Carl gustav jung

DEYİMLER

407

özellikle  Hıristiyan  Mandalaları  Orta  Çağın  başlangıcından  gelmedir. 

Çoğunun ortasında İsa vardır, dört uçta da, İncil yazarlarının dördü, ya da 

simgeleri  bulunmaktadır.  Bu  kavram,  çok  eski  bir  kavram  olsa  gerek, 

çünkü  Eski  Mısır'da,  Horus,  dört  oğlu  ile  birlikte  aynı  biçimde  çizilir... 

Mandala  biçimi,  çoğunluk,  çiçek,  haç,  ya  da  tekerlek  biçiminde  olup, 

yapının temelinde dörtlüye eğilim vardır.» (

Altın Çiçeğin Gizi

)

ÖZBEN: Ana Arketip, düzen arketipi; kişi tamlığı. Daire, dört köşe, dörtlü, çocuk, 

Mandala vb. ile simgelenir.

C.  G.  Jung:  «ÖZBEN,  bilinçli BEN'i  üzerindedir,  yalnız bilinçli  BEN'i  değil, 

aynı  zamanda bilinçdışı  ruhu  da  kapsar:  dolayısıyla  bir bakıma,  parçası 

olduğumuz  bir  kişiliktir.  ÖZBEN'in  uzaktan  yakından  hiçbir  zaman  bi­

linçli  olma  olasılığı  yoktur;  çünkü  istenildiği  kadar  bilince  getirilsin, 

Ben'in bütününe ait bilinçdışı gereçlerin belirsiz ve belirlenmeyecek mik­

tardaki  bir  bölümü  gizli  kalacaktır.»  (

Analitik  Ruhbilim  Üzerine  İki 

Deneme,

 Cilt 7)

«ÖZBEN,  yalnızca merkez değil,  aynı  zamanda hem  bilinci, hem  de  bilinçdışını 

kucaklayan dairenin bütünüdür; nasıl 'BEN' bilinçli zihnin merkeziyse, bu 

da bütünlüğün merkezidir.» (

Psikoloji ve Simya,

  Cilt  12) 

•  ■

«ÖZBEN  yaşamımızın  amacıdır,  çünkü  birey  dediğimiz  o  yazgısal  bileşimin  en 

tam anlatımıdır.» 

(Analitik Ruhbilim Özerine iki Deneme,

  Cilt 7) 

PERSONA:  Eski  Yunan  tiyatrosunda  oyunculann  taktıklan  maske.  C.  G.  Jung: 

«Persona,  bireyin  dünyaya  kendim  uydurma  düzenidir,  ya da  dünya  ile 

olan  ilişkilerinde  takındığı  tavırdır.  İnsanın  kendi  persona'ları  ile 

özdeşleşmesi  ise  tehlikelidir;  profesör  okuttuğu  kitapla,  tenor  kendi 

sesiyle özdeşleşebilir; biraz abartırsak, insanın olduğunu sanıp ta,  aslında 

olmadığı  şeydir  persona,  ya da başkalannın  onun  olduğunu  sandığı  şey, 

diyebiliriz.»  (Cilt 9)

RUH:  C. G. Jung:  «Ruh diye bir şey varsa eğer, düşlenemeyecek bir karmaşalıkta 

olmalı;  bu  bakımdan  sırf  bir  içgüdü  ruhbilimi  ile  yaklaşılamaz  ona. 

Ruhsal  yapısının derinliklerini  ve doruklannı  hayret ve huşu  içinde  sey­

retmekten  başka  elimden  bir  şey  gelmiyor. Mekândışı  evrende,  milyon­

larca  yıllık  gelişim  süresince  organizmada  biriken  bir  imgeler  bolluğu 

vardır.  Bilincin bakışı,  çok uzak mekânlara işleyen  bir göz gibidir.  Buna 

karşın  onu  mekândışı  imgelerle  dolduran  ruhsal  BEN-olmayan'dır.  Bu 

imgeler soluk gölgeler değildir, ruhsal etkenlerdir. Bu resmin yanma, gece 

yıldızlı  göğün  görünümünü  getirebiliriz;  çünkü  içteki  evrenin  tek eşde­

ğerlisi  dıştaki  evrendir.» 

