Cəfər Cəfərov Cəlal Allahverdiyev TƏHSİl tariXİMİZDƏN: İRƏvan pedaqoji
Yüklə 15,04 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Redaktorlar: Rəyçilər: Buludxan Xəlilov, Filologiya üzrə elmləri doktoru, professor. Nazim Mustafa
- Əziz Ələkbərli
| Cəfər Cəfərov Cəlal Allahverdiyev TƏHSİL TARİXİMİZDƏN: İRƏVAN PEDAQOJİ MƏKTƏBİ Bakı-2017 Redaktorlar: Rəyçilər: Buludxan Xəlilov, Filologiya üzrə elmləri doktoru, professor. Nazim Mustafa, Tarix üzrə fəlsəfə doktoru, Dövlət Mükafatı Laureatı Əjdər Ağayev, Pedaqoji elmlər doktoru, professor Məhərrəm Hüseynov, Filologiya üzrə elmlər doktoru,professor Mahirə Hüseynova, Filologiya üzrə elmlər doktoru, dosent Əziz Ələkbərli, Filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Cəfər Cəfərov: Cəlal Allahverdiyev TƏHSİL TARİXİMİZDƏN:İRƏVAN PEDAQOJİ MƏKTƏBİ «ORXAN NPM BAKI-2017, Səh 464 Filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Cəfər Əsəd oğlu Cəfərovun və Cəlal Vaqif oğlu Allahverdiyev “Təhsil tariximizdən: İrəvan Pedaqoji Məktəbi” adlı kitabında 1924-1949-cu illərdə “Ermənistan”da fəaliyyət göstərmiş, Azərbaycanlı məktəbləri üçün pedaqoji kadrların hazırlan- ması işində böyük rol oynamış pedaqoji məktəbin yaran masından, fəaliyyətindən, erməni şovinizmi əhatəsində üzləşdiyi problemlərdən, eləcə də görkəmli məzunlarından bəhs olunur. Kitab təhsil tariximizlə maraqlananlar, pedaqoqlar və geniş oxucu kütləsi üçün nəzərdə tutulmuşdur. İSBN ©С. Сəfərov,C. Allahverdiyev 2017 3 ÖN SÖZ Azərbaycan təhsilinin tarixi tədqiq olunmağa ehtiya- cı olan bir sahədir. Bu sahənin hərtərəfli araşdırılması təhsilimizin keçdiyi yolu üzə çıxarmaqla yanaşı, həm də təhsilimizin dünəni ilə bu günü arasında körpü yarat maqda mühüm rol oynayır. Azərbaycan təhsilinin tarixində Qori Müəllimlər Seminariyası mühüm rol oynadığı kimi, İrəvan Pe daqoji Məktəbi də əvəzsiz işlər görmüşdür. Qori Müəllim lər Seminariyasının fəaliy- yəti barədə indiyə qədər araşdırmalar aparılmış və bu qeyri-adi təhsil ocağının gördüyü işlər nəinki təkcə təhsil ictimaiyyətinə, həm də geniş oxucu kütləsinə çat- dırılmışdır. Ancaq İrəvan Pedaqoji Məktəbinin tarixi, fəaliyyəti, Azərbaycan təhsilinin inkişafında oynadığı rol araşdırılmamış və tədqiq olunmamışdır. Yeri gəlmişkən onu da qeyd edək ki, həm Qori Müəllimlər Seminariyası, həm də İrəvan Pedaqoji Məktəbi öz dövrünün təhsil sahəsində flaqmanı olmuşdur. Onların hər ikisi elə bir dövrdə fəaliyyət göstərmişdir ki, həmin dövrdə pedaqoji kadrların hazırlanmasına böyük ehtiyac vardı. Bu ehtiyacı ödəmək üçün Qori Müəllimlər Seminariyası və İrəvan Pedaqoji Məktəbi öz çiyinləri üzərinə məsuliyyətli, həm də gərəkli olan bir işi götürmüşdür. Hər iki təhsil ocağının yetirmələri Azərbaycan təhsilinin inkişafında əllərindən gələni əsirgəməmişlər. Hər iki təhsil ocağının qeyri-adi faəliyyəti Azərbaycan təhsilinin tarixinə qızıl hərflərlə yazılmalıdır. 4 Bu gün dünya günü-gündən inkişaf edir, dəyişir. Elmi-texniki tərəqqinin nailiyyətləri məişətimizə gəlir. Elm, texnika elə sürətlə inkişaf edir ki, onun gətirdiyi yeniliklərlə ayaqlaşmaq olmur. Nəzərə alsaq ki, elm də, texnika da insana xidmət etməlidir, onda insan amilinin bütün zamanlarda oynadığı rolu diqqət mərkəzində saxlamalıyıq. Bu mənada hələ Qori Müəllimlər Semi- nariyasının və İrəvan Pedaqoji Məktəbinin fə aliy yət göstərdiyi dövrdə elmin, texnikanın inkişaf səviyyəsinin hal-hazırkı dövrlə müqayisədə çox geridə qalmasına baxmayaraq, insan amili, ona qayğı, diqqət fövqalədə bir münasibətlə öz əksini tapmışdır. Belə ki, hər iki təhsil müəssisəsində hazırlanan pedaqoji kadrlar öz bilik, bacarıq və dünyagörüşləri ilə insanın nəyə qadir olduğunu nümunəvi şəkildə təqdim edə bilmişlər. Bu təhsil müəssisəsi nin pedaqoji kadrları və onların hazır- ladıqları kadrlar təpədən dırnağa qədər təhsilə, elmə bağlı adamlar olmuşdur. Onların hər birinin həyatı, fəaliyyəti gələcək nəsillər üçün həmişə örnək olacaqdır. Elm, texnika nə qədər inkişaf etsə də, elmi-texniki tərəq- qinin nailiyyətləri dünyada nə qədər möcüzə yaratsa da, bu təhsil ocaqlarının öz dövrləri ilə müqayisədə heç bir analogiyası yoxdur. Daha doğrusu, onlarla analoji müqayisəyə cəlb oluna biləcək təhsil müəssisələri tapmaq o qədər də asan deyildir. Bunun əsas səbəblərindən biri, məhz bu təhsil müəssisələrində çalışan pedaqoqların elmə, təhsilə vurğunluğu, bağlılığı olmuşdur. Ona görə də hər iki təhsil müəssisəsi barədə çox yazılmalıdır. 5 Hər iki təhsil müəssisəsinin təcrübəsi geniş və əhatəli şəkildə tədqiq edil məlidir. Hər iki təhsil müəssisəsinin yaratdığı ənənələrdən hər zaman geniş şəkildə istifadə olunmalıdır. Bu mənada filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Cəlal Allahverdiyevin və filologiya üzrə elmlər doktoru, professor Cəfər Cəfərovun “Təhsil tariximizdən: İrəvan Pedaqoji Məktəbi” adlı kitabı təhsilimizin tarixini öyrənmək baxımından böyük əhəmiyyət kəsb edir. 1924-1949-cu illərdə Ermənistanda fəaliyyət göstərmiş İrəvan Pedaqoji Məktəbi pedaqoji kadrların hazırlanması işində əvəzsiz xidmətlər göstərmişdir. İrəvan Pedaqoji Məktəbinin fəaliyyət göstərdiyi dövrdə pedaqoji kadrlara olan ehtiyacı heç nə ilə müqayisə etmək olmazdı. O dövrdə Ermənistanda olan Azərbaycan məktəblərinin müəl lim kadrları ilə təmin edilməsinə erməni sovinistləri hər cür yolla maneçilik göstərirdilər. Ona görə də erməni şovinistlərinin iyrənc məqsədlərinin qarşısını almaq üçün pedaqoji kadrların hazırlanmasına olan ehtiyacı hiss etməmək mümkün deyildir. Təsadüfi deyil ki, pedaqoji kadrlara olan ehtiyacı ödəmək üçün XX əsrin 20-ci illərindən başlayaraq İrə- vanda hazırlıq kursları təşkil olunmuşdur. 1923-cü ilin sonlarında təşkil olunmuş bu hazırlıq kurslarında 1926-cı ilin sonlarına qədər 143 müəllim hazırlanmışdı. İrəvanda hazırlıq kurslarının təşkilində Bala Əfəndiyevin, Mehdi Kazımovun, Mustafa Hüseynovun və digərlərinin xid- mətləri böyük olmuşdur. Məhz İrəvan ədəbi-mədəni, ictimai-siyasi mühitində aparıcı rol oynayan şəxslərin Yüklə 15,04 Mb. Dostları ilə paylaş:
|