Bmt-nin 822 və 853 saylı qətnamələrindən əvvəl işğal olunmuş Azərbaycan ərazisi

1990-cı  ilin  yayı.  Qazax.
SSRİt  Prezidenti  Mixail  Qorbaçovun  qeyri-qanuni  hərbi 
birləşmələrin  tərksilah  edilməsi  haqqmda  Fərmanma  bax- 
mayaraq,  erməni  terror qrupları  Azərbaycan  ərazisində  dinc 
əhaliyə  qarşı  qanlı  cinayətləri  davam  etdirirlər.
Əfqanıstan 
m ü h arib əsin in   d ə h şə tlə r in i  görm ü ş 
rus  zabi- 
ti,  baş  leytenant  O.Çetenovun  xatirələrindən: 
«Dizin-dizin 
sürünüb  qardaşınm  cəsədinin  qalıqlarım  vedrəyə  yığan  qocanı,  bo- 
ğazı  kəsilmiş  qadmlan,  qundaqda başı xıncım-xıncmı  əzilmiş  körpəT 
ni  görmək  dəhşətdir.  Beyində bir-birinin  ardmca  buna  uyğun  obraz- 
lar  canlamr:  Xatm,  Oradur,  Liditse.  Lakin  azərbaycanlılann  kiçik 
Bağanis-Aynm  kəndini  onlarm  sırasına  aid  edə  bilmədim».
8  sentyabr  1990-cı  il.  Xocavənd.
QAZ-53  maşmmda  Laçmdan  gələn  üç  azərbaycanlı  -  Sü- 
leymanov  qardaşları  Xocavənd  rayonunda  pusquda  durmuş 
erməni  terrorçularmm  hücumuna  məruz  qalmışlar.  İtki'  qar- 
daş  həlak  olmuş,  biri  isə  ağır  yaralanmışdır.
15  sentyabr  1990-cı  il.  X ankəndi.
Bir  qrup  erməni  terrorçusu  Xankəndi  şəhərində  radiote- 
leviziya  mərkəzini  partlatmışdır.
N oyabr  1990-cı  il.
Azərbaycanm  hüquq-mühafizə  orqanları  erməni  terrorçu- 
ları  qrupunu  ifşa  və  tərksilah  etmişlər.  Qrupa  Ermənistanm 
Eçmiədzin  rayonunun  sakinləri  T.Xaçaturyan,  Z.Ohanyan, 
A.Qriqoryan  daxil  idilər.  Qrup  Ermənistanda  «Daşnaksüt-
yun»un  ideoloji  xəttine  riayet  eden  «Yekqapa»  terror  teşki- 
latı  terefinden  yaradılmışdır.  Onlar  Azerbaycana  terror 
aktları  töretmek  və  sabotaj  etmek  üçün  göndərilmişlər.
15  d ek ab r  1990-cı  il.  Ə sgəran.
S.Babayanın  və  A.Ayrumyanın  başçıhq  etdiyi  erməni  ter- 
rorçuları  qrupu  Əsgəran  rayonunun  Cəmilli  və  Kosalar 
kəndləri  arasmda  3  azərbaycanlını  qətlə  yetirmişdir.  S.Ba- 
bayan  həbs  olunmuş,  1992-ci  ildə  onu  əsir  azərbaycanlı  ilə 
dəyişmişlər.  Samvel  Babayan  1993-1999-cu  illərde  qondar- 
ma  «Dağlıq  Qarabağ  Respublikası»nın  müdafıə  naziri  ol- 
muşdur.
9  y an v ar  1991-ci  il.
Şuşa-Laçın  yolunun  5-ci  kilometrliyində  erməni  terrorçu- 
ları  «Molodyoj  Azerbaydjana»  qəzetinin  jumalisti  Salatın 
Əsgərovanı  və  hərbi  qülluqçülar  -  podpolkovnik  S.M.Lari- 
onovu,  mayor İ.Y İvanovu  və  serjant İİ.Q oyeki  qətle  yetir- 
mişlər.
T erro rç u la r  -  A.M.Mkrtçyan,  Q.A.Petrosyan,  A.A.Man- 
qasaryan,  Q.M.Arutyunyan və  Q.Q.Arustamyan Azərbaycan 
Respublikası  Ali  Mehkemesinin  1993-cü  il  23  mart  tarixli 
hökmü  ile  en  ağır  cezaya  -  güllelenmeye  mehkum  olun- 
muş,  terror  təşkilatının  digər üzvleri  isə  m üxtəlif müddetlə- 
re  azadlıqdan  məhrum  edilmişler.

