Mətinin gözlərinə sürtdü. Oğlan yuxuda elə qışqırdı ki, özü öz səsinə ayıldı.
Əllərini gözlərinə sürtdü, gözləri hələ də yaş idi. Mətin yuxuda gördüklərinə
məəttəl qalmışdı. Oyandığını hiss edirdi, amma hər yanı qaranlıq
gördüyünd
ən elə bilirdi ki, hələ də yatıb. Gözlərini bərkdən açdı. Hər tərəf qap
-
qaranlıq idi. Əllərini otlara sürtdü. Birdən başa düşdü ki, gözləri tutulub. Diz
çöküb əllərini göylərə tutdu və hönkür
-
hönkür ağlayaraq Allaha yalvarmağa
başladı. Axşama qədər ağlayıb
-
sızladı, sonra da yorulub oturdu.
Mətin halsız
-
halsız yaşıllıqda üzüqoylu uzanıb qalmışdı. Bir də eşitdi ki,
qoyunların mələşmə səsi gəlir.
Çoban uzaqdan yerə uzanmış cavanı görüb yaxın gəldi və onun yanındakı
şəklə doyunca tamaşa edəndən sonra Mətinə «afərin» dedi.
Mətin isə cavab vermək əvəzinə ondan soruşdu:
-
Çoban qardaş, bilmirsən indi axşamdır, yoxsa səhər?
Çoban başa düşdü ki, cavan oğlan kordur:
-
İndi yavaş
-
yavaş axşam düşür. Bəs sən burada neyləyirsən? Yanındakı bu
gözəl şəkil nədir?
Bədbəxt rəssam başına gələnləri çobana danışdı. Çoban cavanın halına
acıdı.
Mətin çobandan xahiş elədi ki, onun çəkdiyi şəkli dəyirmanın yanında yaşayan
kor qıza,
-
Pəriyə çatdırsın. Çobana and verdi ki, onun gözlərinin tutulması
haqqında heç kəsə bir söz deməsin.
Çoban şəkli götürüb Mətinin dediyi evə gəldi. Darvazanı döydü. Bacısı Fərəh
evdə olmadığından darvazaya Pəri özü gəldi:
-
Kimsən?
-
soruşdu.
-
Mənəm, çobanam, rəssam Mətin sənə şəkil göndərib, onu gətirmişəm,
-
deyə
çoban dilləndi.
Rəssam adı eşidən kimi balaca, kor qız sevincək qapını açdı. Əllərini qabağa
uzatdı. Çoban başa düşdü ki, qız əli ilə şəkli axtarır. Şəkli qıza uzatdı.
Pərinin kor gözləri şəklə sataşdı. O şəkli olduğu kimi gördü. Pəri həmişə
bacısına yalvarırdı ki, ona dünyanın gözəlliyindən danışsın. Bacısı da ona hər
şeyin rəngini öyrədər, gözəlliyini təsvir edərdi. Amma Fərəh dünyanı, onun
təbiətini çox da tərifləmirdi, elə başa düşürdü ki, əgər dünyanın gözəlliyini
bacısına olduğu kimi təsvir etsə , kiçik bacısı kor oldğuna görə daha da dərd
ç
əkər.
Ona görə də indi Pəri Mətinin çəkdiyi sehrli şəkildə təbiəti belə gözəl görəndə
özünü itirdi. Şəkildəki Günəşin şüaları qızın gözlərini qamaşdırdı, balaca
qızcığazın gözlərinə nur verdi. Pərinin gözləri açıldı və o şəkildən başqa da
hər şeyi gördü. Qız sevindiyindən səsi gəldikcə «mən görürəm» deyə
qışqıraraq, huşunu itirdi.
Səsə qonşular yığıldılar. Bu vaxt Fərəh də gəlib çıxdı. Bir təhər qızı ayıltdılar.
Fərəh bacısının gözlərinin açılmasına az qalırdı sevindiyindən uçsun. Onlar
qucaqlaşıb həyəcandan hönkür çəkib ağladılar.
Çoban isə hay
-
küyü görüb sakitcə gözdən itdi ki, ondan heç kəs, heç nə
soruşmasın. Amma onu da başa düşdü ki, rəssam sehrli şəkil çəkib qızın
gözlərini açıb, amma bundan sonra özü kor olub.
