Biz özgənin yaratdığı dünyada yaşayırıq
Yüklə 360,3 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- “Salvador Dali” qayıdır
16 başqaları üçün anlaşılmaz olan bu qaralamaları “oxumaqla” onu cızanın psixoloji durumunu müəyyən edirlər. Belə işlərdən başım çıxmasa da, bu xətlərin o qaralamalardan olmadığını yəqin bilirdim. Çəkilən xətlər, yazılan hərflər qeyri- ixtiyari deyildi, məhz qəsdən o sözü gizlətmək üçün idi. Gözüm kol-kos arasındakı quş yumur- tasını – Rəssamın yazdığı sözü almışdı: “Cholqala1992”. Bu, nə demək idi? Suala neçə gün cavab axtardım. Əvvəlcə “Cholqala1992” sözünü açmağa çalışdım. Sözü rəqəmdən ayırdım. “Cholqala” və “1992”. Yenə bir şey anlamadım. Amma bunun bir şifrə olmasına gümanım get-gedə artdı. “Cholqala” sözü bir anlam vermirdi deyə, “1992” rəqəmindən yapışdım. İnstitutdakı qrup nömrəsi deyildi. Çox güman, bu, 1992-ci illə bağlıdı. Əgər beləydisə, demək, 1992 onun üçün çox əlamətdar il olub. Arxiv sənədləri əsasında hazırladığım ilkin bioqrafiya- sına göz gəzdirdim. O ildə əhəmiyyətli hadisəyə rast gəlmədim. Nə ilk sərgisinin keçirildiyi, nə evləndiyi, nə uşaqlarının doğum tarixi uyğun gəlirdi. Siyasətlə az maraqlanan adam olduğun- dan həmin ildə baş verənlərin ondan ötrü həyatı məsələ olması inandırıcı görünmürdü. Bəs bu rəqəmin mənası nə idi? 17 Dördüncü gəlişimdə stolüstü təqvimdəki o səhifənin şəklini çəkib özümlə götürdüm. Həftə- sonu yalnız bu haqda düşündüm. Xanım da 1992-ci ili xeyli xatırladı. Ona bu illə belə maraqlanmağımın əsl səbəbini demədim, Rəssam üçün hansı əhəmiyyəti ola biləcəyini soruşdum. Xeyli düşünsə də, ağlına heç nə gəlmədi. O da cavab tapmaqda kömək eləyə bilməyəndə həvəsdən düşdüm, ta əlimi üzdüm. Yalnız bazar günü axşama doğru Xanım zəng eləyib, bir söz dedi. Dedi ki, 1992-ci il Rəssamın həyatında dərin iz buraxıb. Həmin il ermənilər Şuşanı işğal edib. Şuşada doğulub böyüyən Rəssam bunu özünə dərd eləyib. Daha şübhəm qalmadı: bu rəqəm Şuşayla bağlıdır! “1992” rəqəmi açar oldu. Elə o dəqiqə şuşalı dostum Hikmət Sabirə zəng edib “Cholqala” sözünü soruşdum. Əvvəlcə anışdıra bilmədi. “Chol” + “qala” aydın bir məna ver- mirdi. Sözü müxtəlif cür tələffüz elədim. Yalnız bir xeyli söz oynatmasından sonra Hikmət bir kəlmə işlətdi: “Bəlkə, Çöl Qala“dı?” Nəhayət, sözün mənasını tapdım – “Çöl Qala” Şuşada bir məhəllənin adı, “1992” də Şuşanın işğal tarixidi. Qala divarları inşa olunandan sonra köçüb gələnlərin bir qismi yer azlığından Şuşa qalasının çölündə məskunlaşmalı olub. Məşhur Şuşa türməsi, Mirzə Həsən qəbiristanlığı yerləşən məhlənin adı Çöl Qala imiş. Rəssam şuşalıydı, 18 odu ki, şifrəsinin Şuşayla bağlı olması təbiidi. Bunun kod olduğuna əmin idim, qalırdı haranın, nəyin kodu olmasını öyrənməyim. Rəssamın şəxsi seyfinin kodu da ola bilərdi, bank hesabının açar sözü də. Hər halda arvadı bilməmiş olmazdı. Örtülü sual-cavabdan belə anladım ki, Rəssamın nə bir şəxsi seyfi, nə də Xanımdan xəbərsiz bank hesabı var, ümumiyyətlə, ərinin ondan gizli bir işi olmayıb. Təqvim-gündəlikdəki sözün cızma-qarayla gizlədilməsi şübhəliydi. Xanıma heç nə demədim. Neçə gün əlləşəndən sonra Rəssamın bu açar sözü harada işlətdiyini tapdım. Öyrəndim! Və dəhşətli bir sirrin üstünə çıx- mış kimi heyrət elədim. Bu, Rəssamın sosial şəbəkələrin birində açdı- ğı səhifənin kodu imiş. İndi onun gizli yazışma- larının açarı əlimdə idi. Yazışma deyəndə, bir-iki “like”dan başqa elə bir qeydi yox idi. Tək birindən savayı. O, uzun müddət bir qadınla məktublaşırmış. Ağlıma “Başqasının məktubunu oxumaq ayıbdı!”, “Kodu arvadına verimmi?” sayaq cür- bəcür fikirlər, suallar gəlirdi. Ancaq dəli bir maraq bütün hissləri üstələdi! Yazışmaları birnəfəsə oxudum. Neçə gün özümə yer tapmadım. Oxuduqlarımı Xanıma danışmaq, sirri açmaq günah olardı! Amma bədii əsəri xatırladan bu yazışmaları dərc eləməməyin 19 özü də bir başqa günah idi. Çıxılmaza düş- müşdüm. İndi nə edəcəyimi bilmirdim. Qalırdı son suala cavab tapmağım: Nə edim? 20 I Bölüm “Salvador Dali” qayıdır Rəssamın səhifəsində sən deyən elə də çox informasiya yoxdu. Bir neçə məqaləsinə keçid linki, müxtəlif ölkələrdə çəkdiyi fotolardı, çoxu da təbiət mənzərələri, insan üzləri. Şəbəkədə çoxdan olsa da Qadının da səhifəsinə zəngin deməzdim. O, daha çox öz fotolarını, rus saytlarından qoroskoplar, bir də tanınmış adamlardan sitatlar paylaşıb. Şəbəkədə Rəssamın 68, Qadının isə 1848 dostu var. Söhbətləri əvvəl-əvvəl tanışlıq xarakterli olub, sanki sözü seçib yazıblar. Amma rəsmi xitabları uzun sürməyib, aralarındakı “buz”u tez əridə biliblər. Yazılanları bir-bir götürüb ayrıca fayla köçürdüm. Yüngülcə əl gəzdirdim: təkrar fikirləri sildim, bəzi yerləri çıxarıb üç nöqtəylə əvəzlədim, hərf səhvlərini düzəltdim, “w”, “sh”, “ch” hərfləriyə olan sözləri yazı dilimizə uyğunlaş- dırdım, mətni hissələrə böldüm, hər hissəyə bir başlıq qoydum. Amma yazıların üslubuna toxunmadım, məsələn, Rəssam Qadından fərqli olaraq fellərin sonunda “r” hərfi yazmırdı, elə də saxladım. Bir də o, hər müraciətində “Siz” və “Sən” sözlərini böyük hərflə yazırdı, dəymədim. Yüklə 360,3 Kb. Dostları ilə paylaş:
|