15 may 2017-ci il
4
http://w w w.amu.edu.az
M ü s a h i b ə
Bir il öncə Azərbaycan
Tibb Universitetində ye
ni təyinat baş verdi. Pro
fessor Gəray Gəraybəyli
bü
tün karyerasını həsr
etdiyi doğma uni ver si
tetin rektoru təyin olun
du.
İstənilən sahədə bir il
he-
sabat vermək üçün il-
kin mərhələ sayılır. Bu
müddətdə Azərbaycan Tibb
Universitetində nələr də-
yiş di, yeni rektor hansı sa-
hələrə diqqəti daha da ar-
tırdı?
Hədəflər nə idi və bir ildən
sonra gözləntilərin doğrul-
duğunu demək olarmı?
Bütün bunlar haqqında
ATU-nun rektoru, profes-
sor Gəray Gəraybəyli ilə
müsahibəni təqdim edirik:
- Artıq bu işə başla ma-
ğınızın bir ili tamam ol-
du. Yəqin ki, yeni işə
başlayanda müəyyən dövr
üçün hədəfləriniz olub. İndi
keçən müddətə baxanda, nə
demək olar–qarşıya qoyu-
lan hədəflərə nə dərəcədə
nail olundu?
- Bir il bir tərəfdən qısa,
digər tərəfdən isə kifayət
qədər böyük bir dövrdür.
İndi geriyə baxanda deyə
bilərəm ki, bir il çox tez ke-
çib getdi. Və bu bir ilin hər
gününü çox gözəl xatırla-
yıram. Çünki bu günlər çox
gərgin, hadisələrlə zəngin
günlər oldu.
Əlbəttə ki, əsas hədəf uni-
versitetin gələcək inkişafı
ilə bağlıdır. Bunun üçün ilk
olaraq universitetin bütün
istiqamətlər üzrə fəaliyyətini
monitorinq etmək qərarına
gəldim. Məqsəd də o idi ki,
ən çətin, ən zəif bəndləri
aşkarlayım və imkan daxi-
lin də bu problemlərin həlli
yollarını tapaq. Hesab edi-
rəm ki, bu bir ildə qarşıya
qoyulan hədəflərin böyük
əksəriyyətinə nail olmuşuq.
- Bu bir ildə tədris
prosesində nələr dəyişdi?
Bildiyimiz qədər, dövlət
imtahanlarına kimi bir çox
yeniliklər tətbiq olundu.
Artıq hansısa nəticələrdən
danışmaq olarmı?
-Əsas strateji hədəfimiz
tədrisin keyfiyyətinin yax-
şılaşdırılmasıdır. İstəyirik
ki, ATU-nun məzunları ar-
tıq savadlı, tam yetişmiş
həkim kimi universiteti
bitirsinlər. Bunun üçün də
imtahanlar, tədris prose-
sinin təkmilləşdirilməsi ən
vacib meyarlardan biridir.
Bu məsələ ilə bağlı əsasən
2 istiqamətdə işlər aparı-
lıb. Birincisi-obyektivliyin,
şəffaflığın artırılması, han-
sısa subyektiv faktorların
aradan qaldırılması, ikin-
cisi - tələbələrin praktiki
vərdişlərinin yüksəl dilməsi.
Bizim tələbələrimizin ək-
səriy yəti yüksək nəzəri
biliklər nümayiş etdirirlər.
Lakin praktiki vərdişlər
istədiyimiz səviyyədə de-
yil. Məhz bu istiqamətdə
son bir il ərzində konkret
işlər görülüb. Məsələn, ar-
tıq dövlət imtahanları iki
formada aparılır: həm şi-
fahi nəzəri biliklərin yox-
lanılması üçün test imta-
hanları, həm də bilikləri və
praktiki vərdişləri nümayiş
etdirmək üçün beynəlxalq
OSKİ imtahanları tətbiq
edilir. Bu sistem ötən ilin
yayında universitetimizdə
ilk dəfə tətbiq olundu. Bu
imtahanlarda iştirak edən
tələbələrin həqiqi rəyini
öyrənmək üçün imtahan
aparılan mərkəzlərdə ano-
nim qutular yerləşdirdik.
Nəticədə fərqli məktublar
aldım. Tələbələr yeni sis-
temin tətbiqindən razılıq
edirdilər. Hətta OSKİ im-
tahanlarının digər kurslar-
da, yəni kliniki fənlərdə də
tətbiqini təklif edirdilər. Bu,
çox sevindirici bir haldır.
Gələcəkdə kliniki bazaya
gedən tələbənin öz imtaha-
nını həm vərdiş, həm kliniki
formada verə bilməsi üçün
işləri davam etdiririk.
