www.vivo-book.com
113
körpüsünə yollandıq. Bu balaca, çox tutumlu, Yuxarı
körfəzin balıqçılarına torlar və qayıqlar kimi çox gərəkli
olan barka
28
idi. İkimiz də Böyük Alekin barkasına tamaşa
etmək istəyirdik. Çünki deyilənlərə görə, bu barka bir çox
qızğın döyüşlərin meydanı olmuşdu, başdan-başa düşmən
güllələrindən dəlmə-deşik edilmişdi. Biz taxta tıxaclar
keçirilmiş, üstdən rənglənmiş dəlmə-deşik izləri görürdük,
ancaq bunlar siz deyən bir o qədər də çox deyildi. Çarli
mənim məyusluğumu görüb güldü, ürəyimi ələ almaq üçün
üzən evin dövrəsində onun yiyəsi Yunanların kralını sağ
tutmaq, ya da ki, heç olmasa ölüsünü ələ keçirmək üçün
keçirilən reyddə başına gələnləri olduğu kimi mənə danışdı.
Altısaatlıq döyüşdən sonra patrul dəstəsinin üzvləri zədəli
qayıqlarda yoldaşlarından birini itirib, üçü yaralanmış halda
geri çəkildilər. Ertəsi günü çoxlu adam götürüb gələndə
onlar Böyük Alekin barkasından ancaq dirəklər üstündə
tikilmiş körpü qaldığını gördülər. Barkanın özünü xeyli
müddət aylarla Syunsan qamışlığında gizlətdilər.
28
Barka – yük daşımaq üçün yastı dibli göyərtəsiz böyük çay gəmisi (Tərc. qeydi).
www.vivo-book.com
114
Mən soruşdum:
– Bəs onu niyə qatillik üstündə dar ağacından
asmadılar? Birləşmiş Ştatların mən bilən, onu məsuliyyətə
cəlb etməsi üçün imkanı var.
Çarli cavab verdi:
– O özü hökumət dairələrinə təslim olmuşdu, məhkəmə
də oldu. Bu iş üçün əlli min dollar zərərə düşdü, bu işi ştatın
ən yaxşı vəkillərinin köməyi ilə, hər cürə prosessual
fəndgirliklə uddu. Çayda balıqçılıq edən bütün yunanlar
Böyük Alekə yardım etdilər. Böyük Alek onlara vergi təyin
etdi, əsl kral kimi vergiləri yığdı. Əzizim, Birləşmiş Ştatlar
bəlkə qüdrətlidir, ancaq fakt faktlığında qalır. Böyük Alek
Birləşmiş Ştatların ərazisində torpaqları, təbəələri olan
kraldır.
– O buralarda nərə balığı ovlayanda nə edəcəksən? Axı
o “Çin tilov ipi” ilə ovlayacaq.
Çarli çiyinlərini çəkib mənalı-mənalı dedi:
– Sağlıq olsun, görərik.
Çin tilov ipi çinlilərin icad etdiyi çox fəndgir bir qurğu
idi. Lap suyun dibində altı düymdən başlanmış futa qədər
www.vivo-book.com
115
hündürlükdə qarovullar qursaların, lövbərlərin köməyi ilə
hər bir tilov ipinə minlərcə qarmaq ilişdirilir. Bu qurğuda
qarmaqlar ən gərəklidir. Qarmaq diş-diş deyil, onun uzun,
konusşəkilli iynə kimi iti ucu var. Qarmaqlar bir-birindən bir
neçə düym aralıda asılır, minlərcə qarmağı olan belə bir
saçaq düz suyun dibində iki yüz sajınlıq sahədə asılı qalanda
o aşağıdan yuxarı üzən balıq sürüsü üçün dəhşətli maneə
törədir.
Nərə balığı kimi balıq burnu ilə donuz kimi suyun
dibini eşə-eşə üzüb gəlir, bəzən buna görə də ona “donuz
balıq” deyirlər. Gövdəsinə qarmaq toxunan nərə balığı
dəhşət içərisində özünü kənara atır, onlarca başqa
qarmaqlara ilişir. Bu vaxt balıq özünü itirib ora-bura
çırpınır, qarmaqlar bir-birinin dalınca onun zərif gövdəsinə
ilişir, qarmaqlar ta balıq tamam gücdən düşüncə bədbəxt
balığı dörd tərəfdən dövrəyə alır. Yer üzündə elə nərə balığı
olmaz ki, bu qurğudan can qurtara bilsin, balıq ovu
qanununda buna tələ deyirlər, balığın bu yolla ovlanması
nərə balıqlarının məhvinə aparıb çıxarır, bu qanunsuz
www.vivo-book.com
116
sayılır. Biz Böyük Alekin məhz belə qurğu quracağına,
qanunu əclafcasına, açıq-açığına tapdalayacağına əmin idik.
Yunan kralının gəlişindən sonra bir neçə gün keçdi, bu
vaxt ərzində Çarli ilə mən ona möhkəm nəzarət edirdik. O,
öz barkasını buksirlə Solan körpüsündən Terner tərsanəsi
yaxınlığındakı böyük körfəzə dartıb gətirdi. Bu körfəz nərə
balıqlarının sevimli yeri idi, biz arxayın idik ki, Yunanların
kralı elə bu yerdəcə fəaliyyətini genişləndirəcək. Qabarma
və çəkilmə vaxtlarında su sanki dəyirman novundan axırdı,
ona görə də “Çin tilovu”nu suya salmaq, qurmaq ancaq su
çəkiləndə mümkün idi, ona görə də Çarli ilə mən körpüdən
körfəzə hökmən göz qoyurduq.
Dördüncü gün dərədən o tayda gün altında uzanmışdım
ki, gördüm lap uzaq sahildən yalik aralanıb körfəzə yol aldı.
Elə bu vaxt durbin gözümün qabağında idi, mən də yalikin
hər bir hərəkətinə göz qoydum. Yalikdə iki nəfər var idi,
aramızdakı məsafə bir mildən artıq olsa da onlardan birinin
Alek olduğunu gördüm. Yalik sahilə qayıtmağa macal
tapmamışdı ki, mən yunanın tilovlarını yenə atdığına
www.vivo-book.com
117
möhkəm əmin oldum. Çarli Le Qrant elə o gün Karmintelə
məlumat verdi:
– Böyük Alek körfəzdə, Terner tərsanəsi yaxınlığında
çin tilovu atıb.
Patrul rəisinin üzündən narazılıq yağdı, o, fikirli-fikirli
təkcə “doğrudanmı?” sualını verdi.
Çarlı özünü güclə saxlayaraq dodağını dişlədi, dabanı
üstdə fırlanıb eşiyə çıxdı. Axşam biz “Şimal maralı”nın
göyərtəsini
sürtüb
təmizləyəndən
sonra,
yatmağa
hazırlaşanda soruşdu:
– Hə, oğlum, risk edək?
Nəfəsim təngidi, mən ancaq başımı tərpətdim. Çarlinin
gözləri qətiyyətlə parıldadı:
– Bilirsən nə var, biz özümüz – mən, sən Böyük Aleki
tutarıq, Karmintel istədi-istəmədi, bunu etməliyik.
Razısanmı? – Sözünə ara verdikdən sonra əlavə etdi. – Asan
iş deyil, ancaq biz onun öhdəsindən gələrik.
Mən tələsik onun sözünə qüvvət verdim:
– Əlbəttə, gələrik.
Dostları ilə paylaş: |