www.ehlibeyt-aka.com/kitabxana
SonUmidTV
20
“
ﺪﺣا ﷲا ﻮﻫ ﻞﻗ” “De: ey mənim həbibim, (səndən
soruşan bütpərəstlərə və bütün başqa soruşanlara)
Allah təkdir onun vücudu vacibi zatidir, bütün eyb və
nöqsanlardan pakdır, mürəkkəb deyil, əczası yoxdur,
gözlə görünməyib, görünməyəcək, nə dünyada, nə
axirətdə, ağıllar onu dərk etməkdə acizdirlər. Mən
ibadət etdiyim elə bir Allahdır ki, ona çətinlikdə
asanlıqda, quruda, suda, hər bir məkan və zamanda
müraciət etsəniz sizə kömək edər”.
İmam Baqir (ə) buyurur: bütpərəstlər öz bütlərinə
işarə edərək deyirlər: ey Muhəmməd (s)! Bu bizim
Allahlarımızdır, səndə öz Allahını bizə göstər tanıyaq.
Onların cavabında bu ayə nazil olaraq “Allahı” belə
vəsf etdi. Yəni bizim Allahımız sizin bütləriniz kimi,
gözə görünən, maddə, mürəkkəb hissələrinə və
məkana möhtac olan, kiminsə əli ilə düzəldilən,
yonulan və formalaşan deyil. Bizim Allahımız bütün
eyiblərdən təmizdir (uzaqdır-red.).
“
ﻮﻫ” (huvə) kəlməsindəki “و” (vav) qaiblik
zəmiridir. Allah-Təalanın qeybdə olmasına dəlalət
edir.
Əli (ə) buyurub: Bədr müharibəsinin gecəsində
yuxuda Həzrət Xızrı gördüm. Ondan köməklik
istədim. O, mənə bu zikri öyrətdi: “
ﻮﻫﻻا ﻮﻫﻻ ﻦﻣﺎﻳ ﻮﻫﺎﻳ”
(Ya hu ya mən lahu illa hu). Bunu Həzrət
Peyğəmbər(s)-ə danışdım, buyurdu: Ya Əli, sənə
ismi-Əzəm öyrədib.
www.ehlibeyt-aka.com/kitabxana
SonUmidTV
21
Əmmar Yasir deyir: Süfeyn müharibəsi vaxdı
Əlini bu zikri deyən vaxt gördüm. Soruşanda “ismi-
əzəm”-dir deyə cavab verdi.
“
ﷲا” kəlməsi ona məxsus olan bir addır. Bütün
Cəlal və Cəmal sifətlərini özündə toplamışdır.
Allahdan başqa kimsəyə onu ad qoymaq olmaz. “
ﺪﺣا”
kəlməsinin barəsində çoxlu sözlər vardır. Bəziləri onu
“vahid” kəlməsi ilə eyni olduğunu, bəziləri isə fərqli
olduğunu deyirlər.
Amma Əli(ə) sözü ilə desək: Allah təkdir, oxşarı
yoxdur, onun zati təqsim qəbul etmir (mürəkkəb
deyil) nə xaricdə, nə ağılda, və nə də fikirdə.
“
ُﺪَﻤﱠﺼﻟا ُﻪﱠﻠﻟا” –Allah-Təala ehtiyacsızdır. Bütün
ehtiyaclılar ona möhtacdır. Onun zamana və məkana
ehtiyacı yoxdur. Onun məqamı bütün məqamlardan
üstündür. Onun əmirləri bütün əmirlərdən artıqdır.
Rəhməti sonsuzdur, elmi isə hər şeyi əhatə edir. Heç
nə ondan güclü ola bilməz. Məxfi və aşkar olan heç
bir varlıq onun nəzərindən yayına bilməz.