Digər tərəfdən, bu ildən bi-
rinci kursların kurs imtahan
forması də dəyişdi. Çünki bir
neçə il bundan öncə univer-
sitetin keçmiş rəhbərliyinin
təşəbbüsü ilə ATU-da test
imtahanları tətbiq edildi.
Məqsəd şəffaflığa nail ol-
maq, müəllim-tələ bə mü-
na sibət lərində
xoşagəl-
məz və neqativ halların
qar
şısını almaq idi. Buna
da nail olundu. Təəssüf ki,
artıq bu test imtahanların-
da da problemlər yaşanır.
Məsələn, tələbələr cavabları
öncədən əldə edirdilər. Açıq
deyirəm, bəzən tələbələrə
cavabları satırdılar. Biz də
istədiyimiz obyektivliyi itir-
diyimiz üçün beynəlxalq
təcrübədən istifadə edə-
rək, mütəxəssisləri dəvət
etdik. Bu şəxslər ATU-
nun müəllimləri deyil,
sırf testlə məşğul olan
nümayəndələrdir. Onlar bir
neçə Avropa ölkələrində:
Almaniya, İsveçrə və digər
ölkələrdə təcrübə keçib. Biz
onları dəvət etdik, fikirlərini
öyrəndik.
I kursların qış imtahan
sessiyasında sınaqlar yeni
üsulla aparıldı. Bu yeni-
lik həm imtahan zamanı
tələbəyə verilən vaxtda, həm
də sualların keyfiyyətində
özünü göstərdi. Biz imta-
handan bir ay öncə sual-
ları internetə yerləşdirdik.
Bu, tələbəyə özü-özünü
təkmilləşdirməsinə imkan
verir. Müşahidə etdik ki,
tələbələr hər dəfə suallar-
dan daha çox bal topla-
yır. Demək, tələbə hər dəfə
daha yaxşı hazırlaşır, özünü
təkmilləşdirir.
- Universitetin özəyini
peşəkar kollektiv təşkil
edir. Bəs müəllim heyətinin
ixtisasını artırmaq üçün
hansı addımlar atılır?
-Tamamilə razıyam, pe-
şə kar kollektiv hər bir ali
təhsil ocağının əsasıdır.
Əvvəla, son bir ildə biz
professor-məsləhətçi və-
zi fəsini təsis etdik. Hər
bir kollektivdə olduğu ki-
mi, bizdə də ağsaqqal,
böyük təcrübəyə malik
mütəxəssislərimiz, müəl-
limlərimiz var. Onlar bizim
Qızıl Fondumuzdur, onların
təcrübəsindən daim yarar-
lanmalıyıq. Eyni zamanda,
elm və səhiyyə daim inki-
şaf edir. Biz xaricdə təhsil
alan, orada praktikadan
keçən, müxtəlif dillər bilən
həkim lərimizdən,
gənc
kadr lardan da müəllim kimi
istifadə etməliyik. Ona görə
də
professor-məs ləhətçi
vəzifəsini təsis etməklə həm
yaşlı kadr ların sosial statu-
sunu, kafedradakı yerlərini
qoruya bildik, həm də gənc
kadrlara yol açmış olduq.
Digər tərəfdən, müəllim
də daim öz üzərində
işləməlidir.
Müəllim nə vaxtsa aldığı
biliyi hər il eynilə tələbəyə
ötürə bilməz. Bəzən elə
olur ki, müəllimlər elə 30
il bundan əvvəl oxuduğu
mühazirəni yenə auditori-
ya qarşısında oxuyur. Artıq
hər kəsin internetə çıxışı
var, tələbələr hər şeydən
məlumatlıdırlar. Buna görə
də biz bu il müəllimlərin
biliklərini yoxlamaq üçün
reytinq bal şkalası üzrə
xüsusi komissiya yarat-
dıq. Bu bal reytinq şka-
lasında müəyyən bəndlər
tələbənin müəllim haqqın-
da fikrini ifadə edir. Ola
bilər ki, müəllim güclü bir
mütəxəssisdir, amma pe-
daqoq kimi zəifdir.
Bir neçə ay bundan öncə ilk
olaraq innovasiya şöbəsinin
nəzdində yeni “Təhsilin
keyfiyyətinin təminatı və
innovasiya” şöbəsi yaradıl-
dı. Məhz bu şöbə tələbələri
deyil, müəllimlərin necə
dərs apardıqlarını yoxla-
yacaq. Bizim universitetdə
xaricdə oxumuş, Avropa-
nın tədris sistemini bilən
mütəxəssislərimiz də var.