---

19  yauvar  1991-ci  il.  Xankəndi.
A.Baqmanyan,  S.Baqmanyan  ve  A.Antonyan  növbəti  te- 
rakt  törətmiş  -  DQMV  Dffi-nin  reisi,  rus  generalı  V.Koval- 
yova  silahlı  hücum  etmiş,  onu  ağır  yaralamışlar.
Yanvar  1991-ci  il.  Ağdərə.
V.Qalayanm  başçılıq  etdiyi  erməni  turrorçuları  qrupu 
Azərbaycan  respublikasmm  Qarabağ  vilayətinin  dağlıq  his- 
səsinin  Ağdərə  rayonundakı  Drombon  kəndi  yaxmlığmda 
Kəlbəcər  şəhərinə  gedən  avtomobil  dəstəsinə  silahlı  hücum 
etmişdir.  Maşmın  sürücüsü  öldürülmüşdür.
Yanvar  1991-ci  il.  Xocalı.
Erməni  terrorçuları  A.Baqmanyan,  S.Babayan,  A.Abram- 
yan  ve  «Qarabağ»  təşkilatmm  digər  üzvləri  Xocalı  şəhər 
hava  limanmın  rəisini  qətlə  yetirmişlər.
20  fevral  1991-ci  il.  Xanlar.
Erməni  terrorçuları  Xanlar  rayonunda  mülki  maşmı  gül- 
ləyə  tutmuşiar.  İki  azerbaycanlı  həlak  olmuşdur.
25  fevral  1991-ci  il.
Ermeni  terrorçularınm  herbi  birleşmeleri  Ağdam  rayonu- 
nun  Gülablı  kəndinə  hücum  etmişler. İki  azerbaycanlı  qətlə 
yetirilmişdi.
18  aprel  1991-ci  U.
Q.Sarkisyamn  başçılıq  etdiyi  ermeni  terrorçuları  Azer- 
baycan  Respublikasınm  Dağlıq  Qarabağ  vilayetinin  Xoca- 
vənd  rayonundakı  Amaras  kilsesi  yanmda  dayanmış  avto- 
mobili  atəşə  tutmuşlar.  3  azərbaycanlı  milis  əməkdaşı  helak 
olmuşdur.
23  aprel  1991-ci  il.  Şuşa.
«Qarabağ»  terror təşkilatmm nəzaret etdiyi  erməni  quldur 
birləşmələri  azerbaycanlılarm  Şuşa  şəhərini  ağır  toplardan 
atəşə  tutmuşlar.  Yaşayış  binalarma  zərər  dəymişdir:  vətən- 
daşlar  arasında  ölənlər  var.
25  aprel  1991-ci  il.  Tərtər.
Erməni  quldurları  azərbaycanhların  yaşadığı  Umudlu 
kendini,  eləcə  de  Tərtər  rayonunun  Qapanlı  və  Qaradağlı 
kendlərini  ateşə  tutmuşlar.  Dinc  əhali  arasında  ölənlər  var.
28  aprel  1991-ci  il.  Naxçıvan  Muxtar  Respublikası.
Erməni  quldur  birləşmeləri  azerbaycanlıların  Sədərək 
qəsəbəsini  Ermənistan tərəfdən  ağır toplardan  atəşe  tutmuş- 
lar.  Dinc  əhali  arasmda  ölənler  var.
29-30  aprel  1991-ci  il.
«Daşnaksütyun»  terror  təşkilatmm  gösterişini  yerine  ye- 
tirən  ermeni  quldur  birleşmeleri  Qazax  və  Laçrn  rayonları- 
nın  kəndlerini  ağır  toplardan  ateşe  tutmuşlar.  Dinc  ehali 
arasında  ölenler  var.

