BiRİNCİ BÖLÜm para paranin tanimi ve fonksiyonlari

BEŞİNCİ BÖLÜM

PARA VE BANKA HAKKINDA TAVSİYELER

1.PARA VE BANKA HAKKINDA TAVSİYELER

Aşağıdaki tavsiyelere uyarsanız bankayla çalışmaktan memnun kalırsınız.

En uygun anlaşmayı yapıyor olup olmadığınızı kendinize ve bankanıza sorun. Yaklaşık yılda bir defa, ihtiyaçlarınıza en iyi cevap veren programlar için imza verdiğinizden emin olmak için bankanızdaki bir müşteri temsilcisi ile konuşun. Belki de bankacılık uygulamalarınıza uyan ve belirli hizmet ücretlerini azaltmanızı veya ortadan kaldırmanızı sağlayan daha basit bir düzenleme vardır. Belki banka işlemlerinizle ilgili alışkanlıklarınızda yapacağınız bir değişiklik ödediğiniz ücretleri azaltacaktır. Ya da bilmediğiniz yeni ve daha iyi bir hesap türü vardır. Birkaç yılda bir bankanızın ücretlerini rakipleriyle karşılaştırın. Daha iyi teklifler sunan bir banka bulmanız mümkün olabilir. Fiilen kullandığınız ürün ve hizmetleri liste haline getirerek başlayabilirsiniz: Çek yazıyor, ATM'leri kullanıyor musunuz? Son bir yıl içinde ödediğiniz ücretler ve geri dönen çeklerle hesabınızdaki paranın belli bir limitin altına düşmesi sebebiyle kesilen cezalar ne kadardır? Bunları belirledikten sonra üç veya dört bankayı bu açılardan araştırın. Başka bir bankayı kullanmak suretiyle yüzlerce dolar kazanabileceğinizi ya da tasarruf edebileceğinizi keşfetmeniz mümkündür. Veya belki de daha iyisi, kendi bankanızla çalışmaya devam etmenizin sizin için daha iyi olduğunu görebilirsiniz. Yaşamınızı kolaylaştırın. Sağlık sigortası primleri ile elektrik, doğalgaz ve su gibi kamu hizmetleri için yapılan düzenli ödemelerin bazılarını bankanız vasıtasıyla otomatik olarak yapabilirsiniz. Bu durum, her ay bir yığın çek yazmaya göre daha kolay ve ekonomik bir seçenektir. Yine bir banka şubesindeki kuyrukta beklemek yerine ATM'lerden para çekebilirsiniz. Banka işlemlerinizi telefon veya bilgisayarla evden yapmanız da size zaman kazandırır.Şayet mevduat sigortası sizin için önemliyse, tamamının sigortalanmış olmasına dikkat edin. Paranızı, federal düzeyde sigortalı bir kuruma yatırdığınızdan emin olun.Yardımını isteyebileceğiniz banka personelini tanıyın. Şahsen veya telefonla görüşürken özellikle yardımsever ve bilgili olduğunu fark ettiğiniz personelin isim ve telefon numaralarını kaydedin. Şikayetçi olmaktan çekinmeyin. Hiçbir banka çalışanı, gerçekten, canı sıkkın bir müşteriyi dinlemekten hoşlanmaz. Fakat muhtemelen bankanızın yöneticileri problemi dikkatlerine sunmanız ve onlara çözme şansı vermenizi, başka bir banka ile çalışmanıza veya arkadaşlarınıza "o berbat banka" hakkında konuşmanıza tercih edeceklerdir. Şayet bir müşteri temsilcisi veya başka bir çalışandan memnun kalmadıysanız, daha üst düzey bir görevli ile konuşmayı düşünün. Yine de sorununuzu çözemezseniz, bankanın ulusal/federal denetçisi ile irtibat kurma seçeneğini deneyebilirsiniz. Bir fırsat istemekten çekinmeyin. Çekinizin ilk defa karşılıksız çıkması gibi durumlarda, özellikle de iyi bir müşteri olmayı sürdürmüşseniz, bankanız ücret veya cezada indirim yapmayı veya bütünüyle vazgeçmeyi kabul edebilir. Ayrıca, şayet bankaya olan borcunuzu ödemekte güçlük çekiyorsanız, bankanızla konuşmayı düşünebilirsiniz. Durumu ve olağandışı şartları açıklayın. Pek çok kurum, borç faiz oranlarında, aylık ödemelerde ve diğer ücretlerde geçici veya sürekli bir indirime razı olabilir. Ama, temiz bir sicile sahip olmanız şartıyla.Aylık tebligatları okuyun. Bankanızdan gelen tebligatlar, kredi kartı faturaları ve diğer belgeler, okumak için ilginç şeyler olmayabilir fakat bunlar, okuyacağınız en önemli metinler arasında yer alabilir. Bankanızdan gelen herhangi bir zarfın içinde belirli hesaplara uygulanan yeni ücret veya cezalar hakkında bir defalık uyarılar yer alıyor olabilir. Şayet bu değişikliklere dikkat etmezseniz, bir sonraki ay daha yüksek ücretler ödemek zorunda kalabilir ve bunu fark etmeyebilirsiniz. Ayrıca, banka tebligatı gelir gelmez, yetkili olmadıkları bir ücret kesintisi yapmadıklarından emin olmak için kontrol edin. Bir hırsızın çeklerinizden birini veya kredi kartınızı kullandığından şüphelenirseniz, hemen telefona gidin ve bankayı