30952
Xankəndi
Qubadlı
Cəbrayıl
Zəngilan
Tbilisi
BMT-nin 822 və 853 saylı qətnamələrindən
əvvəl işğal olunmuş Azərbaycan ərazisi
RUSIYA
BMT-nin 853 saylı qətnaməsindən sonra işğal
olunmuş Azərbaycan ərazisi
Azərbaycanın Qarabağla heç bir sərhəddi
olmayan və BMT-nin 874 saylı qətnaməsindən
sonra işğal olunmuş ərazisi
Ağstafa
•Qazax
Tovuz
lcevan
Şəmkir
#Gəncə
Yevlax
Dilican
Gədəbəy
Xanlar
Sumqayıt
Tərtər • Bərdə
BAKI
Vardenis
Erməni silahlı qüvvələri tərəfindən işğal olun
muş Kəlbəcər və Laçın rayonlarının ərazisi
Erməni silahlı qüvvələri tərəfindən işğal olun
muş Qarabağ ərazisi
Erməni silahlı qüvvələri tərəfindən işğal olun
muş Ağdam ərazisi
Erməni silahlı qüvvələri tərəfindən işğal olun
muş Füzuli, Cəbrayıl, Qubadlı və Zəngilan ra-
yonlarının ərazisi
Erməni silahlı qüvvələrinin işğaletmə istiqa-
mətləri
Kəlbəcər
• Beyləqan
Gorus
Sisyan
Qafan#
Qeyd: Bu qətnamələr suveren Azərbaycan
ərazisinin azad olunmasını tələb edir. Ermə-
nistanın hərbi təcavüzü nəticəsində 1 milyon
dan çox azərbaycanlı Ermənistandan və Qa-
rabağdan qovulub qaçqın vəziyyətinə düşüb.
ŞÖHRƏT SƏLİMBƏYLİ
NİZAMİ ZAMANOV
RAUF ƏLİYEV
ERMƏNİ TiRRORII
Q A RA RA CD A M Ü H A RİBƏ N İN BAŞLAM ASI
H A D İSƏ LƏ R ... FA KTLA R...
I KİTAB
Azərbaycan R« Bpublikası Prezidentinin
/*9 fk
iaf-jjjBresi
P R E 2 İ S a ä ^ A B X A N A S I
«AVROPA» NÖŞRIYYATI BAKI. 2008.
Az-2
S-42
-t
REDAKTORU:
RƏYÇİLƏR:
NUSRƏT ABDULOV,
Əməkdar ixtiraçı, Texnika elmhri namizatii.
«Qızıl q»hm» mükafatı laıtreatı
BABƏK QURBANOV,
Falsəfa elmləri doktoru, prnfessor
FÜZULİ RZAQULİYEV,
Qarabağ müharibəsinin iştirakçısı.
ehtiyatda olan polkovnik
ŞAHİD HƏBİBULLAYEV,
Qarabağ müharibasinin iştirakçısı,
-Azərbaycan Bayrağt» ordenli
S-42. «ERM ƏNİ TERRORU.
QARABAĞDA MÜHARİBƏNİN BAŞLAMASI.
HADİSƏLƏR... FAKTLAR...»
«AVROPA» NƏŞM.YYATI. BAKI. 2008. 400 səh.
Bu kitabda XIX-XX əsrdə Azərbaycatı torpaqlannın erməni və rus
hərbi birləşmələri təıəfindən işğah, parçalanması, xalqımızın öz yurd-
yuvalanndan didəıgin salınması təsvir edilmişdir. Həmçinin 1988-ci
ildən başlayaraq Ermənistanın Azərbaycana qarşı olan soyqınm və de-
portasiya aktları, əsassız torpaq iddialan, Rusiyamn terrorçulara gös-
təıdiyi hərbi yardımiar da kitabda dəqiq faktlarla öz əksini tapmışdır.
Kitab geniş oxucu kütləsi üçün nəzərdə tutulmuşdur.
S 4702060 104 qrifli nəşr
8032-2008
«AVROPA» NƏŞRİYYATI. 2008.
ön
soz evazi
AVROPA DÖVLƏTLƏRİNİN YARATDIĞI
«ERMƏNİ MƏSƏLƏSİ»
İki yiiz ildən artıq bir raüddətdir ki, tarixin baş ağrısma çevril-
raiş, «erməni məsələsi» vaxtaşm müəyyən siyasi dairələr tərəfin-
dən gündəmə gətirilir. İstifadə olunur, problem öz aktuallığını
itirdikdən sonra isə yenidən işlədilmək üçün dincə qoyulur.
ERMƏNİ MƏSƏLƏSİ NƏDİR VƏ NƏ VAXT YARANMİŞDIR!
Türk tədqiqatçısı və tarixçisi İsmət Binark yazır:
«Erməni
m əsələsi» «Şərq məsələsi»nin tərkib hissəsi olaraq XIX əsrin ikinci yarısmda
Avropja dövlətləri tərəfındən ortaya atılmış və 13 iyun 1878-ci il tarixli Ber-
lin Konfransında rəsmiləşdirilmişdir. Bu Konfransın guya ki, Türkiyə ərazisin-
də yaşayan ermənilərin hüquqi təminatlarının yaradılması m əqsədi daşıyan
qətnaməsi, əslində, Osmanh Türkiyəsini içəridən dağıtmaq məqsədi güdürdü».
Təəssüflər olsun ki, Osmanlı imperatorluğu dağıdıldıqdan son-
ra da «erməni məsələsi» tarixin arxivinə göndərilmədi, vaxtaşın
Müasir Türkiyə dövlətinə və Azərbaycana qarşı istifadə olunma-
ğa başladı.