---

30 may  1991-ci  il.  Xasavyurt.  Rusiya.
Erməni  terrorçuları  Xasavyurt  stansiyası  yaxınlığında 
Moskva-Bakı  səmişin  qatarmı  partlatmışlar.  11  adam  həlak 
olmuş,  22  nəfər  yaralanmışdır.
May  1991-ci  il.
Hüquq  mühafizə  orqanlarınm  nümayəndələri  Şəmkir 
stansiyasmda  Bakı-Tbilisi  qatarmda  Ermənistanm  Noyem- 
beryan  rayonunun  sakini,  erməni  terrorçusu  S.Aznaryanı 
həbs  etmişlər.  Onda  iki  mina,  avtomat və  Azərbaycanm  də- 
mir  yollarmm  və  avtomobil  yollärmın  xəritələri  aşkar  olun- 
muşdur.
9  iyun  1991-ci  il.  Tərtər.
Erməni  terrorçuları  Tərtər  rayonünun  azərbaycanlılar  ya- 
şayan  Kaşanlı  kəndinin  2  sakininı  qətlə  yetirmişlər,  daha  2 
nəfər  yaralanmışdır.
27-28  iyun  1991-ci  il.  Xocavənd.
«Qarabağ»  terror  təşkilatından  olan  erməni  quldurları 
qrupu  gecə  Azərbaycan  Respublikasmm  Xocavənd  rayonu- 
nun  Qaradağlı  kəndinə  hücum  etmişlər.  Kəndin  6  dinc  sa- 
kini  qətlə  yetirilmişdir.
3  iyul  1991-ci  il.  Füzuli.
Erməni  quldur  dəstəsi  Füzuli  rayonunuıi  Qacar  kəndinin 
sakinlerinə  hücum  etmişdir.  Kəndlilər  arasmda  ölənlər  var.
«Daşnaksütyun»  beynelxalq  terror  teşkilatımn  «Etnik  cəhət- 
den  temiz  zonalar»  yaradılmasına  dair  ideoloji  gösterişi 
növbəti  defə  yerinə  yetirildi.
4  iyul  1991-ci  il.  Ağdərə.
Erməni  terrorçuları  azərbaycanlıların  Umudlu  kəndinin 
sakinini  qətlə  yetirmişlər.
8  iyul  1991-ci  U.  Əsgəran.
Ot  biçini  zamanı  Əsgəran  rayonunun  Cəmilli  kəndinin 
sakinləri  erməni  quldurları  tərəfindən  atəşə  tutulmuşlar. 
Kəndlilər  arasında  ölenlər  var.
22 iyul  1991-ci  il.  Laçın.
«Qarabağ»  terror təşkilatmdan  olan  erməni  saqqallılar  zi- 
rehli  texnikanın  kömeyi  ilə  Azərbaycanın  Laçm  rayonunda- 
kı  yay  otlağına  hücum  etmişlər.  Doqquz  çoban  vəhşicəsinə 
qətle  yetirilmişdir.
31 iyul  1991-ci  il.  Temirtau.  Rusiya.
Temirtau  stansiyası  (Dağıstan) yaxmlığında  Moskva-Bakı 
səmişan  qatarı  partladılmışdır.  16  adam həlak  olmuş,  23  nə- 
fər  yaralanmışdır.
5  avqust  1991-ci  U.  Laçm.
Ermeni  quldurları  Laçınm  Fərecan  kendini  ateşe  tutmuş- 
lar.  Bir  nefer  yaralanmışdır.

---