Bulten sinir sayisi pdf



Yüklə 182,95 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə17/93
tarix05.03.2018
ölçüsü182,95 Kb.
#30613
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   93

48
Sınır Özel Sayısı, Yaz 2016
birleştirici ilke, çelişkileri de ortadan 
kaldırır. Kısacası berzahın paradoksal 
karakteri,  İbn’ül  Arabî’nin  düşünce-
sinde,  sınırlıyla  sınırsızı,  Tanrı’yla 
Âlem’i birleştirmeyi mümkün kılar.
İbn’ül Arabî’ye göre berzah, aynı za-
manda  evrenin  yaratılışını  sağlayan 
vasıtadır;  bir  araç  olarak  berzahın 
(
)  hem  birleştiren  hem 
de  ayıran  karakteri,  başlangıçta  var 
olan  Saltık  Varlık’la  Saltık Yok-Var-
lık  ikilisini  “Yaratıcı”  durumuna 
getirmiştir.  Berzah  sayesinde  Saltık 
Varlık’la  Saltık  Yok-Varlık’ın  evli-
liğinden  doğan  çocuk  olarak  âlemin 
doğuşu, yani gizilden edimsele geçiş 
mümkün olmuştur.
İbn’ül Arabî, tezahürdeki âlemleri de 
üç katlı tasavvur eder. Üstte “görün-
meyen”,  tinsel  Varlık’a  ve  meleksi 
biçimlere ait olan Gayb âlemi vardır; 
,  soyut  anlamların  ev-
renidir.  Alttaysa  “görünen”,  cismanî 
varlıklara,  duyulara  ve  duyumsana-
bilen biçimlere ait Şahadet âlemi bu-
lunur; 
, somut nesne-
lerin  evrenidir.  Şahadet  âleminde  ol-
gular ve nesneler gözle görülür, oysa 
Gayb âlemindekiler ancak basiret gö-
züyle sezilebilir.
Saltık Varlık’la Saltık Yok-Varlık ara-
sında  olduğu  gibi, 
’la 
  arasında  da  bir  ara 
bölge  vardır.  İbn’ül  Arabî,  bu  ara 
âlemi, imgelem evreni, yani 
  diye  adlandırır.  Hayal  âlemi, 
aralarında bulunduğu iki âlemin de öz 
niteliklerini  kendinde  birleştirir:  Gö-
rünmeyenin  tinsel  özüyle  görünenin 
cismanî  varoluşunu  bir  araya  getire-
rek hayal gücünün (muhayyile) ince-
liğini ve keskinliğini oluşturur; bu ara 
âlem, ruhların hissedilebilir formlarda 
tezahür  ettikleri,  soyut  kavramların 
nesnel görünümlere büründükleri on-
tolojik düzeydir.
İbn’ül Arabî’ye göre hayal âlemi, her 
şeyin hala gerçek olduğu ama yine de 
dokunulamadığı, erişilemediği bir düş 
evrenidir. Hayal edilen formlar, düşler 
gibi  algılanabilen  anlamlı  formlardır 
ama yine de fiziksel varlıkları yoktur. 
Bunlar ne tam olarak soyut, ne de tam 
olarak hissedilir niteliktedir. Aynada-
ki bir görüntü gibi, görünür ama ora-
da değildir, ulaşılamaz; bir serap gibi, 
oracıktadır ama erişilemez.
Berzahtaki  hayal  âleminin  nitelikle-
ri  bunlardır;  hayali  formların  serap 
benzeri  özellikleri,  berzahın  tinselle 
fiziksel,  kavramsalla  duyumsanabilir 
arasındaki  aracılık  işlevinden  kay-
naklanır.  Tıpkı  ışıkla  gölgeyi  hem 
birleştiren  hem  de  ayıran  çizgi  gibi 
hayal âlemi, ikiliklerin çözümlendiği 
varoluş  düzeyidir;  arı  olanın  bedene 
kavuştuğu  ve  bedenin  arındığı,  kav-
ram ve formun birleştiği alacakaran-
lık kuşağıdır.
