MÜHAZİRƏ 4
Bitki ekologiyasının əsas elementləri.Bitki inkişafına
təsir
edən əsas ekoloji amillər. Bitkilərin introduksiyası.
Bitkilərin həyat forması. Fitosenologiyanın
elementləri.Bitki qruplaşmaları, onların formalaşması.
Yer kürəsinin bitki zonaları və bitki
örtüyünün əsas
tipləri.Azərbaycan florasının elementləri.
Bitki ekologiyası
Ekologiya(yunan -
οἶκος- məskan, ev)
deyildikdə ətraf
mühitlə canlı aləm arasında qarşılıqlı təsir başa düşülür.
Bitkilər daim ətraf mühit amillərinin təsirinə məruz qalır,
özləri də ətraf mühitə müəyyən təsir göstərirlər.
Ekoloji amillərə, yəni bitkilərə təsir göstərən amillərə:
-
iqlim amilləri;
-
torpaq
və ya edafik amillər;
-
biotik amillər;
-
antroopogen amillər;
-
ortoqrafik və
ya relyef amilləri;
-
tarixi amillər aiddir.
İqlim
amillərinə su, işıq, temperatur və hava daxildir.
SU AMILI
•
Su bitki orqanizmi üçün çox vacib
maddə olub, bütün fizioloji proseslər
suyun iştirakı ilə gedir. Suyun qatışmaması fizioloji proseslərin pozulmasına
və çox zaman bitkinin məhvinə gətirib çıxardır. Bitkilər suyu həm
torpaqdan, həm də havadan qəbul edirlər. Su rejimindən istifadə etmələrinə
görə bitkilər aşağıdakı qruplara bölünür:
•
Hidrofitlər
– suda yaşayan çiçəkli bitkilərdir, Afenxima toxumasının
olması, köklərin sorucu funksiyasını itirməsi, yarpaqların toxumalara
differensiasiya olunması bu bitkilər üçün xarakterik xüsusiyyətlərdir.
•
Hiqrofitlər
– sulu torpaqda və kölgəli yerlərdə bitən bitkilərdir.
Epidermisi, sütunvari parenximi və kökləri yaxşı inkişaf etmişdir. Kutikulası
nazik, yarpaqları isə iridir.
•