerde tanımlanmalıdır.

Çeşitli topraklama  tesislerinin işletme dönemi içindeki muayene, ölçme ve denetlemelere ilişkin önerilen periyotlar aşağıda verilmiştir:

1) Elektrik üretim iletim ve dağıtım tesisleri (enerji nakil ve dağıtım hatları hariç) için: 2 yıl,

2) Enerji nakil ve dağıtım hatları için: 5 yıl,

3) Sanayi tesisleri ve ticaret merkezleri için:

i) Topraklamalara ilişkin dirençlerinin  muayene ve ölçülmesi: 1 yıl,

ii) Topraklama tesisleri ile ilgili diğer muayene, ölçme ve kontroller: 2 yıl,

4) Sabit olmayan tesisler için:

i) Sabit işletme elemanları için: 1 yıl,

ii) Yer değiştirebilen işletme elemanları için: 6 ay.

5) Parlayıcı, Patlayıcı Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle Çalışılan İşyerleri ve İşlerde Alınacak Tedbirler Hakkında Tüzük kapsamındaki topraklama tesisleri ile ıslak ortamlarda çalışılan işyerlerindeki topraklama tesislerinin muayene, ölçme ve denetleme periyotları bir yılı aşamaz.

Bir yüksek gerilim topraklama tesisinde yapılacak topraklama dirençlerinin ölçülmesine ve binalara ilişkin topraklama tesislerinin denetimine ilişkin bir fikir vermek üzere, aşağıda iki adet  form verilmiş olup topraklama tesisini denetlemekten sorumlu kuruluşlar benzer formlar geliştirip kullanabilirler.

YG’de Ölçme Protokolü Örnek Formu 

YG’de Topraklama Tesisatının Ölçümü ile ilgili ön bilgiler

Şebeke...........................................   Cadde: .........................................  Nr:......................

İletken: ................................ ................................ ................................ ............................

Pozisyon: ................................ Direk Numarası: .....................................................

Tesisat: ................................ .............................................................      Tip:....................

Topraklama tesisini çizenin adı,soyadı, ünvanı: ................................................................

Topraklama tesisinde ölçme yapanın adı,soyadı, ünvanı:...................................................

Ölçüldüğü tarih: ..................................................................................................................

Topraklama Sahasının Durum Planı:

Ölçme ile ilgili veriler

Toprağın cinsi: ..................................   Özgül toprak direnci: ................................ m

 

Topraklayıcının uzunluğu: ..............m  Topraklayıcının kesiti: ...............................mm

 

                                                               YG’de topraklama direncinin ölçülmesi

Ölçme tarihi	Toprağın durumu (Ör. kurak)	Topraklama Elektrodunun numarası	l , h	YGT ()	YGT ( )	AGT ()	AGT ( )	AGT+YGT    ( )

Topraklamada Kullanılan simgeler:

 

YGT (Yüksek Gerilim Topraklaması

AGT (Alçak Gerilim Topraklaması)  

l: Topraklayıcının uzunlugu (m)

h: Topraklayıcının derinliği  (m)

Derin topraklayıcı:

 

Ring topraklayıcı:

T

  

Temel topraklayıcı:

 

Yüzeysel topraklayıcı            

 

Yıldız topraklayıcı:

 

Ölçme yönü:

Binalardaki Topraklama Tesislerinde Yapılacak Gözle Muayene, Denetleme ve Ölçmeye İlişkin  Örnek Form

 

TESİSATIN TANIMI

Bina Adresi :...........................................................................................................................................................................................

Proje Onay Tarihi/ No’su :...................................................................................................................................................................

Elektrik Tedarik Eden Kuruluş Adı:.......................................................................................................................................................

Şebeke Gerilimi :  ........./..........Volt            Şebeke Tipi :

       TN Sistemi

       TT Sistemi

       IT Sistemi

               

KONTROLUN NEDENİ :

 

        YENİ TESİS

        GENİŞLETME

        DEĞİŞİKLİK

        DÜZELTME

        TEST TEKRARI

A. GÖZLE MUAYENE

       İşletme elemanlarının çevre koşullarına uygun olarak seçimi	       Ana potansiyel dengelemesi PE ve PEN iletkenleri
       İletkenlerin yerleştirilmesi	       Topraklama iletkeni
       İletkenlerin işaretlenmesi (etiketlenmesi)	       Su boru hattı
       PE-N iletkenlerinin  karıştırılmaması	       Gaz boru hattı
       PE/PEN-L iletkenlerinin  karıştırılmaması	       Isıtma sistemi boru hattı
       Fiş-Priz düzenlerinin etkinliği	       Anten tesisatı
       Zemin yalıtımı	       Telefon tesisatı
       PE ve PEN iletkenleri üzerinde koruma elemanı yok	       Bilgi işlem tesisatı (varsa)
       Küçük  gerilimle koruma	Tamamlayıcı potansiyel dengelemesi:
       Koruma ayırması	       Banyo ve duş kabini
       Direk temasa karşı koruma	       Hata akımı koruması
       Koruma düzenlerinin yerleştirilmesi	       Akım devrelerinin işaretlenmesi
       Temel topraklayıcı	

Notlar:........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

B. DENETLEME

       Koruma düzenlerinin bütün test butonlarının fonksiyonlarının denetlenmesi

       Bütün ihbar düzenlerinin denetlenmesi

       Koruma cihazlarının anma değerlerinin korudukları işletme elemanına uygun olup olmadığının denetlenmesi

       Uygulanan topraklama tesisinin projeye uygunluğu

Notlar:........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... C. ÖLÇME

Ölçme Koşulları:

  Kuru

  Nemli

  Islak

Kullanılan ölçme cihazları:

İmalatçı:

Tip:

İmalatçı:

Tip:

İmalatçı:

Tip:

İmalatçı:

Tip:

Akım devresi No:

İletken çeşidi

Boyutlar

Aşırı akım koruma cihazı

In  [A]

Ik  [A]

Ik [A]bulunan

Hata akımı koruma cihazı

In  [A]

IAn [A]

IAn [A] bulunan

Yalıtım ölçmesi

L1-L2

L1-L3

L2-L3

L1-N

L2-N

L3-N

L1-PE

L2-PE

L3-PE

PE-N

Topraklama direnci R_E .............()  Topraklama gerilimi U_E .............(V)       Toprak özdirenci  _E :........... (.m)

Bir sonraki deney tarihi:....../......./.....

Yukarıdaki değerlerin doğruluğu teyit edilir  Adı Soyadı .............................................................İmza                                       Tarih:....../......./......