(Freud ve Psikanaliz,

 Cilt 4)

---

408

ANALİTİK  PSİKOLOJİ

TANRI-İMGESİ:  Kilise  babalarından  alınan  bir  deyimdir.  Onlara  göre  Tanrı- 

imgesi,  insan  ruhu  üzerine  baskıyla  basılmış  bir  imge  gibidir.  Böyle bir 

imge,  düşlerde  düşlemlerde,  vizyonlarda  belirdi  mi,  ruhbilimsel  açıdan 

ruhsal  bütünlük olan ÖZBEN'in imgesi anlamına gelir.

C.  G.  Jung:  «Ancak  ruh  aracılığıyla Tanrının  bizi  etkilediğini  saptayabiliriz.  Ne 

var ki, Tanrı ile bilinçdışı  iki ayrı varlık mıdır, değil mi, ayırt edemiyoruz. 

Her  ikisi  deneyüstü  içerikler  için  güçlükle  ayırtedilebilen  kavramlardır. 

Ancak  yeterli  bir  olasılıkla,  bilinçdışında,  kendiliğinden  düşlerde  vb. 

beliren  bir  tamlık  arketipi;  bir  de  bilinçli  istence  bağlı  olmayan  başka 

arketipleri bu merkeze bağlayan bir eğilim olduğu deney yoluyla saptana­

bilir.  Dolayısıyla bir arketipin her zaman tanrısal varlığı nitelendirmiş ve 

ifade  etmiş  olan  bir simgecilik  oluşturması  olasıdır. Tanrı  imgesi  ile bi­

linçdışı aynı  şey değildir, onun özel  bir içeriğidir, yani ÖZBEN’in arketi- 

pidir bu.  Tanrı-imgesini  deneysel olarak kendisinden ayıramadığımız bu 

arketiptir.» 

(Ruhbilim ve Din,

 Cilt II)

«Demek  ki  Tanrı-imgesi...  ÖZBEN'in  yansımasıdır,  ya  da  tersiyle  dile 

getirecek olursak, ÖZBEN'in  insandaki bir tanrı-imgesidir.» 

(Aynı yapıt) 

TRANSFERANS:  (Aktarma):  belli  bir  varlığa  beslenen  duyguları  başka  bir 

varlığa yöneltme. Hastanın anababası, karısı, ya da kocası gibi yakınlarına 

ilişkin duygularım  psikoterapiste yöneltmesi.

UROBOROS: Kendi kuyruğunu  ısıran mitolojik hayvan.

---

C. G. JUNG'UN İNGİLTERE VE AMERİKA’DA 

YAYIMLANAN YAPITLARI

Editör s: Sir Herbert Read, Dr. Michael Fordham and Dr.  Gerhard Adler. 

William McGuire Executive Editör,  Volumes 2 and 6.

1. PSYCHIATRIC STUDIES

On the  Psychology and Pathology o f So-Called Occult

Phenomena (1902)

On Hysterical Misreading (1904)

Cryptommenisia (1905)

On Manic Mood Disorder (1903)

A Medical  Opinion on a Case of Simulated Insanity (1904)

A Third and Final Opinion on Two Contradictory Psychiatric  Diagnoses (1906) 

On the Psychological Diagnosis of Facts (1905)

2. EXPERIMENTAL RESEARCHES

Studies in World Association

The Associations of Normal Subjects (by Jung and Riklin) (1906)

Experimental Observations on Memory (1905)

On the Determination of Facts by Psychological Means (1906)

An Analysis of the Associations of an Epileptic (1906)

The Association Method (1910)

Reaction-time in Association Experiments (1906)

On Disturbances in Reproduction  in Association Experiments (1909) 

Psychoanalysis and Association Experiments (1906)

Association, Dream, and Hysterical Symptoms (1909)

---