BüYÜk harflerin kullanimi



Yüklə 5,37 Mb.
tarix21.07.2018
ölçüsü5,37 Mb.
#57579



  • BÜYÜK HARFLERİN KULLANIMI

  • A . Cümle büyük harfle başlar: 

  • Ak akçe kara gün içindir.

  • Hayatta en hakiki mürşit ilimdir, fendir. (Atatürk)

      • Bu taksimi kurt yapmaz kuzulara şah olsa.
  • Cümle içinde tırnak veya yay ayraç içine alınan cümleler büyük harfle başlar ve sonlarına uygun noktalama işareti (nokta, soru, ünlem vb.) konur:

  • Atatürk "Muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki asil kanda mevcuttur!" diyor.

  • Anadolu kentlerini, köylerini (Köy sözünü de çekinerek yazıyorum.) gezsek bile görmek için değil, kendimizi göstermek için geziyoruz. (Nurullah Ataç)

  • UYARI: İki çizgi arasındaki açıklama cümleleri büyük harfle baş­lamaz:

  • Bir zamanlar -bu zamanlar çok da uzak değildir, bundan on, on iki yıl önce- Türk saltanatının maddi sınırları uçsuz bucaksız denilecek ka­dar genişti. (Yakup Kadri Karaosmanoğlu)

  •     



  • BÜYÜK HARFLERİN KULLANIMI

  • İki noktadan sonra gelen cümleler büyük harfle başlar:

  • Menfaat sandalyeye benzer: Başında taşırsan seni küçültür, ayağının altına alırsan yükseltir. 

  • UYARI: İki noktadan sonra cümle ve özel ad niteliğinde olmayan örnekler sıra­landığında bunlar büyük harfle başlamaz:

  • Bu eskiliği siz de çok evde görmüşsünüzdür: duvarlarda çiviler, çivi yerleri, lekeler... 

  • UYARI: Rakamla başlayan cümlelerde rakamdan sonra gelen kelime özel ad değilse büyük harfle başlamaz: 

  • 2007 yılında Türk Dil Kurumunun 75. yılını kutladık.

  • Örnek niteliğindeki kelimelerle başlayan cümlede de ilk harf büyük yazılır: "Banka, bütçe, devlet, fındık, kanepe, menekşe, şemsiye" gibi yüzlerce ke­lime, kökenleri yabancı olmakla birlikte artık dilimizin malı olmuştur.

  • "Et-, ol-" fiilleri, dilimizde en sık kullanılan yardımcı fiillerdir.

  • B. Dizeler büyük harfle başlar:

  • Bin atlı akınlarda çocuklar gibi şendik

  • Bin atlı o gün dev gibi bir orduyu yendik. 



  • BÜYÜK HARFLERİN KULLANIMI

  • C. Özel adlar büyük harfle başlar:

  • 1. Kişi adlarıyla soyadları büyük harfle başlar: 

  • Kâzım Karabekir, Yunus Emre, Karacaoğlan, Âşık Ömer, Jean Deny, Vilhelm Thomsen vb.

  • Takma adlar da büyük harfle başlar: 

  • Muhibbi (Kanuni Sultan Süleyman), Demirtaş (Ziya Gökalp), Kirpi (Refik Halit Karay), Deli Ozan (Faruk Nafiz Çamlıbel), Server Bedi (Peyami Safa) vb.

  • 2. Kişi adlarından önce ve sonra gelen unvanlar, saygı sözleri, rütbe adları ve lakaplar büyük harfle başlar: 

  • Cumhurbaşkanı Turgut Özal, Kaymakam Erol Bey; Sayın Prof. Dr. Mustafa Özkan; Şevki Efendi, Zeynep Hanım; Mareşal Fevzi Çakmak, Yüzbaşı Cengiz Topel; Mimar Sinan, Fatih Sultan Mehmet, Genç Osman, Deli Petro vb.

  • Akrabalık adı olup lakap veya unvan olarak kullanılan kelimeler büyük harfle baş­lar: 

  • Dayı Kemal, Hala Sultan, Nene Hatun; Gül Baba, Susuz Dede, Somuncu Baba vb.

  • UYARI: Akrabalık bildiren kelimeler küçük harfle başlar: Tülay ablama gittim. Ayşe teyzemin keki çok güzel





  • BÜYÜK HARFLERİN KULLANIMI

  • 6. Millet, boy, oymak adları büyük harfle başlar: 

  • Alman, Arap, İngiliz, Japon, Rus, Türk; Kazak, Uygur, Oğuz, Özbek, Tatar; Karakeçili vb.

  • 7. Dil ve lehçe adları büyük harfle başlar: 

  • Türkçe, İngilizce, Rusça, Arapça; Oğuzca, Kazakça, Kırgızca, Özbekçe, Tatarca vb.

  • 8. Devlet adları büyük harfle başlar: 

  • Türkiye Cumhuriyeti, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Amerika Birleşik Devletleri, Suudi Arabistan, Azerbaycan, Kırım Özerk Cumhuriyeti vb.

  • 9. Din ve mezhep adları ile bunların mensuplarını bildiren sözler büyük harfle başlar: 

  • Müslümanlık, Müslüman; Hristiyanlık, Hristiyan; Musevilik, Musevi; Budizm, Budist; Hanefilik, Hanefi; Katoliklik, Katolik 













  • BÜYÜK HARFLERİN KULLANIMI

  • 22. Ulusal, resmî ve dinî bayramlarla anma ve kutlama günlerinin adları büyük harfle başlar: 

  • Cumhuriyet Bayramı, Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı, Ramazan Bayramı, Kurban Bayramı, Miraç

  • Kandili; Öğretmenler Günü, 14 Mart Tıp Bayramı, Hıdırellez vb.

  • 23. Kurultay, bilgi şöleni, çalıştay, açık oturum vb. toplantıların adlarında her kelimenin ilk harfi büyük yazılır: 

  • VI. Uluslararası Türk Dili Kurultayı, Karamanlı Türkçesi Araştırmaları Çalıştayı vb.

  • 24. Tarihî olay, çağ ve dönem adları büyük harfle başlar: 

  • Kurtuluş Savaşı, Millî Mücadele, Cilalı Taş Devri, İlk Çağ, Lale Devri, Cahiliye Dönemi, Buzul Dönemi, Millî

  • Edebiyat Dönemi, Tanzimat Dönemi’nde vb.





BÜYÜK HARFLERİN KULLANIMI

  • BÜYÜK HARFLERİN KULLANIMI

  • 26. Yer, millet ve kişi adlarıyla kurulan birleşik kelimelerde sadece özel adlar büyük harfle başlar:

  •  Antep fıstığı, Brüksel lahanası, Frenk gömleği, Hindistan cevizi, İngiliz anahtarı, Japon gülü, Maraş

  • dondurması, Van kedisi vb.

  • Ç. Belirli bir tarih bildiren ay ve gün adları büyük harfle başlar: 

  • 29 Mayıs 1453 Salı günü, 29 Ekim 1923, 28 Aralık 1982’de göreve başladı. Lale Festivali 25 Haziran’da başlayacak.

  • Belirli bir tarihi belirtmeyen ay ve gün adları küçük harfle başlar: 

  • Okullar genel­likle eylülün ikinci haftasında öğretime başlar. Yürütme Kurulu toplantı­larını perşembe günleri yaparız.



BÜYÜK HARFLERİN KULLANIMI

  • BÜYÜK HARFLERİN KULLANIMI

  • D. Tabela, levha ve levha niteliğindeki yazılarda geçen kelimeler büyük harfle başlar: 

  • Giriş, Çıkış, Müdür, Vezne, Başkan, Doktor, Otobüs Durağı, Dolmuş Du­rağı, Şehirler Arası Telefon, 3. Kat, 4. Sınıf, 1. Blok vb.

  • E. Kitap, bildiri, makale vb.nde ana başlıktaki kelimelerin tamamı, alt başlıktaki kelimelerin ise yalnızca ilk harfleri büyük olarak yazılır.

  • F. Kitap, dergi vb.nde bulunan resim, çizelge, tablo vb.nin altında yer alan açıklayıcı yazılar büyük harfle başlar. Açıklayıcı yazı, cümle niteliğinde değilse sonuna nokta konmaz.



Yüklə 5,37 Mb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə