22
BP Azərbaycanda Davamlı inkişaf haqqında hesabat 2015
Təhlükəsizlik və böhran hallarının
idarə edilməsi
Biznesimiz üçün potensial təhlükələri
əvvəlcədən görməyə çalışmaq, baş verə biləcək
böhran və ya hadisəyə hazır olmaq üçün
müvafiq proseslərimiz var.
Şirkət olaraq bizim kollektiv məsuliyyətimiz
zəmanət və aydın təhlükəsizlik strukturunu
təmin etmək, fərqli biznes mühitlərində
təhlükəsizlik baxımından narahatlıq doğuran
məsələləri idarə etmək, BP-nin əməliyyatçısı
olduğu obyektləri mühafizə etməkdir.
Azərbaycanda BP-nin işlədiyi həm qurudakı,
həm də dənizdəki ərazilərinin xarici perimetr
boyunca mühafizəsini dövlət təhlükəsizlik
orqanları həyata keçirir.
2015-ci ildə təhlükəsizlik sahəsində
tərəfdaşlarımızla əməliyyatlarımızın və
obyektlərimizin təhlükəsizliyinə və bütövlüyünə
təminatın mühüm tərkib hissəsi olan
əməkdaşlığı davam etdirdik. Əməliyyatlarımızın
mühafizəsində dövlət tərəfdaşımız olan Neft və
Qaz Boru Kəmərlərinin Təhlükəsizliyi İdarəsi
(NQBKTİ) ilə İxrac Boru Kəmərləri üzrə
Təhlükəsizlik Komissiyasının İllik Forumunu
təşkil edərək tədbirə ev sahibliyi etdik. Forumda
nazirliklərinin nümayəndələri və ixrac boru
kəmərlərinin keçdiyi rayonların icra orqanlarının
məsul şəxsləri iştirak etdilər. Məqsəd
obyektlərin mühafizəsi ilə bağlı təhlükəsizlik və
əməyin təhlükəsizliyi, ictimaiyyətlə əlaqələrə
dair cari məsələləri, eləcə də Şahdəniz 2
layihəsinin genişləndirmə işlərinin təhlükəsizlik
aspektlərini müzakirə etmək, təhlükəsizlik və
icmalar üzrə maraqlı tərəflər arasında ən yaxşı
təcrübələri bölüşmək idi.
BP NQBKTİ-yə ikinci xüsusi mobil post-patrul
nəqliyyat vasitəsi olan “KAMAZ” maşını almağa
dəstək göstərdi. Bu maşın çətin hava şərtləri və
yol olmayan ərazilər üçün yenidən dizayn
olunaraq təkmilləşdirilib. Ümumilikdə, 2015-ci
ildə bu maşın boru kəmərləri boyunca müxtəlif
məntəqələrdə 37 gün ərzində 888 iş saatı
həcmində xidmət göstərdi.
Böhranların idarə edilməsi və fövqəladə
hallarda cavab tədbirləri
Böhran hallarının və davamlılığın idarə
olunmasını planlamamız əməkdaşlarımızın
təhlükəsizliyini təmin etmək, fövqəladə hallara
qarşı təsirli tədbirlər görmək və
əməliyyatlarımızda potensial ciddi fasilələrin
qarşısını almaqda kömək edir. BP Azərbaycan,
Gürcüstan və Türkiyə boyunca hər il böhran
halları və davamlılıq üzrə potensial riskləri
müəyyənləşdirir, öz komandalarımızın cavab
tədbirlərinə hazırlığını yoxlamaq üçün
müntəzəm təlim məşqləri keçirir. 2015-ci ildə
obyektlərimizin hər hansı hadisəyə qarşı cavab
tədbiri görməyə hazırlığını yoxlamaq üçün
400-dən artıq təlim və məşq keçirdik.
2015-ci ildə Dənizdə Neft Dağılmalarına qarşı
Fövqəladə Fəaliyyət Planımızı Ekologiya və Təbii
Sərvətlər Nazirliyi ilə razılaşdırdıq.
Azərbaycanda BP-nin neft dağılmalarına qarşı
hazırlıq və cavab tədbiri görmək potensialını
genişləndirmək üçün 18 aylıq proqramını başa
çatdırdıq. Bu proqramın bir hissəsi olaraq
Azərbaycanın hər yerində tədbir görmək üçün
yanğın əleyhinə bonlar, dispersant çiləmə
sistemləri, müvəqqəti suüstü neft tutumu,
qayıqlar və təmizləmə aparatları və sığınacaqlar,
eləcə də yük maşınları və avadanlığın təhlükəsiz
şəkildə, sürətlə daşınmasına yardım edən tırtıllı
avtomobillər kimi əlavə avadanlıq təchizatını
artırmaq məqsədilə əhəmiyyətli miqdarda yeni
avadanlıq aldıq. Qiymətləndirməmizə görə,
aldığımız avadanlıq dənizdə və quruda neftin
mexaniki yığılması və saxlanılması üçün hazırda
istifadədə olan ən effektli avadanlıqdır.
