Biz dünyanın bioloji müxtəlifliyinə real, ölçülə bilən
Yüklə 1,62 Mb. Pdf görüntüsü
|
BİOLOJİ MÜXTƏLİFLİK: Xəzərin əsrarəngiz balıqları /
BIODIVERSITY: A m a z in g C a s p ia n F is h e s üçün olduqca vacibdir. Onlar bitki və xırda canlılarla qidalanırlar, eyni zamanda özləri də başqa canlıların ov obyekti olur və su bitkiləri üçün qida mənbəyinə çevrilirlər. Beləliklə, ba lıqlar su hövzələrində bitki və heyvan növlərinin tarazlıqda saxlanmasına kö mək edirlər. Balıqların 2 əsas xüsusiyyəti var: 1 .Onurğaları olduğuna görə onurğa- lılar sinfinə aid edilirlər. 2.Onlar əsas etibarilə qəlsəmələr vasitəsilə nəfəs alırlar. Bundan başqa balıqlar soyuqqanlı heyvanlardır. Onlar öz bədən tempera turunu tənzimləyə bilmirlər. Balıqların bədən temperaturu ətraf mühitdən asılı olaraq dəyişir. Nəhayət bütün balıqla rın üzgəcləri var və onlar bu üzgəclər vasitəsilə suda hərəkət edirlər. Bütün başqa su heyvanları balıqlardan yuxa rıda göstərilən əlamətlərdən biri ilə fərqlənir. Delfınlər, dəniz donuzu, balinalar onurğa və üzgəcə malik olmaları iləlbalıqlara oxşasalar da məməli (balalarını ana südü ilə bəsləyən) heyvanlara aiddir. Məmə- lilər qəlsəmələri ilə deyil, ağ ciyəri ilə tənəffüs edir. Bundan başqa məməlilər istiqanlı heyvanlar olub, bədənlərinin temperaturu havanın və ya suyun tem peraturunun dəyişməsindən, demək olar ki, asılı deyil. Bəzi su heyvanlarını balıq adlan dırırlar. Halbuki, onların onurğası olmadığına görə onlar balıqlar sinfinə aid deyil. Belə heyvanlara meduzalar və dəniz ulduzları aiddir. Digər onurğası olmayan ilbizlər, yengəclər, bottom of the ocean. Most fish never leave water. Yet some fish are able to survive for months in dried-up riverbeds. Fish have enormous importance to human beings. They provide food for millions of people. Fishing enthu siasts catch them for sport, and people keep them as pets. In addition, fish are important in the balance o f nature. They eat plants and animals and, in turn, become food for other animals and provide nutrients for plants. Fish thus help keep in balance the total number of plants and animals on the earth.
All fish have two main features in common. (1) They have a backbone, and so they are vertebrates. (2) They breathe mainly by means of gills. Nearly all fish are also cold-blooded animals - that is, they cannot regulate th e ir body tem perature, which changes with the temperature of their surroundings. In addition, almost all fish have fins, which they use for swimming. All other water animals differ from fish in at least one of these ways. Dolphins, porpoises, and whales look like fish and have a backbone and fins, but they are
young with the mother's milk). Mammals breathe with lungs rather than gills. They are also warm-blooded - their body temperature remains about the same when the air or water temperature changes. Some water animals are called fish, but they do not 18 BİOLOJİ MÜXTƏLİFLİK: Xəzərin əsrarəngiz balıqları /
BIODIVERSITY: A m a z in g C a s p ia n F is h e s krevetkalar və s. isə xərçəngkimilər adlanır. İlk balıqlar yer üzərində təqribən 500 milyon il əvvəl əmələ gəliblər. Bunlar onurğaya malik ilk heyvanlar idi. Əksər alimlər qədim balıqların bütün başqa onurğalılann əcdadları olduğu fikrindədirlər. BALIQLARIN ƏHƏMİYYƏTİ Balıqlar insanların həyatında mühüm əhəmiyyətə malikdir. Onlar bir çox xalqların qidasının əsas hissəsini təşkil edir. Bir sıra ölkələrdə isə insanlar balığı öz rasionlanna müxtə liflik gətirmək üçün yeyirlər. Neçə minilliklər ərzində insanlar balıq ovu ilə həm qida əldə etmək üçün, həm də idman və əyləncə məqsədilə məşğul olmuşlar. Bəzi adamlar balıqları evlərində dekorativ bəzək kimi saxlayırlar. Balıqlar həm də təbiətdə ekoloji balansın saxlanılmasında əhəmiyyətli rol oynayır. QİDA VƏ HƏVƏSKAR OVÇULUQ ƏHƏMİYYƏTLİ BALIQLAR Balıq ən qidalı məhsullar sıra sındadır. Balığın ətində olan zülalın miqdarı demək olar ki, başqa heyvan ların ətindəki zülal qədərdir. Dünyada hər il milyon tonlarla treska, siyənək, tunes və başqa okean balıqları ovlanır. Eyni zamanda daxili şirin sularda ticarət məqsədilə xanı balığı, sıf, çapaq, dumabalığı kimi qida əhəmiy yətli balıqlar da ovlanır. Balıq ferması adlanan bir sıra təsərrüfatlarda naxa, have a backbone and so are not fish. These animals include jellyfish and starfish. Clams, crabs, lobsters, oysters, scallops, and shrimps are called shellfish. But they also lack a backbone. The first fish appeared on the earth about 500 million years ago. They were the first animals to have a backbone. Most scientists believe that these early fish became the ancestors of all other vertebrates. THE IMPORTANCE OF FISH Fish benefit people in many ways. Fish make up a major part of the people's diet throughout the world. In other countries, the people eat fish to add variety to their meals. For thousands of years, people have also enjoyed fishing for sport. Many people keep fish as pets. Fish are also important in the balance of nature. FOOD AND GAME.FISH Fish rank among the most nourishing of all foods. Fish flesh contains about as much protein as meat does. Each year, millions of tons of cod, herring, tuna, and other ocean food fish are caught commercially. Commercial fishing also takes place in inland waters, where such freshwater food fish as perch, sander, bream, and pike are caught. Businesses called fish
food. Fish farms raise catfish, salmon, trout, carp, etc.
Yüklə 1,62 Mb. Dostları ilə paylaş:
|