«Erməni məsələsi» Birinci Dünya müharibəsi zamam Türkiyə
vətəndaşları olan ermənilərin öz dövlətlərinə xəyanət edərək tö-
rətdikləri separatçılığa, terrora və milli qırğına lıaqq qazandırmaq
üçün bəzi Qərb dövlətlərinə lazım olduğu kimi, ikinci Dünya mü-
haribəsindən sonra (1948-ci il) Ermənistan SSR-də yaşayan 100
mindən artıq azərbaycanlınm tarixi-etnik torpaqlanndan deporta-
siyası zamanı, həmçinin 1988-ci ildə Dağlıq Qarabağın Azərbay-
-------------------------------------- o
---------------------------------- ------
canın tərkibindən çıxanlıb Ermənistana birləşdirilməsi ideyasmı
«əsaslandırmaq» üçün ermənilərə və SSRİ-nin ermənipərəst rəh-
bərliyinə lazım olmuşdur.
«Erməni məsələsi»ndən son illərdə Avropa Birliyinın
qapıia-
rmı daha inadla döyməkdə olan Türkiyəyə qarşı bir siyası
təzyiq
vasitəsi kimi istifadə olunması da göz qabağmdadır. Bir sıra
Qərb
dövlətlərinin guya ki, 1915-ci ildə Türkiyədə törədilən, əslində
isə, olmayan «erməni genosidi»ni tanımaq cəhdləri də Avropaya
çox sürətlə inteqrasiya edən Türkiyəyə göstərilən siyasi basqıdan
başqa bir şey deyildir.
TÜRKLƏR V Ə E R M Ə N İLƏ R
Tarixi həqiqət isə bundan ibarətdir ki, nə Türkiyədə, nə də
onun hiidudlarmdan kənarda heç bir zaman «erməni soyqırımı»
deyilən bir hadisə baş verməmişdir. «Erməni məsələsi»ndən qay-
naqlanan milli zəmində münaqişələr olmuşdur ki, bu qırğmlardan
da ən çox zərər çəkən türklər və azərbaycanlılar olmuşlar.
TARİXİ HADİSƏ
Amerika şərqşünaslan, professor Castin və Karolin
Makkartilər «Türklər və ermənilər» kitabmda yazırlar:
«Tarixi həqiqət budur ki, Rusiya imperiyasının sərhədlərinin genişləndirilmə-
si Qafqazda və Şərqi Anadoluda yaşayan xalqların ənənəvi nisbətini alt-üst et-
mişdir. Biz dəqiq bilirik ki, 1828-ci ildən 1920-ci ilədək 600 min erməni Ru-
siya ərazisınə köçürülmüş, 2 milyon m üsəlman isə Rusiyadan getmişdir. Sizi
əm in edirik ki, dediklərimizin hamısı həqiqətdir, qısa da olsa bu insan əzabları
haqqında tarixdir, belə əhvalatların çoxunda olduğu kimi, burada da ne
qəhrəman var, nə cəllad, yalnız qurbanlar vardır, insan qurbanları, onlarm türk
və ya erm əni olduqlarmın m əsələnin mahiyyətinə dəxli yoxdur».
Ermənilər Osmanlı imperatorluğunun tabeliyində yaşadıqları
500 il ərzində onlarm dinlərinə, dillərinə, adət-ənənələrinə hör-
mətlə yanaşılmışdır. Bu dövlətin içərisində ermənilər türklərdən
daha yaxşı yaşamışlar. Bu da bir paradoksdur ki, ilk erməni ter-
rorçu təşkilatı olan inqilabçı-separatist təmayüllü «Armenakan»
partiyası 1885-ci ildə İstanbulda, Osmanlı dövlətinin ən sərt
hökmdarlarmdan biri sayılan sultan Əbdülhəmidin dövründə ya-
ranmışdır. Sultan Əbdülhəmidin baş məsləhətçisi erməni, həkimi
isə yəhudi olmuşdur.
Tarixi həqiqət bundan ibarətdir ki, erməni siyasətçilərinin 90
ildən bəri dil-boğaza qoymadan çığırdıqlan, 1915-ci il «geno-
sid»indən 10 il əvvəl, ermənilərin tərəfındən Azərbaycan türklə-
rinə qarşı soyqmm və etnik təmizləmə əməliyyatı apanlmışdır.
Sovet Alman müharibəsi zamanı Türkiyə ilə sərhəddə yaşayan
axıska türkləri, knm tatarları, çeçenlər, şimali qafqaz xalqlan Or-
ta Asiyaya və Qazaxıstana sürgün edildi. 1905-1906-cı illərdə er-
mənilər təkcə Irəvan və Yelizavetpol qubemiyalannda 20 mindən
çox azərbaycanlmı qətlə yetirmiş, 250-dən çox kəndi dağıdıb
yerlə-yeksan etmişdir. Cəmi bir ay ərzində Zəngəzur qəza-
sının Şəki, Qarakilsə, Ağdü, Vağadi, Urud, Qatar, Xələc, İn-
cəvar, Karxana, Yeməzli, Daşnov, Çullu, Lök, Saldaşlı, Mol-
lalar, Oxçu-Şabadin, Atqız, Pirdovdan, Zürül, Fərcan, Sənanlı,
Çullan və s. kəndləri erməni silahlıları tərəfindən yandırılıb
dağıdılmış, əhali soyqırıma məruz qalmışdır.
1905-1906-cı illərdə ermənilərin İrəvanda, Gəncədə, Zəngə-
zurda, Qarabağda azərbaycanlı əhaliyə qarşı törətdikləri qanlı ci-
nayətlər və deportasiya aktları görkəmli Azərbaycan yazıçısı
Dostları ilə paylaş: |