Buxoro davlat pedagogika instituti jismoniy madaniyat fakulteti jismoniy tarbiya nazariyasi va metodikasi kafedrasi

6- Mavzu: Jismoniy tarbiya mashqlari xarakteristikasi. Jismoniy mashqlarning paydo bo’lishi.
Mashgʻulot turi: ma’ruza
Mavzu rejasi:
1.Jismoniy mashqlarning mazmuni .
2.Jismoniy mashqlar texnikasi
3.Fazoviy xarakteristika (dastlabki holat,gavda qismlarining holati, treyektoriya.
Jismoniy mashqlar texnikasi.Harakat vazifalari maqsadga muvofiq sodda hal etilishiga yordam beradigan harakat faoliyatining usullari jismoniy mashqlar texnikasi deyiladi. Masalan: "oyoqni bukib" sakrash usuli bilan, yugurib kelib uzunlikka sakrash.
a) Texnika tushunchasi bu xarakatlarning tashqi shaklidir. Jismoniy mashqlar texnikasi beto’xtov o’zgaradi va takomillashadi.Jismoniy mashqlar texnikasi, texnikaning asosi, aniklovchi zvenosi va detallarini o’z ichiga qamrab oladi. (jadval 5)
b) Texnikaning asosi, negizi - bu harakat vazifalarini aniq ratsional yo’l bilan hal qilish uchun kerakli harakatlarning yig’indisidir. Masalan: volleybolda xujumkor urush-tananing ketma-ketlik harakati; yugurib kelib uzunlika sakrash - yugurish; depsinish; uchish va qo’nish fazasi elementlaridan iborat.
v) Texnikaning aniqlovchi zvenosi - bu ushbu harakat asosiy mexanizmining eng muhim va hal qiluvchi qismidir.
g) Texnik detallari - harakatning asosiy mexanizmiga xalaqit bermaydigan, uning ikkinchi darajali xususiyatidir. Bu sportchining individual xususiyatiga bog’liq. Masalan: uch sakrashda uchish fazalarining o’ziga xos munosabati: Texnika harakat faoliyatini bajarishning umumliroq usulidir.
Ular:Jismoniy mashqlar texnikasi
Texnikaning asosiy, negizi
Texnikaning shaxsiy (guruhlar) hususiyatlar
Texnikani aniqlovchi zvenosi
Individual (guruhlar) hususiyatlari
Texnikaning detallarini tashkil qiladi
Jismoniy mashqlar shakllantirishni takomillashtirish jarayonida harakat faoliyatlarini ijro etishda samarador usullarini izlaydilar. Bunda eng asosi jismoniy mashqlar texnikasiga tegishli va ta’minlaydigan qonuniyatlarni anglash lozim.Jismoniy mashqlar texnikasi va harakatlar tavsifi