Bu töVSİYƏLƏr haqqinda
Yüklə 268,24 Kb. Pdf görüntüsü
|
5
yaların müəyyənləşdirilməsi və ayrılması ......................33 Addım 2b – Sahə dəyərləndirilməsinin həyata keçirilməsi ..........................................................................................35
Addım 3 – Potensial meşə tərkibinin müəyyən edilməsi..35 Addım 4 – Transformasiya strategiyası haqqında qərar verlməsi ............................................................................36 Addım 5 – Mühafizə metodu, sahənin hazırlanması və səpin/əkin metodları üzrə qərar veriməsi .........................37 Addım 6 – Gözlənilən aqrotexniki və qulluq tələblərinin göstərilməsi ......................................................................38 5.2 Meşə transformasiya planı .......................................40 5.3 Yerli insanların cəlb olunması ..................................44 6 Xülasə və gələcəyə baxış ..................................................45 İstinadlar .................................................................................47
6
İqlim modelləşdirilməsinin nəticələri göstərir ki, region Cənubi Qafqaz regionu orta illik temperaturlarda davamlı artım və daha aşağı orta illik yağıntılarla üzləşə bilər. Regionda həmçinin ekstremal hava hadisələrinin daha sıx baş verməsi gözləniləndir. Bölgənin ağac cinslərinin böyüyüb inkişaf edə biləcəyi coğrafi zonalar yerdəyişməyə məruz qalacaq, digər tərəfdən, regionun ağac cinslərinin meşələri bəsləməkdən məhrum olduğu həmin hissələri öz həyat qabiliyyətini itirəcəkdir. Nəticə etibarilə, bu meşələr bölgə insanlarının asılı olduğu ekosistem xidmətlərini təmin etməyə artıq qadir olmayacaq, yaxud da bu xidmətləri daha az miqdarda təmin edəcəkdir. Bu tövsiyələrin məqsədi Cənubi Qafqaz ölkələrində, yəni Azərbaycan, Ermənistan və Gürcüstanda meşələrin iqlim dəyişikliklərinə planlaşdırılan adaptasiyasını dəstəkləməkdir. Bu tövsiyələr proqnoz olunan iqlim dəyişikliklərinin regionun meşələrinə təsirlərini və meşə idarəçilərinin bu təsirləri azaltmaq üçün həyata keçirə biləcəyi strategiyaları təsvir edir, bununla meşələrin eko-sistem funksiyalarının dayanıqlılığına yardım etməyə çalışır. Tövsiyələrdə təsvir olunan təcrübi tədbirlər xüsusilə də süni salınmış meşə massivlərinin iqlim dəyişmələrinin təsirlərinə daha dayanıqlı olmasına hədəflənmişdir. Tövsiyələr əsasən meşə mütəxəssislərinə yardımçı olmaq məqsədilə hazırlanmış, lakin eyni zamanda elm adamları və səlahiyyətli şəxslər üçün maraqlı ola bilər. Bu tövsiyələr WWF tərəfindən 2011-ci ildə dərc olunmuş Meşələrin Bərpası üzrə Tövsiyələr (Meşələrin Bərpası üzrə Tövsiyələr, 2011) əsasında tərtib olunmuşdur. Bu tövsiyələr sənədli materiallar əsasında hazırlanmış tədqiqata və 2012-2014-cü illərdə həyata keçirilmiş “Cənubi
7
Qafqazda meşələrin transformasiyası vasitəsilə iqlim dəyişikliyinə qarşı meşə ekosistemlərin bərpa olunma qabiliyyətinin artırılması” layihəsindən əldə olunmuş əyani təcrübəyə əsaslanmışdır. Layihə Avropa İttifaqı tərəfindən dəstəklənmiş və WWF -Almaniya və onun tərəfdaş təşkilatları – WWF-Qafqaz, WWF -Ermənistan və WWF - Azərbaycan tərəfindən həyata keçirilmişdir. Biz bu dəstək və tərəfdaşlığa görə səmimi təşəkkürlərimizi bildiririk. WWF - Almaniya, WWF - Qafqaz, WWF - Ermənistan və WWF Azərbaycan hazırkı tövsiyələrlə bağlı istənilən əlavə təkmilləşmə təkliflərinə açıqdır və bu tövsiyələrin geniş miqyasda mümkün icrasından məmnun olacaqdır. Matias Liştenberger Qafqaz Program əməkdaşı, WWF - Almaniya
8
GİRİŞ WWF 2011-2014-cü illər ərzində Enerji Tematik Proqramı daxil olmaqla ətraf mühit və təbii sərvətlərin dayanıqlı idarə olunması təşəbbüsü çərçivəsində Aİ-nın maliyyə dəstəyi ilə “Cənubi Qafqazda meşələrin transformasiyası vasitəsilə iqlim dəyişikliyinə qarşı meşə ekosistemlərinin bərpa olunma qabiliyyətinin artırılması” layihəsini həyata keçirmişdir. Layihə meşələrin transformasiya metodlarını Cənubi Qaf- qazın Ermənistanda iki, Azərbaycanda iki və Gürcüstanda iki məntəqə olmaqla toplam 6 məntəqədə pilot layihə olaraq sınaqdan keçirmişdir. Transformasiya tədbirləri ümumilikdə 448 hektar sahədə həyata keçirilmişdir. Bu tövsiyələr həmin sahələrdə əldə olunan təcrübələr əsasında hazırlanmışdır. İlk olaraq, regiondakı meşə landşaftları haqqında qısa icmal verilmişdir. İcmalın ardınca regionun iqliminin necə dəyişdiyinə dair hesablamalar və iqlim modellərindən alınan proqnozlar əsasında gələcəkdə iqlimin necə olacağı barədə şərhlər verilir. Daha sonra təlimatlar iqlim dəyişmələrinin meşələrə təsirini və Cənubi Qafqazın iqlimində proqnoz olunan dəyişikliklərin regionun meşələrinə təsirini təsvir edir. Ardınca təlimatlar iqlimdə proqnoz olunan dəyişiklikləri və müxtəlif ağac cinslərinin gələcək iqlim şəraitlərinə münasibliyini nəzərə almaqla meşə transformasiya tədbirlərini təsvir və izah edir. Biz ümid edirik ki, müşayiətedici sənəd olan “Meşələrin Bərpasi üzrə Tövsiyələr”lə birlikdə bu tövsiyələr də faydalı olacaq və Qafqaz regionda və ya digər bölgələrdə həyata keçiriləcək oxşar səylər üçün ilhamverici amil olacaqdır.
Yüklə 268,24 Kb. Dostları ilə paylaş:
|