Çankiri karatekiN ÜNİversitesi

ANKARA ÜNİVERSİTESİ TÜRK İNKILÂP TARİHİ ENSTİTÜSÜ DERS TANIM VE UYGULAMA BİLGİLERİ
Dersin Adı				Kodu	Yarıyılı	T+U Saat	Kredisi	AKTS
ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILÂP TARİHİ-II				ATA 102	1. Yıl Bahar	2+ 0	2	1
Ön Koşul Dersleri			Ön koşul dersleri yok
Dersin Dili			Türkçe
Dersin Türü			Zorunlu
Dersin Koordinatörü			Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Doç. Dr. Necdet AYSAL
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları
Dersin Amacı			Bu ders öğrenciye, Atatürk dönemi ve sonrası Türk Devrimi'ni siyasi, kültürel ve ekonomik boyutlarıyla ele alarak, rejimin güvencesi olan genç kuşağa Cumhuriyet ideolojisini ve tarih bilincini aktarmayı amaçlar.
Dersin Öğrenme Çıktıları			Atatürk Dönemi siyasal olayları öğrenip, Cumhuriyet’in ilk yıllarındaki siyasal çekişmeler hakkında bilgi sahibi olur. Saltanat ve Hilafet kurumları arasındaki farkları öğrenerek, bu kurumların kaldırılması süreçlerini değerlendirir. Atatürk’ün temel amacının demokratik bir cumhuriyet kurmak olduğunu kavrayarak, bu yöndeki çok partili siyasal yaşam denemelerini öğrenir. Şeyh Sait Ayaklanması ve Menemen Olayı gibi gelişmelerin Türk Devrimi açısından yarattığı gerilimi kavrar. Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Türk çağdaşlaşmasını tarihi gelişim süreci içinde öğrenir. Hukuk sistemindeki çağdaşlaşma hareketleri ile hangi kanunların, niçin alındığı hakkında bilgi sahibi olur, eğitim-kültür, ekonomik alanında yapılan köklü düzenlemelerle Türk toplumunun yaşadığı kısa ve uzun vadeli kültürel değişiklikleri değerlendirir. Atatürk’ün dış politikadaki temel ilkelerini kavrar, Türkiye’nin Batılı ve Doğulu ülkelerle olan ilişkilerinin tarihi gelişim sürecini değerlendirir. Atatürk’ün altı ilkesinin hangileri olduğunu öğrenir ve Atatürk’ün bu altı ilkesinin Türkiye Cumhuriyeti açısından niçin önemli ve vazgeçilmez olduğunu kavrar. II. Dünya Savaşı’nın insanlık için ne denli büyük bir felaket olduğunu, Türkiye’nin bu savaşa girmemek için göstermiş olduğu çabayı kavrar. 1946 ve 1950 seçimlerinin, hem seçim sistemi hem de sonuçları açısından Türk demokrasisindeki yerini kavrar.
Dersin İçeriği			Kurtuluş Savaşı’nın başarılmasından sonra, Osmanlı kurumlarının tasfiye edilerek; halk egemenliğine dayanan, ekonomik açıdan gelişmiş, bağımsız, laik bir devlet yapısının kurulduğu; eğitimden hukuka, yurttaş-devlet ilişkilerinden kültürel alana kadar her alandaki değişikliğin bu amacı gerçekleştirmeye dönük olduğu vurgulanır. Dış dünya ile ilişkilerin barış, karşılıklı saygı ve eşitlik temelinde yürütüldüğü, Türkiye’nin, özellikle siyasal ve ekonomik alanda bağımsızlığını gerçekleştirmiş bir ülke olarak uluslar arası alanda kendini var etme siyaseti izlediği kavratılır. Atatürk ilke ve devrimlerine yönelik tehditler hakkında doğru bilgiler verilerek ve Türk gençliğinin Atatürkçü Düşünce Sistemi’ni, milli, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyeti’nin temel esaslarını, kuruluş felsefesini benimsemeleri, davranışa dönüştürmeleri ve bir yaşam biçimi haline getirmeleri yolunda yapılması gereken bilgiler verilir.
HAFTALIK KONULAR VE İLGİLİ ÖN HAZIRLIKLAR
Haftalar	Konular	Ön Hazırlıklar
1	Saltanatın Kaldırılması (Saltanatın Kaldırılması’nın Nedenleri ve Gerekçesi-Saltanatın Kaldırılması Sonrasındaki Gelişmeler; Cumhuriyetin İlan Edilmesi; Birinci TBMM’de Seçim Kararının Alınması; Halk Fırkası’nın Kurulması; Ankara’nın Başkent Olması	Ders kitabının ilgili bölümlerinin önceden okunarak derse gelinmesi, derste işlenen konuların tekrar analizi ve konuyla ilgili WEB’deki sitelerin araştırılması.
