6
psixoloji dünyasının güzgüsü kimi daxili duyum hissini,
düşüncələrini özündə əks etdirə bilmişdir. Elə buna görə də
qələm sahibinin kövrək hisslər üzərində köklənmiş esselərinin
dostları və oxucuları tərəfindən uğurla qarşılanacağına
əminəm. Esselərdə öz əksini tapmış inam, etiraf, inad,
küskünlük, itirdiklərindən doğulan can yanğısı düşündürücü
olduğu qədər də bir qəlbin etiraz səsidir. Bu esseləri düşünə-
düşünə, təhlil edə-edə oxudum. Nəhayət ki, səni sıxan, qətrə-
qətrə ürəyində közərən hisslərini ifadə edə biləcək bir üslub
tapa bilmisən. Təbrik edirəm, dostum, qələmin kəsərli olsun!
Redaktor
7
Gecikmiş sevgi
(hekayə)
T
ələbəlik illərində Bakının Kubinka deyilən məhəlləsində,
tənha yaşayan, kimi-kimsəsi olmayan Klara xalanın həyət
evində kiçik bir otaqda kirayəçi qalırdım. Həmin həyətdə
məndən başqa, daha iki kirayəçi yaşayırdı, ancaq onlar ailəli
idilər. Klara xala digər kirayəçilərinə qarşı həddindən artıq sərt
və ciddi davrandığı halda, mənə qarşı həmişə qayğıkeş və
mehriban idi. O, mənim doğru-dürüst, başıaşağı, qızdan-
gəlindən həyalı, əxlaqlı və tərbiyəli bir gənc olduğumu
bildiyindən mənə qarşı bu cür davranırdı. Ailəli kirayəçilər ev
pulunu vaxtından bircə gün belə kecikdirsəydilər, o zaman
Klara xala onlara “toy” tuturdu; dişinin dibindən çıxanı
söyləyirdi. Mənə isə bu barədə heç bir söz deməzdi.
Həyətdəkilər də Klara xalanın xasiyyətinin tünd olduğunu
bildiklərindən daha onun sözünün qabağına bir söz
deməzdilər, sadəcə başlarını aşağı dikib eləcə
susurdular.
O,
evdən bayıra çox nadir hallarda çıxardı, o da mağazaya ərzaq
almağa gedəndə. Mən orada yaşadığım müddətdə kimsə onun
qapısını açıb içəri girmədi, kimsə ona baş çəkməyə, əhvalını
sormağa gəlmədi. Bu həyət də ona atasından qalıbmış. Atası
Böyük Vətən müharibəsinə gedib, bir də geri qayıtmayıb.
Atasından sonra Klaranın anası xəstəlikdən öləndə, balaca
qızcığazın cəmi dörd yaşı varmış. Sonra ona xalası sahib
çıxıb. Beş ildən sonra Klaranın yeganə ümidi olan xalası da
rəhmətə gedib. Bundan sonra Klara Allahın ümidinə qalmış,
həyatın onunla oynadığı sərt və amansız oyunlarla baş-başa
qalaraq, bütün ömrü boyu təkbaşına həyatla mücadilə edib.
O, ömrünün 27 ilini, ən gözəl gənclik illərini həbsxanada
8
keçirib. Cinayət ələmində ona ad da verilibmiş. Onu tanıyanlar
Klaradan həmişə çəkiniblər, onun bir sözünü iki etməyiblər. O,
heç bir vaxt ailə həyatı qurmayıb. Deyilənə görə, gəncliyində
onu sevən birisi olub. Klara cavan vaxtı çox gözəl qız imiş.
Oğlan uzun müddət onun arxasınca “sürünüb,” ancaq heç cür
qızı özünə ram edə bilməyib. Klara həyatda kimsəyə
güvənmədiyindən oğlana heç fikir belə vermirmiş. Klara həm
də digər qızlara nisbətən çox inadkar, sərt, ciddi və asanlıqla
ipə-sapa yatmayan birisi olub. O, oğlanlara heç bir zaman
inanmayıb. Sonda oğlan qızın bu inadkarlığını görüb, onun
qarşısını kəsərək deyib: “Siz mənim sevgimə müsbət cavab
verməsəniz, özümü dənizə atıb intihar edəcəyəm!” Amma
Klara həddindən artıq qürurlu olduğundan bu dəfə də
özünü
oğlanın qarşısında sındırmaq istəməyib. Və cavabında həmin
oğlana: “ Kişi, özünü hər yerdə əsl kişi kimi aparmalıdır, daha
qadın qarşısında acizliyini göstərməz! Bunu da bil ki, özünü
intihar etmək, acizlik əlamətidir. Mənimsə aciz kişilərdən
zəhləm gedir!” deyib. Əslində, qız da oğlana qarşı biganə
deyilmiş, hardasa içində ona qarşı azca da olsa, istək hissi
varmış, ancaq o, bu istəyi oğlan duyacaq qədər ona hiss
etdirməyib.
Klara özünü müdafiə üçün yanında həmişə düyməli bıçaq
gəzdirərmiş. Sonra günlərin birində o, dənizkənarı parkda
həmin oğlanı başqa bir qızla qol-boyun gəzdiyini görüb ona
yaxınlaşıb: “sevgisi uğrunda özünü dənizə atan, oğlan, xoş
gördük. Bəs bu sevginə nə vəd etmisən, ay kişi qırığı?” deyib.
Oğlan da Klaranın bu sözündən bərk əsəbiləşərək, öz
növbəsində qızı hiddətləndirib, özündən çıxarmaq istəyərək
deyib: “ Mən sizin arxanızca gedərək, sərf etdiyim vaxta indi
çox heyifsilənirəm. Çünki anladım ki, siz buna heç
də layiq
deyilmişsiniz!” Klara bu sözləri oğlandan eşidəndə, beynində
“qırmızı işıq” yanıb. “Eləmi?!” deyərək, yanında gəzdirdiyi
düyməli bıçağı nə vaxt oğlanın ürəyinə sancdığını belə