Mən onlarla görüşmüşəm,
onların tədris prosesinə qa-
tılmasının tərəfdarı olduğu-
mu bildirmişəm. Biz artıq
beynəlxalq əlaqələ rimizdən
də istifadə etmə yə başla-
mışıq. İnanıram ki, bunla-
rın hər biri bu işə müsbət
təsirini biruzə verəcək.
-Tələbə olmasa universitet
də olmaz. Bildiyimiz qədər,
tələbələrin rəyi sizin üçün
önəmlidir. Hətta onları daha
yaxşı eşitmək, istəklərini
öyrənmək üçün xüsusi
görüşlər də keçirirsiniz.
Tələbələr nə istəyirlər?
-Tələbələrin istəklərinin
böyük əksəriyyəti keyfiy-
yətli tədrislə bağlıdır. Bəzən
onlar müəyyən müəl lim-
lərdən, dərs liklər və infor-
masiya mənbələrinin qıt-
lığından da gileylənirlər.
Bizim tədris proqramımızın
digər xarici ölkələrin proq-
ramlarından fərqli olduğu-
nu da deyirlər. Çünki son-
radan bu, təhsilini xaricdə
davam etdirmək istəyən
tələbələrə çətinlik yara-
dır. Bəzi tələbələr praktiki
məşğələlərin az olmasından
şikayət edirlər. Müəyyən
patologiyalar üzrə xəstələr
klinikalara daxil olmadığın-
dan, həmin xəstəliyin ge-
dişini əyani müşahidə edə
bilmirlər. Azsaylı sosial xa-
rakterli şikayətlər də olur.
-Tibb elmi yerində saymır,
hər gün hansısa yeniliklər
barədə xəbərlər yayılır. ATU
həm də elm ocağıdır. Elmi
tədqiqatların aparılması
üçün hansı şərait var və gənc
alimlərimizdən gözləntilər
özünü doğruldurmu?
-Elm hər bir universitetin
vacib tərkib hissəsidir, bu
olmasa, keyfiyyətli təhsildən
danışa bilmərik. Elmi Şurada
səslənən son hesabata ar-
xalanaraq deyə bilərəm ki,
universitetimizdə elmi işlə-
rin yüksək səviyyədə araş-
dırılması üçün kifa yət qədər
şərait var. Azər baycanda
heç yerdə olmayan elektron
mikroskop ATU-da möv-
cuddur. Müxtəlif sahələrdə
araşdırma aparmağa imkan
verən laboratoriyalarımız,
elmi-tədqiqat mərkəzimiz
var. Onların bəzilərini yeni-
ləməyi planlaşdırırıq.
Hazırda əsas hədəfimiz
xarici ölkələrin universitet-
ləri ilə qarşılıqlı elmi işlər
aparmaqdır. Bunun üçün
biz müxtəlif universitetlərlə
qarşılıqlı əməkdaşlıq saziş-
ləri bağlayırıq. Və bu haqda
müraciətlərin sayının art-
ması sevindirici haldır.
ATU-da rezidentlərin və
gənc alimlərin konfransla-
rın keçirilməsi bizim gözəl
ənənələrdən biridir. Bunlar
artıq ənənəvi xarakter alıb.
Bir neçə ay əvvəl Tələbə
Elmi Cəmiyyətin konfran-
sı baş tutub. Bir müddət
öncə 3 tələbəmiz Rusiyada
keçirilən elmi festivalda iş-
tirak ediblər, hətta 1-ci yeri
qazananı da olub. Bunlar
da tələbələrimizin fəallığını
göstərir. Ancaq hələlik
tələbələrimizin
elmi-
tədqiqat sahəsində iştira-
kından tam razı olduğumu
deyə bilmərəm.
- Və sonda həkim-müəl-
lim olmaq rahatdı, yoxsa
rektor?
-Əlbəttə, həkim-müəllim
olmaq asandır. Yəqin ki, hər
bir insanda anadangəlmə
hansısa bir sahəyə maraq,
daxili cəzbetmə qüvvəsi
olur. Mən həmin hissin
təsiri ilə ATU-ya gəldim.
Qismət elə gətirdi ki, elə bu
universitetdə çalışmağa da-
vam etdim. Uzun illər həkim
və müəllim kimi fəaliyyət
göstərdim. Açığı, indinin
özündə də kafedramızda
həm müəllim, həm həkim
olaraq çalışıram. Və bu
fəaliyyət hazırda rektor kimi
üzərimdə olan məsulliyyətin
öhdəsindən gəlməyə, emo-
sional baxımdan bərpa
olunmağıma kömək edir.
Günel ASLANOVA
“Strateji hədəfimiz – təhsilin keyfiyyətinin
artırılmasıdır”
ATU-nun rektoru, professor Gəray Gəraybəyli
universitetdə tətbiq olunan yeniliklərdən danışdı