2	Cumhuriyetin İlanı ve Tepkiler; Halifeliğin Kaldırılması (Halifelik Sorununun Ortaya Çıkışı ve Halifeliğin Kaldırılmasını Hazırlayan Olaylar)
3	Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası ve Şeyh Sait İsyanı (Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’nın Kurulması; Şeyh Sait İsyanı ve Takrir-i Sükûn Kanunu; Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’nın Kapatılması; İzmir Suikastı Girişimi)
4	Serbest Cumhuriyet Fırkası ve Menemen Olayı; Atatürk-İnönü Ayrılığı
5	Devrimler ve Hedeflerine Genel Bir Bakış; Hukuk Alanında Yapılan Devrimler (Osmanlı Hukuk Sistemi Hakkında Kısa Bir Değerlendirme); 1924 Teşkilat-ı Esasiye Kanunu; Türk Medeni Kanunu’nun Kabul Edilmesi; Diğer Temel Kanunların Kabul Edilmesi; Kadın Hakları
6	Eğitim ve Kültür Alanında Yapılan Devrimler; Cumhuriyet Öncesi Eğitim Sistemine Bir Bakış; Eğitim ve Öğretim Sisteminin Kökten Değiştirilmesi: Tevhid-i Tedrisat Kanunu; Yeni Türk Alfabesinin Kabul Edilmesi; Yeni Tarih ve Dil Anlayışı; Darülfünun’dan İstanbul Üniversitesi’ne; Güzel Sanatlar
7	Ekonomik Alandaki Gelişmeler; Son Dönem Osmanlı Ekonomisi; Türkiye İktisat Kongresi ve Sonuçları; Cumhuriyetin İlk Yıllarında Ekonomik Faaliyetler; Devletçilik Uygulamasına Geçiş
8	ARA SINAV
9	Toplumsal Yaşamda Yapılan Devrimler (Giyim ve Kuşamda Çağdaşlaşma: Şapka Giyilmesi Hakkındaki Kanun; Tekke, Zaviye ve Türbelerin Kapatılması; Uluslararası Saat, Takvim, Rakam, Ölçü ve Hafta Tatili’nin Kabul Edilmesi; Soyadı Kanunu’nun Kabulü; Sağlık Alanındaki Gelişmeler)
10	Lozan Barışı Sonrası Türkiye 1923–1930 (Türk-Yunan İlişkilerinde Ahali Değişimi (Etabli Sorunu; Türkiye-Irak Sınırı’nın Belirlenmesi (Musul Sorunu); Türk-Fransız İlişkileri; Türk-İtalyan İlişkileri; Türk –Sovyet İlişkileri; Doğu Devletleriyle İlişkiler )
11	İkinci Dünya Savaşı’na Gidiş ve Türk Dış Politikası 1931–1939 (Türkiye’nin Milletler Cemiyeti’ne Girişi; Türk-Alman İlişkileri; Balkan Antantı; Türk-İngiliz İlişkileri; Montreux (Montrö) Boğazlar Sözleşmesi; Sadabat Paktı; Hatay Sorunu)
12	Atatürkçülük ve Temel Özellikleri; Cumhuriyetçilik; Milliyetçilik (Milliyetçilik Düşüncesinin Gelişimi ve Atatürk’e Göre Millet- Türk Milliyetçiliğinin Temel Nitelikleri); Halkçılık (Halk ve Halkçılık Kavramlarının Tanımları-Halkçılığın Tarihsel Gelişimi-Atatürk’e Göre Halk ve Halkçılık)
13	Devletçilik (Devlet ve Devletçiliğin Tanımı-Atatürk’e Göre Devlet ve Devletçilik- Devletçilik İlkesi Çerçevesinde Yapılan Yatırımlar); Laiklik (Laikliğin Anlamı ve Tarihsel Gelişimi- Atatürk ve Laiklik); İnkılâpçılık (Devrimcilik-İnkılâp (Devrim) Nedir-Atatürk ve Türk Devrimi)
14	İsmet İnönü Dönemi 1938-1950 (İsmet İnönü’nün Cumhurbaşkanlığı’nın İlk Yılları-İkinci Dünya Savaşı ve Türk Dış Politikası-İkinci Dünya Savaşı Yıllarında İç Politika-İkinci Dünya Savaşı Sonrası Siyasi Gelişmeler (1945-1950)-1945-50 Yılları Arasında Dış Politika-İnönü Dönemi’nin Sonu
15	Demokrat Parti Dönemi 1950-1960 (DP İktidarının İlk Yılları- Kore Krizi ve Türkiye- DP’nin İlk Yıllarında Ekonomi-1954 Seçimleri ve Sonrası-Kıbrıs Sorunu-1957 Seçimleri ve DP’nin İktidardan Düşmesi)

KAYNAKLAR
Ders Kitabı	Başlangıcından Günümüze Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, (Editör Prof. Dr. Temuçin Faik Ertan), Siyasal Kitabevi, Ankara, 2011.
