mayor 1 Jtvanov, həmçinin jurnalist S.Əsgerova. Yaralı kom-
bat Lariönov idarə oluna bilməyən maşmdan sıçrayıb düşə
bilmiş və müdafiə mövqeyi tutmuşdur: həlak olmuş zabitin
iki güllə darağmda cəmisi on gülləsi qalmışdı.
Əgər Laçın qaytarılsa, oradakı küçələrdən biri mütləq
Oleq Mixayloviç Larionovun admı daşımalıdır.
Özünün Stepanakertdən hazırladığı son reportajlardan
birində Salatm Əsgərova məhz hərbi formalı adamlara
çoxlu sətir hesr etmişdi, o, görürdü ki, burada demək olar
ki, hər döngəde önları təhlükə gözləyir.
Salatm yazırdı: «Bu sətirləri yazmaq çətin olur, ona
görə çətin olur ki, mən özümü onların - taleyin hökmü ilə
Qarabağ torpağma atılmış cavanlarm qarşısmda günahkar
sayıram. Erməni boyevikləri herbi formada olan hər əsgə-
rin başma üç min rubl, zabitin başma isə on min rubl qiy-
m ət qoyub». Altı yaşlı oğlu yetim qalmış gənc jum alist qa-
dın öz həyatmda hər şeydən çox istəyirdi ki, onun rastlaş-
dığı hər bir gənc sağ və salamat evinə, öz ailəsinə, öz sev-
gilisinin yanma qayıtsm. Calatın dua oxuyurmuş kimi tək-
rar edirdi: «Allah, qoy onlarm hamısı sağ qalsın! Qoy on-
lar boyeviklərin gülləsinə tuş gəlməsinlər! Qoy analar lə-
nətə gelmiş müharibənin qara kağızmı almasmlar!» Lənə-
tə gəlmiş və mənasız müharibənin...
«Hələ ki, əli avtomatlı rus oğlanları Qarabağın tozlu
yolları ilə gəzəcək və bir xalqı o birinden mühafıze edə-
cək. H ələ ki, erməıiilər - kirvelər, qohumlar divar dalmdan
bizi izləyəcək və zərbəni birinci endirmeye çalışacaqlar -
deyə jurnalist ölümqabağı sətirlərini yazırdı. H əle ki, ana-
sı erməni, atası azərbaycanlı olan balaca qız gizlince təş-
kilat komitəsinin üzvü azərbaycanlıya yaxmlaşacaq və pı-
çıltı ilə deyəcekdir: «Dayı sən mənim atama çox oxşäyırsan.
Mən səninlə bir verdə durmaq istəyirəm, atamla durduğum ki-
mi. amma mənim anama demə ld, atam iiçiin darıxıram, yoxsa
o məni cəzalandırar». Salatmı qoruya bilm ədilər, halbuki
xəbərdar etmişdilər: diqqətli olun, atışma başlasa maşınm
içinə uzamn. Qatillər basqm edəcəklərini əvvəlcəden bil-
dirmirlər: 1990-cı il yanvann 19-dan 20-nə keçən gece Ba-
kıda belə oldu, bir il sonra Laçm-Şuşa dağ yolunun beşin-
ci kilometrində de belə oldu. Sonra 1992-ci il fevralm 25-
dən 26-na keçən gecə erməni ordusu rus qoşunlarmm 366-
cı qvardiya motoatıcı alayınm köməyi ilə Azərbaycan şə-
həri Xocalını məhv edəndə də belə olacaqdır. Şəhərin sa-
kinlərini
piyadalarm
döyüş
m aşınları
və
zirehli
transportyorlarla əzirdilər: iki il əvvəl 1990-cı il yanvarm
19-dan 20-nə keçən gecə onlar artıq təcrübə toplamışdılar.
Xocalıdakı qanlı qırğın Qorbaçov, Yazov və Bakatinin
«tank demokratiyasmm» köməyi ilə Vəzirovu əvəz etmiş
Ayaz Mütəllibovun hakimiyyətdən getməsini sürətləndirdi.
O vaxt elə görünürdü ki, respublika rəhbərliyi (Həsen Hə-
sənov Azərbaycan Nazirlər sovetinin sədri vəzifəsini tut-
muşdu) xalqm tökdüyü qandan ayılacaq, özünə gələcək və...