İbn’ül Arabî’nin anlatımı, okuyucuyu 
doğrudan bir kavrayış durumuna, bir 
farkındalığa  ulaştırmayı  amaçlar;  bu 
dönüşümü yakalayan kişi, sıradan al-
gının verdiği paradokslardan yani öz-
ne-nesne, Tanrı-insan, tin-özdek, gök-
sel-dünyasal  gibi  sürekli  tekrarlanan 
kategorik  tasavvurlardan  sıyrılacak, 
Vahdet’i sergileyen bir aydınlanmaya 
erecektir. Okuyucu, bu birliği yalnız-
ca entelektüel olarak öğrenmekle kal-
mayacak, her şeyin sürekli bir “tecel-
liyât” ve hep yinelenen bir tanrısal ya-
ratılış olduğunu doğrudan görecektir.
* * *
’i ya da berzah kavra-
mını sadece sonlu ve sonsuz arasında 
nitel bir sınır olarak düşünmekle kal-
mayıp,  herhangi  bir  karşıtlar  çiftini 
birleştiren  ilke  olarak  da  düşünmek 
gerekir. Karşıtların birliği, kavramsal 
olarak  İslâm  felsefesinde  her  zaman 
gündemde  olmuştur;  sadece  Süh-
reverdî’nin 
  değil, 
İbn’ül Arabî’ninki gibi fazlasıyla ay-
rıntılı  ve  gelişmiş  bir  rasyonel  hiye-
rarşide ya da Vâcib (zorunlu varolan) 
ile imkânsız (varolmayan) arasındaki 
sınır olarak 
 kavramını orta-
ya koyan İbni Sina’da ya da ma’dûm 
(yok)  ile  mevcut  (var)  arasında  sınır 
olarak  sabit  kavramını  tasarlayan 
Mutezile  düşüncesinde  “Karşıtların 
Birliği”  her  zaman  etkin  olmuştur. 
Tüm bunlardaki kavrayış aynıdır: iki 
karşıtı da kendi dışında tutarak birleş-
tiren saltık üçüncü varlık, yine de bu 
karşıtları birleştirir ve sınırlar.
•  Hegel, 
,  Çev.  Aziz 
Yardımlı,  İdea  Yayınevi,  İstanbul  1991. 
Hegel,  H
,  trans.  by A. 
V. Miller, George Allen & Unwin, marxist.org. 
John  McTaggart, 
,  Cambridge  University  Press.  1910; 
www.marxist.org.
•  Aziz  Yardımlı, 
,  www.ideaya-
yinevi.com.
• Johann Eduard Erdmann, 
, trans. By B.C. Burt, Macmillan and Co., 
New York 1896.
• 
, Yaşar Nuri Öztürk Meali, Yeni Boyut 
Yayınları, İstanbul 2003.
• Ferid Kam ve M. Ali Aynî, 
,  İnsan Yayınları,  İstanbul  1992. 
William Chittick, 
, çev. Mehmet 
Demirkaya, Kaknüs Yayınları, İstanbul 1999.
• Suad el-Hakîm, 
, çev. Ek-
rem Demirli, Kabalcı Yayınevi, İstanbul 2005. 
•  İbn  Arabî, 
,  çev.  Ek-
rem Demirli, 5 Cilt, Litera Yayınları, İstanbul 
2006–2007.
•  James  W.  Morris,  “Spiritual  Imagination 
and  the  “Liminal”  World:  Ibn  ‘Arabi  on  the 
Barzakh”, 
,  vol.  15,  no.  2 
(1995), s. 42–49.
•  Samer Akkach,  “The  World  of  Imagination 
in  Ibn  ‘Arabi’s  Ontology”, 
, Vol. 24, No. 1. (Mayıs, 
1997), s. 97–113.
•  Salman  H.  Bashier, 

,  Suny  Press, Al-
bany 2004.
• Fredrica R. Halligan, 
, Vol. 40, No. 2, 2001.
•  Henry  Corbin, 
, trans. Nancy Pearson, Princeton Univer-
sity Press, New Jersey 1977, Giriş Bölümü.
Anadolu Aydınlanma Vakfı 
Düşünüyorum Bülteni


Yüklə 182,95 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   93




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə