Camal Zeynaloğlu
Yüklə 2,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Həyata və azadlığa yalnız o adam layiqdir ki, hər gün bunların uğrunda döyüşə gedir”.
16 Azərbaycan Cümhuriyyətinin varisi elan edən bir respublikanın, həmin Cümhuriyyətin milli mənəvi dəyərlərinə, xüsusilə onun başlıca ideoloji prinsiplərinə nə dərəcədə sahib çıxıb-çıxmamasına aydınlıq gətirilməlidir. Tanınmış bir filosofun fikrinə görə, “Həyata və azadlığa yalnız o adam layiqdir ki, hər gün bunların uğrunda döyüşə gedir”. Bəli, bu gün bizmilli ideyaların uğurla həyata keçirilməsi, müstəqilliyin möhkəmləndirilməsi prosesində ən mühüm şərtlərdən biri olan cəmiyyət milli-mənəvi dəyərlər ruhunda səfərbər olunmalı və bu yoldahər birimiz özünü milli mənliyimizin yad qəbahətlərdən qorumaq uğrunda döyüş meydanında yorulmadan mübarizə aparanlardan hesab etməlidir... Bakı, mart 1993-cü il. 17 İstedadlı artist, igid partizan, cəsur kəşfiyyatçı Babanlı Xanlar Salman oğlu 1918 - ci ildə Şuşa şəhərində anadan olub. Sonralar ailəsi ilə birlikdə Tərtər rayonuna köçmüşdür. 1932 - ci ildə Xanların atası Salman kişi vəfat etmiş, az sonra isə anası dünyasını dəyişmişdir.Balaca Xanları uşaq evinə verirlər.O, Tərtər uşaq evində tərbiyə almışdır. Daha sonra balaca Xanların təhsilə olan hədsiz marağını görən uşaq evinin tərbiyəçiləri onu Qusar rayonunda yerləşən Aqrotexnikumuna göndərmişdilər. Burada o, pioner dostları ilə birlikdə bir neçə tamaşa hazırlayır. Tamaşa zamanı Xanların aktyorluq istedadını görən Qusar Qızıl Ordu polkunun bədii özfəaliyyət dərnəyinin rejissoru Xanlara Azərbaycan Teatr Texnikumuna daxil olmasını məsləhət görür. Rejissorun məsləhətinə əməl edən Xanlar imtahanları uğurla verib Teatr Texnikumuna daxil olur və dörd il aktyorluq sənətini mənimsəyir. Texnikumu bitirən Xanlar 1936 - cı ildə Naxçıvan Dövlət Dram Teatrına təyinat alır. 1936 - 37 - ci il teatr mövsümündə gənc aktyor bir neçə rolda çıxış etdi. Onlardan seçilən Cəfər Cabbarlının «1905 - ci ildə» pyesində Aram obrazı olmuşdur. Bir il sonra, 1937 - ci ildə o, Bakıya qayıdır və Azərbaycan Dövlət estradasında bədii söz ustası kimi fəaliyyət göstərməyə başlayır.Bakının teatr afişlərində Xanların adına tez - tez rast gəlinir. Onun rejissorluğu ilə ADU - nun tələbə teatrı V.Şkvarkinin «Özgə uşağı» əsərinin tamaşasını hazırlayır.Sonra Azərbaycan sənaye politexnikumunun türk birliyi Süleyman Rüstəmin «Yanğın» əsərini göstərir.Həmin pyesin də rejissorluğu X. Babanlıya tapşırılır. Gənclərin qüvvəsi ilə yaranan tamaşa baxanların xoşuna gəlir. Azərbaycan Dövlət estradasında işləyərkən X. Babanlı Elmira Axundova, Cahan Talışinskaya kimi sevilən aktyorlarla birgə 18 konsertlər verir.Günlər ötdükcə gənc aktyorun səriştəsi artır, onu tanıyırlar. Nəhayət, Xanlar Babanlının ayrıca konsertini təşkil edirlər. 1939 - cu ildə Azərbaycan Dövlət estradasının gənc aktyoru Xanlar Babanlı hərbi xidmətə yola düşür. 1941 - ci ildən 1944 -cü ilədək Ukraynada partizan dəstəsi yaradan Xanlar silahdaşları ilə birlikdə alman faşistlərinə qarşı amansızcasına mübarizə aparmışdır. Xanlar erkən yaşında ailə qurur. Belə ki, o, hərbi xidmətə gedəndə artıq onun iki övladı vardı. 1941 - ci ilin sentyabrında Xanlar Lübenin cənubunda gedən şiddətli döyüşlər zamanı ağır yaralanır və huşunu itirir.O, gözlərini açanda özünü almanların səhra hospitalında görür.Almanların hərbi əsirlər xəstəxanasında onu müalicə edirilər.Müalicə başa çatandan sonra onların «üzərində işləyərək» sovet ordusuna qarşı hazırlayırlar. Xanlar öyrənir ki, onları təlim keçmək adı ilə Almaniyaya aparacaqlar.Orada isə əsirləri ağır, alçaldıcı işlər gözləyirdi.Odur ki, götür - qoy edib «qərar»ını verir. Alman ordusunda qulluq etməyə razı olur. Xanlar yalnız bu yolla silah əldə edə bilər, ya da qaça bilərdi. Bundan sonrakı fəaliyyətini isə o, yaxşı anlayırdı: düşməndən hər vasitə ilə intiqam almaq. Xanların Alman dilini bilməsi ona çox kömək etdi. Alman zabitlərini inandırdı, razılıqlarını aldı. Bundan sonra onu yalnız bir məsələ düşündürürdü: necə qaçmaq? Belə bir imkan 1942 - ci ilin dekabrında Krasnodar altında ilk göyüşdə yaranan çaxnaşma zamanı baş verdi. Xanlar çaxnaşmadan istifadə edərək cəbhə xəttini keçməyə cəhd göstərdi, lakin hitlerçilərlə üz- üzə gəldi. Bir müddət o, Taman yaxınlığında gizləndi. Nəhayət, özümüzünkülərə tərəf keçməyin mümkün olmadığını özündə yəqin edən Xanlar sonradan alman komendantının yanına gələrək hissədən ayrı düşdüyünü elan etdi. Alman zabiti ona inandı və kağız verdi: «Qafqaz yefreytoru Babanlı Slavyansk istiqamətində hərəkət edir və hissəyə təcili qayıtmaq haqqında əmr almışdır. Xüsusi qeyd: yolüstü nəqliyyatla». Bu arayış Xanlara imkan verdi ki, axtarış və gizli əməliyyatlarını sərbəst həyata keçirsin.O, Tamanda faşist düşərgələrindən qaçan sovet hərbi əsirlərinə rast gəldi. Onların arasında köhnə tanışı - Yüklə 2,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|