Bir neçə gün qonum
-
qonşu gəlib yetim qızlara gözaydınlığı verdilər. Ara
sakitləşən kimi Pəri bacısına dedi:
-
Bacı, bəs rəssam oğlan niyə görünmür, bəlkə naxoşlayıb eləyib?
-
Düz deyirsən Pəri, elə mən də bu neçə gündə onu fikirləşirdim. Evlərini
tanısaydım, gedib baş çəkərdim,
-
deyə Fərəh də öz nigarançılığını bildirdi.
Səhər bazar günüdür, yəqin ki, bazarda olar, gedib baxaram.
Səhərisi günü Fərəh bazara yollandı. Axşama qədər Mətini bazarda gözlədi,
oğlan gəlib çıxmadı ki, çıxmadı. Soraqlaşa
-
soraqlaşa onun evini axtarıb tapdı.
Evdə heç kəs yox idi. Qonşularından soruşdu. Qonşular da heç nə deyə
bilmədilər. Fərəh yollandı şəkli gətirən çobanı axtarmağa. Çobanı dağdaca
tapıb, Mətinin yerini ondan soruşdu:
-
Çoban, şəkli bizə göndərən oğlanı soraqlayırıq, bəlkə haraya getdiyindən
xəbərin ola?
Çoban
yalan danışa bilmirdi deyə, əvvəlcə özünü itirdi, sonra isə birtəhər
cavab verdi:
-
Oğlan məndən xahiş elədi ki, şəkli sizə çatdırım, mən də çatdırdım.
-
Bəs sən ona demədin ki, niyə özün aparmırsan?
-
O dedi, mən də elədim, indi məndən nə istəyirsiniz? –
dey
ə çoban hirslənib
özündən çıxdı. Çoban yalan danışdığına görə özünü itirmişdi.
Fərəh çobanın nahaq yerə hirslənməyindən bir az şübhələndi. Amma daha
ona bir söz deməyib, evlərinə gəldi. Olanları bacısına danışdı. Pəri çox
həssas idi, bildi ki, Mətinin başına nə gəlibsə, onun şəklinin ucundan gəlib.
Fərəh bacısının fikrə daldığını görüb dedi:
-
Bacı, mən bilirəm ki, çoban bizdən nə isə gizlədir. Mən bir ot tanıyıram, adına
«yaddaş otu» deyirlər. Onu dəmləyib yaddaşı pozulmuş adama verirlər ki,
hafizəsi təzələnsin və sağalsın. Həmin otun dəmlənmişin içən kimi həmin
adamdan nə soruşursansa adama düzünü cavab verir. Gəlsənə çobana
həmin dəmdən içirdib, həqiqəti öyrənək.
Bacılar razılaşdılar. «Yaddaş otunu» dəmlədilər. İçinə bir az da şəkər qatdılar.
Bir sərnicə töküb apardılar çobana. Çobanı yamacda tapdılar. Pəri çobana
yaxınlaşıb dedi:
-
Çoban qardaş, gözüm açıldığına görə şərbət paylayıram. Al, sən də iç!
Qızların əməlindən xəbəri olmayan çoban, şərbətdən düz üç stəkan içdi. Elə o
an da rəngi oldu sap
-
sarı. Qızlar heç bir şey soruşmamış özü başladı ağlaya
-
ağlaya danışmağa:
-
Siz burda şərbət paylayırsınız, amma sizin ucbatınızdan kor olmuş Mətin
evindən
-
eşiyindən didərgin düşüb, gedib qərib diyarlara. Ölüb, ya sağdır, heç
kəsin bundan xəbəri yoxdur.
Bunları deyəndən sonra çoban əvvəldən axıracan Mətinin ona danışdıqlarını
qızlara danışdı. Çobanın dediklərini eşidəndən sonra qızların gözündən yaş
leysan kimi tökdü. Fərəh bir də baxdı ki, çobanın rəngi özünə gəlib. Başa
düşdü ki, yaddaş otu artıq təsirini itirib. Çobanı yoxlamaq üçün ondan
soruşdu:
-
Mətin görəsən niyə yoxa çıxıb, çoban, bilmirsən?
Çoban əvvəlki kimi yenə səsini qaldırdı: