Onlar meşə yolu ilə az getdilər, çox getdilər, gəlib küpəgirən
qarının
komasının yaxınlığına çatdılar. Baxdılar ki, Süsən komanın həyətində ağlaya
-
ağlaya odun yarır. Qız o qədər odun doğramışdı ki, yorğunluqdan baltanı
güclə qaldırırdı.
Nənə onu görən kimi istədi «Süsən», deyə qışqırsın. Əhməd qoymadı, əli
ilə nənənin ağzını tutdu:
-
Nə edirsən? Küpəgirən qarı eşitsə səsini, başımıza oyun gətirər, bilsə ki,
qızları aparmağa gəlmisən, onları da məhv edər, bizi də.
Səltənət nənə gördü ki, Əhməd düz deyir. Bir tərfdə kirimişcə dayandı.
Ağacın dalında gizləndilər. Əhməd yavaşdan Süsəni çağırdı. Qız səs eşidib
onlara tərəf gəldi. Nənəsini görüb sevindi, qucaqlayıb öpdü. Nigaran nənəsinə
Sünbülün sağ
-
salamat olmasını çatdırdı. Nənə bir az sakitləşdi. Süsən də
nənəsinə
Əhməd deyəni dedi:
-
Sizi küpəgirən görsə, hamımız məhv olarıq. Onu ancaq çiməndə
öldürmək olar. Çünki soyunanda üstündə
sehrli nəyi varsa, çıxarıb yerə
qoyur. Sehrli çubuğu və sehrli darağı qarıda olsa, ona heç kəsin gücü çatmaz.
Bunu deyəndən sonra qız qaçıb komaya girdi. Sünbül yemək bişirirdi.
Küpəgirən qarı isə qara pişiyin bitlərini təmizləyirdi. Süsən birtəhər Sünbülü
başa saldı ki, nənəsi Əhmədlə onları xilas eləməyə gəliblər. Sünbül də
sevindi. Küpəgirən qarı onların pıçıldaşmağından şübhələndi:
-
Məndən nə danışırsız, balaca küçüklər? Deməsəz, fal açaram,
fikrinizdəkini özüm oxuyaram!
Qızlar qorxdular. Sünbül tez dedi:
-
Qarı nənə, sən bizim nənəmizsən, səndən bizim gizli nə söhbətimiz olar
ki? Süsən deyir ki, istəyirəm koma fırlansın, biz də komanın
içərisində
fırlanaq.
-
Hə, dayanın, bu saat sizi fırladaram,
-
qarı dedi və əlindəki sehrli çubuğu
üç dəfə yerə vurub əmr etdi,
- sehrli çubuq, sehrli
çubuq, fırlat komanı, mən
bəsdir, deyənə qədər!
Koma bərkdən silkələndi. Əvvəlcə yavaş
-
yavaş, get
-
gedə isə bərkdən
fırlanmağa başladı. O qədər fırlandı ki, qızların
başları gicəlləndi. Hər ikisi
qışqırdı:
-
Bəsdir, qarı nənə, başımız gicəlləndi!
Qarı isə qəhqəhə çəkib gülməyə başladı və qışqırdı:
-
Bir də məndən gizlin heç nə danışmazsız!
-
Hə qarı nənə, danışmarıq, dayandır komanı,
-
deyib qızlar qarıya söz
verdilər.
Qarı komanı o qədər fırlatdı ki, qızlar bihuş olub yerə yıxıldılar. Qarı
çubuğu yerə vurub dedi:
-
Sehrli çubuqlar, dayandırın komanı!
Koma dayandı. Qara pişik gəlib qızların yanında bərkdən silkələndi.
Onun bitləri qızların üzlərinə tökülən kimi qızlar ayıldılar. Qarı dedi:
-
Əyləndiyiniz bəsdir. İndi gedin, ocaq yandırın, çimim!
Sünbül ocağı yandırmağa, Süsən isə su daşıyıb yekə qazanın içərisini
su ilə doldurmağa başladı. Yüz vedrə su tökəndən sonra qazan doldu. Süsən
qazanın qapağını qoydu ki, su tez qaynasın. Sünbül də ocağın odununu çox
qoydu ki, qazan tez qaynara düş
sün.
Günortaya yaxın qazan pıqqapıqla qaynamağa başladı. Qazanın suyu
qaynayan kimi qarı pişiyini gətirib atdı qaynayan suya. Pişiyin səsi meşəni
götürdü.
-
Hə, indi çimmək olar,
-
qarı dedi və başından dişləri tökülmüş sehrli
darağını çıxartdı. Əlindəki sehrli çubuğu yerə qoydu. Qızlara da tapşırdı ki,
onlardan göz olsunlar. Özü də soyunub qazanda qaynayan suya girdi.
Əhməd elə bunu
gözləyirdi, Səltənət nənəyə dedi:
-
Nənə, mənim əllərim heç nə götürə bilmir. Sən ağacın üstündəki
saqqızlardan götür, sürt qazan qapağının qıraqlarına. Amma elə et ki,
küpəgirən görməsin.
Səltənət nənə
Əhməd deyən kimi elədi. Qazan elə böyük idi ki, küpəgirən
onu görmədi. Süsənlə Sünbül isə tez qazanın qapağını üstünə qoydular.
Sonra da ocağın altına yekə
-
yekə odunlar doldurdular ki, qazan yaxşı
qaynasın.
Küpəgirən qarı qazanın qapağını nə qədər qaldırdı, qapaq açılmadı ki,
açılmadı. Səsi kəsilənə qədər qışqırdı. Sonra da tilsimli pişiyi ilə bərabər
cəhənnəmə vasil oldu.
Tilsim sındı. Koma o qədər fırlandı ki, yer aralandı, girdi yerin altına.
Süsənlə Sünbülün canı ifritədən qurtuldu. Əhmədin qollarına qüvvət
gəldi. O, sevindiyindən Səltənət nənəni
evlərinə qədər qolları üstündə apardı.
Səltənət nənə isə şad olub, şadyanalıq elədi. Təndir qalayıb çörək
bişirdi. Bütün kənd camaatını isti təndir çörəyinə qonaq elədi. Onlar yeyib, içib,
diləklərinə
çatdılar. Biz də yeyək, içək, arzu
-
muradımıza yetişək!
Təbrizlilərlə zülmkar şahın nağılı
(Nağıl)
Biri var idi, biri yox idi, qədim zamanlarda Təbriz məmləkətində Təhmasib adlı
zülmkar bir padşah vardı. Rəiyyətinin güzəranı şahı çox az düşündürərdi. O,
vergi yığılmasına daha çox diqqət yetirər, bir də
kef məclisləri qurmağı
xoşlardı.
Şah özü kimi qəddar birisini –
Allahqulu bəy Ustaclını Təbriz darğası
qoymuşdu. Camaat Allahqulu bəyin zülmündən, haqsızlığından cana
doymuşdu. Allahqulu bəy isə
şahın gözündə işgüzar adam
kimi ucalmaq
üçün sənətkarlıq vergisini, divan vergisini günü gündən artırırdı.
Yoxsulluqdan təngə gəlmiş camaat həm vergini verə bilmir, həm də
səslərini çıxarmağa, etiraz eləməyə qorxurdular.
Allahqulu bəyin Mustafa adlı bir mulazimi, yəni vergi yığanı
var idi.
Mustafa çox pis adamdı. Özü də həm çox danışan, həm də zəhlətökəndi.
Girdiyi həyətdən vergi almamış çıxmazdı. Ev sahibi vergini verə bilməsəydi,