Bp azərbaycanda Davamlı inkişaf haqqında hesabat

13

BP-nin Azərbaycanda fəaliyyəti

30 düym, üçüncü t r f idxal nefti

Üçüncü t r f

ŞD M rh l 2

Ş f q-Asiman

4 düym, mono-etilen

qlikol

ŞD M rh l 1

S ng çal

terminalı

12 düym,

kondensat

26 düym, qaz

30 düym, AÇG-d n g l n neft

Hasil edilmiş lay suyu

boru k m ri

28 düym,

AÇG-d n g l n qaz

30 düym, AÇG-d n

24 düym, Çıraqdan

g l n neft

g l n neft

Çıraq

neft layih si

ARDNŞ-nin m liyyatçısı

olduğu Şimal ixrac

boru k m ri

8 düym, üçüncü t r f

kondensat ixracatı

Q rb ixrac boru k m ri

Bakı-Tbilisi-Ceyhan boru k m ri (BTC)

Quruda

D nizd

16 düym, üçüncü t r f ixrac nefti

Az rbaycana

ged n aşağı

t zyiqli qaz

Az rbaycana ged n

yüks k t zyiqli

ŞD qazı

Az rbaycana ged n

Az ri-Çıraq-D rinsulu

Gün şli (AÇG) qazı

C nubi Qafqaz

boru k m ri (CQBK)

Cari

Perspektiv

Səngəçal terminalı

Səngəçal terminalı dənizdən gələn nefti və 

qazı ixracdan əvvəl texnoloji emaldan keçirən 

bir mərkəzdir. Terminal Xəzər hövzəsində 

BP tərəfindən işlədilən bütün mövcud dəniz 

yataqlarından hasil edilən məhsulu texnoloji 

emal etmək üçün nəzərdə tutulmuşdur və 

genişləndirilmək imkanı var. Terminala neft və 

qazı texnoloji emal edən qurğular, Bakı-Tbilisi-

Ceyhan (BTC) boru kəmərinin birinci nasos 

stansiyası, Cənubi Qafqaz boru kəmərinin 

(CQBK) kompressor stansiyası və digər 

qurğular daxildir. 

2011-ci ildə terminal 291,5 milyon barel 

neft ixrac etdi. Bunun 257,3 milyon bareli BTC 

ilə, 28,3 milyon bareli Qərb ixrac boru kəməri 

marşrutu ilə, 5,9 milyon bareli isə dəmir yolu 

ilə ixrac edildi. 

2011-ci ildə terminaldan hər gün orta 

hesabla təxminən 18,2 milyon standart 

kubmetr (təxminən 644 milyon standart 

kubfut) ŞD qazı ixrac olundu. Qaz CQBK və 

terminalın qaz emalı qurğularını “Azəriqaz”ın 

yerli şəbəkə sisteminə birləşdirən Azərbaycan 

Respublikası Dövlət Neft Şirkətinin qaz boru 

kəməri vasitəsilə ixrac edildi.

Səngəçal terminalı: BP-nin Xəzərdə əməliyyatçısı olduğu bütün obyektlər üçün strateji mərkəz

• Sahəsi: 542 hektar

• Yerləşdiyi ərazi: Bakıdan 55km 

cənubda, Qaradağ rayonu

• Emal gücü: gündə 1,1 milyon 

bareldən çox neft və 36,8 

milyon kubmetr qaz (Şahdəniz 

daxil olmaqla)

• Maksimal tutumu: təxminən 

4 milyon barel

• İşlək tutumu: təxminən 3,2 

milyon barel 

2012-ci il üçün perspektivlər

Planlaşdırılmış işlərə ŞD üzrə istifadə edilmiş 

is tiliyi utilizasiya edən qurğunu istismara 

vermək, ŞD üzrə məşəl qazı layihəsinin ikinci 

mər hələsinə başlamaq və yeni bir laboratoriya 

in şa etmək, avqust ayında ŞD üzrə planlaşdı-

rılmış əsaslı dövri təmir işlərini təhlükəsiz ba şa 

çatdırmaq və boru kəmərində parafinin tə miz-

lən mə si proqramını həyata keçirmək daxildir.