Xocalıda körpələrin, qadmlarm və qocalarm qanlı
qırğınınadek keçən iki il ərzində Dağlıq Qarabağ torpaq-
lannm çox hissəsinin işğalı (ümid edək ki, m üvəqqəti)
başa çatdı. Ik i il erzində formal olaraq suveren olän res-
publikanm ali rəhbərliyi ondan ası'lı olan hər şeyi etdi ki,
A zərbaycan xalqını diz çökdürsün, adamları çarəsizlik və
ruhi depressiya vəziyyətinə çatdırsm. Hakim iyyət Azər-
baycanm, Rusiyanm və Qazaxıstanın dövlət və hərbi xa-
dim lərinin uçduğu vertolyotun həyasızcasına məhv edil-
m əsini də Starovoytovanın, Yeltsinin və Ter-Petrosyanm
əm ri ilə unutdura bildilər. Parlament m üzakirələrində ar*
tıq suveren respublikanın prezidenti olmuş Mütəllibov
özünün yalançı sülhsevərliyini nümayiş etdirərək parla-
ment üzvlərini və xalqa soyuqqanlılığı itirm əm əyə, inti-
qamdan imtina etm əyə çağırırdı, yoxsa bu, müharibənin
başlanmasına gətirib çıxarar,, guya m üharibə o vaxtadək
artıq üç il idi ki, getmirdi.
Azərbaycan prezidentinin mətbuat xidmətinə başçılıq
edən Rasim Ağayev artıq Mütəllibovun istefasından sonra-
kı müsahibələrinin birində etiraf etdi ki, respublika rəhbər-
liyi həmişə mərkəzin, sonra Rusiyanm, MDB-dən olan baş-
qa partnyorlarm iltifatma ümid bağlayırdı. Ordunun yaradıl-
ması yalnız elan olunurdu.Azərbaycan kütləvi informasiya
vasitələrinin bir neçə gün ərzində təkcə dünya ictimaiyyə-
tindən deyil, həm də öz xalqmdan da gizlətməyə çalışdığı
Xocalı qırğım eks prezidentin azərbaycanlılarm vuruşmağı
bacarmadığı haqda hammı təngə gətirmiş oxşamalarmın və
vəziyyətdən sülh yolu ilə necə çıxmağm ona bəlli olduğu
barədə ehyamlarınm nəqarəti altında baş verdi.
Rasim Ağayev etiraf edirdi ki, Mütəllibovun istefası tə-
ləbi başa düşüləndir. Prezidentin respublikanm təhlükəsiz-
liyini təmin edə bilməməsindən xalq qəzəblənmişdi. Buna
baxmayaraq dövlət çevrilişi barədə söhbətləri jurnalist
əsassız saymır: istefa parlamentin mühasirəsi və ardı-arası
kəsilm əyən hədə-qorxu və ultimatumlar şəraitində baş ver-
mişdi.
Bu çirkin müharibənin hadisələrini izləyən hamı təkcə
Xocalı faciəsindən deyil, həm də «Pro Armenia» agentli-
yinin növbəti utanmaz yalanmdan dəhşəte gəldi. Erməni
agentliyi fransız jurnalisti Florens Davidə istinad edərək
iddia edirdi ki, Xocalıdakı qırğmı azərbaycanlılar özləri
təşkil etmişlər. Erməni silahlı dəstələri ise şehəri üç tərəf-
dən m ühasirəyə almış və əhaliden hörmətle xahiş etmişlər
ki, əvvəlcədən saxladıqları dəhlizle çıxıb getsinlər. Üctimai
rey bu cür yalan üsulları ilə razılaşmışdır: cəmisi üç ay əv-
vəl güllələnmiş MI-8 vertolyotu ya ağaca, ya da dağa də-
yib qəzaya uğramış, Azərbaycan hökumətinin Moskvaya
verdiyi «qara qutu isə» yanmış elan edilmişdi. Lakin, bu
dəfə qəzəblənmiş fransız jürnalisti erm ənipərəst yalanı
təkziblə çıxış etdi.
«Komsomolskaya pravda» yazırdı: «Çoxdan sirr de-
yil ki, siyasət çirkabdır. Lakin hələ torpağı qurumamış qə-
birləri təhqir etməyə heç kimin - nə siyasətçilərin, n ə də
jurnalistlərin ixtiyarı yoxdur. Hətta bu,»vəhşilərin» qəbir-
ləri olsa da. Hörmətli həftəliyin xocalılarm öldürülməsinin
azərbaycanlılarm öz işi olmasma doğrudan inanması belə,
onlara «Xocalı faciesini» dımaqda verməklə həlak olanla-
rı təhqir etmək hüququ vermir.
Deyirlər ölənlerin ayıbı olmur. Bəs dirilərin? Ayaz
Mütəllibovu 1990-cı ilin yanvarmda M ərkəzi televiziyaya
ınüsahibəsindən sonra olduğu kimi ikinci dəfə öz xalqı ba-
----------------------------------- - " w
* —
:—
------------------ -
Dostları ilə paylaş: |