"Birləşmiş Millətlər Təşkilatının "İqlim Dəyişmələri haqqında" Çərçivə
Konvensiyasına dair" Kioto Protokoluna qoşulmaq barədə
AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ QANUNU
Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi qərara alır:
I. Azərbaycan Respublikası "Birləşmiş Millətlər Təşkilatının "İqlim Dəyişmələri
haqqında" Çərçivə Konvensiyasına dair" 1997-ci il dekabrın 11-də Kioto şəhərində qəbul
olunmuş Protokoluna qoşulsun.
II. Bu Qanun dərc edildiyi gündən qüvvəyə minir.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti HEYDƏR ƏLİYEV
Bakı şəhəri, 18 iyul 2000-ci il
№ 912-IQ
BMT-nin İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyası
KİOTO PROTOKOLU
MÜQƏDDİMƏ
1992-ci ildə Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqlim dəyişmələri haqqında Çərçivə
Konvensiyasını qəbul edərək hökumətlər gələcəkdə onun daha fəal tədbirlərin həyata
keçirilməsi üçün əsas olacağını təsdiq etdilər. Daimi informasiya mübadiləsi, araşdırmalar və
müzakirələr nəzərdə tutan bu Konvensiya, siyasi idarə və elmi biliklərin inkişafı nəzərə
alınmaqla, əlavə öhdəliklər götürməyə imkan verir.
İnkişaf etmiş ölkələrin öhdəliklərinin məqsədə uyğunluğu, ilk dəfə 1995-ci ildə Berlində
keçirilən Tərəflər Konfransının (TK-1) birinci sessiyasında nəzərdən keçirilmişdir. Tərəflər,
inkişaf etmiş ölkələrin 2000-ci il üçün tullantı səviyyələrinin 1990-cı il səviyyəsinə
endirilməsinə yönəlmiş öhdəliklərinin Konvensiyanın «İqlim sisteminə təhlükəli antropogen
təsirə» yol verməməkdən ibarət olan uzunmüddətli məqsədlərə nail olmaq üçün müvafiq
olması qərarına gəlmişlər.
Bunu nəzərə alaraq, nazirlər və digər yüksək vəzifəli şəxslər Berlin mandatının qəbul
etmiş və inkişaf etmiş ölkələrin öhdəliklərini gücləndirmək məqsədi ilə yeni danışıqlar
mərhələsinə başlamışlar. Razılaşmanın işlənməsi üçün Berlin mandatı üzrə xüsusi qrup təsis
edilmiş, hansı ki, özünün 8 sessiyasını keçirərək Tərəflər Konfransının 3-cü sessiyasına
yekun danışıqları üçün mətn təqdim etmişdir.
1997-ci ilin dekabrında Yaponiyanın Kioto şəhərində keçirilən bu mühüm müşavirədə
təqribən 10000 nümayəndə, müşahidəçi və jurnalist iştirak etmişdir. Konsensus əsasında
qəbul olunmuş qərarda /I/T.K3/ Konfrans inkişaf etmiş sənaye ölkələrinin 2008-2012-ci illər
üçün parnik qazlarının ümumi tullantısını 1990-cı il səviyyəsi ilə müqayisədə ən azı 5%
ixtisar edəcəkləri haqqında Protokol qəbul etmək qararına gəlmişdi. Bu hüquqi öhdəlik
təxminən 150 il əvvəl başlamış tullantıların artırılması istiqamətində tarixi dönüş olacağına
ümid verir.
Kioto Protokolu 16 mart 1998-ci ildə imzalanmaq üçün açılmışdır. O, Konvensiya
Tərəflərinin ən azı 55 tərəfi - payına ümumi karbon dioksidi tullantılarının minimum 55%-i
düşən inkişaf etmiş sənaye ölkələri qrupuna daxil olan ölkələr tərəfindən təsdiq edildikdən
90 gün sonra qüvvəyə minir. Buna baxmayaraq, Konvensiya Tərəfləri öz öhdəliklərini yerinə
yetirməkdə və gələcəkdə Protokolun həyata keçirilməsinə hazırlaşacaqlar.
MÜNDƏRİCAT
İqlim dəyişmələri haqqında Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Çərçivə Konvensiyasının
Kioto Protokolunun maddələri sərlövhəsizdir, aşağıda göstərilən ümumi xarakterli
sərlövhələr yalnız mətnlə işi yüngülləşdirmək üçün nəzərdə tutulmuş və 3-cü səhifədə
başlanan rəsmi mətnin bir hissəsi hesab olunmur.
Preambula:
1. Qərarlar.
2. Siyasət və tədbirlər.
3. Tullantıların məhdudlaşdırılması və ixtisara salınması üzrə müəyyən kəmiyyət
öhdəlikləri.
4. Öhdəliklərin birgə yerinə yetirilməsi.