Bu proqramın başa çatdırılması “BP Azərbaycan”
şirkətinin BP qrupunun neft dağılmalarına qarşı
yenilənmiş hazırlıq və cavab tədbirləri
prosedurlarına uyğunlaşmasını təmin edir. Bu
prosedurlar BP biznesindən neft dağılması ilə
bağlı ən pis ssenari üzrə cavab tədbiri görə
bilmək üçün müvafiq potensiala malik olmağı
tələb edir.
Hökumətlə iş
2015-ci il ərzində Fövqəladə Hallar Nazirliyi ilə
əməkdaşlığımızı daha da gücləndirdik. Nazirliyin
nümayəndələri BP-nin həm göyərtədə, həm də
sahədə neft dağılması təlimində, BP
nümayəndələri isə nazirliyin təşkil etdiyi
irimiqyaslı fövqəladə hallara cavab tədbiri üzrə
təlim məşqində iştirak etdilər. Bundan əlavə, BP
Fövqəladə Hallar Nazirliyinin yaranmasının
10-illik yubileyini qeyd etmək üçün nazirlik
tərəfindən təşkil olunan neft dağılmalarına qarşı
hazırlıq və cavab tədbirləri mövzusunda
konfransda iştirak etdi.
Bir qrup işçi gəminin göyərtəsində fövqəladə
hallara qarşı cavab tədbirləri təlimi keçir.
24
BP Azərbaycanda Davamlı inkişaf haqqında hesabat 2015
Bu il BP-nin Azərbaycandakı əməliyyatlarının İSO 14001
sertifikatı almasının 15-illik yubileyi ilə əlamətdar oldu.
Müntəzəm keçirilən nəzarət auditləri Mərkəzi Azəri
platformasını, Qərb İxrac Boru Kəmərini, Şelf Layihə
Tikinti sahəsindəki Mərkəzi Tullantı Toplama Sahəsini və
Sərəncə Təhlükəli Tullantıların İstismar Obyektini (TTİO)
əhatə etdi. Sertifikatı yeniləmək üçün Şahdəniz və
Dərinsulu Günəşli platfromalarını, Qabaqcıl Mayelər
Obyektini, Səngəçal Mərkəzi Tullantı Toplama Sahəsini,
DənizsuyuTəmizləmə Zavodu və həmçinin BP-nin
yarımdalma qazma qurğularından istifadəni əhatə edən
üçillik audit nəticəsində oktyabr ayında əməliyyatlarımız
üçün İSO 14001 sertifikatını yenidən aldıq.
Atmosferə emissiyalar
İstixana qazı (İXQ) emissiyalarımız daxili yanma
mühərrikləri, yanacağın isitmə qurğularında
yandırılması və çıxarıla bilməyən qazın məşəldə
yandırılması nəticəsində əmələ gəlir.
Biz emissiyalarımızı enerjidən səmərəli istifadə
etməklə, qazın məşəldə yandırılmasını azaltmaqla
və yeni layihələr tərtib etməklə idarə edirik.
2015-ci ildə havaya təxminən 3,4 milyon ton İXQ
buraxmışıq ki, bu da 2014-cü ildəki göstərici ilə
müqayisədə 16,4% azdır. Azalmanın başlıca səbəbi
Çıraq-1 və Qərbi Çıraq platformalarında qazın
məşəldə yandırılmasının azaldılması oldu. İXQ-nin
yaranmasında ən çox Mərkəzi Azəri platformasının
(22%), Səngəçal terminalının AÇG hissəsinin (21%)
və Dərinsulu Günəşli platformasının (19%) payı var.
2015-ci ildə obyektlərimizdə qazın məşəldə
yandırılmasında əsaslı azalmaya nail olduq. Bu azalmaya
(2014-cü ildəki 413 min tondan 2015-ci ildə 203,65 min
tona) başlıca səbəb Qərbi Çıraq platformasının istismara
verilməsinin tamamlanması oldu.
NOx və SOx emissiyalarımızın da ildən-ilə müvafiq
olaraq 1,9% və 3,1% azaldığını müşahidə etdik.