arayın. ATM kartı ile ilgili bir sorunu bildirme hızınız, kayıplarınızın sınırlandırılması bakımından özellikle önemli olabilir. ATM kartınızın kaybolduğunu veya çalındığını, olay vuku bulduktan sonraki iki iş günü içinde bildirdiğinizde, azami kaybınız sadece 50 $ olacaktır. Fakat iki ila 60 gün arasında beklerseniz, hırsızın çektiği para 500 $'a kadar çıkabilir. Bu takdirde ödenen paralardan siz sorumlu olursunuz. ATM kartınızın kaybolduğunu veya çalındığını bankaya bildirdikten sonra çekilen paralardan siz sorumlu değilsiniz. Siz konuyu bildirdikten sonra para çekilmiş olup olmadığını tebligattan kontrol edin. Banka tebligatlarına göz atmak için bir diğer sebep, çekinizin karşılıksız çıkmasını önlemek için size tedbir alma imkanı vermesidir. Para cezası yazısını okuyun. Satırın altını imzalamadan önce bir hesabın ücret ve şartlarını bilmek, daha sonraki yakınma ve güçlüklerden sizi koruyabilir. Mesela: Bir hesabın "ücretsiz" veya "masrafsız" olarak ilan edilmesi, hiç ücret ödemeyeceğiniz anlamına gelmez. Şayet sürekli bir ücret ödemeniz gerekiyorsa bir kurumun "ücretsiz" bir çek hesabı reklamı yapmasına izin verilmez. Fakat bankanız ücretsiz bir hesap sunmakla birlikte yine de çek yazmak, ATM'lerden faydalanmak ve karşılığı bulunmayan çekleri ödemek gibi hizmetlerden dolayı ücret alabilir. Kayıtları muhafaza edin. Para yatırma, ATM'lerden para çekme, kredi kartı ve diğer işlemlerle ilgili makbuzların elinizde bulunması, aylık hesap bildirimlerinin doğruluğunu kontrol için yeterlidir. Daha sonra bu kağıt parçalarını çöpe atabilirsiniz, fakat onları bir hırsızın okuyup kullanamayacağı kadar parçalamaya dikkat edin. Ayrıca, banka ile birlikte imzaladığınız sözleşmelerin veya diğer belgelerin kopyalarını muhafaza edin. Bir ihtilaf yaşandığında bu dokümanlara müracaat etmeniz gerekebilir. Bankanızı bir bilgi kaynağı olarak kullanın. İyi bir bankacı, bir işe başlamak veya onu büyütmek, bir araba veya ev satın almak, kredi almak veya bir borç sorununu çözmek gibi konularda mükemmel bir öğüt ve bilgi kaynağı olabilir. Ayrıca sizin diğer iş çevreleriyle irtibat kurmanızı sağlayabilirler veya ellerinin altında mükemmel başvuru materyalleri bulunuyor olabilir. Bankanız ayrıca, finansal işlerinizi idare için faydalı tavsiyeler sunan iyi bir müşteri bülteni veya web sitesine sahip olabilir. Pek çok banka ayrıca emeklilik tasarrufları ve kolej eğitimi gibi konularda seminerler düzenlemektedir. Bu bilgilere avukatınızdan, muhasebecinizden, basından ve diğer kaynaklardan öğrendiklerinizi ekleyerek isabetli kararlar alabilirsiniz. Bankanızı değiştirmeye karar verirseniz...Çeşitli sebeplerle bankanızı değiştirmek istiyor olabilirsiniz. Aşağıdaki hususları yerine getirmek suretiyle bankanızı daha faydalı biçimde değiştirebilirsiniz. Çek defterinizi denkleştirin ve hesabı kapatmadan önce, yazdığınız bütün çekler için yeterli parayı ayırdığınızdan emin olun. Bu durumda, hesabı kapattıktan sonra çekinizin karşılıksız çıkması yüzünden ücret ödemekten kurtulmuş olursunuz. Eski bankanızı bırakmadan önce yeni bankanızda bir hesap açın. Böylece kesintisiz biçimde çek yazabilir, ATM'lerden para çekebilir ve diğer banka işlemlerinizi sürdürebilirsiniz. Gelecekteki alacaklarınızın yeni hesabınıza yatırılması için gerekli düzenlemeleri yapmadıkça ve bunun uygulamaya konulacağından emin olmadıkça eski hesabınızı kapatmayın.
Hayat sigortanızın primlerinin otomatik olarak ödenmesi gibi hesabınızdan yapılan düzenli para transferlerinin gelecekte yeni bankanız vasıtasıyla yapılması için gerekli düzenlemeleri yapın. Şayet adresinizi değiştiriyorsanız, eski bankanızın yeni adresinizi ve telefon numaranızı bilmesini sağlayın. Bunu yazılı olarak yapın, telefonla bilgi vermiş olmanıza güvenmeyin. Bankanız, hesabınızı kapattıktan haftalar veya aylar sonra sizinle bağlantı kurma ihtiyacı duyabilir. Bankadaki kiralık bir kasada herhangi bir eşyanız bulunuyor mu? Her şeyi aldığınızdan emin olun ve anahtarları iade edin.Yardımsever banka görevlilerinin isimlerinin listesini saklayın. Banka ile ilişkileriniz konusunda belki yine bir sorun çıkabilir ya da eski bankanızdan birtakım belgeleri almak için yardımlarını isteyebilirsiniz.