5. Metodoloji məsələlər.
6. Tullantıların azaldılması, vahidlərinin təhvili və əldə edilməsi /birgə həyata keçirmə.
7. İnformasiyanın ötürülməsi.
8. İnformasiyanın nəzərdən keçirilməsi.
9. Protokolun nəzərdən keçirilməsi.
10. Mövcud öhdəliklərin yerinə yetirilməsinə sonrakı yardım.
11. Maliyyə mexanizmi.
12. Təmiz inkişaf mexanizmi.
13. Tərəflər Konfransı kimi fəaliyyət göstərən Tərəflər müşavirəsi.
14. Katiblik.
15. Köməkçi orqanlar.
16. Çoxtərəfli məşvərət prosesi.
17. Tullantılar ticarəti.
18. Riayətsizlik.
19. Mübahisələrin nizama salınması.
20. Düzəlişlər.
21. Onlara əlavə və düzəlişlərin qəbul edilməsi.
22. Səs hüququ.
23. Depozit.
24. İmzalanma, təsdiqləmə, qəbul etmə, bəyənmə və ya qoşulma.
25. Qüvvəyə minmə.
26. Təshihlər.
27. Çıxış.
28. Əslinə uyğun mətnlər.
Əlavə A: Parnik qazları və sahə/mənbə kateqoriyaları
Əlavə B: Tullantılar üzrə Tərəflərin öhdəlikləri
Aşağıda göstərilən cədvəl və Tərəflər Konvensiyasının üç qərarı Kioto Protokolunun
tərkib hissəsi deyildir və Protokolun qəbulu və həyata keçirilməsi ilə bağlı informasiya
mənbəyi kimi buraya daxil edilmişdir.
Qərar 1/T.K.3: Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqlim dəyişmələri üzrə Çərçivə
Konvensiyasına Kioto Protokolunun qəbul edilməsi.
Qərar 2/T.K.3: Kioto Protokolu ilə bağlı olan metodoloji məsələlər.
Qərar 3/T.K.3: Konvensiyanın 4-cü maddəsinin 8 və 9-cu bəndlərinin yerinə yetirilməsi.
Cədvəl: Kioto Protokolunun 25-ci maddəsinin məqsədlərinə uyğun olaraq 1990-cı ildə 1-
ci əlavəyə daxil edilmiş Tərəflərin ümumi karbon dioksid tullantıları.
Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqlim Dəyişmələri Haqqında
Çərçivə Konvensiyasının
KİOTO PROTOKOLU
Bu Protokolun Tərəfləri, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə
Konvensiyasının Tərəfləridirlər.
2-ci maddədə göstərildiyi kimi, Konvensiyanın son məqsədinə nail olmaq məramı ilə
Konvensiya nizamnaməsinə istinad edərək,
Konvensiyanın 3-cü maddəsini əldə rəhbər tutaraq, Tərəflər Konvensiya Konfransının 1-
ci sessiyası qərarı ilə 1/T.K.1 qəbul olunmuş Berlin mandatının yerinə yetirilməsi üçün,
aşağıdakılar haqqında razılığa gəlmişlər:
M a d d ə 1
Bu Protokolun məqsədləri üçün Konvensiyanın 1-ci maddəsində rast gəlinən tərəflərdən
istifadə olunur. Bundan başqa:
1. «Tərəflər Konfransı» dedikdə Konvensiyanın Tərəflər Konfransı nəzərdə tutulur.
2. «Konvensiya» Birləşmiş Millətlər Təşkilatının 1992-ci il mayın 9-də Nyu-Yorkda qəbul
edilmiş İqlim dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyası deməkdir.
3. «İqlim dəyişmələri üzrə hökumətlərarası ekspertlər qrupu» Ümumdünya
meteorologiya Təşkilatı və Birləşmiş Millətlər Təşkilatının ətraf mühitin mühafizəsi üzrə
1988-ci il Proqramı tərəfindən birgə təsis olunmuş İqlim dəyişmələri üzrə hökumətlərarası
ekspertlər qrupu deməkdir.
4. «Monreal Protokolu» sonralar edilmiş dəyişiklik və güzəştlərlə 1987-ci il sentyabrın
16-də Monrealda qəbul edilmiş, ozon qatını dağıdan maddələr üzrə Monreal Protokolu
deməkdir.
5. «Səsverməyə gələn və iştirak edən Tərəflər» lehinə və ya əleyhinə səs verən və iştirak
edən Tərəflər deməkdir.
6. Əgər ümumi mətndən başqa məna alınmırsa, «Tərəf» bu Protokolun Tərəfi deməkdir.
7. 1-ci əlavəyə daxil edilmiş Tərəf, düzəlişlər edilə biləcək Konvensiyaya olan birinci
əlavəyə daxil edilmiş Tərəf, ya da Konvensiyanın 4-cü maddəsinin 2/q bəndinə uyğun olaraq
bildiriş təqdim edən Tərəf deməkdir.
M a d d ə 2
Dostları ilə paylaş: |