Hasilat üzrə texnik Səngəçal terminalında

---

14

BP Azərbaycanda Davamlı inkişaf haqqında hesabat 2011

Bakı-Tbilisi-Ceyhan boru kəməri

Uzunluğu 1 768km olan Bakı-Tbilisi-Ceyhan 

boru kəməri (BTC) Azəri-Çıraq-Dərinsulu 

Günəşlidən hasil edilən nefti və Şahdənizdən 

hasil edilən kondensatı Azərbaycan, Gürcüstan 

2011-ci ilin sonunda BTC 

• Ötürmə qabiliyyəti: gündə 1,2 

milyon barel

• Orta məhsuldarlığı: gündə 

təxminən 705 min barel

2011-ci ilin sonunda CQBK

• Ötürmə gücü: gündə 22 milyon 

kubmetr

• Orta məhsuldarlığı: gündə 12,5 

milyon kubmetr

Qara d niz

Rusiya

Gürcüstan

X z r d nizi

Az rbaycan

Türkiy

Suriya

Aralıq 

d nizi

İraq

İran

Q rb ixrac boru

k m ri

C nubi Qafqaz boru

k m ri

S ng çal

terminalı

Bakı

Az ri-Çıraq-D rinsulu Gün şli

neft hasilatı v işl nm si

Şahd niz qaz

hasilatı v işl nm si

Ş f q-Asiman

geoloji-k şfiyyat

Bakı-Tbilisi-Ceyhan

boru k m ri

Neft k m rl ri

Qaz k m rl ri

m liyyatçısı “BOTAŞ”

olan boru k m ri

Türkm nistan

Tbilisi

Supsa

rzurum

Ceyhan

BP-nin Azərbaycan-Gürcüstan-Türkiyə regionunda maraqları

a

a 

Azərbaycanda BTC/CQBK boru kəmərləri 13 rayonun ərazisindən keçir: Qaradağ, Abşeron, Hacıqabul, Ağsu, Kürdəmir, Ucar, Ağdaş, Yevlax, Goranboy, Samux, Şəmkir, Tovuz, Ağstafa.

və Türkiyə ərazisindən nəql edir. Bundan 

əlavə, Türkmənistandan gələn xam neft də 

bu xətlə nəql edilir. Boru kəməri Xəzər dənizi 

sahilindəki Səngəçal terminalını Türkiyənin 

Aralıq dənizi sahilindəki Ceyhan dəniz terminalı 

ilə birləşdirir.

BTC xəttinin 2006-cı ilin iyununda 

açılışından 2011-ci ilin sonuna qədər olan vaxt 

ərzində Ceyhanda 1 742 tanker yüklənmiş, 

1 342 milyon barelə yaxın (180 milyon ton) 

xam neft dünya bazarlarına yola salınmışdır.

BTC xəttinə il ərzində xərclənmiş əsaslı 

məsrəflər 40,5 milyon dollar oldu.

Cənubi Qafqaz qaz boru kəməri 

Uzunluğu 691km olan bu boru kəməri 

2006-cı ilin sonlarından istismar olunur və 

qazı Səngəçal terminalından Gürcüstan-

Türkiyə sərhədinə çatdırır. Cənubi Qafqaz 

qaz boru kəmərinin (CQBK) texniki operatoru 

kimi BP qurğuların tikintisinə və istismarına 

cavabdehdir. CQBK-nin inzibati idarəetmə 

və biznesin inkişafı üzrə məsul operatoru isə 

“Statoil” şirkətidir. 

2011-ci ildə CQBK-nin orta ötürmə 

gücü gündə təxminən 12,5 milyon kubmetr 

(təxminən 440 milyon kubfut) qaz və ya gündə 

təxminən 76 000 barel neft ekvivalenti olub. 

İl ərzində əsaslı xərclərin ümumi məbləği 8,8 

milyon dollardır.

Mərkəzi Azəri platformasında vertolyotun enməsi

---