Botanika va ekologiya” kafedrasi G. f f. d dotsent V b. Sh. T. Yakubjonova
Yüklə 233 Kb.
|
| milliondan ziyod turi mavjud.
0 ‘simliklami changlanishida, umg‘ va mevalarini tarqatishda ham hayvonlaming ishtiroki bor. Ayrim yirtqich qushlar esa zararkunandalami (kemimvchilami) qirib, o‘simliklar hosildorligini oshiradi yoki ba’zi hasharotlar o‘simliklami zarakunanda hasharotlardan va kasalliklardan saqlaydi. Masalan, bitta boyqush bir yilda 1000 ta sichqonni yo‘q qilib, 0,5 t donni saqlab qolsa, chumolilar o ‘rmonlami kasalliklardan saqlaydi. Shuni aytish kerakki, 0 ‘zbekiston hududida hayvonot olami qanchalik muhofaza qilinmasin va ulaming ko‘payishiga sharoit yaratib berilgan bo‘lmasin, goho ulami pinhoniy ov qiluvchi shaxslar uchrab turadi. 0 ‘lka hududidan turon yo‘lbarsi, shuningdek, qizil bo‘ri butunlay yo‘qolib ketgan bo‘lib, qoplon, Old Osiyo qoploni, yo‘l-yo‘l sirtlon, tuvaloq kabi jonzotlaming yo‘qolib ketish xavfi bor. Ma’lumotlarga qaraganda, 0 ‘zbekiston hududida Mirzacho‘l, Qarshi cho‘li, Surxon - Sherobod choii, Farg‘ona vodiysining markaziy qismlari o‘zlashtirilgan. Bu esa sahro-choi muhitida yashaydigan bir qator jonivorlaming, jumladan, jayron, go‘zal tuvaloq kabi noyob zotlaming kamayib ketishiga sabab boimoqda. Bir qator go‘zal jonivorlar, jumladan tog‘ qo‘yi, eron vidrasi, 0 ‘rta Osiyo kapcha iloni kabilar johil ovchilar tomonidan butunlay kamaytirib yuborildi. Hayvonlaming noyob va yo‘qolib borayotgan turlarini muhofaza qilishda ulaming yashash sharoitini yaxshilash va ko‘payishi uchun qulay imkoniyotlar yaratib berish kerak. Buning uchun birinchidan, yo‘qolib ketayotgan va noyob hayvon turlarini qatiy nazorat ostiga olib, ov qilishga mutlaqo yo‘l qo‘ymaslik va ikkinchidan, o‘sha hayvonlar yashaydigan hududlami tabiiy holicha saqlab, qo‘riqxonalarga, buyurtmaxonalarga aylantirish zarur. Yüklə 233 Kb. Dostları ilə paylaş:
|