Camal Zeynalov
Yüklə 83,81 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Demokratiya haqqında mif XLI yazı: Azadlıq o deməkdir ki, sən yalnız o baxışlarını “azad” ifadə edə bilərsən ki, o mövcud qaydalara zidd
www.kitabxana.net – Miilli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri 275 hakimiyyəti kimi gözəl Ģüarlar əvvəllər olduğu kimi indi də burjua hakimiyyətini ört-basdır edən pərdə funksiyasını yerinə yetirir. 1789-1794-cü illər Böyük fransız inqilabı dövründə demokratik azadlıq formalaĢmamıĢdır, bu vaxt cəmiyyətin burjuaziya tərəfindən idarə olunması metodikası yaranmıĢdır. Ġctimai proseslərin idarə olunmasında piar mühüm rol oynayırdı. Piar- ingilis publik relations (pir) sözlərinin qısaldılmıĢ formasıdır, onun mənası hərfi tərcümədə “ictimai əlaqə” və ya “ictimaiyyətlə əlaqə” mənasını verir- bu söz termin kimi ABġ-ın Müstəqillik bəyannaməsinin yaradıcısı olan, ABġ-ın üçüncü prezidenti mason T.Cefferson tərəfindən iĢlədilmiĢdir. Əgər “piar” anlayıĢını bir sözlə ifadə etsək, bu “manipulyasiya” sözü ola bilər. Piarın əsasını ictimai fikrin manipulyasiyası təĢkil edir. Rusiyada “piar” anlayıĢı daha çox siyasət sahəsindəki fəaliyyətdə iĢlədilir. Bu da tam düzgün deyildir. Piar reklamla çox sıx kəsiĢir və iki növü var: iqtisadi və siyasi. Biz yalnız siaysi piar haqqında danıĢacağıq. Piar olduqca mürəkkəb fenomendir, biz onun fərqləndirici və əsas xüsusiyyətləri haqqında danıĢacağıq. ĠĢ əvəzinə söz. Əvvəlcədən heç kimin yerinə yetirməyəcəyi Ģeylər təbliğ olunur. Bu piarın siyasətçinin ümumiyyətlə yalanından mühüm əhəmiyyət kəsb edən fərqidir. Siyasətçi səhv edə bilər, o yaxĢı olmağını istəyir, onda isə “həmiĢə olduğu kimi” alınır. O öz səhvini gizlədə bilər, verdiyi sözə əməl etmədiyindən əzab çəkə bilər, alınmayan iĢləri yenidən həyata keçirməyə cəhd edə bilər. Piar- prinsipcə baĢqadır, siyasətçilər əvvəlcədən yerinə yetirməyəcəkləri vədləri verirlər, gözəl Ģüarlarla dolu olan bəyanatlar verirlər. Piar- həmiĢə www.kitabxana.net – Miilli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri 276 əvvəlcədən planlaĢdırılmıĢ yalandır. Burada Çerçilin sözlərini xatırlamaq yerinə düĢərdi: “Siyasətçi sabah nə olacağını qabaqcadan demək bacarığına malik olmalıdır və kifayət qədər ağıllı olmalıdır ki, sabahı gün bu hadisənin niyə baĢ vermədiyini izah edə bilsin”. Demokratiya haqqında mif XLI yazı: Azadlıq o deməkdir ki, sən yalnız o baxışlarını “azad” ifadə edə bilərsən ki, o mövcud qaydalara zidd olmasın. Azadlığı homoseksualistlərin televiziyada azad çıxış etməsi kimi qəbul etsək, demək olar ki, hər yerdə azadlıq var Siyasətçi verdiyi vədi yerinə yetirməyə hazırlaĢmadığı kimi, bu tədbirlərin həm də qəti əlehdarı ola bilər- bununla belə o özünə yad olan bu mövqeyi ehtirasla müdafiə etməyi bacarmalıdır. Riyakarlıq o dərəcədə böyük olmalıdır ki, seçici onu aldatdıqlarını baĢa düĢsə də siyasətçiyə inanmalıdır- onun heç ağlına da gəlmir ki, onu bu cür aldada bilərlər. Əgər siyasətçiyə Ģəxsi-söhbət gediĢində desələr ki, o seçiciləri aldadır, onda siyasətçi gülümsəyir və “bu ki, piardır” deyir. Ətrafdakılar da Ģizin sadəlöhvlüyünüzə lütfkarlıqla gülümsəyəcəklər. Piar həmiĢə özündə elektoratı aldatmaq ünsürlərini birləĢdirir. Piar Ģəraitində siyasətçinin istiqamətləndiyi əsas məsələ reytinqdir. Həm də reytinqi qaldırmaq üçün siyasətçinin real www.kitabxana.net – Miilli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri 277 iĢləri ilə heç bir əlaqəsi olmayan çoxlu vasitələr olduğundan siyasətçi cəmiyyətə xoĢ olan sözlər deməli, özünə və onun arxasında dayananlara lazım olan iĢləri görməlidir. Amerikalılar deyirlər: “Əgər hadisəni CNN göstərməyibsə, deməli o olmayıb”. Bu piarın əsas qanunlarında biridir, bu qanunda deyilir: nə baĢ verdiyi əsas deyil, ən əsası KĠV-in onu necə iĢıqlandırmasıdır. Əgər Ģəhərin meri yaĢıllaĢdırma proqramı qəbul edirsə və nəticədə 1000 ağac əkilirsə, ancaq bu proqram müvafiq Ģəkildə piarlaĢdırılmırsa, onda bu tədbir reytinqə az təsir edir- təsirin güclü olması üçün televiziyada merin bu tədbirdə əlində bel necə ağac əkməsi nümayiĢ etdirilməlidir. Ona görə də min ağac əkməkdənsə üç ağac kamera qarĢısında əkmək daha vacibdir. YaxĢı olar ki, bu üç ağac əkmə kompaniyasında məĢhur aktyor, müğənni də iĢtirak etsin, sonra o kamera qarĢısında mer haqqında xoĢ sözlər desin: onun yaĢıllaĢdırma ilə bağlı hərəkətkərini, sadə adamların qayğısına qalmasını və s. tərifləsin. Çoxları bilmir ki, fransız inqilabı vaxtı xüsusi xəfiyyələr ayırırdılar və onlar meydanlarda “yaĢlıların siyasi tərbiyəsi ilə məĢğul olur və onları inqilabın tərəfinə çəkirdilər”. Bu xəfiyyələri əsasən hərbidən qaçanların hesabına yığırdılar, onlar Parisə axıb gəlirdilər. Xəfiyyə gördüyü iĢin müqabilində gündə 5 livr alırdı, sonra onların sayı artdığından bu məbləğ 20 su oldu. Əgər əvvəllər inqilab daha çox ruh yüksəkliyi hesabına baĢ verirdisə, indi bu “ruh yüksəkliyinin” də müəyyən qiyməti var idi. Ümumiyyətlə, layihənin əsaslı Ģəkildə maliyyələĢdirilməsi- piarın fərqləndirici xüsusiyyətidir. Haqqı ödənilən mitinqlər, haqqı ödənilən məqalələr, haqqı ödənilən televiziya verliĢləri, haqqı ödənilən aparıcılar s. Yüklə 83,81 Kb. Dostları ilə paylaş:
|