Yardımcı Kaynaklar	AKŞİN, Sina, Ana Çizgileriyle Türkiye’nin Yakın Tarihi, 1789-1980, , İmaj Yayınları Ankara, 2001. ATATÜRK, Mustafa Kemal, Nutuk, (3 C.), 11. Basım, Çağdaş Yayınları, İstanbul, 1982. ATEŞ, Toktamış, Türk Devrim Tarihi, İstanbul, Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2004. AVCIOĞLU, Doğan, Türkiye’nin Düzeni, (3C), Tekin Yayınevi, İstanbul,1996. BAYUR, Yusuf Hikmet, Türkiye Devleti’nin Dış Siyasası, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 1995. BERKES, Niyazi, Türkiye’de Çağdaşlaşma, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2006. BİLSEL, Cemil, Lozan, ( 2 C), Sosyal Yayınları, İstanbul, 1998. CEM, İsmail, Türkiye’de Geri Kalmışlığın Tarihi, Cem Yayınevi, İstanbul, 1998. ÇAVDAR, Tevfik, Türkiye’nin Demokrasi Tarihi, (2 C) İmge Yayınları, Ankara, 1995. GOLOĞLU, Mahmut, Devrimler ve Tepkileri, İş Bankası Yayınları, İstanbul, 1972. GOLOĞLU, Mahmut, Türkiye Cumhuriyeti, İş Bankası Yayınları, İstanbul, 2007. GÖNLÜBOL, Mehmet-SAR, Cem, Olaylarla Türk Dış Politikası (1919-1973), Ankara, Ankara Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları,1974. İNÖNÜ, İsmet, Hatıralar, Bilgi Yayınları, Ankara, 1987. KARACAN, Ali Naci, Lozan Konferansı ve İsmet Paşa, Bilgi Yayınevi, Ankara, 1971. KIRÇAK, Çağlar, Meşrutiyetten Günümüze Gericilik, (2 C) Basım, İmge Kitabevi, Ankara, 1994. LEWIS, Bernard, Modern Türkiye’nin Doğuşu, Ankara, Türk Tarih Kurumu Yayınları, 2000. SANDER, Oral, Siyasi Tarih Siyasi Tarih, İmge Yayınevi, Ankara, 1991. SOYSAL, İsmail, Tarihçeleri ve Açıklamaları ile Birlikte Türkiye’nin Siyasal Antlaşmaları, I. Cilt, Ankara. TBMM Gizli Celse Zabıtları. TBMM Zabıt Ceridesi. TUNAYA, Tarık Zafer, Türkiye’de Siyasi Partiler 1859-1952, 2. Basım, İstanbul, 1995. TURAN, Şerafettin, Mustafa Kemal Atatürk Kendine Özgü Bir Yaşam ve Kişilik, Bilgi Yayınevi, Ankara, 2004. TURAN, Şerafettin, Türk Devrim Tarihi,I-II- III-IV-V, Bilgi Yayınevi, Ankara, 1991,1999. Türk Dış Politikası, Ed. Baskın Oran, C.I, İletişim Yayınları, İstanbul.
AKTS / İŞ YÜKÜ TABLOSU
Etkinlikler		Sayısı (Hafta)	Süresi (Saat)	İş Yükü
Ders Süresi (Sınav haftası dâhildir: 15x toplam ders saati)		15	2	30
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, ders tekrarı)		6	2	12
Ödevler, ders içi sunumlar, internet araştırmaları		6	2	12
Ara sınav		2	4	8
Yarıyıl Sonu Sınavı		2	4	8
Toplam İş Yükü				70
Toplam İş Yükü / 30				2.33
Dersin AKTS Kredisi				1