“
ﺪﻠﻳ ﱂ ” (doğmayıb) Allahın övladı yoxdur. O, bu
cür işlərdən pakdır. Bu ayədə Allah-Təala
tayfan n batil fikrini rədd edir:
Məsihilər deyir: “İsa Allahın oğludur”
Yəhudilər deyir: “Üzeyir Allahın oğludur”
Müşrik ərəblər isə mələklərin Allahın qızları
olduğunu güman edirlər.
www.ehlibeyt-aka.com/kitabxana
SonUmidTV
22
Həqiqətən bu ayə neçə illər bu üç millətin
əqidəsinə hakim olan batil fikri rədd edərək Allahın
övladının olmadığını bəyan edir.
“
ﺪﻟﻮﻳ ﱂو” Allah-Təala heç kimin övladı deyil. Heç
nədən vücuda gəlməyibdir. Bu ayə bu günə qədər
davam edən və batil bir əqidə olan “güya Həzrət İsa
(ə) Allahdır” əqidəsinə möhkəm bir cavabdır. İsa(ə)
insandır.
Doğulubdur,
amma
Allah-Təala
cismiyyətdən uzaqdır. İsa(ə) insan surətindədir, Allah
isə surət qəbul edən deyil.
İmam Hüseyn(ə) Bəsrə camaatının məktubunun
cavabında yazır: “Ondan bir şey xaric olmayıb, nə
maddi şeylər, övlad kimi. Nə də lətif şeylər, nəfəs
kimi. Yuxu, xəyal, qəm, təbəssüm, ağlamaq, qorxmaq,
aclıq və susuzluq Allah-Təaladan baş verməz. O, bu
şeylərdən pakdır.”
Nəhayət surənin sonunda uca olan Tanrı öz
müqəddəs olan varlığı barədə belə buyurur:
ُﻜَﻳ َْﱂَو
ٌﺪَﺣَأ اًﻮُﻔُﻛ ُﻪﱠﻟ ﻦ
“Heç bir varlıq onun oxşarı deyil” daha doğrusu
o heç bir varlığa oxşamır. Heç nə elmdə, qüdrətdə
məqam və mənzələtdə ona bənzəmir. Bu ayə Allahı
cism bilənlərə (mücəssəmə), habelə Allahı sifət və zat
cəhətindən məxluqa bənzətənlərə (müşəbbihə) gözəl
bir cavab verir. Batil fikirlərinizdən əl çəkin! Allah siz
fikirləşdiyiniz kimi deyil.
www.ehlibeyt-aka.com/kitabxana
SonUmidTV
23
“Tovhid” surəsinin hədəfi.
Bu surə Allahı tanımaq barədə nazil olub. Bu
mühüm işdə azanları, həqiqətdən uzaq düşənləri,
tənqid edərək, bütpərəstlərə, ulduz və aypərəstlərə,
atəşpərəst və üçlüyə (ata, oğul, müqəddəs ruh) qail
olanlara, bir sözlə, bu surədə tosif olunan (sifətləri
sadalanan-red.)
Allahdan
başqasına
əqidə
bağlayanlara və Allaha məxluq sifəti nisbət verənlərə
deyir: sizin əqidəniz batildir. Istəyirsizsə düzgün
əqidəniz olsun, həqiqi məbuda itaət edəsiniz, o həqiqi
məbudun zat və sifəti budur. Bundan başqa əqidə
batildir.
“Tovhid” surəsinin xüsüsiyyətləri.
1. Bu sürəni evə daxil olanda oxumaq ruzini
çoxaldar, fəqirliyi uzaqlaşdırar. Həzrət Peyğəmbər(s)
buyurur: “Mən “Səd ibni Məazın” cənazə namazını
qılanda 70 min mələk onun namazına dayanmışdılar.
Mən Cəbraildən soruşdum: Sədin hansı əməlinə görə
siz onun namazında iştirak etdiniz? Dedi: bütün
hallarda “Tohid” surəsini oxuduğuna görə”
2. Bu surənin 20-ə yaxın adı var. Ən məşhuru
“Tohid”-dir . İkinci “İxlas”-dır. Ona görə ki, kim bu
surəni oxuya başa düşə, əqidəsi Allah tanımaq barədə
xalis olar.
Dostları ilə paylaş: |