Neft dağılmaları
Neft dağılmaları baş verəcəyi təqdirdə ona nəzarət
etmə, lokallaşdırma və təmizləmə yollarını davamlı
olaraq inkişaf etdiririk. Əsas prioritetimizin neft
dağılmalarının qarşısını almaq olmasına baxmayaraq
onlar hələ də baş verir. Biz neft dağılmalarına qarşı
cavab tədbirlərimizi inkişaf etdirmək üçün addımlar
atırıq. Bura texnologiyadan istifadə etməklə
simulyasiya təlimləri keçirərək cavab vermə
bacarığımızı yaxşılaşdırmaq və neft dağılmalarına qarşı
cavab tədbirləri planlarımızın yenilənməsi daxildir.
2015-ci ildə neft dağılması hallarının daha da
azaldığının şahidi olduq. İki hadisəmiz oldu, hər ikisi
Mərkəzi Azəri platformasında – bir halda platforma
göyərtisinə 250 litr neft və su dağıldı ki, bunun yalnız
10 litri açıq ətraf mühitə çatdı; ikinci halda 795 litr neft
əsaslı qazma məhlulu dənizə buraxıldı.
Ətraf mühit üzrə göstəricilər
BP fəaliyyət göstərdiyi yerlərdə ətraf mühitə təsir göstərməmək,
təsirləri minimuma endirmək və azaltmaq istiqamətində işləyir.
Enerji istehlakı
2013
2014
2015
Yanacaq qazı (min ton)
800,4
949,7
957
Dizel yanacağı (min ton)
65,8
83,0
83,3
Elektrik enerjisinin idxalı (meqavat saat)
8 074
6 821
10 167
Əmələ gəlmiş tullantılar (ton)
2013
2014
2015
Təhlükəli tullantılar (çirkab suları istisna olmaqla)
94 958
314 462
81 314
Təhlükəsiz tullantılar
15 216
13 535
18 650
100
200
300
400
500
600
Səngəçal terminalı (ŞD)
Səngəçal terminalı (AÇG)
Çıraq
Dərinsulu Günəşli
Şərqi Azəri
Qərbi Azəri
Mərkəzi Azəri
Qərbi Çıraq
Total
62,2
108,5
150,7
120,8
75,2
59,7
12,6
2011
589,7
37,6
85,7
98,2
75,1
112,6
54,3
11,2
2012
475,9
10,5
21,1
34,8
5,1
135,6
41,5
6,6
14,8
42,9
53,1
28,0
3,1
2013
256,4
65,1
61,2
106,2
113,0
29,5
12,4
18,2
17,4
2014
413,1
2015
203,7
7,7
7,8
36,6
Hər obyekt üzrə ümumi qazın məşəldə yandırılması
(min ton)
Həcmləri yuxarıdakılara nisbətən az olduğundan bu
platformaların məşəldə yandırılma göstəriciləri cədvələ daxil
edilməyib: “İstiqlal” qazma qurğusunda 2012-ci il üzrə 1100 ton,
“Heydər Əliyev” qazma qurğusunda 2013-cü il üzrə 1200 ton.
Şahdəniz platformasında məşəldə yandırılma olmayıb.
Xalis İXQ emissiyaları
m liyyatlar üzr xalis istixana qazları (İXQ) emissiyaları
(min ton)
m liyyatlar üzr normalaşdırılmış İXQ emissiyaları
(h r min barel neft ekvivalentin düş n ton)
200
400
600
800
2010
2011
2012
2013
670,9
705,9
699,4
623,3
2014
770,8
13,9
16,9
16,8
13,06
13,92
2015
677,9
12,5
Ümumi qeyri-istixana qazı emissiyaları
(ton)
2010
2012
2011
2013
Kükürd oksidləri (SOx)
Azot oksidləri (NOx)
122
2014
155
114
114
112
8 908
11 179
2015
150
10 966
8 544
8 649
8 887
Qazın məşəldə yandırılmasının
azaldılması üzrə mükəmməllik
mükafatı
BP Azərbaycan və SOCAR 2015-ci ildə
AÇG qazının məşəldə yandırılmasının
azaldılması layihəsinə görə Qazın Məşəldə
Yandırılmasının Azaldılması üzrə Qlobal
Tərəfdaşlığın mükəmməllik mükafatına
layiq görüldü. 2015-ci ildə BP Azərbaycan ilə
SOCAR-ın əməkdaşlığı məşəldə yandırılan
qazın 4%-dən 2%-ə enməsi ilə nəticələndi.
Bu azalmaya səbəb olan fəaliyyətlərə enerji
ehtiyatlarından daha səmərəli istifadə və
istehlakçıların enerjidən istifadə imkanının
yaxşılaşdırılması daxildir.